Απογευματάκι Τετάρτης στον Φραγκομαχαλά. Χαμογελαστά ζευγάρια ανεβαίνουν στο δεύτερο όροφο της οδού Βηλαρά 7 και χτυπούν την πόρτα της ΜΕΤΑδρασης. Το ταξίδι της αναδοχής, μα κυρίως της αγάπης, ξεκινά...

«Ξεκινήσαμε τη δράση της αναδοχής, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, το 2016, παίρνοντας τεχνογνωσία από άλλες ευρωπαϊκές οργανώσεις με μεγάλη εμπειρία στο αντικείμενο. Το φοβερά εντυπωσιακό και συνάμα άκρως συγκινητικό ήταν πως, ενώ στις χώρες της Ευρώπης η δράση της αναδοχής γίνεται κατά βάση με οικογένειες που μιλάνε την ίδια γλώσσα με το παιδί (π.χ. ένα παιδί από τη Συρία φιλοξενείται σε αραβόφωνη οικογένεια), στην Ελλάδα η πράξη δείχνει κάτι διαφορετικό. Ελληνικές οικογένειες έρχονται στις συναντήσεις και εκδηλώνουν το ενδιαφέρον τους να γίνουν ανάδοχοι γονείς στα προσφυγόπουλα. Ανοίγουν το σπίτι τους, την αγκαλιά τους, και γονείς και παιδιά επικοινωνούν αρμονικά κι ας μη μιλούν την ίδια γλώσσα» λέει στη «Θ» η Ζήνα Ιορδανίδου, υπεύθυνη γραφείου της ΜΕΤΑδρασης στη Θεσσαλονίκη. «Ξεκινήσαμε, λοιπόν, κι εμείς αποφασισμένοι να δώσουμε προτεραιότητα σε οικογένειες και ανθρώπους με παρόμοιο πολιτισμικό υπόβαθρο με το κάθε παιδί, όμως είδαμε πως, όπως οι ελληνικές οικογένειες λειτούργησαν, ήταν ιδανική επιλογή», προσθέτει.

Πώς, όμως, πετυχαίνει στην πράξη αυτό; «Αν έχεις μια καλή επαφή, μια καλή αύρα, την καλή πρόθεση, όλα τα προβλήματα ξεπερνιούνται. Από την πρώτη κιόλας συνάντηση, ανάδοχοι γονείς και παιδιά που δεν μιλούσαν την ίδια γλώσσα, όχι μονάχα επικοινώνησαν, αλλά συνεννοήθηκαν κιόλας κι όταν τους ρωτάς, απαντούν πως κατάλαβαν όλα όσα έζησε το παιδί στο μακρύ του ταξίδι προς τη χώρα μας. Τελικά, δεν είναι ανυπέρβλητο εμπόδιο, ούτε η διαφορετική γλώσσα ούτε η διαφορετική κουλτούρα», προσθέτει η κ. Ιορδανίδου.

Το έργο της ΜΕΤΑδρασης

Η οργάνωση που δραστηριοποιείται στη Θεσσαλονίκη, την Αθήνα και σε όλα τα σημεία εισόδου στη χώρα έχει ως κύριο έργο τη διερμηνεία και την προστασία των ασυνόδευτων προσφυγόπουλων, διαθέτοντας δομές φιλοξενίας στη Σάμο και τη Χίο, αλλά και μια στην Αθήνα για ασυνόδευτα παιδιά μικρότερα των 12 ετών.

Εκπαιδευμένα στελέχη της τρέχουν τα προγράμματα αναδοχής, τα οποία γνωρίζουν μεγάλη επιτυχία, καθώς όσο κι αν κάποιοι επιμένουν να δείχνουν το χειρότερό τους εαυτό σε κατατρεγμένους ανθρώπους, κάποιοι άλλοι είναι πρόθυμοι όχι απλώς να τους καλωσορίσουν στην πατρίδα μας, αλλά να ανοίξουν το σπίτι και κυρίως τις καρδιές τους στα παιδιά που τόσο το έχουν ανάγκη.

Από μωρά έως εφήβους, περισσότερα από 5.000 ασυνόδευτα παιδιά βρίσκονται στη χώρα μας. Τα παιδιά αυτά έχουν χάσει τους γονείς τους ή έχουν χωριστεί από αυτούς, λόγω πολέμου ή βίαιων συγκρούσεων στις χώρες καταγωγής τους. Μεγάλο ποσοστό των παιδιών αυτών διαβιούν σε επισφαλείς συνθήκες -σε κρατητήρια, καταυλισμούς, ακόμα και στο δρόμο- λόγω έλλειψης επαρκών θέσεων σε κατάλληλες δομές φιλοξενίας. Επίσης, πολλά από τα παιδιά έχουν κάποιο συγγενή σε άλλη χώρα της Ε.Ε. Η ΜΕΤΑδραση επιδιώκει να βρει για τα παιδιά αυτά μια οικογένεια, μέχρι να ολοκληρωθεί η διαδικασία της επανένωσης και να ταξιδέψουν, ώστε να βρουν την οικογένειά τους στο εξωτερικό.

Δεσμός που κρατά για πάντα

Με λίγα λόγια, στις ενημερώσεις που γίνονται την 1η και την 3η Τετάρτη κάθε μήνα στα γραφεία της ΜΕΤΑδρασης, οι υποψήφιοι ανάδοχοι γονείς μαθαίνουν τα τεχνικά, μα κυρίως ξέρουν καλά από την πρώτη στιγμή πως υπάρχει ένα συγκεκριμένο πλάνο στον ορίζοντα, κι αυτό περιλαμβάνει το να φιλοξενήσουν το παιδί στο σπίτι τους για όσους μήνες διαρκέσει η επανένωση. «Όλοι, γονείς και παιδιά ξέρουν από την αρχή ποια είναι η διαδικασία. Όμως δένονται πολύ κι ο χωρισμός είναι πάντα δύσκολος. Πάντα όμως κάτι μένει, πάντα κάτι κερδίζεις. Βιολογικά χωρίζεσαι, ο δεσμός όμως μένει για πάντα» λέει στη «Θ» η κ. Ιορδανίδου.

Κι όντως, αυτό είναι το πιο δύσκολο πάντοτε με την αναδοχή, η ώρα του χωρισμού. «Ήδη έχουν ολοκληρωθεί κύκλοι αναδοχής και επανένωσης των παιδιών με τη βιολογική οικογένειά τους. Και το πιο συγκινητικό όλων ήταν πως ζευγάρια που έγιναν ανάδοχοι γονείς συνόδευσαν οι ίδιοι τα παιδιά και τα παρέδωσαν στα χέρια της μαμάς, του μπαμπά ή κάποιου συγγενή τους στην Ευρώπη. Είναι δεσμοί που μένουν για μια ζωή κι ευτυχώς, με τη βοήθεια των μέσων επικοινωνίας, διατηρούν ζωντανή επαφή» επισημαίνει η κ. Ιορδανίδου.

Συμπαράσταση διαρκείας

Οι νόμοι για την αναδοχή είναι αυστηροί και η διαδικασία μπορεί να γίνει χρονοβόρα, όμως η διαδικασία από τη πλευρά της ΜΕΤΑδρασης ολοκληρώνεται σε 2-3 μήνες. Παράλληλα, απαιτείται και η απόλυτη συναίνεση, τόσο του προσφυγόπουλου όσο και όλων των μελών της οικογένειας που θα το υποδεχτεί. Όμως το έργο της ομάδας της ΜΕΤΑδρασης δεν σταματά όταν ξεκινά μια αναδοχή. Όπως μας ενημερώνει η κ. Ιορδανίδου, η δράση υλοποιείται σε συνεργασία με την ομάδα επιτρόπων της ΜΕΤΑδρασης, κάτι που σημαίνει πως το κάθε παιδί έχει τον δικό του επίτροπο, ένα πρόσωπο που αποτελεί σημείο αναφοράς για το ίδιο και το βοηθά και να προσαρμοστεί στη νέα οικογένεια, αλλά και «τρέχει» τις διαδικασίες για την επανένωση. Παράλληλα, ο ανάδοχος έχει στο πλευρό του τους κοινωνικούς λειτουργούς και ψυχολόγους της ΜΕΤΑδρασης κι όλοι μαζί βοηθούν ο ένας τον άλλο, ώστε το διάστημα που θα περάσει το παιδί με την προσωρινή οικογένειά του να είναι ανέφελο.

Μέχρι στιγμής, περισσότερα από 85 παιδιά έχουν βρει μια ζεστή αγκαλιά σε ελληνικές οικογένειες, ενώ η Θεσσαλονίκη δείχνει την ευαισθησία της, καθώς όλο και περισσότεροι κάτοικοί της συμμετέχουν στις ενημερωτικές συναντήσεις και ξεκινούν το ταξίδι αναδοχής ενός προσφυγόπουλου.

Η δράση της ΜΕΤΑδρασης στηρίζεται από την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, με τη συγχρηματοδότηση της Ε.Ε.

Περισσότερες πληροφορίες στο metadrasi.org, στο 2310 501151 και στο email foster@metadrasi.org.

* Δημοσιεύτηκε στη "Θεσσαλονίκη" στις 7.11.2019.