Mε φόρα από την περσινή εντυπωσιακή σεζόν, όπως εξελίχτηκε δεδομένων των συνθηκών, η τουριστική βιομηχανία φορτσάρει πατώντας γκάζι από την εκκίνηση του καλοκαιριού.
Σε αυτό το πλαίσιο, αυξάνονται και πληθαίνουν τα στοιχεία που δείχνουν ότι το τουριστικό ρεύμα που θα δεχτεί η Ελλάδα φέτος θα είναι ηχηρό, δίνοντας σημαντική ανάσα στον κλάδο που παραδοσιακά εισφέρει το 25% του ΑΕΠ της χώρας - άμεσα κι έμμεσα - αλλά τα δύο τελευταία χρόνια απώλεσε, εξαιτίας της πανδημίας, το μεγαλύτερο μέρος της δυναμικής του.
Το ισχυρό αυτό ρεύμα δεν αναμένεται να κατανεμηθεί αναλογικά με τα δημοφιλή νησιά και τους περιζήτητους προορισμούς να έχουν το προβάδισμα την ώρα που ηπειρωτικοί προορισμοί, ειδικά της Βόρειας Ελλάδας, θα μπουν…με τα μπούνια στη σεζόν από τον Ιούλιο κι έπειτα.
Τα αρχικά στοιχεία δείχνουν τουριστικές επιδόσεις – όνειρο, καλύτερες κι από αυτές του 2019, για τα νησιά του Νοτίου Αιγαίου και ανάκαμψη με βραδύτερους ρυθμούς για την πρωτεύουσα και την συμπρωτεύουσα καθώς και για άλλους προορισμούς της ηπειρωτικής χώρας. Αξίζει ωστόσο να σημειωθεί πως και η Βόρεια Ελλάδα είναι λίαν πιθανό να γυρίσει για τα καλά το παιχνίδι μετά τα μέσα του καλοκαιριού.
Δεν πρέπει να παραβλέπουμε πως και πέρσι με όλα τα γεγονότα εναντίον τους, μέσα σε πρωτόγνωρες πανδημικές συνθήκες και με την παραλυτική αβεβαιότητα να ανατρέπει όλα τα σχέδια οι τουριστικές επιχειρήσεις στάθηκαν όρθιες, καλύπτοντας το χαμένο έδαφος.
Ο τουρισμός βίωσε τον απόλυτο εφιάλτη το 2020 αλλά επιβίωσε, έτρεξε... κατοστάρι το 2021 εν μέσω κορονοϊού και μεταλλάξεων αν και οι αρχικές προβλέψεις μιλούσαν για χρονιά - δράμα και πλέον πάει να σπάσει τα ρεκόρ το 2022.
Οι δύο ταχύτητες των προορισμών
Την συνολική θετική εικόνα ποσοτικοποίησε σε πρόσφατη συνέντευξή του ο υπουργός Τουρισμού, Βασίλης Κικίλιας, επισημαίνοντας ότι το πρώτο τρίμηνο του 2022, οι εισπράξεις στο τουριστικό προϊόν αυξήθηκαν κατά 342% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο πέρυσι, ενώ η εισερχόμενη ταξιδιωτική κίνηση ήταν αυξημένη σε ποσοστό 295% σε σχέση με πέρυσι.
Οι θετικές αυτές επιδόσεις ωστόσο φαίνεται να αφορούν κυρίως δημοφιλείς προορισμούς, με τον υπουργό να επισημαίνει ότι υπήρξαν ελληνικά νησιά που ήδη από τον Μάιο κατάφεραν να σημειώσουν μεσοσταθμική αύξηση της τάξης του 10% σε σχέση με τις αντίστοιχες επιδόσεις του Μαΐου του 2019. Σε αυτά περιλαμβάνονται για παράδειγμα τα νησιά του Νοτίου Αιγαίου τα οποία σύμφωνα με τα στοιχεία της Πρωτοβουλίας Νοτίου Αιγαίου για τον Τουρισμό, ξεκίνησαν δυναμικά ήδη από τον πρώτο μήνα της σεζόν. Για την ακρίβεια τον Απρίλιο υποδέχτηκαν 13,07% περισσότερες διεθνείς απευθείας αφίξεις στα πέντε αεροδρόμια τους σε σχέση με την χρυσή χρονιά του 2019.
Οι αγορές των Βαλκανίων «ρεφάρουν» τις απώλειες Ρώσων και Ουκρανών
Σημαντική τονωτική ένεση αναμένεται να αποτελέσουν και οι αφίξεις από τις Βαλκανικές αγορές, οι οποίες θα μπορούσαν να περιορίσουν τις απώλειες των Ρώσων τουριστών αλλά και του οδικού τουρισμού στην Βόρεια Ελλάδα. Αυτός είναι και ο λόγος που ο υπουργός Τουρισμού επισκέφτηκε πρόσφατα την Σερβία, από την οποία αναμένουμε φέτος περί τους 900.000 τουρίστες (με μεγάλο κομμάτι της πίτας να αφορά τη Βόρεια Ελλάδα) σύμφωνα με τον ίδιο, ενώ σύντομα αναμένεται να ταξιδέψει και στην Πολωνία. «Στόχος μας είναι να προβάλλουμε όλους τους προορισμούς κι όχι μόνο τις γνωστές επιλογές διακοπών. Θα επιδιώξουμε να φέρουμε επισκέπτες από αγορές των Βαλκανίων, όπως η Πολωνία και η Σερβία, ώστε να αναπληρώσουμε τις απώλειες των Ρώσων και Ουκρανών τουριστών» είχε σημειώσει χαρακτηριστικά.
Αν και οι συνθήκες είναι εκ των πραγμάτων…πολεμικές, συγκρατημένα αισιόδοξες είναι οι προσδοκίες των φορέων και των επιχειρήσεων του τουρισμού για την φετινή πορεία της τουριστικής αγοράς, εναποθέτοντας τις ελπίδες τους στο καλό brand name της χώρας, το οποίο την τοποθετεί υψηλά στις προτιμήσεις των τουριστών, αλλά και στην ακατανίκητη ανάγκη των πολιτών να ταξιδέψουν στην πρώτη χρονιά, σχεδόν πλήρους μεταπανδημικής κανονικότητας. Οι σημαντικές προκλήσεις βέβαια για την επόμενη ημέρα του κλάδου παραμένουν, την ώρα που αβεβαιότητες, όπως η πανδημία και ο πόλεμος δεν επιτρέπουν υπεραισιόδοξες προβλέψεις και κλίμα γενικευμένης ευφορίας αν και όλα μπορούν να μεταβληθούν, είτε προς τη μία είτε προς την άλλη κατεύθυνση, από τη μία στιγμή στην άλλη...
Αν καλυφθεί πάνω από το 80% των εσόδων του 2019 (δηλαδή αν τα έσοδα αγγίξουν τα 16 δισ. ευρώ), το ΑΕΠ θα τονωθεί σημαντικά, σε μία χρονιά ακρίβειας και αβεβαιότητας με τους ρυθμούς ανάπτυξης να παίρνουν τα πάνω τους.
Επαγγελματίες του τουρισμού από τη Βόρεια Ελλάδα μίλησαν στη «ΜτΚ» περιγράφοντας το σκηνικό που σχηματίζεται μέχρι τώρα, με την ελπίδα να φουλάρουν οι μηχανές του κλάδου και να...καταρρίψει κάθε ρεκόρ η κίνηση, όσο μπαίνουμε για τα καλά στο καλοκαίρι.
Χαλκιδική
«Είμαστε συγκρατημένα αισιόδοξοι, θα είναι πάλι μία δύσκολη χρονιά με τον πόλεμο και την αβεβαιότητα να κυριαρχούν, θα περιμένουμε να δούμε και πως θα κινηθεί ο οδικός τουρισμός ενώ κρίσιμες θα είναι και οι κρατήσεις της τελευταίας στιγμής. Θέλουν οι πολίτες να ταξιδέψουν αλλά το αυξημένο κόστος ζωής είναι ένα εμπόδιο. Οι πληρότητες για τον Ιούνιο κινούνται πάνω από το 50%, φτάνουν μέχρι και 100% σε κάποια πεντάστερα ξενοδοχεία ενώ όσο πέφτουν τα αστέρια κατεβαίνουν και οι πληρότητες», επισημαίνει ο πρόεδρος του επιμελητηρίου της Χαλκιδικής, Γιάννης Κουφίδης. «Οι τιμές αν αυξηθούν θα είναι πολύ μικρή η αύξηση, ο ανταγωνισμός είναι πολύ σκληρός, χάθηκαν 100.000 Ρώσοι και Ουκρανοί, πάει πολύ καλά η Δανία ενώ βαρόμετρο όπως πάντα θα είναι οι Βαλκάνιοι», υποστηρίζει.
Παράλληλα, θέτει επί τάπητος το μείζον ζήτημα της ακρίβειας που σφίγγει τη θηλιά σε επιχειρείν και νοικοκυριά, εκφράζοντας την αισιοδοξία του η επιθυμία των πολιτών για ταξίδια να υπερισχύσει.
Πιερία
«Ο Μάιος ήταν κακός με χαμηλές πληρότητες αν και πολλά καταλύματα έμειναν κλειστά. Τα μηνύματα για Ιούλιο και Αύγουστο είναι ιδιαίτερα ευοίωνα από τις προκρατήσεις ενώ και ο Ιούνιος, από το τριήμερο του Αγίου Πνεύματος αναμένεται να κινηθεί η αγορά, βοηθούντος και του εσωτερικού τουρισμού αλλά και των κρατήσεων της τελευταίας στιγμής. Οι τιμές θα κινηθούν σε επίπεδα 2019», σημειώνει ο πρόεδρος των ξενοδόχων Πιερίας, Ηρακλής Τσιτλακίδης, προτρέποντας τους επίδοξους ταξιδιώτες να ανακαλύψουν τους θησαυρούς μίας περιοχής απαράμιλλης ομορφιάς που συνδυάζει ποιοτικές διακοπές σε λογικό κόστος.
Θεσσαλονίκη
«Ο Μάιος κινήθηκε σχετικά καλά με πληρότητες κοντά στο 60% (με τις πιο υψηλές να καταγράφονται στα καταλύματα του κέντρου)», σύμφωνα με τον πρόεδρο της ένωσης ξενοδόχων Θεσσαλονίκης, Ανδρέα Μανδρίνο. «Τα μηνύματα από τις προκρατήσεις για τον Ιούνιο είναι πολύ θετικά μέχρι στιγμής αν και είναι νωρίς να μιλήσουμε με νούμερα. Οι τιμές είναι ελαφρώς αυξημένες σε σχέση με το 2021», επισημαίνει.
Στη Θεσσαλονίκη έρχονται Βαλκάνιοι, Ισραηλινοί αλλά και από τις αγορές Κεντρικής και Δυτικής Ευρώπης, με την πόλη να επιβεβαιώνει την…κοσμοπολίτικη αύρα που τη χαρακτηρίζει.
Σε αυτό το πλαίσιο, η Θεσσαλονίκη, ίσως για πρώτη φορά τόσο έντονα, επενδύει τουριστικά και στην κρουαζιέρα, η οποία με βάση τα στοιχεία έρχεται με φόρα. Σύμφωνα με τον ΟΛΘ υπάρχουν αυτήν την στιγμή 62 επιβεβαιωμένες αφίξεις κρουαζιερόπλοιων, έναντι 17 το 2021, εκ των οποίων οι μισές περίπου είναι «Home port» (δηλαδή η έναρξη και ο τερματισμός της κρουαζιέρας θα γίνονται στη Θεσσαλονίκη), ενώ μερικές από αυτές έχουν παραμονή στο λιμάνι για αρκετές ώρες. Ειδικότερα υπάρχουν πλοία που θα μείνουν στο λιμάνι και δυο και τρεις ημέρες κάτι που σημαίνει ότι οι τουρίστες της κρουαζιέρας θα βγουν στην πόλη, θα επισκεφθούν εστιατόρια και καφέ, θα γνωρίσουν την πόλη και βεβαίως θα αφήσουν…το οικονομικό τους αποτύπωμα.
Το λιθαράκι του στην πορεία τουριστικής αναγέννησης της πόλης βάζει και ο Οργανισμός Τουρισμού Θεσσαλονίκης, ο οποίος μάλιστα πρόσφατα συμμετείχε στην παγκόσμια έκθεση της βιομηχανίας κρουαζιέρας στο SeaTrade Cruise Global, τη μεγαλύτερη παγκόσμια συνάντηση - έκθεση της βιομηχανίας κρουαζιέρας.
Το 2022 δικαιωματικά θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως χρονιά της κρουαζιέρας για τη Θεσσαλονίκη, καθώς η πόλη γίνεται ολοένα και πιο ελκυστικός προορισμός, μετά από πολλά χρόνια συνεχών προσπαθειών, μπαίνοντας, πλέον, δυναμικά, στον παγκόσμιο χάρτη του θαλάσσιου τουρισμού. Η κρουαζιέρα αποτελεί κινητήριο μοχλό τουριστικής ανάπτυξης για την ευρύτερη περιοχή με τα οφέλη να διαχέονται στην πόλη και την τοπική οικονομία.
Σύμφωνα με στοιχεία από την ετήσια μελέτη της Διεθνούς Ένωσης Κρουαζιέρας πριν την πανδημία, ο transit επιβάτης κρουαζιερόπλοιου, που θα βρεθεί στην πόλη για την ημέρα, ξοδεύει κατά μέσο όρο 100 ευρώ την ημέρα της επίσκεψης, ενώ ο επιβάτης homeporting, «αφήνει» στην τοπική οικονομία σχεδόν τέσσερις φορές περισσότερα, «καθώς συνήθως έρχεται πριν από την ημέρα του προγραμματισμένου ταξιδιού, για να επισκεφθεί τα αξιοθέατα της περιοχής».
Απώτερος στόχος είναι να αποτελέσει η Θεσσαλονίκη τον λιμένα βάσης των κολοσσών της κρουαζιέρας, κάτι το οποίο θα έχει εντυπωσιακά πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα σε έσοδα, αφίξεις, διανυκτερεύσεις και αναμφισβήτητα θα προσδώσει άλλη οικονομική δυναμική στην πόλη.
Επιπλέον, μετά το περσινό πετυχημένο εγχείρημα της ακτοπλοϊκής σύνδεσης της Θεσσαλονίκης με τις Σποράδες, και φέτος τα πλοία θα σαλπάρουν για Σκιάθο, Σκόπελο, Αλόννησο. Η σύνδεση θα περιλαμβάνει τρία δρομολόγια την εβδομάδα τη θερινή περίοδο από 06/06/2022 έως 11/09/2022, σύνολο 14 εβδομάδες, καθώς και ένα επιπλέον δρομολόγιο την εβδομάδα τη θερινή περίοδο από 04/07/2022 έως 28/08/2022. Οι ανατιμήσεις πάντως δεν αφήνουν ανέγγιχτα ούτε τα ακτοπλοϊκά εισιτήρια με τις τιμές ειδικά για το αυτοκίνητο να παίρνουν την ανηφόρα.
Θάσος
«Ήδη έχουν αρχίσει οι πτήσεις από Αγγλία, Γερμανία, Πολωνία, Σκανδιναβικές χώρες, Λιθουανία ενώ θα ξεκινήσουν πτήσεις και από Τσεχία. Βέβαια ο κύριος όγκος των τουριστών στο νησί είναι οδικός (75-25% η αναλογία με τον αεροπορικό) με τους Ρουμάνους να κρατάνε τα σκήπτρα. Ο Ιούνιος αναμένεται να κινηθεί με πληρότητες πάνω από 80%. Ο πόλεμος δεν φαίνεται πλέον να επηρεάζει την κατάσταση, οι πρώτοι τριγμοί όταν ξέσπασε ξεπεράστηκαν, η σεζόν αναμένουμε να αρχίσει μετά τις 25 Μαΐου αν και ελπίζαμε νωρίτερα», αναφέρει ο πρόεδρος της ένωσης ξενοδόχων Θάσου, Πάρης Παρασχούδης.
Για τις τιμές στα καταλύματα, σημειώνει πως δεν έχουν υπάρξει μέχρι στιγμής αυξήσεις, παρά την εκτίναξη των λειτουργικών εξόδων των καταλυμάτων, αν και πάντα το κόστος διαμονής διαμορφώνεται ανάλογα με τη ζήτηση.
* Δημοσιεύτηκε στη "ΜτΚ" στις 05.06.2022