Από το «φάουλ» του Σούνακ στην επίσκεψη του Ερντογάν
03/12/2023 20:30
03/12/2023 20:30
Η φωτογραφία του βασιλιά της Βρετανίας Κάρολου να φορά γραβάτα με την ελληνική σημαία και να συνομιλεί με τον Βρετανό πρωθυπουργό Ρίσι Σούνακ στο περιθώριο της συνάντησης της COP28 για το κλίμα στο Ντουμπάι ίσως ήταν ο καλύτερος τρόπος για να κλείσει το απρόοπτο επεισόδιο της περασμένης Δευτέρας που με αφορμή τη διένεξη για τα γλυπτά του Παρθενώνα τάραξε τις παραδοσιακά καλές ελληνοβρετανικές σχέσεις.
Ύστερα από την ένταση που επικράτησε στην αρχή της εβδομάδας, η ελληνική πλευρά και ο ίδιος ο Κυριάκος Μητσοτάκης κατέβασαν τους τόνους, κάτι που φάνηκε και από τη συνέντευξη που παραχώρησε ο πρωθυπουργός την Παρασκευή στο Bloomberg στο πλαίσιο της συνάντησης της COP28, όπου μεταξύ άλλων ρωτήθηκε για την ακύρωση της συνάντησής του με τον Ρίσι Σούνακ, με αφορμή τις δηλώσεις του για τα Γλυπτά του Παρθενώνα. Ο Έλληνας πρωθυπουργός σε μία σαφή προσπάθεια να γυρίσει σελίδα και να αφήσει πίσω το επεισόδιο με την ακύρωση από τη μεριά του Βρετανού ομολόγου του της συνάντησης των δύο πρωθυπουργών σχολίασε ότι δεν έχει πολλά να προσθέσει και πως δε θα ήθελε να εμπλακεί στα εσωτερικά πολιτικά ζητήματα του Ηνωμένου Βασιλείου. «Ό,τι είχαμε να πούμε για το θέμα αυτό έχει ειπωθεί και πραγματικά δε θέλω να σχολιάσω περαιτέρω», σημείωσε ο κ. Μητσοτάκης, ο οποίος πάντως αναφερόμενος στις σχέσεις των δύο χωρών έκανε λόγο για «μακροχρόνια καλές σχέσεις, τις οποίες ο ίδιος σκοπεύει να διατηρήσει». Πρόσθεσε δε με νόημα: «Σίγουρα θα ήθελα να αφήσω πίσω αυτό το ατυχές περιστατικό, όμως πάντα για το ταγκό χρειάζονται δύο».
Το «κοιτάμε μπροστά» είναι κάτι που επιδιώκει η ελληνική κυβέρνηση στο ζήτημα των ελληνοβρετανικών σχέσεων και ιδιαίτερα στον κρίσιμο τομέα της οικονομίας. Σε ό,τι αφορά σε αυτό καθαυτό το ζήτημα της επιστροφής των Γλυπτών του Παρθενώνα ο κυβερνητικός απολογισμός θα αργήσει να γίνει, καθώς είναι νωρίς για να αποτιμηθεί το αυτογκόλ του Βρετανού πρωθυπουργού. Αυτό που έγινε σαφές είναι πως προκλήθηκε μία τεράστια δημοσιότητα, η οποία μένει να εκτιμηθεί αν θα βοηθήσει την όλη προσπάθεια.
Ταυτόχρονα, δεν αλλάζουν οι εκτιμήσεις που υπάρχουν στην ελληνική κυβέρνηση για το θέμα. Ότι δηλαδή, το ζήτημα είναι και για τις δύο χώρες πολύ σοβαρό, λεπτό και ευαίσθητο στη διαχείρισή του, ότι αποτελεί καταρχήν μία υπόθεση μεταξύ της ελληνικής κυβέρνησης και του Βρετανικού Μουσείου και ότι ο ρόλος της εκάστοτε βρετανικής κυβέρνησης θα είναι πάντοτε επικουρικός αλλά όχι απόλυτα καθοριστικός. Ταυτόχρονα δε φαίνεται να αλλάζει η εκτίμηση που υπάρχει στην ελληνική κυβέρνηση ότι συνολικά το Εργατικό Κόμμα, που όπως όλα δείχνουν βαδίζει προς μία εκλογική νίκη στις επερχόμενες εκλογές της Βρετανίας, διαπνέεται από πιο ευνοϊκές θέσεις για την Ελλάδα σε ό,τι αφορά τη συνολική διαπραγμάτευσή για τα Γλυπτά του Παρθενώνα.
Τέλος, στο εσωτερικό μέτωπο, αν και δεν έχουν γίνει κάποιες μετρήσεις θεωρείται ότι το τελευταίο περιστατικό ενισχύει την κοινή γνώμη της Ελλάδας που τάσσεται υπέρ του αγώνα για την επιστροφή των γλυπτών του Παρθενώνα και ότι στηρίζει την προσπάθεια που κάνει ο πρωθυπουργός για την επιστροφή τους. Έτσι εκτιμάται ότι το πρωθυπουργικό προφίλ του Κυριάκου Μητσοτάκη σε ό,τι έχει να κάνει με το συγκεκριμένο εθνικό θέμα ενισχύεται.
Ανοίγει το κεφάλαιο «Τουρκία»
Την ίδια στιγμή που το κεφάλαιο «Βρετανία» κλείνει, ανοίγει το κεφάλαιο «Τουρκία» με την επερχόμενη επίσκεψη του Προέδρου της γειτονικής χώρας Ταγίπ Ερντογάν την Πέμπτη 7 Δεκεμβρίου στην Αθήνα. Όπως αναφέρουν κυβερνητικές πηγές, κύριος στόχος της ελληνικής πλευράς είναι η επιβεβαίωση της δέσμευσης της Άγκυρας για τη διατήρηση της νηνεμίας στο Αιγαίο και το χτίσιμο μεταξύ των δύο πλευρών της εμπιστοσύνης που απαιτείται. Μάλιστα όπως τονίζουν οι ίδιες πηγές η νηνεμία στο Αιγαίο είναι σήμερα κάτι παραπάνω από απαραίτητη, καθώς στην ευρύτερη περιοχή καταγράφονται δύο πόλεμοι, σε Ουκρανία και Μέση Ανατολή.
«Έχουμε δρομολογήσει αυτή τη σημαντική συνάντηση για να εντοπίσουμε και να εστιάσουμε σε αυτά που μας ενώνουν με την Τουρκία και όχι σε αυτά που μας χωρίζουν. Οι διαφορές μας είναι υπαρκτές, είναι συγκεκριμένες, είναι γνωστές, δεν θα επιμείνουμε όμως σε αυτές, θα προσπαθήσουμε να βρούμε έναν κοινό τόπο για να αποκλιμακώσουμε την ένταση η οποία είχε προκύψει όλα τα προηγούμενα τέσσερα χρόνια», τόνισε χαρακτηριστικά ο υπουργός Επικρατείας Άκης Σκέρτσος. Πρόσθεσε δε ότι «μας ενδιαφέρει αν μη τι άλλο να έχουμε σχέσεις καλής γειτονίας, ηρεμία στα σύνορά μας, αποκλιμάκωση των έντονων μεταναστευτικών και προσφυγικών ροών για τις οποίες έχει έναν ρόλο και μία ευθύνη η Τουρκία, άρα θα εστιάσουμε σε αυτά κι αν μπορούμε να βρούμε και λύση στα διμερή ζητήματα που μας απασχολούν ακόμα καλύτερα».
«Αυτό το οποίο προέχει αυτή τη στιγμή είναι να χτίσουμε ξανά σχέσεις εμπιστοσύνης με την τουρκική ηγεσία. Και οι δύο πλευρές έχουν ανανεώσει την εμπιστοσύνη των πολιτών στο πρόσωπό τους. Είχαμε πρόσφατες εκλογές και στην Τουρκία και στην Ελλάδα και έχουν δεσμευθεί και ο πρωθυπουργός μας και ο Τούρκος Πρόεδρος ότι επιθυμούν να αποκαταστήσουν, αν μη τι άλλο σχέσεις καλής γειτονίας. Οπότε σε αυτό θα εστιάσουμε, ο πήχης είναι αυτός κι από εκεί και πέρα, επαναλαμβάνω, οτιδήποτε επιπλέον προκύψει είναι καλό να έρθει και είναι ευπρόσδεκτο», είπε ο κ. Σκέρτσος.
Όσον αφορά την κριτική που εξέφρασε ο Αντώνης Σαμαράς τονίζοντας ότι δεν θα έπρεπε να γίνει η συνάντηση με τον Τούρκο Πρόεδρο, ο κ. Σκέρτσος σημείωσε ότι «οι απόψεις του πρώην πρωθυπουργού είναι γνωστές και έχουν διατυπωθεί παγίως. Από εκεί και πέρα ο πρωθυπουργός έχει αναλάβει συγκεκριμένες προεκλογικές και προγραμματικές δεσμεύσεις. Η αποκατάσταση των σχέσεων με την Τουρκία είναι μία από αυτές και πάνω σ’ αυτόν τον δρόμο βαδίζει».
Το πρόγραμμα του Τούρκου Προέδρου
Σύμφωνα με τις πληροφορίες που υπάρχουν το πρόγραμμα της επίσκεψης του κ. Ερντογάν περιλαμβάνει συνάντηση στο Προεδρικό Μέγαρο, όπου θα γίνει δεκτός από την Κατερίνα Σακελλαροπούλου, ενώ οι υπουργοί που θα τον συνοδεύουν θα έχουν διμερείς συναντήσεις με τους ομολόγους τους.
Στο Μέγαρο Μαξίμου θα γίνει μετά η βασική συνάντηση Μητσοτάκη-Ερντογάν και οι κοινές δηλώσεις, ενώ αμέσως μετά έχει προγραμματιστεί γεύμα εργασίας στο Μέγαρο Μαξίμου, το οποίο θα εκληφθεί η Ολομέλεια του Ανωτάτου Συμβουλίου.
Η φωτογραφία του βασιλιά της Βρετανίας Κάρολου να φορά γραβάτα με την ελληνική σημαία και να συνομιλεί με τον Βρετανό πρωθυπουργό Ρίσι Σούνακ στο περιθώριο της συνάντησης της COP28 για το κλίμα στο Ντουμπάι ίσως ήταν ο καλύτερος τρόπος για να κλείσει το απρόοπτο επεισόδιο της περασμένης Δευτέρας που με αφορμή τη διένεξη για τα γλυπτά του Παρθενώνα τάραξε τις παραδοσιακά καλές ελληνοβρετανικές σχέσεις.
Ύστερα από την ένταση που επικράτησε στην αρχή της εβδομάδας, η ελληνική πλευρά και ο ίδιος ο Κυριάκος Μητσοτάκης κατέβασαν τους τόνους, κάτι που φάνηκε και από τη συνέντευξη που παραχώρησε ο πρωθυπουργός την Παρασκευή στο Bloomberg στο πλαίσιο της συνάντησης της COP28, όπου μεταξύ άλλων ρωτήθηκε για την ακύρωση της συνάντησής του με τον Ρίσι Σούνακ, με αφορμή τις δηλώσεις του για τα Γλυπτά του Παρθενώνα. Ο Έλληνας πρωθυπουργός σε μία σαφή προσπάθεια να γυρίσει σελίδα και να αφήσει πίσω το επεισόδιο με την ακύρωση από τη μεριά του Βρετανού ομολόγου του της συνάντησης των δύο πρωθυπουργών σχολίασε ότι δεν έχει πολλά να προσθέσει και πως δε θα ήθελε να εμπλακεί στα εσωτερικά πολιτικά ζητήματα του Ηνωμένου Βασιλείου. «Ό,τι είχαμε να πούμε για το θέμα αυτό έχει ειπωθεί και πραγματικά δε θέλω να σχολιάσω περαιτέρω», σημείωσε ο κ. Μητσοτάκης, ο οποίος πάντως αναφερόμενος στις σχέσεις των δύο χωρών έκανε λόγο για «μακροχρόνια καλές σχέσεις, τις οποίες ο ίδιος σκοπεύει να διατηρήσει». Πρόσθεσε δε με νόημα: «Σίγουρα θα ήθελα να αφήσω πίσω αυτό το ατυχές περιστατικό, όμως πάντα για το ταγκό χρειάζονται δύο».
Το «κοιτάμε μπροστά» είναι κάτι που επιδιώκει η ελληνική κυβέρνηση στο ζήτημα των ελληνοβρετανικών σχέσεων και ιδιαίτερα στον κρίσιμο τομέα της οικονομίας. Σε ό,τι αφορά σε αυτό καθαυτό το ζήτημα της επιστροφής των Γλυπτών του Παρθενώνα ο κυβερνητικός απολογισμός θα αργήσει να γίνει, καθώς είναι νωρίς για να αποτιμηθεί το αυτογκόλ του Βρετανού πρωθυπουργού. Αυτό που έγινε σαφές είναι πως προκλήθηκε μία τεράστια δημοσιότητα, η οποία μένει να εκτιμηθεί αν θα βοηθήσει την όλη προσπάθεια.
Ταυτόχρονα, δεν αλλάζουν οι εκτιμήσεις που υπάρχουν στην ελληνική κυβέρνηση για το θέμα. Ότι δηλαδή, το ζήτημα είναι και για τις δύο χώρες πολύ σοβαρό, λεπτό και ευαίσθητο στη διαχείρισή του, ότι αποτελεί καταρχήν μία υπόθεση μεταξύ της ελληνικής κυβέρνησης και του Βρετανικού Μουσείου και ότι ο ρόλος της εκάστοτε βρετανικής κυβέρνησης θα είναι πάντοτε επικουρικός αλλά όχι απόλυτα καθοριστικός. Ταυτόχρονα δε φαίνεται να αλλάζει η εκτίμηση που υπάρχει στην ελληνική κυβέρνηση ότι συνολικά το Εργατικό Κόμμα, που όπως όλα δείχνουν βαδίζει προς μία εκλογική νίκη στις επερχόμενες εκλογές της Βρετανίας, διαπνέεται από πιο ευνοϊκές θέσεις για την Ελλάδα σε ό,τι αφορά τη συνολική διαπραγμάτευσή για τα Γλυπτά του Παρθενώνα.
Τέλος, στο εσωτερικό μέτωπο, αν και δεν έχουν γίνει κάποιες μετρήσεις θεωρείται ότι το τελευταίο περιστατικό ενισχύει την κοινή γνώμη της Ελλάδας που τάσσεται υπέρ του αγώνα για την επιστροφή των γλυπτών του Παρθενώνα και ότι στηρίζει την προσπάθεια που κάνει ο πρωθυπουργός για την επιστροφή τους. Έτσι εκτιμάται ότι το πρωθυπουργικό προφίλ του Κυριάκου Μητσοτάκη σε ό,τι έχει να κάνει με το συγκεκριμένο εθνικό θέμα ενισχύεται.
Ανοίγει το κεφάλαιο «Τουρκία»
Την ίδια στιγμή που το κεφάλαιο «Βρετανία» κλείνει, ανοίγει το κεφάλαιο «Τουρκία» με την επερχόμενη επίσκεψη του Προέδρου της γειτονικής χώρας Ταγίπ Ερντογάν την Πέμπτη 7 Δεκεμβρίου στην Αθήνα. Όπως αναφέρουν κυβερνητικές πηγές, κύριος στόχος της ελληνικής πλευράς είναι η επιβεβαίωση της δέσμευσης της Άγκυρας για τη διατήρηση της νηνεμίας στο Αιγαίο και το χτίσιμο μεταξύ των δύο πλευρών της εμπιστοσύνης που απαιτείται. Μάλιστα όπως τονίζουν οι ίδιες πηγές η νηνεμία στο Αιγαίο είναι σήμερα κάτι παραπάνω από απαραίτητη, καθώς στην ευρύτερη περιοχή καταγράφονται δύο πόλεμοι, σε Ουκρανία και Μέση Ανατολή.
«Έχουμε δρομολογήσει αυτή τη σημαντική συνάντηση για να εντοπίσουμε και να εστιάσουμε σε αυτά που μας ενώνουν με την Τουρκία και όχι σε αυτά που μας χωρίζουν. Οι διαφορές μας είναι υπαρκτές, είναι συγκεκριμένες, είναι γνωστές, δεν θα επιμείνουμε όμως σε αυτές, θα προσπαθήσουμε να βρούμε έναν κοινό τόπο για να αποκλιμακώσουμε την ένταση η οποία είχε προκύψει όλα τα προηγούμενα τέσσερα χρόνια», τόνισε χαρακτηριστικά ο υπουργός Επικρατείας Άκης Σκέρτσος. Πρόσθεσε δε ότι «μας ενδιαφέρει αν μη τι άλλο να έχουμε σχέσεις καλής γειτονίας, ηρεμία στα σύνορά μας, αποκλιμάκωση των έντονων μεταναστευτικών και προσφυγικών ροών για τις οποίες έχει έναν ρόλο και μία ευθύνη η Τουρκία, άρα θα εστιάσουμε σε αυτά κι αν μπορούμε να βρούμε και λύση στα διμερή ζητήματα που μας απασχολούν ακόμα καλύτερα».
«Αυτό το οποίο προέχει αυτή τη στιγμή είναι να χτίσουμε ξανά σχέσεις εμπιστοσύνης με την τουρκική ηγεσία. Και οι δύο πλευρές έχουν ανανεώσει την εμπιστοσύνη των πολιτών στο πρόσωπό τους. Είχαμε πρόσφατες εκλογές και στην Τουρκία και στην Ελλάδα και έχουν δεσμευθεί και ο πρωθυπουργός μας και ο Τούρκος Πρόεδρος ότι επιθυμούν να αποκαταστήσουν, αν μη τι άλλο σχέσεις καλής γειτονίας. Οπότε σε αυτό θα εστιάσουμε, ο πήχης είναι αυτός κι από εκεί και πέρα, επαναλαμβάνω, οτιδήποτε επιπλέον προκύψει είναι καλό να έρθει και είναι ευπρόσδεκτο», είπε ο κ. Σκέρτσος.
Όσον αφορά την κριτική που εξέφρασε ο Αντώνης Σαμαράς τονίζοντας ότι δεν θα έπρεπε να γίνει η συνάντηση με τον Τούρκο Πρόεδρο, ο κ. Σκέρτσος σημείωσε ότι «οι απόψεις του πρώην πρωθυπουργού είναι γνωστές και έχουν διατυπωθεί παγίως. Από εκεί και πέρα ο πρωθυπουργός έχει αναλάβει συγκεκριμένες προεκλογικές και προγραμματικές δεσμεύσεις. Η αποκατάσταση των σχέσεων με την Τουρκία είναι μία από αυτές και πάνω σ’ αυτόν τον δρόμο βαδίζει».
Το πρόγραμμα του Τούρκου Προέδρου
Σύμφωνα με τις πληροφορίες που υπάρχουν το πρόγραμμα της επίσκεψης του κ. Ερντογάν περιλαμβάνει συνάντηση στο Προεδρικό Μέγαρο, όπου θα γίνει δεκτός από την Κατερίνα Σακελλαροπούλου, ενώ οι υπουργοί που θα τον συνοδεύουν θα έχουν διμερείς συναντήσεις με τους ομολόγους τους.
Στο Μέγαρο Μαξίμου θα γίνει μετά η βασική συνάντηση Μητσοτάκη-Ερντογάν και οι κοινές δηλώσεις, ενώ αμέσως μετά έχει προγραμματιστεί γεύμα εργασίας στο Μέγαρο Μαξίμου, το οποίο θα εκληφθεί η Ολομέλεια του Ανωτάτου Συμβουλίου.
ΣΧΟΛΙΑ