Για την πιο σύγχρονη, ελάχιστα επεμβατική τεχνική αφαίρεσης των καλοήθων όγκων (αδενωμάτων) της υπόφυσης, που σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να προκαλέσουν τύφλωση, ή ακόμη να αποβούν μοιραίοι, μιλά στο Πρακτορείο Fm και στην Τάνια Μαντουβάλου, ο διευθυντής της Νευροχειρουργικής Κλινικής του Γενικού Νοσοκομείου Νίκαιας Πειραιά « Άγιος Παντελεήμων» και διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ, Παναγιώτης Παπανικολάου.
Ο γνωστός νευροχειρουργός μιλά με αφορμή το δυναμικό παρών που έδωσε η Κλινική του με 12 συνολικά ανακοινώσεις, στο Νευροχειρουργικό συνέδριο των ΗΠΑ που έγινε στο Χιούστον στις αρχές Οκτωβρίου(CNS), καθώς και στο Πανευρωπαϊκό Νευροχειρουργικό Συνέδριο (ENS) στη Σόφια της Βουλγαρίας την περασμένη εβδομάδα.
Πλήρης ίαση στο 90% των περιπτώσεων
«Η Νευροχειρουργική κλινική του Κρατικού Νίκαιας είναι από τις μεγαλύτερες και ιστορικότερες της χώρας με δεκαετίες επιστημονικής και κοινωνικής προσφοράς. Κάποιες από τις ανακοινώσεις που κάναμε αφορούν στην ενδοσκοπική διαρρινική χειρουργική της υπόφυσης, η οποία εφαρμόζεται διεθνώς και την εφαρμόζουμε και εμείς τα τελευταία 3-4 χρόνια. Γίνεται μέσα από τη μύτη με ειδικό ενδοσκόπιο, χωρίς να πραγματοποιείται μείζονα χειρουργική επέμβαση και τη διενεργεί ειδική ομάδα που έχουμε αναπτύξει με επικεφαλής τον συνάδελφο Κώστα Μπάρκα. Στην κλινική μας έχουν διενεργηθεί τουλάχιστον 100 τέτοιες επεμβάσεις, με χαμηλό ποσοστό επιπλοκών και άμεση κινητοποίηση των ασθενών, οι οποίοι στις περισσότερες περιπτώσεις παίρνουν εξιτήριο σε δύο τρεις ημέρες. Στο 90% των περιπτώσεων επιτυγχάνεται πλήρης ίαση».
Μεγαλώνουν μύτη, αυτιά, χείλη, δάχτυλα - Προκαλούνται διαταραχές στην όραση
Όπως εξηγεί ο ειδικός, η υπόφυση είναι ο βασικός ενδοκρινής αδένας του σώματος, ο οποίος βρίσκεται στη βάση του εγκεφάλου και ρυθμίζει την ενδοκρινολογική ισορροπία ολόκληρου του οργανισμού. «Τα καλοήθη αδενώματα της υπόφυσης είναι δύο κατηγοριών. Η μία κατηγορία αφορά αδενώματα που προκαλούν ενδοκρινολογικές διαταραχές, γιατί υπερεκκρίνουν σε παθολογικές ποσότητες κάποια ορμόνη. Αυτά είναι τα αδενώματα που προκαλούν τη νόσο Cushing, δηλαδή αδενώματα που υπερεκκρίνουν κορτικοτρόπο ορμόνη, με αποτέλεσμα ο οργανισμός να έχει παθολογικές ποσότητες κορτιζόλης. Ένας δεύτερος τύπος τέτοιων αδενωμάτων, είναι αυτά που υπερεκκρίνουν αυξητική ορμόνη, τα οποία προκαλούν γιγαντισμό στα παιδιά και τους εφήβους, ενώ στους ενήλικες προκαλούν τη λεγόμενη μεγαλακρία, όπου μεγαλώνουν τα άκρα.
Επίσης υπάρχει το προλακτίνωμα, το οποίο είναι ένα αδένωμα που υπερεκκρίνει προλακτίνη. Στις γυναίκες προκαλεί διαταραχή του κύκλου, (αμηνόρροια, γαλακτόρροια), ενώ στους άντρες προκαλεί διαταραχές στη λίμπιντο. Η δεύτερη κατηγορία αδενωμάτων, είναι αδενώματα που δεν εκκρίνουν παθολογικά κάποια ορμόνη, όμως επειδή αναπτύσσονται σε μεγάλο μέγεθος, πιέζουν τη διασταύρωση των οπτικών νεύρων, με αποτέλεσμα να προκαλούν σοβαρότατες διαταραχές στην περιφερική όραση».
Σε ποιους γιατρούς πρέπει να αποταθούμε-Αν χρειάζεται χειρουργείο να γίνεται το συντομότερο δυνατό
Άρα το μήνυμα, τονίζει ο κ. Παπανικολάου, είναι ότι αν κάποιος παρουσιάσει κάποια διαταραχή, η οποία μπορεί να είναι ανεξέλεγκτη αρτηριακή υπέρταση, ανεξέλεγκτη τριχοφυΐα, σταδιακή αλλά εμφανή αύξηση του μεγέθους των πτερυγίων των αυτιών, της μύτης, των χειλιών, και των δακτύλων των χεριών και των ποδιών, ή αν έχει περίεργες διαταραχές στην όραση, κυρίως των οπτικών πεδίων (να μην βλέπει αριστερά και δεξιά) θα πρέπει να επισκεφθεί άμεσα γιατρό. «Οικογενειακό γιατρό, οφθαλμίατρο και ενδοκρινολόγο. Να υποβληθεί στις απαραίτητες εξετάσεις και μετά και με την καθοδήγηση του ενδοκρινολόγου, αν χρειάζεται χειρουργική επέμβαση να μην την αναβάλλει». Στα μικροδενώματα, που συνήθως έχουν παθολογική υπερέκκριση κάποια ορμόνης, τονίζει ο κ. Παπανικολάου, η χειρουργική επέμβαση στις περισσότερες περιπτώσεις μπορεί να σημαίνει πλήρη ίαση. «Ενώ στις περιπτώσεις των μεγάλων αδενωμάτων, που δεν εκκρίνουν παθολογικά κάποια ορμόνη, αλλά προκαλούν διαταραχές στην όραση, με την κατάλληλη αποσυμπίεση, έστω και αν το αδένωμα δεν μπορεί να αφαιρεθεί 100%, σώζουμε την όραση, αποτρέπουμε την τύφλωση και η κατάσταση ελέγχεται για πάρα πολλά χρόνια ή και ολόκληρες δεκαετίες».
Η χρόνια ενδοκρινολογική διαταραχή προσβάλλει την καρδιά και τα αγγεία και οδηγεί στο θάνατο
Ποια μπορεί όμως, να είναι η χειρότερη επιπλοκή από αυτούς τους καλοήθεις όγκους; «Αν κάποιος έχει ένα αδιάγνωστο αδένωμα που υπερεκκρίνει κορτικοτρόπο ή αυξητική ορμόνη, αυτή η χρόνια ενδοκρινολογική διαταραχή προσβάλλει την καρδιά και τα αγγεία και τελικά, όχι άμεσα, αλλά μετά από μερικά χρόνια οδηγεί στο θάνατο. Άρα δεν είναι μόνο η τύφλωση, αλλά απειλείται η ίδια η ζωή αν δεν γίνει έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση».
*Ο κ. Παπανικολάου είναι επίσης ΓΓ της ΟΕΝΓΕ, εκλέκτορας του ΠΙΣ, και αιρετός εκπρόσωπος των γιατρών του Κρατικού Νικαίας στη διοίκηση του Νοσοκομείου.