Δόθηκε χθες στη δημοσιότητα από το Υπερταμείο, στο οποίο υπάγεται η ΔΕΘ-HELEXPO ο οδικός χάρτης σχετικά με το σχέδιο ανάπλασης της ΔΕΘ. Όσα ανακοινώθηκαν είναι σε γενικές γραμμές αυτά τα οποία είχαν συμφωνηθεί εδώ και μερικά χρόνια, με κάποιες μικροαλλαγές οι οποίες ωστόσο, δεν αλλάζουν τη βασική φιλοσοφία του πρότζεκτ. Δηλαδή, η ανάπλαση θα γίνει μέσω ΣΔΙΤ, με δημόσια και ιδιωτική χρηματοδότηση. Θα περιλαμβάνει, εκτός από το εκθεσιακό και συνεδριακό κέντρο, μητροπολιτικό πάρκο και χρήσεις real estate, ο δε εκτιμώμενος προϋπολογισμός είναι γύρω στα 300 εκατ. ευρώ. Το έργο θα ανατεθεί σε ιδιώτη, έπειτα από διεθνή διαγωνισμό, με σύμβαση παραχώρησης διάρκειας 35 ετών.

Παρά ωστόσο τις μακροσκελείς ανακοινώσεις εκ μέρους του Υπερταμείου ορισμένα κρίσιμα σημεία υλοποίησης του σχεδίου παραμένουν αδιευκρίνιστα. Είτε επειδή δεν έχουν ακόμη οριστικοποιηθεί είτε επειδή για λόγους σκοπιμότητας η αποσαφήνισή τους μετατίθεται για εύθετο χρόνο.

Το χρηματοδοτικό μοντέλο

Μία από τις σημαντικότερες παραμέτρους που παραμένουν θολές είναι το χρηματοδοτικό μοντέλο από το οποίο θα αντληθούν οι απαιτούμενοι πόροι. Σύμφωνα με τη χθεσινή ανακοίνωση η δημόσια συμμετοχή δύναται να ξεπεράσει το 1/3 του προϋπολογισμού των 300 εκατ. με εξασφαλισμένους πόρους έως 120 εκατ. (αθροιστικά από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων και το Περιφερειακό Πρόγραμμα ΕΣΠΑ της Κεντρικής Μακεδονίας). Οι υπόλοιποι πόροι, δηλαδή τα 180 εκατ. ευρώ θα προέλθουν από ιδιωτικές πηγές χρηματοδότησης και τραπεζικό δανεισμό. Ωστόσο δεν διευκρινίζεται πόσα εξ αυτών θα βάλει ο ιδιώτης, κάτι που προφανώς θα προκύψει σε επόμενη φάση, αναλόγως των όρων παραχώρησης. Επίσης, εσκεμμένα αποκρύπτεται ότι ο τραπεζικός δανεισμός θα γίνει από τη ΔΕΘ-HELEXPO, με εγγύηση του ελληνικού δημοσίου και σύμφωνα με αρμόδιες πηγές ενδέχεται να ξεπεράσει και τα 50 εκατ. ευρώ. Συνεπώς, ουσιαστικά η δημόσια συμμετοχή μπορεί να υπερβεί στο τέλος ακόμη και τα 170 εκατ., ίσως και περισσότερα. Σε μια τέτοια περίπτωση βεβαίως, γεννάται το εύλογο ερώτημα, “αφού αυτά τα χρήματα φτάνουν και περισσεύουν για την κατασκευή του εκθεσιακού και συνεδριακού κέντρου, καθώς και του πάρκου, τότε για ποιο λόγο εμπλέκεται ο ιδιώτης, στον οποίο θα δοθεί προς ανοικοδόμηση και αξιοποίηση ένας μέρος του οικοπέδου για 35 χρόνια;”.

Η Αγία Φωτεινή

Προκειμένου να αυξηθεί ο χώρος πρασίνου ώστε να φτάσει στο 60% της έκτασης προσετέθη και το παρακείμενο οικόπεδο της Αγίας Φωτεινής, έκτασης 11,5 στρεμμάτων. Ωστόσο, στη χθεσινή ανακοίνωση του Υπερταμείου αναφέρεται ότι “σχετικά με τους χώρους πρασίνου εκτός ιδιοκτησίας ΔΕΘ-HELEXPO, στους οποίους εμπλέκονται και τρίτοι φορείς, η κοστολόγηση των εργασιών και των παρεμβάσεων θα εξεταστεί σε μετέπειτα φάση, ως διακριτά έργα”. Συνεπώς, η μετατροπή του οικοπέδου της Αγίας Φωτεινής σε πάρκο είναι εκτός του σχεδίου ανάπλασης, περιγράφεται ως ξεχωριστό έργο, χωρίς εξασφαλισμένη χρηματοδότηση. Επιπλέον, ο χώρος ανήκει ως γνωστόν στο Ταμείο Εθνικής Άμυνας, επομένως η παραχώρησή του δεν είναι αυτονόητη και ενδέχεται να απαιτήσει ανταλλάγματα. Επομένως, η συμπερίληψη της έκτασης της Αγίας Φωτεινής στο μητροπολιτικό πάρκο, είναι προς το παρόν καταχρηστική.

Θα είναι δημόσια η ΔΕΘ-HELEXPO;

Στη χθεσινή ανακοίνωση αναφέρεται ότι “ο δημόσιος χαρακτήρας της ΔΕΘ-HELEXPO διασφαλίζεται οριστικά, καθώς η εταιρεία παραμένει 100% θυγατρική του Υπερταμείου”. Ωστόσο, στη συνέχεια αναφέρεται ότι “η Σύμβαση Παραχώρησης θα προβλέπει πως ο ιδιώτης που θα οριστεί ανάδοχος μετά τον Διαγωνισμό, θα κληθεί να παρέχει υπηρεσίες στη ΔΕΘ-HELEXPO, η οποία είναι ο Αναθέτων φορέας του Έργου”, χωρίς να διευκρινίζεται τι είδους υπηρεσίες μπορεί να είναι αυτές.

Παρακάτω δε, σημειώνεται ότι “όπως και πολλοί άλλοι επαγγελματίες οργανωτές εκθέσεων/συνεδρίων/εκδηλώσεων, ο ιδιώτης θα μπορεί να αξιοποιεί εμπορικά τους χώρους για την οργάνωση γεγονότων. Στη φάση της προετοιμασίας των τευχών δημοπράτησης, όπου εισερχόμαστε τώρα, θα εξεταστεί το ενδεχόμενο να του παραχωρείται ο χώρος, σύμφωνα με ένα συμφωνημένο μοντέλο συνεργασίας”. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι ο ιδιώτης θα μπορεί να διοργανώνει εκθεσιακά και συνεδριακά γεγονότα στο χώρο της ΔΕΘ, σε συνεννόηση φυσικά με ΔΕΘ-HELEXPO. Κατά ένα τρόπο, δηλαδή, μέρος της εκθεσιακής και συνεδριακής δραστηριότητας εκχωρείται σε ιδιώτη.

Περαιτέρω σημειώνεται ότι “στα σενάρια που έχουν μελετηθεί μέχρι τώρα δεν υπάρχει σενάριο δημιουργίας φορέα διαχείρισης του χώρου εκτός από τη ΔΕΘ-HELEXPO”. Η αναφορά αυτή αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο στην πορεία η διαχείριση του πάρκου καθώς και του εκθεσιακού και συνεδριακού κέντρου να περάσει στην ευθύνη κάποιου άλλου σχήματος, προφανώς με συμμετοχή ιδιώτη. Όλα αυτά μαζί γεννούν ερωτήματα για το εάν ο δημόσιος χαρακτήρας της ΔΕΘ-HELEXPO θα διατηρηθεί και μετά την ολοκλήρωση των εργασιών της ανάπλασης ή εάν διατηρείται προσωρινά προκειμένου να εξασφαλιστεί το τραπεζικό δάνειο των περίπου 50 και πλέον εκατομμυρίων που απαιτείται για τη χρηματοδότηση της ανάπλασης.

Τα ανωτέρω είναι μερικά μόνο από τα θολά και γκρίζα σημεία του οδικού χάρτη για την υλοποίηση του σχεδίου ανάπλασης της ΔΕΘ που ανακοινώθηκε χθες. Στην πορεία είναι βέβαιο ότι θα υπάρξουν αλλαγές, κυρίως στην κατεύθυνση προσέλκυσης ιδιωτικών κεφαλαίων.