Από τον αγωγό IGB καλύπτεται το 50% των αναγκών της Βουλγαρίας σε φυσικό αέριο
09/07/2023 09:30
09/07/2023 09:30
Ο διασυνδετήριος αγωγός Ελλάδας – Βουλγαρίας (IGB) αλλάζει το παιχνίδι στην αγορά ενέργειας, λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Γιώργος Σάτλας, εκτελεστικός διευθυντής (executive officer) και μέλος του ΔΣ της ICGB AD, της εταιρείας που διαχειρίζεται τον αγωγό.
Ο κ. Σάτλας μιλάει για τα σχέδια επέκτασης της χωρητικότητας του αγωγού στα 5 bcm/έτος (από 3) λέγοντας ότι η εταιρεία εργάζεται επί του παρόντος πάνω σε ένα βιώσιμο σχέδιο προς αυτή την κατεύθυνση αλλά το «κλειδί» για να προχωρήσει σ’ αυτό το βήμα είναι οι σχετικές δοκιμές αγοράς (market tests)- μία δοκιμή προγραμματίζεται εντός του δεύτερου εξαμήνου του τρέχοντος έτους.
Στη συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο κ. Σάτλας αναφέρεται επίσης στα οφέλη που θα προκύψουν για τον IGB από την ολοκλήρωση και λειτουργία του FSRU στην Αλεξανδρούπολη, με πλέον σημαντική πτυχή ότι μπορεί να συμβάλει στην αύξηση της παροχής αερίου για τον διασυνδετήριο αγωγό Ελλάδας – Βουλγαρίας.
Σημειώνει δε ότι η εταιρεία θα ήταν ανοιχτή στο ενδεχόμενο μεταφοράς υδρογόνου μέσω του αγωγού, αλλά οι λεπτομέρειες μπορούν να προσδιοριστούν μόνο μετά από προσεκτική και σε βάθος ανάλυση, ενώ σκιαγραφεί το πλαίσιο των προτεραιοτήτων για την ICGB στο αμέσως επόμενο διάστημα.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της συνέντευξης:
Ερ.: Από τότε που τέθηκε σε λειτουργία ο IGB όλοι μιλούσαν για αλλαγή του παιχνιδιού στην αγορά φυσικού αερίου στην Ευρώπη. Θα μπορούσατε να μας δώσετε ορισμένους αριθμούς ή/και συμφωνίες που έχουν υπογραφεί που δικαιολογούν αυτήν την αξιολόγηση;
Απ.: Ο διασυνδετήριος αγωγός Ελλάδας - Βουλγαρίας (IGB) θεωρείται ότι αλλάζει το παιχνίδι (αποτελεί game changer) στην περιοχή για διάφορους λόγους, πέραν των αριθμών. Φροντίζει για τη διαφοροποίηση των πηγών ενέργειας παρέχοντας μια εναλλακτική οδό για την προμήθεια φυσικού αερίου στη Βουλγαρία και σε άλλες χώρες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Ο αγωγός επιτρέπει ουσιαστικά σε αυτές τις χώρες να μειώσουν την εξάρτησή τους από έναν μόνο προμηθευτή φυσικού αερίου και να διαφοροποιήσουν τις πηγές ενέργειάς τους. Πριν από την κατασκευή του IGB, η Βουλγαρία βασιζόταν σε μεγάλο βαθμό στις εισαγωγές φυσικού αερίου από τη Ρωσία, γεγονός που την έκανε ευάλωτη σε πιθανές διακοπές στον εφοδιασμό κι αυτό είναι κάτι που είδαμε από πρώτο χέρι. Στο νέο, μεταβαλλόμενο περιβάλλον ασφαλείας, η ενεργειακή ανεξαρτησία και η ασφάλεια μέσω νέων και καλύτερα διασυνδεδεμένων υποδομών είναι πιο κρίσιμες από ποτέ. Από αυτή την άποψη, η έναρξη λειτουργίας του IGB ήταν τεράστιας σημασίας, που ξεπερνά κατά πολύ τα εθνικά σύνορα της Ελλάδας και της Βουλγαρίας.
Από την έναρξη λειτουργίας του, την 1η Οκτωβρίου 2022, πάνω από 1 bcm έχουν μεταφερθεί μέσω του διασυνδετήριου αυτού αγωγού, καθιστώντας τoν τη νούμερο ένα πηγή για την εισαγωγή φυσικού αερίου στη Βουλγαρία. Ο αγωγός καλύπτει πλέον σχεδόν το 50% των αναγκών εσωτερικής κατανάλωσης της χώρας και ταυτόχρονα επιτρέπει τη μεταφορά φυσικού αερίου σε άλλες χώρες της περιοχής – συμπεριλαμβανομένης της Μολδαβίας και της Ουκρανίας, δεδομένης της μεγάλης συνέργειας του με τον διαβαλκανικό αγωγό φυσικού αερίου (Trans-Balkan gas pipeline). Αυτή είναι μια ανεκτίμητη στήριξη κι ένα ακόμη βασικό βήμα για να δείξουμε ότι μια καλύτερα συνδεδεμένη και πιο ενωμένη Ευρώπη μπορεί να είναι ισχυρότερη από τις καταστροφικές δυνάμεις και την επιθετικότητα. Σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα μετά την εμπορική έναρξη του διασυνδετήριου αγωγού, έχουμε περισσότερους από 20 εγγεγραμμένους χρήστες και έχουμε δει αρκετό ενδιαφέρον στην αγορά ώστε να αρχίσουμε να εξετάζουμε την επέκταση της συνολικής χωρητικότητας (προς το παρόν στα 3 bcm/έτος). Αυτό είναι πέραν των προσδοκιών μας ως νέος φορέας εκμετάλλευσης μεταφοράς στον πρώτο χρόνο εισαγωγής του στην αγορά.
Ερ.: Πώς προχωρούν τα σχέδια για αύξηση της χωρητικότητας του αγωγού από 3 bcm/έτος σε 5 bcm/έτος; Ποιες είναι οι προσδοκίες από το επικείμενο τεστ αγοράς;
Απ.: Η τεχνική δυνατότητα αναβάθμισης της χωρητικότητας του IGB σε 5 bcm/έτος ήταν μέρος των αρχικών σχεδίων για το έργο ακόμη και πριν από το στάδιο κατασκευής του αγωγού. Ωστόσο, αναμενόταν πως αυτό θα γινόταν ένα σημαντικό θέμα προς διερεύνηση τουλάχιστον μετά από μερικά χρόνια εμπορικής δραστηριότητας, ανάλογα με την ανάπτυξη και το ενδιαφέρον της αγοράς. Νομίζω ότι είναι ασφαλές να πούμε ότι τα πράγματα άλλαξαν δραστικά από εκείνες τις πρώτες μέρες και ο πόλεμος στην Ουκρανία αύξησε τη ζήτηση για νέες, ασφαλέστερες διαδρομές για διαφοροποιημένους τρόπους μεταφοράς. Αυτό ακριβώς είναι ο IGB – μια νέα πύλη για φυσικό αέριο από την περιοχή της Κασπίας, συμπεριλαμβανομένων πιθανών μελλοντικών προμηθειών από το Αζερμπαϊτζάν, το Τουρκμενιστάν κ.ά. Το ενδιαφέρον που είδαμε για τον αγωγό με την έναρξη λειτουργίας του ήταν αρκετά σημαντικό ώστε η ICGB να εξετάσει το ενδεχόμενο επιτάχυνσης των σχεδίων επέκτασης και βρισκόμαστε ήδη σε συζητήσεις γι’ αυτό με τον Διαχειριστή Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου (στην Ελλάδα), τη ΔΕΣΦΑ, που αποτελεί επίσης ζωτικό μέρος αυτής της διαδικασίας.
Εξετάζουμε την προοπτική επέκτασης της χωρητικότητας σύμφωνα και με τη σχεδιαζόμενη έναρξη λειτουργίας του τερματικού σταθμού LNG στην Αλεξανδρούπολη, καθώς αυτές οι υποδομές είναι πολύ καλά συνδεδεμένες. Για να προχωρήσουμε σε μια τέτοια επένδυση, είναι αναμενόμενο από ρυθμιστικής πλευράς -και κατά παράδοση- να αξιολογείται η ζήτηση της αγοράς μέσω ενός τεστ αγοράς προκειμένου να προσδιοριστεί αν θα υπήρχε αρκετό ενδιαφέρον για να υποστηριχθεί κάτι τέτοιο. Οι προσδοκίες για τέτοιες δοκιμές περιλαμβάνουν παράγοντες όπως το ενδιαφέρον και η συμμετοχή των πιθανών μεταφορέων, ο όγκος του φυσικού αερίου που ζητείται για μεταφορά, οι μηχανισμοί τιμολόγησης και η συνολική ανταπόκριση της αγοράς. Η ICGB εργάζεται επί του παρόντος εσωτερικά πάνω σε ένα βιώσιμο σχέδιο για την αύξηση της χωρητικότητας του αγωγού στα 5 bcm/έτος για να ικανοποιήσει την επερχόμενη ζήτηση, αλλά αυτό θα πρέπει να τεκμηριωθεί από τις σχετικές δοκιμές αγοράς. Σχεδιάζουμε να πραγματοποιήσουμε μία το δεύτερο εξάμηνο του τρέχοντος έτους και ελπίζω ότι μπορούμε να ανακοινώσουμε συγκεκριμένες ημερομηνίες σύντομα.
Η διαδικασία είναι αρκετά περίπλοκη και πρέπει να περιλαμβάνει ανάλυση πολλών παραγόντων, όπως η δυναμική της αγοράς, οι μελέτες σκοπιμότητας, μια μελέτη μηχανικής, μια μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων και μια εκτίμηση ασφαλείας για την αξιολόγηση των πιθανών κινδύνων ενός τέτοιου βήματος. Είναι απαραίτητη η συνεργασία με σχετικούς εμπειρογνώμονες, εταιρείες μηχανικών, ρυθμιστικές αρχές και συμβούλους περιβάλλοντος για να διασφαλιστεί η συμμόρφωση με τους ισχύοντες κανονισμούς και τις βέλτιστες πρακτικές του κλάδου. Ως διαχειριστής συστήματος μεταφοράς, η ICGB είναι προσηλωμένη στη διεκπεραίωση όλων των διαδικασιών σύμφωνα με τις βέλτιστες πρακτικές στον τομέα και είμαι πεπεισμένος ότι τα αποτελέσματα των δοκιμών αγοράς δεν θα απογοητεύσουν.
Ερ.: Εάν τα πράγματα πάνε καλά και υπάρχει σταθερότητα στην αγορά, υπάρχουν σκέψεις να αυξηθεί ακόμη περισσότερο η χωρητικότητα του αγωγού (πάνω από 5 bcm/έτος) στο μέλλον; Και αν ναι, τι θα χρειαζόταν για μια τέτοια κίνηση;
Απ.: Όλοι ελπίζουμε να δούμε σταθερότητα στην αγορά και αυτό μπορεί να συμβεί μέσω μηχανισμών όπως η ανάπτυξη νέων διασυνδεδεμένων υποδομών, η επίτευξη στόχων πλήρωσης αποθήκευσης αερίου, η ενισχυμένη περιφερειακή συνεργασία, η επένδυση σε πιο πράσινες πηγές ενέργειας κ.λπ. Σε ό,τι αφορά τον ρόλο του IGB, πρέπει να είμαστε επικεντρωμένοι στη λειτουργική ασφάλεια και την ανάπτυξη του έργου προκειμένου να διασφαλίσουμε ότι τηρούνται όλες οι συμβάσεις. Τα τεχνικά όρια του αγωγού στη φάση του σχεδιασμού έχουν οριστεί να χειρίζονται περίπου 5 bcm/έτος και η επίτευξη αυτού του αριθμού είναι ο τρέχων στόχος για το εγγύς μέλλον. Εάν με τον καιρό η ζήτηση της αγοράς δείξει την ανάγκη για χωρητικότητα πέρα από αυτούς τους αριθμούς, αυτό μπορεί να συμβεί μέσω ενός δεύτερου όμοιου αγωγού – αλλά αυτή είναι μια συζήτηση στην οποία μπορούμε να επανέλθουμε σε αρκετά χρόνια, ανάλογα με το πώς θα αναπτυχθεί η αγορά. Προς το παρόν, οι κύριοι στόχοι της ICGB είναι να παρέχει ασφαλή, τακτική ροή αερίου, έτσι ώστε η ανταγωνιστικότητα στην αγορά να γίνεται αισθητή τόσο από τις επιχειρήσεις όσο και από τα νοικοκυριά, με διατήρηση σταθερών και προσιτών τιμών.
Ερ.: Οι εθνικοί φορείς εκμετάλλευσης δικτύων της Βουλγαρίας, της Ρουμανίας, της Ουγγαρίας και της Σλοβακίας υπέγραψαν μνημόνιο κατανόησης με την κρατική εταιρεία ενέργειας του Αζερμπαϊτζάν SOCAR, μέσω της οποίας τα δίκτυά τους θα εγγυώνται την προμήθεια περαιτέρω ποσοτήτων αερίου της Κασπίας στην Ευρώπη, στο πλαίσιο συμφωνίας της ΕΕ για διπλασιασμό αυτών των φορτίων έως το 2027. Τι ρόλο θα μπορούσε να παίξει ο IGB σε αυτό;
Απ.: Καθώς πριν από περίπου έναν χρόνο, τον Ιούλιο του 2022, η ΕΕ και το Αζερμπαϊτζάν υπέγραψαν συμφωνία για τον διπλασιασμό των προμηθειών στην Ευρώπη σε 20 bcm/έτος έως το 2027, είναι φυσιολογικό για τις χώρες του Southern Gas Corridor να επιδιώκουν συμφωνίες που θα υποστηρίζουν αυτόν τον σκοπό. Ο IGB διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στο πλαίσιο του μνημονίου κατανόησης μεταξύ των εθνικών διαχειριστών δικτύου της Βουλγαρίας, της Ρουμανίας, της Ουγγαρίας και της Σλοβακίας, μαζί με την κρατική εταιρεία ενέργειας του Αζερμπαϊτζάν SOCAR και ελπίζουμε να δούμε επίσης τη Μολδαβία και την Ελλάδα να εντάσσονται. Με την προσθήκη της Ελλάδας, της χώρας που φιλοξενεί τον αγωγό IGB, υποστηρίζεται ο κρίσιμος σύνδεσμος υποδομής για τη μεταφορά φυσικού αερίου από την Ελλάδα στη Βουλγαρία. Δίνεται η δυνατότητα διαφοροποίησης των προμηθειών φυσικού αερίου στη Βουλγαρία, μειώνοντας την εξάρτησή της από έναν μόνο προμηθευτή και ενισχύοντας την ενεργειακή ασφάλεια. Η λειτουργία και η συνδεσιμότητα του IGB με τα δίκτυα φυσικού αερίου άλλων χωρών που συμμετέχουν στο MoU είναι ζωτικής σημασίας για την πραγματοποίηση των αυξημένων αποστολών φυσικού αερίου από την Κασπία. Επιπλέον, καθώς η Ελλάδα διαδραματίζει ευρύτερο ρόλο στην περιοχή ως ενεργειακός κόμβος αναπτύσσοντας ενεργά την ενεργειακή της υποδομή και προωθώντας την ενεργειακή συνεργασία με γειτονικές χώρες, ο IGB είναι ο στρατηγικός σύνδεσμος για τη διευκόλυνση της μεταφοράς και διανομής φυσικού αερίου προς και από διάφορες πηγές, συμπεριλαμβανομένης της περιοχής της Κασπίας. Η γεωγραφική του θέση και η υπερσύγχρονη υποδομή του το καθιστούν στρατηγική πύλη για τις ροές ενέργειας στη Νοτιοανατολική Ευρώπη.
Θα ήθελα επίσης να υπογραμμίσω ότι η αυξημένη διαθεσιμότητα φυσικού αερίου της Κασπίας και η ευρύτερη περιφερειακή συνεργασία μπορούν να συμβάλλουν στη λειτουργία της διασύνδεσης. Ο αγωγός μπορεί να διαδραματίσει ζωτικό ρόλο στη μεταφορά των πρόσθετων όγκων φυσικού αερίου από την περιοχή της Κασπίας στη Βουλγαρία και ενδεχομένως στη συνέχεια σε άλλες χώρες της περιοχής. Η ομάδα της ICGB θα κάνει ό,τι είναι απαραίτητο για να διασφαλίσει ότι η υποδομή και η χωρητικότητα της διασύνδεσης βελτιστοποιούνται ώστε να υπάρχει αποτελεσματικός χειρισμός των αυξημένων ροών αερίου, διασφαλίζοντας την ομαλή λειτουργία και την κάλυψη της αυξανόμενης ζήτησης.
Ερ.: Ο FSRU της Αλεξανδρούπολης τίθεται σε λειτουργία το 2024. Πώς θα ωφεληθεί η IGB από αυτό και ποια είναι τα σχέδια συνέργειας με άλλους τερματικούς σταθμούς LNG στην περιοχή;
Απ.: Εκτός από τη διαφοροποίηση των πηγών αερίου που προσφέρει ο τερματικός σταθμός FSRU στην Αλεξανδρούπολη, θα επιτρέψει στην Ελλάδα να εισάγει υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) από διάφορους παγκόσμιους προμηθευτές. Η διαθεσιμότητα LNG από διαφορετικές πηγές ενισχύει τη διαφοροποίηση των προμηθειών φυσικού αερίου για την Ελλάδα και την ευρύτερη περιοχή. Αυτό ευθυγραμμίζεται με τους στόχους του IGB, καθώς τα δύο έργα έχουν μεγάλη συνέργεια και είναι πολύ κοντά το ένα στο άλλο.
Το πιο σημαντικό όφελος για τον IGB είναι ότι ο τερματικός σταθμός FSRU της Αλεξανδρούπολης μπορεί να συμβάλει στην αύξηση της παροχής αερίου για τον αγωγό μας. Το LNG που λαμβάνεται στον τερματικό σταθμό μπορεί να επαναεριοποιηθεί και να μεταφερθεί μέσω του IGB, παρέχοντας μια πρόσθετη πηγή φυσικού αερίου στη Βουλγαρία και ενδεχομένως σε άλλες χώρες που συνδέονται με τον διασυνδετήριο.
Η ολοκλήρωση του FSRU της Αλεξανδρούπολης και του αγωγού IGB ενισχύει τη συνολική ενεργειακή υποδομή στην περιοχή και προωθεί τη συνδεσιμότητα της αγοράς. Επιτρέπει τη μεταφορά LNG μέσω του IGB, δημιουργώντας μια σύνδεση μεταξύ των παγκόσμιων αγορών LNG και της αγοράς φυσικού αερίου της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Αυτή η συνδεσιμότητα μπορεί να ενισχύσει την περιφερειακή ενεργειακή συνεργασία, να βελτιώσει τις επιλογές εφοδιασμού και να υποστηρίξει την ενοποίηση των αγορών φυσικού αερίου στην περιοχή.
Για να αναφερθεί κανείς σε συγκεκριμένα σχέδια συνέργειας με άλλους τερματικούς σταθμούς LNG στην περιοχή, θα πρέπει να γνωρίζει ότι θα εξαρτηθούν από τις εμπορικές συμφωνίες, τις εξελίξεις της αγοράς και τη βούληση των ενδιαφερομένων για συνεργασία. Ο στόχος θα είναι η βελτιστοποίηση των ροών φυσικού αερίου, η προώθηση της περιφερειακής εμπορίας φυσικού αερίου και η δημιουργία μιας πιο διασυνδεδεμένης και ολοκληρωμένης αγοράς φυσικού αερίου στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Η συνεχής συνεργασία και ο συντονισμός μεταξύ των ενδιαφερόμενων μερών, συμπεριλαμβανομένων των φορέων εκμετάλλευσης υποδομής, των συμμετεχόντων στην αγορά και των ρυθμιστικών αρχών, θα είναι ζωτικής σημασίας για την αξιοποίηση του πλήρους δυναμικού αυτών των συνεργειών.
Ερ.: Υπάρχει κάποια διαδικασία αξιολόγησης σε εξέλιξη σχετικά με την ετοιμότητα της υποδομής του αγωγού να μεταφέρει και υδρογόνο; Ποια είναι τα σχέδια σε αυτόν τον τομέα;
Απ.: Καθώς η τεχνολογία που σχετίζεται με την εκμετάλλευση του υδρογόνου επιταχύνεται, η επιλογή μεταφοράς υδρογόνου μέσω του IGB αξιολογείται επί του παρόντος. Εμείς στην ICGB παρακολουθούμε ενεργά αυτό το θέμα και για να προπορευόμαστε, έχουμε ήδη ξεκινήσει τις σχετικές αξιολογήσεις και μελέτες για να προσδιορίσουμε εάν το υδρογόνο μπορεί να είναι μέρος του μείγματος που μεταφέρει ο IGB και τι θα σήμαινε αυτό όσον αφορά τις επενδύσεις σε υποδομές.
Τα βασικά ζητήματα περιλαμβάνουν τη συμβατότητα υλικού του αγωγού, τις απαιτήσεις καθαρότητας υδρογόνου και πτυχές ασφάλειας. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι τα σχέδια για μεταφορά υδρογόνου μέσω του IGB ή οποιουδήποτε άλλου αγωγού φυσικού αερίου εξαρτώνται από μια σειρά στοιχείων όπως οι τεχνολογικές εξελίξεις, τα ρυθμιστικά πλαίσια, η ζήτηση της αγοράς και η ανάπτυξη δικτύων παραγωγής και διανομής υδρογόνου. Επί του παρόντος, η IGB διερευνά στο πλαίσιο διαβουλεύσεων με την αγορά μια έκθεση που αξιολογεί την πιθανή ετοιμότητα μεταφοράς μείγματος φυσικού αερίου και υδρογόνου υπό τις τρέχουσες συνθήκες λειτουργίας. Είμαστε ανοιχτοί στο ενδεχόμενο μεταφοράς υδρογόνου μέσω του αγωγού, αλλά οι λεπτομέρειες μπορούν να προσδιοριστούν μόνο μετά από προσεκτική και σε βάθος ανάλυση.
Ερ.: Ποιες είναι οι επόμενες προτεραιότητες για την ICGB;
Απ.: Δεδομένου ότι το έργο βρίσκεται τώρα σε φάση λειτουργίας, η βασική δουλειά που έχουμε μπροστά μας είναι η αύξηση της χωρητικότητας από 3 bcm/έτος σε 5 bcm/έτος. Ωστόσο, υπάρχουν συνεχείς προτεραιότητες για την ICGB σε τομείς όπως η συμμόρφωση με το ρυθμιστικό πλαίσιο, η επιχειρησιακή ετοιμότητα, η ανάπτυξη της αγοράς και η κατανομή χωρητικότητας και η ενίσχυση της διασυνδεσιμότητας και της περιφερειακής ολοκλήρωσης.
Επιπλέον, η διατήρηση της υποδομής σε επιχειρησιακή ετοιμότητα είναι ζωτικής σημασίας. Περιλαμβάνει την προσαρμογή των κατάλληλων συστημάτων διαχείρισης, διαδικασιών και πρωτοκόλλων για τη συντήρηση, την παρακολούθηση και την απόκριση έκτακτης ανάγκης. Από εμπορική άποψη, η ομάδα της ICGB συνεργάζεται με πιθανούς μεταφορείς και πελάτες, διεξάγει δοκιμές αγοράς και κατανέμει χωρητικότητα αγωγού στα ενδιαφερόμενα μέρη. Η οικοδόμηση ισχυρών σχέσεων με τους συμμετέχοντες στην αγορά και η διασφάλιση της διαφάνειας και του θεμιτού ανταγωνισμού είναι ζωτικής σημασίας σε αυτή τη φάση ανάπτυξης.
Εκτός από τις καθημερινές επιχειρησιακές δραστηριότητες, η διοίκηση της ICGB διερευνά ευκαιρίες για ενίσχυση της διασυνδεσιμότητας με άλλα έργα υποδομής φυσικού αερίου στην περιοχή. Αυτό περιλαμβάνει συντονισμό με γειτονικές χώρες για τη βελτίωση των ροών φυσικού αερίου, την προώθηση της διασυνοριακής συνεργασίας και την υποστήριξη της περιφερειακής ενεργειακής ολοκλήρωσης. Η συνεργασία με άλλους αγωγούς, τερματικούς σταθμούς LNG και φορείς εκμετάλλευσης της αγοράς στην περιοχή μπορεί να συμβάλει στη δημιουργία μιας πιο διασυνδεδεμένης και ολοκληρωμένης αγοράς φυσικού αερίου και να ωφελήσει το πλήρες ενεργειακό οικοσύστημα στην περιοχή, κάτι που αποτελεί κορυφαία προτεραιότητα για την ICGB. Κοιτάζοντας προς το εσωτερικό, συνεργαζόμαστε επίσης με τοπικούς αδειοδοτημένους φορείς εκμετάλλευσης που ενδιαφέρονται να συνδέσουν τα δίκτυά τους με αυτό του IGB, επιτρέποντας πρόσβαση σε διαφοροποιημένες μεταφορές σε περιοχές κατά μήκος της διαδρομής του αγωγού, μια ευκαιρία που δεν είχαν πριν.
01/10/2022 11:44
18/10/2022 10:27
Ο διασυνδετήριος αγωγός Ελλάδας – Βουλγαρίας (IGB) αλλάζει το παιχνίδι στην αγορά ενέργειας, λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Γιώργος Σάτλας, εκτελεστικός διευθυντής (executive officer) και μέλος του ΔΣ της ICGB AD, της εταιρείας που διαχειρίζεται τον αγωγό.
Ο κ. Σάτλας μιλάει για τα σχέδια επέκτασης της χωρητικότητας του αγωγού στα 5 bcm/έτος (από 3) λέγοντας ότι η εταιρεία εργάζεται επί του παρόντος πάνω σε ένα βιώσιμο σχέδιο προς αυτή την κατεύθυνση αλλά το «κλειδί» για να προχωρήσει σ’ αυτό το βήμα είναι οι σχετικές δοκιμές αγοράς (market tests)- μία δοκιμή προγραμματίζεται εντός του δεύτερου εξαμήνου του τρέχοντος έτους.
Στη συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο κ. Σάτλας αναφέρεται επίσης στα οφέλη που θα προκύψουν για τον IGB από την ολοκλήρωση και λειτουργία του FSRU στην Αλεξανδρούπολη, με πλέον σημαντική πτυχή ότι μπορεί να συμβάλει στην αύξηση της παροχής αερίου για τον διασυνδετήριο αγωγό Ελλάδας – Βουλγαρίας.
Σημειώνει δε ότι η εταιρεία θα ήταν ανοιχτή στο ενδεχόμενο μεταφοράς υδρογόνου μέσω του αγωγού, αλλά οι λεπτομέρειες μπορούν να προσδιοριστούν μόνο μετά από προσεκτική και σε βάθος ανάλυση, ενώ σκιαγραφεί το πλαίσιο των προτεραιοτήτων για την ICGB στο αμέσως επόμενο διάστημα.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της συνέντευξης:
Ερ.: Από τότε που τέθηκε σε λειτουργία ο IGB όλοι μιλούσαν για αλλαγή του παιχνιδιού στην αγορά φυσικού αερίου στην Ευρώπη. Θα μπορούσατε να μας δώσετε ορισμένους αριθμούς ή/και συμφωνίες που έχουν υπογραφεί που δικαιολογούν αυτήν την αξιολόγηση;
Απ.: Ο διασυνδετήριος αγωγός Ελλάδας - Βουλγαρίας (IGB) θεωρείται ότι αλλάζει το παιχνίδι (αποτελεί game changer) στην περιοχή για διάφορους λόγους, πέραν των αριθμών. Φροντίζει για τη διαφοροποίηση των πηγών ενέργειας παρέχοντας μια εναλλακτική οδό για την προμήθεια φυσικού αερίου στη Βουλγαρία και σε άλλες χώρες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Ο αγωγός επιτρέπει ουσιαστικά σε αυτές τις χώρες να μειώσουν την εξάρτησή τους από έναν μόνο προμηθευτή φυσικού αερίου και να διαφοροποιήσουν τις πηγές ενέργειάς τους. Πριν από την κατασκευή του IGB, η Βουλγαρία βασιζόταν σε μεγάλο βαθμό στις εισαγωγές φυσικού αερίου από τη Ρωσία, γεγονός που την έκανε ευάλωτη σε πιθανές διακοπές στον εφοδιασμό κι αυτό είναι κάτι που είδαμε από πρώτο χέρι. Στο νέο, μεταβαλλόμενο περιβάλλον ασφαλείας, η ενεργειακή ανεξαρτησία και η ασφάλεια μέσω νέων και καλύτερα διασυνδεδεμένων υποδομών είναι πιο κρίσιμες από ποτέ. Από αυτή την άποψη, η έναρξη λειτουργίας του IGB ήταν τεράστιας σημασίας, που ξεπερνά κατά πολύ τα εθνικά σύνορα της Ελλάδας και της Βουλγαρίας.
Από την έναρξη λειτουργίας του, την 1η Οκτωβρίου 2022, πάνω από 1 bcm έχουν μεταφερθεί μέσω του διασυνδετήριου αυτού αγωγού, καθιστώντας τoν τη νούμερο ένα πηγή για την εισαγωγή φυσικού αερίου στη Βουλγαρία. Ο αγωγός καλύπτει πλέον σχεδόν το 50% των αναγκών εσωτερικής κατανάλωσης της χώρας και ταυτόχρονα επιτρέπει τη μεταφορά φυσικού αερίου σε άλλες χώρες της περιοχής – συμπεριλαμβανομένης της Μολδαβίας και της Ουκρανίας, δεδομένης της μεγάλης συνέργειας του με τον διαβαλκανικό αγωγό φυσικού αερίου (Trans-Balkan gas pipeline). Αυτή είναι μια ανεκτίμητη στήριξη κι ένα ακόμη βασικό βήμα για να δείξουμε ότι μια καλύτερα συνδεδεμένη και πιο ενωμένη Ευρώπη μπορεί να είναι ισχυρότερη από τις καταστροφικές δυνάμεις και την επιθετικότητα. Σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα μετά την εμπορική έναρξη του διασυνδετήριου αγωγού, έχουμε περισσότερους από 20 εγγεγραμμένους χρήστες και έχουμε δει αρκετό ενδιαφέρον στην αγορά ώστε να αρχίσουμε να εξετάζουμε την επέκταση της συνολικής χωρητικότητας (προς το παρόν στα 3 bcm/έτος). Αυτό είναι πέραν των προσδοκιών μας ως νέος φορέας εκμετάλλευσης μεταφοράς στον πρώτο χρόνο εισαγωγής του στην αγορά.
Ερ.: Πώς προχωρούν τα σχέδια για αύξηση της χωρητικότητας του αγωγού από 3 bcm/έτος σε 5 bcm/έτος; Ποιες είναι οι προσδοκίες από το επικείμενο τεστ αγοράς;
Απ.: Η τεχνική δυνατότητα αναβάθμισης της χωρητικότητας του IGB σε 5 bcm/έτος ήταν μέρος των αρχικών σχεδίων για το έργο ακόμη και πριν από το στάδιο κατασκευής του αγωγού. Ωστόσο, αναμενόταν πως αυτό θα γινόταν ένα σημαντικό θέμα προς διερεύνηση τουλάχιστον μετά από μερικά χρόνια εμπορικής δραστηριότητας, ανάλογα με την ανάπτυξη και το ενδιαφέρον της αγοράς. Νομίζω ότι είναι ασφαλές να πούμε ότι τα πράγματα άλλαξαν δραστικά από εκείνες τις πρώτες μέρες και ο πόλεμος στην Ουκρανία αύξησε τη ζήτηση για νέες, ασφαλέστερες διαδρομές για διαφοροποιημένους τρόπους μεταφοράς. Αυτό ακριβώς είναι ο IGB – μια νέα πύλη για φυσικό αέριο από την περιοχή της Κασπίας, συμπεριλαμβανομένων πιθανών μελλοντικών προμηθειών από το Αζερμπαϊτζάν, το Τουρκμενιστάν κ.ά. Το ενδιαφέρον που είδαμε για τον αγωγό με την έναρξη λειτουργίας του ήταν αρκετά σημαντικό ώστε η ICGB να εξετάσει το ενδεχόμενο επιτάχυνσης των σχεδίων επέκτασης και βρισκόμαστε ήδη σε συζητήσεις γι’ αυτό με τον Διαχειριστή Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου (στην Ελλάδα), τη ΔΕΣΦΑ, που αποτελεί επίσης ζωτικό μέρος αυτής της διαδικασίας.
Εξετάζουμε την προοπτική επέκτασης της χωρητικότητας σύμφωνα και με τη σχεδιαζόμενη έναρξη λειτουργίας του τερματικού σταθμού LNG στην Αλεξανδρούπολη, καθώς αυτές οι υποδομές είναι πολύ καλά συνδεδεμένες. Για να προχωρήσουμε σε μια τέτοια επένδυση, είναι αναμενόμενο από ρυθμιστικής πλευράς -και κατά παράδοση- να αξιολογείται η ζήτηση της αγοράς μέσω ενός τεστ αγοράς προκειμένου να προσδιοριστεί αν θα υπήρχε αρκετό ενδιαφέρον για να υποστηριχθεί κάτι τέτοιο. Οι προσδοκίες για τέτοιες δοκιμές περιλαμβάνουν παράγοντες όπως το ενδιαφέρον και η συμμετοχή των πιθανών μεταφορέων, ο όγκος του φυσικού αερίου που ζητείται για μεταφορά, οι μηχανισμοί τιμολόγησης και η συνολική ανταπόκριση της αγοράς. Η ICGB εργάζεται επί του παρόντος εσωτερικά πάνω σε ένα βιώσιμο σχέδιο για την αύξηση της χωρητικότητας του αγωγού στα 5 bcm/έτος για να ικανοποιήσει την επερχόμενη ζήτηση, αλλά αυτό θα πρέπει να τεκμηριωθεί από τις σχετικές δοκιμές αγοράς. Σχεδιάζουμε να πραγματοποιήσουμε μία το δεύτερο εξάμηνο του τρέχοντος έτους και ελπίζω ότι μπορούμε να ανακοινώσουμε συγκεκριμένες ημερομηνίες σύντομα.
Η διαδικασία είναι αρκετά περίπλοκη και πρέπει να περιλαμβάνει ανάλυση πολλών παραγόντων, όπως η δυναμική της αγοράς, οι μελέτες σκοπιμότητας, μια μελέτη μηχανικής, μια μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων και μια εκτίμηση ασφαλείας για την αξιολόγηση των πιθανών κινδύνων ενός τέτοιου βήματος. Είναι απαραίτητη η συνεργασία με σχετικούς εμπειρογνώμονες, εταιρείες μηχανικών, ρυθμιστικές αρχές και συμβούλους περιβάλλοντος για να διασφαλιστεί η συμμόρφωση με τους ισχύοντες κανονισμούς και τις βέλτιστες πρακτικές του κλάδου. Ως διαχειριστής συστήματος μεταφοράς, η ICGB είναι προσηλωμένη στη διεκπεραίωση όλων των διαδικασιών σύμφωνα με τις βέλτιστες πρακτικές στον τομέα και είμαι πεπεισμένος ότι τα αποτελέσματα των δοκιμών αγοράς δεν θα απογοητεύσουν.
Ερ.: Εάν τα πράγματα πάνε καλά και υπάρχει σταθερότητα στην αγορά, υπάρχουν σκέψεις να αυξηθεί ακόμη περισσότερο η χωρητικότητα του αγωγού (πάνω από 5 bcm/έτος) στο μέλλον; Και αν ναι, τι θα χρειαζόταν για μια τέτοια κίνηση;
Απ.: Όλοι ελπίζουμε να δούμε σταθερότητα στην αγορά και αυτό μπορεί να συμβεί μέσω μηχανισμών όπως η ανάπτυξη νέων διασυνδεδεμένων υποδομών, η επίτευξη στόχων πλήρωσης αποθήκευσης αερίου, η ενισχυμένη περιφερειακή συνεργασία, η επένδυση σε πιο πράσινες πηγές ενέργειας κ.λπ. Σε ό,τι αφορά τον ρόλο του IGB, πρέπει να είμαστε επικεντρωμένοι στη λειτουργική ασφάλεια και την ανάπτυξη του έργου προκειμένου να διασφαλίσουμε ότι τηρούνται όλες οι συμβάσεις. Τα τεχνικά όρια του αγωγού στη φάση του σχεδιασμού έχουν οριστεί να χειρίζονται περίπου 5 bcm/έτος και η επίτευξη αυτού του αριθμού είναι ο τρέχων στόχος για το εγγύς μέλλον. Εάν με τον καιρό η ζήτηση της αγοράς δείξει την ανάγκη για χωρητικότητα πέρα από αυτούς τους αριθμούς, αυτό μπορεί να συμβεί μέσω ενός δεύτερου όμοιου αγωγού – αλλά αυτή είναι μια συζήτηση στην οποία μπορούμε να επανέλθουμε σε αρκετά χρόνια, ανάλογα με το πώς θα αναπτυχθεί η αγορά. Προς το παρόν, οι κύριοι στόχοι της ICGB είναι να παρέχει ασφαλή, τακτική ροή αερίου, έτσι ώστε η ανταγωνιστικότητα στην αγορά να γίνεται αισθητή τόσο από τις επιχειρήσεις όσο και από τα νοικοκυριά, με διατήρηση σταθερών και προσιτών τιμών.
Ερ.: Οι εθνικοί φορείς εκμετάλλευσης δικτύων της Βουλγαρίας, της Ρουμανίας, της Ουγγαρίας και της Σλοβακίας υπέγραψαν μνημόνιο κατανόησης με την κρατική εταιρεία ενέργειας του Αζερμπαϊτζάν SOCAR, μέσω της οποίας τα δίκτυά τους θα εγγυώνται την προμήθεια περαιτέρω ποσοτήτων αερίου της Κασπίας στην Ευρώπη, στο πλαίσιο συμφωνίας της ΕΕ για διπλασιασμό αυτών των φορτίων έως το 2027. Τι ρόλο θα μπορούσε να παίξει ο IGB σε αυτό;
Απ.: Καθώς πριν από περίπου έναν χρόνο, τον Ιούλιο του 2022, η ΕΕ και το Αζερμπαϊτζάν υπέγραψαν συμφωνία για τον διπλασιασμό των προμηθειών στην Ευρώπη σε 20 bcm/έτος έως το 2027, είναι φυσιολογικό για τις χώρες του Southern Gas Corridor να επιδιώκουν συμφωνίες που θα υποστηρίζουν αυτόν τον σκοπό. Ο IGB διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στο πλαίσιο του μνημονίου κατανόησης μεταξύ των εθνικών διαχειριστών δικτύου της Βουλγαρίας, της Ρουμανίας, της Ουγγαρίας και της Σλοβακίας, μαζί με την κρατική εταιρεία ενέργειας του Αζερμπαϊτζάν SOCAR και ελπίζουμε να δούμε επίσης τη Μολδαβία και την Ελλάδα να εντάσσονται. Με την προσθήκη της Ελλάδας, της χώρας που φιλοξενεί τον αγωγό IGB, υποστηρίζεται ο κρίσιμος σύνδεσμος υποδομής για τη μεταφορά φυσικού αερίου από την Ελλάδα στη Βουλγαρία. Δίνεται η δυνατότητα διαφοροποίησης των προμηθειών φυσικού αερίου στη Βουλγαρία, μειώνοντας την εξάρτησή της από έναν μόνο προμηθευτή και ενισχύοντας την ενεργειακή ασφάλεια. Η λειτουργία και η συνδεσιμότητα του IGB με τα δίκτυα φυσικού αερίου άλλων χωρών που συμμετέχουν στο MoU είναι ζωτικής σημασίας για την πραγματοποίηση των αυξημένων αποστολών φυσικού αερίου από την Κασπία. Επιπλέον, καθώς η Ελλάδα διαδραματίζει ευρύτερο ρόλο στην περιοχή ως ενεργειακός κόμβος αναπτύσσοντας ενεργά την ενεργειακή της υποδομή και προωθώντας την ενεργειακή συνεργασία με γειτονικές χώρες, ο IGB είναι ο στρατηγικός σύνδεσμος για τη διευκόλυνση της μεταφοράς και διανομής φυσικού αερίου προς και από διάφορες πηγές, συμπεριλαμβανομένης της περιοχής της Κασπίας. Η γεωγραφική του θέση και η υπερσύγχρονη υποδομή του το καθιστούν στρατηγική πύλη για τις ροές ενέργειας στη Νοτιοανατολική Ευρώπη.
Θα ήθελα επίσης να υπογραμμίσω ότι η αυξημένη διαθεσιμότητα φυσικού αερίου της Κασπίας και η ευρύτερη περιφερειακή συνεργασία μπορούν να συμβάλλουν στη λειτουργία της διασύνδεσης. Ο αγωγός μπορεί να διαδραματίσει ζωτικό ρόλο στη μεταφορά των πρόσθετων όγκων φυσικού αερίου από την περιοχή της Κασπίας στη Βουλγαρία και ενδεχομένως στη συνέχεια σε άλλες χώρες της περιοχής. Η ομάδα της ICGB θα κάνει ό,τι είναι απαραίτητο για να διασφαλίσει ότι η υποδομή και η χωρητικότητα της διασύνδεσης βελτιστοποιούνται ώστε να υπάρχει αποτελεσματικός χειρισμός των αυξημένων ροών αερίου, διασφαλίζοντας την ομαλή λειτουργία και την κάλυψη της αυξανόμενης ζήτησης.
Ερ.: Ο FSRU της Αλεξανδρούπολης τίθεται σε λειτουργία το 2024. Πώς θα ωφεληθεί η IGB από αυτό και ποια είναι τα σχέδια συνέργειας με άλλους τερματικούς σταθμούς LNG στην περιοχή;
Απ.: Εκτός από τη διαφοροποίηση των πηγών αερίου που προσφέρει ο τερματικός σταθμός FSRU στην Αλεξανδρούπολη, θα επιτρέψει στην Ελλάδα να εισάγει υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) από διάφορους παγκόσμιους προμηθευτές. Η διαθεσιμότητα LNG από διαφορετικές πηγές ενισχύει τη διαφοροποίηση των προμηθειών φυσικού αερίου για την Ελλάδα και την ευρύτερη περιοχή. Αυτό ευθυγραμμίζεται με τους στόχους του IGB, καθώς τα δύο έργα έχουν μεγάλη συνέργεια και είναι πολύ κοντά το ένα στο άλλο.
Το πιο σημαντικό όφελος για τον IGB είναι ότι ο τερματικός σταθμός FSRU της Αλεξανδρούπολης μπορεί να συμβάλει στην αύξηση της παροχής αερίου για τον αγωγό μας. Το LNG που λαμβάνεται στον τερματικό σταθμό μπορεί να επαναεριοποιηθεί και να μεταφερθεί μέσω του IGB, παρέχοντας μια πρόσθετη πηγή φυσικού αερίου στη Βουλγαρία και ενδεχομένως σε άλλες χώρες που συνδέονται με τον διασυνδετήριο.
Η ολοκλήρωση του FSRU της Αλεξανδρούπολης και του αγωγού IGB ενισχύει τη συνολική ενεργειακή υποδομή στην περιοχή και προωθεί τη συνδεσιμότητα της αγοράς. Επιτρέπει τη μεταφορά LNG μέσω του IGB, δημιουργώντας μια σύνδεση μεταξύ των παγκόσμιων αγορών LNG και της αγοράς φυσικού αερίου της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Αυτή η συνδεσιμότητα μπορεί να ενισχύσει την περιφερειακή ενεργειακή συνεργασία, να βελτιώσει τις επιλογές εφοδιασμού και να υποστηρίξει την ενοποίηση των αγορών φυσικού αερίου στην περιοχή.
Για να αναφερθεί κανείς σε συγκεκριμένα σχέδια συνέργειας με άλλους τερματικούς σταθμούς LNG στην περιοχή, θα πρέπει να γνωρίζει ότι θα εξαρτηθούν από τις εμπορικές συμφωνίες, τις εξελίξεις της αγοράς και τη βούληση των ενδιαφερομένων για συνεργασία. Ο στόχος θα είναι η βελτιστοποίηση των ροών φυσικού αερίου, η προώθηση της περιφερειακής εμπορίας φυσικού αερίου και η δημιουργία μιας πιο διασυνδεδεμένης και ολοκληρωμένης αγοράς φυσικού αερίου στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Η συνεχής συνεργασία και ο συντονισμός μεταξύ των ενδιαφερόμενων μερών, συμπεριλαμβανομένων των φορέων εκμετάλλευσης υποδομής, των συμμετεχόντων στην αγορά και των ρυθμιστικών αρχών, θα είναι ζωτικής σημασίας για την αξιοποίηση του πλήρους δυναμικού αυτών των συνεργειών.
Ερ.: Υπάρχει κάποια διαδικασία αξιολόγησης σε εξέλιξη σχετικά με την ετοιμότητα της υποδομής του αγωγού να μεταφέρει και υδρογόνο; Ποια είναι τα σχέδια σε αυτόν τον τομέα;
Απ.: Καθώς η τεχνολογία που σχετίζεται με την εκμετάλλευση του υδρογόνου επιταχύνεται, η επιλογή μεταφοράς υδρογόνου μέσω του IGB αξιολογείται επί του παρόντος. Εμείς στην ICGB παρακολουθούμε ενεργά αυτό το θέμα και για να προπορευόμαστε, έχουμε ήδη ξεκινήσει τις σχετικές αξιολογήσεις και μελέτες για να προσδιορίσουμε εάν το υδρογόνο μπορεί να είναι μέρος του μείγματος που μεταφέρει ο IGB και τι θα σήμαινε αυτό όσον αφορά τις επενδύσεις σε υποδομές.
Τα βασικά ζητήματα περιλαμβάνουν τη συμβατότητα υλικού του αγωγού, τις απαιτήσεις καθαρότητας υδρογόνου και πτυχές ασφάλειας. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι τα σχέδια για μεταφορά υδρογόνου μέσω του IGB ή οποιουδήποτε άλλου αγωγού φυσικού αερίου εξαρτώνται από μια σειρά στοιχείων όπως οι τεχνολογικές εξελίξεις, τα ρυθμιστικά πλαίσια, η ζήτηση της αγοράς και η ανάπτυξη δικτύων παραγωγής και διανομής υδρογόνου. Επί του παρόντος, η IGB διερευνά στο πλαίσιο διαβουλεύσεων με την αγορά μια έκθεση που αξιολογεί την πιθανή ετοιμότητα μεταφοράς μείγματος φυσικού αερίου και υδρογόνου υπό τις τρέχουσες συνθήκες λειτουργίας. Είμαστε ανοιχτοί στο ενδεχόμενο μεταφοράς υδρογόνου μέσω του αγωγού, αλλά οι λεπτομέρειες μπορούν να προσδιοριστούν μόνο μετά από προσεκτική και σε βάθος ανάλυση.
Ερ.: Ποιες είναι οι επόμενες προτεραιότητες για την ICGB;
Απ.: Δεδομένου ότι το έργο βρίσκεται τώρα σε φάση λειτουργίας, η βασική δουλειά που έχουμε μπροστά μας είναι η αύξηση της χωρητικότητας από 3 bcm/έτος σε 5 bcm/έτος. Ωστόσο, υπάρχουν συνεχείς προτεραιότητες για την ICGB σε τομείς όπως η συμμόρφωση με το ρυθμιστικό πλαίσιο, η επιχειρησιακή ετοιμότητα, η ανάπτυξη της αγοράς και η κατανομή χωρητικότητας και η ενίσχυση της διασυνδεσιμότητας και της περιφερειακής ολοκλήρωσης.
Επιπλέον, η διατήρηση της υποδομής σε επιχειρησιακή ετοιμότητα είναι ζωτικής σημασίας. Περιλαμβάνει την προσαρμογή των κατάλληλων συστημάτων διαχείρισης, διαδικασιών και πρωτοκόλλων για τη συντήρηση, την παρακολούθηση και την απόκριση έκτακτης ανάγκης. Από εμπορική άποψη, η ομάδα της ICGB συνεργάζεται με πιθανούς μεταφορείς και πελάτες, διεξάγει δοκιμές αγοράς και κατανέμει χωρητικότητα αγωγού στα ενδιαφερόμενα μέρη. Η οικοδόμηση ισχυρών σχέσεων με τους συμμετέχοντες στην αγορά και η διασφάλιση της διαφάνειας και του θεμιτού ανταγωνισμού είναι ζωτικής σημασίας σε αυτή τη φάση ανάπτυξης.
Εκτός από τις καθημερινές επιχειρησιακές δραστηριότητες, η διοίκηση της ICGB διερευνά ευκαιρίες για ενίσχυση της διασυνδεσιμότητας με άλλα έργα υποδομής φυσικού αερίου στην περιοχή. Αυτό περιλαμβάνει συντονισμό με γειτονικές χώρες για τη βελτίωση των ροών φυσικού αερίου, την προώθηση της διασυνοριακής συνεργασίας και την υποστήριξη της περιφερειακής ενεργειακής ολοκλήρωσης. Η συνεργασία με άλλους αγωγούς, τερματικούς σταθμούς LNG και φορείς εκμετάλλευσης της αγοράς στην περιοχή μπορεί να συμβάλει στη δημιουργία μιας πιο διασυνδεδεμένης και ολοκληρωμένης αγοράς φυσικού αερίου και να ωφελήσει το πλήρες ενεργειακό οικοσύστημα στην περιοχή, κάτι που αποτελεί κορυφαία προτεραιότητα για την ICGB. Κοιτάζοντας προς το εσωτερικό, συνεργαζόμαστε επίσης με τοπικούς αδειοδοτημένους φορείς εκμετάλλευσης που ενδιαφέρονται να συνδέσουν τα δίκτυά τους με αυτό του IGB, επιτρέποντας πρόσβαση σε διαφοροποιημένες μεταφορές σε περιοχές κατά μήκος της διαδρομής του αγωγού, μια ευκαιρία που δεν είχαν πριν.
ΣΧΟΛΙΑ