«Χρυσό» καλοκαίρι που όπως όλα δείχνουν θα τραβήξει... και τον Σεπτέμβριο διανύει η τουριστική κίνηση τον θερμότερο μήνα του καλοκαιριού αλλά και οι κρατήσεις για την συνέχεια, με τη βαριά βιομηχανία της χώρας ουσιαστικά να σώζει για μία ακόμα χρονιά την παρτίδα για την ελληνική οικονομία, επιτρέποντας παράλληλα στο οικονομικό επιτελείο να ανοίξει την βεντάλια των μέτρων στήριξης για τους πιο ευάλωτους, μέτρων που θα αποτελέσουν ανάχωμα στις οξύτατες πληθωριστικές πιέσεις.
Δεν πρέπει να παραβλέπεται πως οι εξαιρετικές επιδόσεις που προδιαγράφονται δε θα σημάνουν κατά πάσα πιθανότητα για τις τουριστικές επιχειρήσεις και τα ανάλογα κέρδη που θα υπήρχαν σε μία περίοδο ομαλότητας. Το γεγονός πως οι πληρότητες διαγράφουν ξέφρενη πορεία ναι μεν δίνει τεράστιες ανάσες στους επαγγελματίες, ωστόσο τα ιλιγγιώδη λειτουργικά κόστη, ελέω ανατιμήσεων σε ενέργεια και είδη πρώτης ανάγκης, μετριάζουν τα χαμόγελα με το τελικό ταμείο να γίνεται μετά τον Σεπτέμβριο.
Με Έλληνες, έστω και αν έχουν περιορίσει τα έξοδα στον τόπο των διακοπών τους και ξένους τουρίστες να συρρέουν σε δημοφιλή και μη θέρετρα και τις πληρότητες να αγγίζουν το κάτι παραπάνω από εντυπωσιακό, 100%, στους περισσότερους προορισμούς της χώρας, φορείς του κλάδου θεωρούν σχεδόν βέβαιο ότι την φετινή χρονιά εν τέλει θα επικρατήσει το καλύτερο δυνατό σενάριο, που προβλέπει έσοδα κοντά στα 20 δισ. ευρώ, υψηλότερα δηλαδή κι από αυτά της χρυσής χρονιάς του 2019.
Τον Αύγουστο οι πληρότητες άγγιξαν το 100% σχεδόν σε ολόκληρη την Ελλάδα, παρά τις διαφορετικές ταχύτητες που χαρακτήρισαν και φέτος τον ελληνικό τουρισμό με τους προορισμούς της Βόρειας Ελλάδας, με εξαίρεση τη Χαλκιδική, να είναι στη δεύτερη ταχύτητα. Την ίδια στιγμή μάλιστα, αυξημένη αναμένεται να είναι η κίνηση και τον Σεπτέμβριο, αναπτερώνοντας τις ελπίδες για επέκταση της σεζόν.
Εκτινάχτηκαν τα έσοδα
Η αυξημένη τουριστική κίνηση που καταγράφεται, σε συνδυασμό με την άνοδο των τιμών σε ξενοδοχεία, βραχυχρόνιες μισθώσεις, αεροπορικά και ακτοπλοϊκά εισιτήρια ενισχύουν το ενδεχόμενο ο τουρισμός να είναι ο «άσος στο μανίκι» της οικονομίας και τα έσοδά του να χτυπήσουν νέο ρεκόρ, κινούμενα υψηλότερα κι από την ονειρική χρονιά του 2019 (σ.σ. το 2019 ήταν η χρονιά – ορόσημα για τον ελληνικό τουρισμό, με έσοδα πάνω από 18 δισ. ευρώ και περισσότερες από 30 εκατ. αφίξεις από το εξωτερικό).
Σε επίπεδα 2,3% υψηλότερα σε σχέση με εκείνα του 2019 διαμορφώθηκαν οι ταξιδιωτικές εισπράξεις τον Ιούνιο του 2022, σηματοδοτώντας το άλμα του ελληνικού τουρισμού πάνω και από τα επίπεδα της τελευταίας «κανονικής» χρονιάς πριν από το ξέσπασμα της πανδημίας.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, οι τουριστικές εισπράξεις για την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουνίου του 2022 είναι κατά 5,3% χαμηλότερες σε σχέση με το 2019.
Σε σχέση με τον Ιούνιο του 2019, τον Ιούνιο του 2022 η μέση δαπάνη ανά ταξίδι αυξήθηκε κατά 15,9%, ενώ η εισερχόμενη ταξιδιωτική κίνηση μειώθηκε κατά 11,0%.
Σε σχέση με την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουνίου 2019, την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουνίου 2022 η εισερχόμενη ταξιδιωτική κίνηση εμφάνισε μείωση κατά 15,1%, ενώ η μέση δαπάνη ανά ταξίδι αυξήθηκε κατά 12,6%.
Σε ό,τι αφορά τις σημαντικότερες χώρες προέλευσης ταξιδιωτών για τον Ιούνιο, οι εισπράξεις από τη Γερμανία αυξήθηκαν κατά 169% και διαμορφώθηκαν στα 577,8 εκατ. ευρώ και αυτές από τη Γαλλία κατά 116,2% στα 157,4 εκατ. ευρώ. Από τις χώρες εκτός της ΕΕ-27, άνοδο κατά 633,2% παρουσίασαν οι εισπράξεις από το Ηνωμένο Βασίλειο, οι οποίες διαμορφώθηκαν στα 427,4 εκατ. ευρώ, ενώ οι εισπράξεις από τις ΗΠΑ αυξήθηκαν κατά 219,3% και διαμορφώθηκαν στα 157,1 εκατ. ευρώ. Οι εισπράξεις από τη Ρωσία σημείωσαν επίσης άνοδο κατά 38,1% και διαμορφώθηκαν στα 6,0 εκατ. ευρώ.
Σε κάθε περίπτωση βέβαια, κλειδί για την επίτευξη του φετινού τουριστικού στοιχήματος θα παίξει και η πορεία του κλάδου από εδώ και πέρα, μέχρι και το τέλος της χρονιάς. Και σε αυτή την περίπτωση όμως οι οιωνοί είναι θετικοί αφού η φήμη και η ανταγωνιστικότητα της χώρας ενισχύθηκαν παρά τις προσκόμματα που διατάραξαν την τουριστική εμπειρία ευρύτερα στην Ευρώπη.
Την διατήρηση της καλής εικόνας της χώρας επιβεβαίωσε και πρόσφατη έκθεση του ΙΝΣΕΤΕ, σύμφωνα με τον οποίο το 2o τρίμηνο του 2022, τόσο η Ελλάδα όσο και η Αθήνα κατάφεραν να διατηρήσουν την ανταγωνιστικότητά τους χάρη σε ένα πολύπλευρο θετικό συναίσθημα που μοιράζονται επισκέπτες και διαμορφωτές γνώμης (ambassadors) στο διαδίκτυο σε σχέση με τον πολιτισμό, τη φύση, τη γαστρονομία και τα καταλύματα. Κι αυτό παρά την ασταθή παγκόσμια και ευρωπαϊκή συνθήκη όπου οι ελλείψεις εργατικού δυναμικού, ο πληθωρισμός, ο υπερτουρισμός και άλλα, διατάραξαν την εμπειρία στους περισσότερους προορισμούς.
Για την ακρίβεια η χώρα μας για τρίτο συνεχόμενο τρίμηνο, διατήρησε την ανταγωνιστικότητά της ξεπερνώντας τους ευρωπαϊκούς μέσους όρους και αυξάνοντας τόσο τον όγκο των συνομιλιών στα διαδικτυακά μέσα όσο και τους δείκτες που αποτυπώνουν την τουριστική εμπειρία.
Αδιαμφισβήτητη είναι λοιπόν μέχρι και σήμερα η καλή πορεία του ελληνικού τουρισμού φέτος, με τις ευοίωνες προβλέψεις τουριστικών φορέων και κυβερνητικών παραγόντων να επιβεβαιώνονται, τουλάχιστον ως προς το σκέλος των αφίξεων. Την ίδια στιγμή βέβαια, οι αστάθμητοι παράγοντες παραμένουν στο τραπέζι, γεννώντας αμφιβολίες για το πόσο θετικό θα είναι το αποτέλεσμα στο τέλος της χρονιάς.
Η πορεία των αφίξεων έχει θετικό πρόσημο, με τους τουρίστες να επισκέπτονται δημοφιλείς προορισμούς της χώρας και μάλιστα νωρίτερα σε σχέση με τα πανδημικά αλλά ακόμα και με τα προ-πανδημικά δεδομένα.
Σε κάθε περίπτωση βέβαια οι αφίξεις είναι μόνο η μία όψη του νομίσματος και δεν αποτυπώνει απόλυτα την πραγματικότητα.
Η άλλη, όχι και τόσο...φωτεινή όψη, είναι αυτή των εσόδων που μπαίνουν τόσο στα ταμεία του κράτους (η φοροδιαφυγή ανθεί διαχρονικά στον κλάδο) και των επιχειρήσεων. Οι ανατιμήσεις και το πληθωριστικό τέρας έχουν εκτινάξει τα κόστη, την ώρα που οι τιμές παραμένουν σε πανδημικά επίπεδα, με αποτέλεσμα να συρρικνώνουν τα κέρδη.
Την ίδια στιγμή μάλιστα, φορείς του κλάδου επισημαίνουν ότι οι φετινοί τουρίστες δεν είναι τόσο «ανοιχτοχέρηδες» όσο πέρυσι, γεγονός που θα μπορούσε να αντιστρέψει την μεγάλη επιτυχία της περσινής χρονιάς, που δεν ήταν άλλη από την σημαντική αύξηση της μέσης δαπάνης, επισκιάζοντας παράλληλα το τελικό αποτέλεσμα στο ταμείο των επιχειρήσεων. Ναι μεν έσοδα και αφίξεις ακολουθούν ξέφρενη ανοδική πορεία αλλά αυτό δεν σημαίνει πως και τα κέρδη των επιχειρήσεων, αν υπάρξουν και δεν τα ροκανίσουν οι αυξήσεις στην ενέργεια και τα υψηλά λειτουργικά κόστη, θα ακολουθήσουν τον ίδιο δρόμο, ειδικά αν συνυπολογίσουμε πως οι περισσότερες επιχειρήσεις προέρχονται από δύο δύσκολες...πανδημικές χρονιές.
Τα καταλύματα της Βόρειας Ελλάδας ναι μεν συμμετέχουν και αυτά στο... πάρτι κρατήσεων αλλά η ανάκαμψή τους δεν συμβαδίζει απόλυτα με τους υπόλοιπους δημοφιλείς προορισμούς (Κρήτη, Κυκλάδες, Δωδεκάνησα), χωρίς αυτό σε καμία περίπτωση όμως να θολώνει την θετική εικόνα.
Επαγγελματίες του τουρισμού από τη Βόρεια Ελλάδα μίλησαν στη «ΜτΚ» αναπαριστώντας το σκηνικό που σχηματίζεται μέχρι τώρα, με την ελπίδα να ζεσταθούν και τα ταμεία όταν γίνει ο λογαριασμός στο τέλος της σεζόν.
Χαλκιδική
H Χαλκιδική τρέχει με «τρελές» ταχύτητες τον Αύγουστο ενώ στους ίδιους ρυθμούς αναμένεται να κινηθεί και ο Σεπτέμβριος. Οι κρατήσεις πήραν φωτιά, ξεπερνώντας σε ορισμένες περιπτώσεις και τις επιδόσεις της χρονιάς - ρεκόρ (2019) για τον τουρισμό. Η Χαλκιδική αν και όταν ξέσπασαν οι εχθροπραξίες αντίκριζε μαύρες μέρες στον ορίζοντα εξαιτίας της απώλειας Ρώσων και Ουκρανών τουριστών, «κουβαλώντας» και το λουκέτο Μουζενίδη από την περσινή σεζόν, απορρόφησε τις αναταράξεις, με κάποιες αμυχές και τώρα κρατά το πόδι σταθερά πατημένο στο γκάζι.
Tο αυξημένο (κατά περίπου 30% ανά δωμάτιο/διανυκτέρευση) λειτουργικό κόστος, λόγω πληθωρισμού και ενεργειακής κρίσης προβληματίζει τους ξενοδόχους που ευελπιστούν πως η «έκρηξη» της τουριστικής κίνησης θα το υπερβεί επιτρέποντας στα καταλύματα να καταγράψουν κέρδη στο τέλος της σεζόν.
«Είμαστε αρκετά αισιόδοξοι, η σεζόν εξελίσσεται κάτι παραπάνω από ικανοποιητικά, ο Ιούλιος ήταν εξαιρετικός μήνας όσον αφορά τις πληρότητες ενώ κάτι παραπάνω από ικανοποιητικά κύλησε και ο Αύγουστος, αγγίζουμε ή και ξεπερνάμε σε ορισμένες περιπτώσεις τις επιδόσεις του 2019. Τα ξενοδοχεία τεσσάρων και πέντε αστέρων πηγαίνουν καλύτερα σε σχέση με τα μικρότερα αλλά αναμένουμε αυτό το χάσμα να καλυφθεί. Στη Χαλκιδική πέρα από Βαλκάνιους έρχονται Γάλλοι, Γερμανοί, Ιταλοί, Ισπανοί, Δανοί και Ισραηλινοί. Πολύ καλά πηγαίνει και η εστίαση, μόνο το λιανεμπόριο ζορίζεται», επισημαίνει ο πρόεδρος του επιμελητηρίου της Χαλκιδικής, Γιάννης Κουφίδης.
«Το σοκ του πολέμου ξεπεράστηκε πολύ γρήγορα με τους επιχειρηματίες να προχωρούν γρήγορα στις κατάλληλες κινήσεις που κάλυψαν τις απώλειες Ρώσων και Ουκρανών», καταλήγει. Ακόμα, όσον αφορά τους Έλληνες στέκεται στην οικονομική δυσπραγία της εποχής, «τα αυξημένα έξοδα και οι ανατιμήσεις σίγουρα δε βοηθούν, οι Έλληνες είναι πιο συγκρατημένοι». «Οι τιμές στα καταλύματα σε κάποιες περιπτώσεις αυξήθηκαν για να υπερκαλυφθούν τα κόστη που σημειώνουν άλματα ενώ πολλά ξενοδοχεία είχαν προκρατήσεις από τον χειμώνα με τις τιμές που ίσχυαν τότε αλλά στη συνέχεια τα κόστη πήραν την ανιούσα με αποτέλεσμα οι επαγγελματίες να επωμιστούν τη χασούρα. Ο Σεπτέμβριος όλα δείχνουν πως θα είναι και αυτός ένας πολύ καλός μήνας με υψηλές πληρότητες», σημειώνει.
Πιερία
«H φετινή τουριστική σεζόν είναι σίγουρα καλύτερη από την περσινή, ωστόσο με δεδομένο πως είχαμε έναν κάκιστο Απρίλιο, έναν κακό Μάιο κι έναν χλιαρό Ιούνιο οι εισπράξεις και τα κέρδη των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων είναι αδύνατο να προσεγγίσουν τα επίπεδα του 2019. Ο Ιούλιος ήταν πολύ καλός ενώ εξαιρετικά πήγε και ο Αύγουστος με πληρότητες πάνω από 90% αλλά δεν φτάνουν μόνο δύο μήνες για να αναπληρώσουν όλες τις απώλειες της σεζόν. Ο Σεπτέμβριος αναμένουμε να είναι καλός μήνας. Είμαστε πίσω σε σχέση με την τελευταία χρονιά προ πανδημίας σε έσοδα και πολύ περισσότερο σε κερδοφορία, η φετινή χρονιά ήταν μεταβατική. Την ερχόμενη σεζόν περιμένουμε να επανέλθουμε στην κανονικότητα. Η μεγάλη αύξηση του λειτουργικού κόστους εξαιτίας των ανατιμήσεων στην ενέργεια και των επιβαρύνσεων στις τιμές των πρώτων υλών επιβαρύνει τα καταλύματα», υποστηρίζει ο πρόεδρος των ξενοδόχων Πιερίας, Ηρακλής Τσιτλακίδης.
Θεσσαλονίκη
Αν και τα ξενοδοχεία της πόλης έχουν πάρει σημαντικές ανάσες από τον Μάιο και έπειτα, αναμφίβολα αρνητικό και παράδοξο στοιχείο για τη Θεσσαλονίκη είναι η μείωση των αεροπορικών αφίξεων τον Ιούλιο, την ώρα που σε όλη τη χώρα οι αφίξεις απογειώθηκαν.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία που έδωσε η Fraport Greece στη δημοσιότητα, στο αεροδρόμιο «Μακεδονία» τον Ιούλιο του 2022 έφτασαν 520.684 επιβάτες από το εξωτερικό, αριθμός μειωμένος κατά 12,2% σε σχέση με αυτόν του 2019. Ο πόλεμος Ρωσίας - Ουκρανίας όπως είναι φυσικό παίζει και αυτός σημαντικό ρόλο στη μείωση των αεροπορικών αφίξεων στην πόλη, αλλά από μόνος του δεν εξηγεί το αποτέλεσμα καθώς η πόλη μόνο με την κρουαζιέρα και τους διερχόμενους Βαλκάνιους δεν μπορεί να ελπίζει και σε... θαύματα.
Στη Θεσσαλονίκη έρχονται Βαλκάνιοι, Ισραηλινοί αλλά και από τις αγορές Κεντρικής και Δυτικής Ευρώπης, με την πόλη να επιβεβαιώνει τον... κοσμοπολίτικο αέρα που αποπνέει. Βραχνά όμως αποτελεί το απογειωμένο ενεργειακό κόστος για τα καταλύματα που απειλεί να γκρεμίσει ό,τι πάει να χτιστεί με κόπο.
«Είμαστε ικανοποιημένοι μέχρι στιγμής, ο Ιούλιος έκλεισε με πληρότητες σχεδόν 70%, η Θεσσαλονίκη προτιμάται σαν ενδιάμεσος προορισμός από όσους ταξιδεύουν για Χαλκιδική. Ο Αύγουστος δεν κύλησε το ίδιο ικανοποιητικά, ενώ παραδοσιακά ο Σεπτέμβριος με την διεξαγωγή της ΔΕΘ φαίνεται πως θα πάει καλά, ήδη το πρώτο Σαββατοκύριακο της Έκθεσης τα καταλύματα είναι γεμάτα. Παλεύουμε με τα αυξημένα κόστη ενώ όλοι κάνουμε προσπάθειες να μην αυξήσουμε υπέρμετρα τις τιμές», αναφέρει ο έφορος της ένωσης ξενοδόχων Θεσσαλονίκης, Χρήστος Καλιακάτσος.
Θάσος
«Ο Ιούλιος εξελίχτηκε πολύ καλά ξεπερνώντας τις επιδόσεις του 2019 ενώ σε υψηλά επίπεδα κινήθηκε και ο Αύγουστος, Μάιο και Ιούνιο ήμασταν κάτω από το 2019. Ο Σεπτέμβριος για τον οποίο λαμβάνουμε πολύ θετικά μηνύματα μέχρι τα μισά του ελπίζουμε να κυλήσει ικανοποιητικά. Ο ερχόμενος μήνας θα κρίνει και την τελική εικόνα της σεζόν, μία σεζόν που όλα τα κόστη των μονάδων εκτοξεύτηκαν στα ύψη ελέω ακρίβειας. Οι τιμές των καταλυμάτων βέβαια έχουν συγκρατηθεί, οι αυξήσεις είναι μικρές. Στο νησί έρχονται Σέρβοι, Βούλγαροι, Τούρκοι, Ρουμάνοι, Άγγλοι, Πολωνοί, Ούγγροι, Σκανδιναβοί», υποστηρίζει ο πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Θάσου, Πάρης Παρασχούδης.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 29.08.2022