Eλάχιστο υποχρεωτικό χρόνο εκτέλεσης του ελληνόφωνου τραγουδιού στο σινεμά και σε αρκετούς κοινόχρηστους χώρους προβλέπουν διατάξεις νομοσχεδίου του υπουργείου Πολιτισμού για την ενίσχυση του ελληνικού τραγουδιού, το οποίο τέθηκε σε διαβούλευση το βράδυ της Πέμπτης και προκαλεί ήδη αντιδράσεις. Χαρακτηριστικά, στο νομοσχέδιο ορίζεται ποσοστό μετάδοσης από 45% έως 70% σε εμπορικά κέντρα, ξενοδοχεία, ταινίες που χρηματοδοτούνται από το Δημόσιο.
Το νομοσχέδιο έχει τίτλο «Μέτρα για τη διαφύλαξη και την ανάδειξη της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς, την προστασία και ενίσχυση του ελληνόφωνου τραγουδιού και της ορχηστρικής μουσικής απόδοσης του ελληνόφωνου τραγουδιού και την προστασία και διάχυση της ελληνικής γλώσσας, στο πλαίσιο της διαφύλαξης και ανάδειξης της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς -Ρυθμίσεις για τον εκσυγχρονισμό της εμπορικής πολιτικής του Οργανισμού Διαχείρισης και Ανάπτυξης Πολιτιστικών Πόρων και λοιπές διατάξεις του Υπουργείου Πολιτισμού».
Ιδιαίτερα επικριτικός είναι ο ΣΑΠΟΕ (Σύλλογος Ανεξάρτητων Παραγωγών Οπτικοακουστικού Υλικού) που κάνει λόγο για ανεφάρμοστη, παράλογη και αντισυνταγματική διάσταση της προτεινόμενης διάταξη.
Τι υποστηρίζει ο ΣΑΠΟΕ
Σε ανακοίνωση που εξέδωσε ο ΣΑΠΟΕ σημειώνει πως “με μια πρωτοφανούς έμπνευσης διάταξη στο σχέδιο νόμου με τίτλο «Μέτρα για τη διαφύλαξη και την ανάδειξη της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς, την προστασία και ενίσχυση του ελληνόφωνου τραγουδιού και της ορχηστρικής μουσικής απόδοσης του ελληνόφωνου τραγουδιού» , το οποίο αναρτήθηκε προς Δημόσια Διαβούλευση στις 29.2.2024, το Υπουργείο Πολιτισμού επιδιώκει να επιβάλει μια εξωφρενική υποχρέωση σε όλες τις ελληνικές οπτικοακουστικές παραγωγές και κινηματογραφικές ταινίες, οι οποίες λαμβάνουν έστω και ένα ευρώ ενίσχυση από φορείς που – μεταξύ άλλων – υποχρεούνται εκ του νόμου να συνδράμουν την εγχώρια οπτικοακουστική παραγωγή (π.χ ΕΚΚ, ΕΡΤ, ΕΚΟΜΕ)”.
Και συνεχίζει: ”Ειδικότερα, το άρθρο 12 του εν λόγω σχεδίου νόμου προβλέπει επί λέξει τα εξής: «Ελληνικές οπτικοακουστικές παραγωγές και κινηματογραφικές ταινίες, οι οποίες χρηματοδοτούνται με οποιοδήποτε τρόπο από τον δημόσιο τομέα κατά την έννοια της περ. α’ της παρ. 1 του άρθρου 14 του ν. 4270/2014 (A΄ 143), υποχρεούνται να ενσωματώνουν ελληνόφωνα τραγούδια ή ορχηστρική μουσική απόδοση ελληνόφωνου τραγουδιού σε ελάχιστο ποσοστό εβδομήντα τοις εκατό (70%) του συνόλου της μουσικής επένδυσης της παραγωγής ή της ταινίας.
Η προτεινόμενη διάταξη παραπέμπει σε άλλες εποχές ή κοινωνικούς σχηματισμούς, όπου το πατερναλιστικό ή αυταρχικό κράτος είχε λόγο για την καλλιτεχνική δημιουργία, αξιολογώντας την αξία της πνευματικής δημιουργίας και συγκαθορίζοντας την τελική μορφή της. Είναι αυτονόητο, ότι το άρθρο αυτό δεν μπορεί να έχει θέση σε ένα σύγχρονο δημοκρατικό κράτος δικαίου εντός της ΕΕ και μέλος του Συμβουλίου της Ευρώπης, όπως η Ελλάδα. Υπενθυμίζουμε πως το άρθρο 16 του ελληνικού Συντάγματος και το άρθρο 13 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ κατοχυρώνουν την ελευθερία της Τέχνης, και μάλιστα ανεπιφύλακτα. Δεν αφήνουν χώρο σε κράτος- λογοκριτή. Η καλλιτεχνική δημιουργία δεν αποσκοπεί στην εξυπηρέτηση κρατικών σκοπών, όσο θεμιτοί και εάν μπορούν να χαρακτηριστούν αυτοί. Υπάρχουν άλλοι φορείς και άλλα μέσα για την προώθηση του ελληνόφωνου τραγουδιού, που δεν παραβιάζουν ευθέως το Σύνταγμα και όλα τα διεθνή κείμενα προστασίας ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων.
Πέραν αυτών, η διάταξη προδίδει πλήρη άγνοια των ιδιαιτεροτήτων της οπτικοακουστικής παραγωγής, των εμπλεκομένων μερών, των προϋποθέσεων και των δυσκολιών της ανεύρεσης κεφαλαίων, των απαιτήσεων των συμπαραγωγών και των λοιπών χρηματοδοτών, των διαπραγματεύσεων που διεξάγονται μεταξύ των μερών, των συμβιβασμών που απαιτούνται, καθώς και του σύνθετου θεσμικού πλαισίου για τους διάφορους μηχανισμούς ενίσχυσης. Είναι μια διάταξη που τινάζει στον αέρα την ελληνική οπτικοακουστική παραγωγή και την κινηματογραφική τέχνη. Εκθέτει την Χώρα διεθνώς, καθώς πουθενά αλλού – τουλάχιστον στον λεγόμενο «δυτικό κόσμο» – δεν έχει θεσπιστεί παρόμοια υποχρέωση για τον κλάδο”.