Ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ μίλησε σήμερα στην επέτειο της συμπλήρωσης είκοσι χρόνων ευρωπαϊκής νομισματικής πολιτικής. Η ομιλία του είχε θέμα: «Χτίζοντας το ευρώ: στιγμές στον χρόνο, μαθήματα στην ιστορία».
Ο πρόεδρος της Κομισιόν μίλησε ενώπιον ενός τεχνοκρατικού φόρουμ, του Φόρουμ της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας στο οποίο δεν συνηθίζεται να μιλά κάποιος πολιτικός. Ευχαρίστησε τον Μάριο Ντράγκι για την πρόσκληση.
Μίλησε ωστόσο ως πολιτικός και είπε τη δική του θεώρηση της ιστορίας του ευρώ, μιας ιστορίας στην οποία πήρε μέρος από την αρχή. Ανέφερε πως ο δρόμος δεν ήταν εύκολος αλλά πως είναι εντυπωσιασμένος από τη δυναμική και τη σημασία του εγχειρήματος. Μάλιστα τόνισε πως όπως και κάθε πετυχημένη ευρωπαϊκή ιστορία και αυτό είναι γεμάτο με κρίσεις και μαθήματα.
Έτσι, ανέφερε πως υπάρχουν 6 στιγμές στον χρόνο κι 6 μαθήματα που μορφοποίησαν το ευρώ και την ΕΕ μέχρι στιγμής. Μεταξύ άλλων είπε πως:
- Πως το ευρώ είναι ένα πολιτικό σχέδιο για τα εγγόνια μας.
- Πως οι κανόνες δεν χρειάζεται να είναι «ηλίθιοι», κι αναφέρθηκε στην κρίση του Συμφώνου Σταθερότητας κι Ανάπτυξης του 2003
- Το 3ο μάθημα αφορούσε την Ελλάδα. Το ευρώ είναι θέμα κοινού ενδιαφέροντος. Η Ελλάδα του 2010. Τότε, λέει ο Γιούνκερ, η Ελλάδα αναγνώρισε πως τα επίσημα στατιστικά δεν αποδείκνυαν το πραγματικό χρέος και το έλλειμμα για πολλά χρόνια. Η ελληνική κυβέρνηση αναθεώρησε το 2009 την πρόβλεψη για το έλλειμμα από 3,7% σε 12,7% του ΑΕΠ. Η πραγματική τιμή ήταν πάνω από 15%. Αντιστοίχως η τιμή για το χρέος στο τέλος του 2009 αυξήθηκε από τα 272 δισ. ευρώ σε 301.1 δισ. Ευρώ με τη μεγαλύτερη ποσόστωση χρέους στο ΑΕΠ εντός της ΕΕ. Αυτό προκάλεσε έλλειψη εμπιστοσύνης και αβεβαιότητας σε κάθε επίπεδο. Και ανέδειξε μια από τις μεγαλύτερες αντιθέσεις και παράδοξα στην ευρωπαϊκή και νομισματική ένωση. Η αλήθεια, συνεχίζει ο Γιούνκερ είναι πως η Γιούροστατ έστειλε δέκα αποστολές στην Αθήνα με σκοπό να βελτιώσει τη εγκυρότητα των ελληνικών στατιστικών από το 2004 έως το 2010. Ωστόσο, τα κράτη -μέλη αντιστέκονταν επί μακρόν σε αυστηρότερους ελέγχους στα στατιστικά με τους προέδρους, τους πρωθυπουργούς, τους υπουργούς οικονομικών και τις κυβερνήσεις να λένε πως η εθνική κυριαρχία είναι σημαντικότερη από την εμπιστοσύνη και τα συγκρίσιμα στατιστικά. Έχω στο σημείο αυτό να παραδεχτώ το δικό μου μερίδιο ευθύνης γιατί ήμουν κι εγώ ένας από εκείνους που έπεισαν την Κομισιόν να μη δράσει με αυτόν τον τρόπο. Ψήφισα ενάντια στην πρόταση της Επιτροπής που ήθελε να δώσει περισσότερη εξουσία και ανεξαρτησία στην Γιούροστατ. Αυτό ήταν μέγιστο λάθος. Αν το είχαμε πράξει με τον σωστό τρόπο δεν θα είχαμε αντιμετωπίσει την ελληνική κρίση όπως το πράξαμε στη συνέχεια. Οι πράξεις αυτών των θεσμών, της Γιούροστατ και των άλλων, θα πρέπει να είναι διαφανείς και να σχετίζονται με τη διαδικασία λήψης αποφάσεων. Και για τον λόγο αυτό πιέζω για διακυβερνητικές λύσεις, οι οποίες υιοθετήθηκαν στα χρόνια της κρίσης, να ενσωματωθούν στο θεσμικό πλαίσιο της ΕΕ.
- Ο Γιούνκερ ακόμη αναφέρθηκε στην ανάγκη να επιλυθεί το θέμα του ευρώ
- Πως το ευρώ δεν ανατρέπεται. "Και σε αυτόν τον κανόνα το παράδειγμα είναι η Ελλάδα και η κρίση του 2015. Η πέμπτη στιγμή αφορά τη μάχη που έδωσε για να κρατηθεί στο ευρώ η χώρα. Πολλοί ηγέτες τώρα πιστώνονται τη σωτηρία της Ελλάδας μια νύχτα του Ιουλίου εκείνης της χρονιάς. Θεωρώ πως… η επιτυχία έχει πολλούς γονείς, αλλά η αποτυχία είναι πάντα ορφανή! Κι αναρωτιέται στη συνέχεια πού είναι όλοι εκείνοι που προέβλεπαν το grexit και το τέλος του ευρώ. Για όλους εμάς που ήμασταν στο κέντρο της καταιγίδας για μήνες οι διαπραγματεύσεις ήταν διαρκείς και έντονες. Γνωρίζαμε ωστόσο τη σημασία της μάχης. Μιας μάχης για να ξεπεραστούν χρόνια προκαταλήψεων, ιδεολογιών και κακοδιαχείρισης. Μιας μάχης για να βρεθεί η ισορροπία ανάμεσα στην αλληλεγγύη και την ευθύνη και της σωτηρίας του μέλλοντος της ΕΕ ως ολότητα. Μια μάχη που εξασφάλιζε πως οι προσπάθειες που απαιτούνταν θα είχαν νόημα όχι μόνο για τα βιβλία των οικονομικών αλλά και για τις ζωές των Ελλήνων. Μιας μάχης να βρεθούν ευρωπαϊκές λύσεις σε ευρωπαϊκά προβλήματα. Φυσικά οι πραγματικές προσπάθειες και το κουράγιο το έδειξαν οι Έλληνες. Δουλειά μας ήταν να τους στηρίξουμε. Για τον λόγο αυτό η Κομισιόν έδωσε 35 δισ. Στην Ελλάδα από διάφορα επενδυτικά ταμεία το οποίο και αύξησε το ΑΕΠ στη χώρα κατά 2%. Και για τον λόγο αυτό κι εγώ προσωπικά επέμενα να συσχετιστεί αυτό με κοινωνικά μέτρα. Με τον τρόπο αυτό μπορέσαμε να μειώσουμε την τιμή των φαρμάκων και να εξασφαλίσουμε ένα κατώτατο εισόδημα για τους πιο ευάλωτους. Το θέμα δεν λύθηκε σε μια νύχτα". Και πως υπήρχε και το χρέος της χώρας στην ΕΚΤ. "Και πάλι η Κομισιόν έπραξε ό,τι έπρεπε για ένα βραχυχρόνιο δάνεια της τάξης των 7 δισ. Ευρώ στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Χρηματοοικονομικού Μηχανισμού Σταθερότητας για να προβλέψουμε την έξοδο της χώρας από το ευρώ από ατύχημα. Σήμερα υπερήφανα δηλώνω πως η Ελλάδα είναι στον σωστό δρόμο στην καρδιά της Ευρώπης και του ευρώ. Μαζί δείξαμε πως το ευρώ δεν γυρίζει πίσω και όλοι ξέραμε πως έτσι έπρεπε να είναι".
- Τέλος πως το ευρώ είναι ένα στρατηγικό χαρτί στον σημερινό κόσμο. Κι αναφέρθηκε στην κρίση του Ιράν και τον διεθνή ρόλο του ευρώ.
Ο Γιούνκερ τέλος ανέφερε μεταξύ άλλων πως αυτές οι έξι στιγμές ήταν στιγμές κρίσεων στις οποίες βρέθηκε λύση η οποία ενίοτε εξέπληττε και τους ίδιους. Είναι ένας μαχητικός τρόπος να λέει κανείς την ιστορία της ευρωπαϊκής δημιουργίας. Δείχνουν πως το ευρώ δεν ήταν μόνο τεχνικής φύσης θέμα αλλά ένα πολιτικό σχέδιο για τους λαούς, την ιστορία και την ενότητα.
Η αντίδραση της Φώφης Γεννηματά
Η ομιλία του προέδρου της Κομισιόν και κυρίως στο σημείο των ελληνικών στατιστικών προκάλεσε την αντίδραση της προέδρου του Κινήματος Αλλαγής. Η κα Γεννηματά είπε: "Ο κ. Γιούνκερ αποκάλυψε σήμερα πως η Κυβέρνηση Καραμανλή παραποίησε τα στοιχεία της οικονομίας την περίοδο 2004-2009, που έδειχναν τον εκτροχιασμό της και οδήγησαν τη χώρα στο Μνημόνιο.
Αποκάλυψε την αλήθεια, που τόσο ο κ. Τσίπρας όσο και ο κ. Μητσοτάκης, επιχειρούν να κρύψουν ως και σήμερα.
Αυτό είναι το μυστικό που τους ενώνει. Γι’ αυτό λέμε είτε ψηφίζεις Τσίπρα, είτε Μητσοτάκη, τελικά «βγαίνει» ο Καραμανλής. Η χώρα δεν αντέχει νέες περιπέτειες".