Μπορεί η υπόθεση των υποκλοπών να αναδιατάξει το πολιτικό σκηνικό, αλλάζοντας ριζικά τους συσχετισμούς, όπως τουλάχιστον αυτοί αποτυπώνονται, στον έναν ή στον άλλον βαθμό, σε όλες ανεξαιρέτως τις δημοσκοπήσεις; Μπορεί να οδηγήσει σε πρόωρες εκλογές; Κι επίσης, πως πρόκειται να επηρεάσει τις πιθανές μετεκλογικές συνεργασίες και συνεπώς και την προοπτική διακυβέρνησης της χώρας; Αυτά είναι μερικά από τα ερωτήματα της “επόμενης μέρας” τα οποία αναφύονται μετά τη συζήτηση της περασμένης Παρασκευής σε επίπεδο πολιτικών αρχηγών για το μείζον θέμα των υποκλοπών.
Εύκολες απαντήσεις δεν μπορούν να δοθούν. Κυρίως, δεν μπορούν να είναι ασφαλείς καθώς τα πρωταρχικά ερωτήματα παραμένουν αναπάντητα και μετά τη συζήτηση στη Βουλή. Συνεπώς, πολλά από τα κομμάτια του παζλ εξακολουθούν να παραμένουν κενά, αφού δεν γνωρίζουμε την έκταση και το βάθος αυτής της υπόθεσης. Παρά όλες αυτές τις αβεβαιότητες, κάποιες πρώτες απαντήσεις στα ανωτέρω ερωτήματα μπορούν να υπάρξουν.
1. Η υπόθεση των υποκλοπών θα αφήσει το αποτύπωμά της στους πολιτικούς συσχετισμούς, όπως τους γνωρίζουμε σήμερα, αλλά δύσκολα θα αναδιατάξει το πολιτικό σκηνικό. Αυτό δείχνουν και οι πρώτες, επισφαλείς έστω, δημοσκοπήσεις του σαββατοκύριακου. Επισφαλείς πρώτον, γιατί έγιναν μήνα Αύγουστο όταν πολλοί απουσιάζουν ακόμη σε διακοπές, αλλά και επειδή πραγματοποιήθηκαν “εν θερμώ”, με τις υποκλοπές να κυριαρχούν στην πολιτική συζήτηση. Σε κάθε περίπτωση πάντως, φαίνεται ότι η υπόθεση προκαλεί φθορά, τόσο στη Νέα Δημοκρατία, όσο και στον ίδιο τον πρωθυπουργό. Η φθορά μοιάζει προς τον παρόν να είναι διαχειρίσιμη, αλλά αυτό μπορεί να αλλάξει εάν αποκαλυφθούν και άλλες, άγνωστες έως τώρα πτυχές της υπόθεσης.
2. Η κυβερνητική φθορά οφείλεται κυρίως στον κλονισμό που υπέστη μερίδα κεντρώων ψηφοφόρων οι οποίοι στις εκλογές του 2019 επέλεξαν την κάλπη της ΝΔ· αρκετοί, μάλιστα, εξ αυτών για πρώτη φορά, εξ αιτίας του Κυριάκου Μητσοτάκη ο οποίος είχε υποσχεθεί μεταρρυθμίσεις και πρωτίστως, προσήλωση και ενίσχυση των θεσμικών λειτουργιών του δημοκρατικού πολιτεύματος. Τώρα αυτό αμφισβητείται. Το πρωθυπουργικό προφίλ έχει υποστεί σημαντικές ρωγμές. Η κρίσιμη μερίδα αυτών των κεντρώων ψηφοφόρων τηρεί προς το παρόν αποστάσεις από τον πρωθυπουργό και μένει να φανεί εάν αυτό θα είναι πρόσκαιρο ή εάν οι αποστάσεις θα μεγαλώσουν, οδηγώντας τους σε άλλη κάλπη.
3. Η υπόθεση των υποκλοπών φαίνεται να πυροδοτεί κάποιες πολιτικές διεργασίες. Βλέπουμε για παράδειγμα, τον Ευάγγελο Βενιζέλο ο οποίος ήταν εκ των προνομιακών συνομιλητών του κ. Μητσοτάκη, να του ασκεί δριμύτατη κριτική, η οποία οδήγησε και σε δημόσια αντιπαράθεσή τους. Βλέπουμε τον Αλέξη Τσίπρα να προσπαθεί να ρίξει γέφυρες προς το ΠΑΣΟΚ, ακόμη και προς τον κ. Βενιζέλο. Το ίδιο επιχείρησε και ο Γιάνης Βαρουφάκης προς τον ΣΥΡΙΖΑ. Παρατηρείται, έστω και αμυδρά, μία άμβλυνση του αντι-ΣΥΡΙΖΑ μετώπου το οποίο ήταν κυρίαρχο στις εκλογές του 2019, αλλά και αρκετό καιρό στη συνέχεια. Βεβαίως, για να είμαστε ακριβείς, οι κεντρώοι οι οποίοι οδηγήθηκαν στην κάλπη της ΝΔ εξ αίτιας των κυβερνητικών πεπραγμένων των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ, είναι απίθανο να ψηφίσουν τον Αλέξη Τσίπρα, δεν αποκλείεται όμως, να επιλέξουν το ΠΑΣΟΚ του Νίκου Ανδρουλάκη.
4. Πάντως το καίριο ερώτημα είναι, εάν αυτές οι εν εξελίξει πολιτικές διεργασίες μπορούν, και με ποιο τρόπο, να καθορίσουν το μετεκλογικό σκηνικό. Αν υποθέσουμε ότι η ΝΔ θα αναδειχθεί πρώτο κόμμα στις εκλογές, ο στόχος της για επίτευξη αυτοδυναμίας φαίνεται να απομακρύνεται έτι περαιτέρω. Ταυτόχρονα δυσχεραίνεται αφάνταστα το ενδεχόμενο κυβερνητικής συνεργασίας με το ΠΑΣΟΚ του Νίκου Ανδρουλάκη. Σα να λέμε συγκυβέρνηση του θύτη με το θύμα. Εκτός εάν, ο κ. Μητσοτάκης δεχθεί να παραχωρήσει την πρωθυπουργία σε τρίτο πρόσωπο, κοινής αποδοχής. Αλλά ακόμη και στην υποθετική περίπτωση που πρώτο κόμμα βγει ο ΣΥΡΙΖΑ η συγκρότηση κυβέρνησης συνεργασίας φαντάζει πολύ δύσκολη καθώς η πλειονότητα των ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ είναι σφόδρα αντίθετη σε μία τέτοια προοπτική. Εν ολίγοις, η συγκρότηση κυβέρνησης συνεργασίας, ακόμη και μετά τις δεύτερες εκλογές, μοιάζει προς το παρόν με άλυτο γρίφο.
5. Τέλος, όσον αφορά το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών, κάτι τέτοιο δεν φαντάζει απίθανο, παρά τις νέες διαβεβαιώσεις του πρωθυπουργού την Παρασκευή στη Βουλή περί εξάντλησης της τετραετίας. Ο κ. Μητσοτάκης γνωρίζει ότι χειρότερος αντίπαλος για την εκάστοτε κυβέρνηση δεν είναι η αντιπολίτευση, είναι η ίδια η πραγματικότητα κι αυτό απεδείχθη και στην περίπτωση των υποκλοπών. Δεδομένου και του επικείμενου βαρύτατου χειμώνα εξ αιτίας της ακρίβειας και της ενεργειακής κρίσης θα πρέπει να θεωρείται βέβαιο πως εάν ο κ Μητσοτάκης βρει ευκαιρία, οποιαδήποτε στιγμή για να στήσει κάλπες, δεν πρόκειται να την αφήσει να πάει χαμένη.