Το κυκλοφοριακό κομφούζιο που επικράτησε τις πρωινές ώρες χθες προς Χαλκιδική, αλλά και η ιδιαίτερα αυξημένη κίνηση προς Πιερία, σε συνδυασμό με την πολυκοσμία που παρουσίαζαν οι παραλίες στους δύο αυτούς νομούς, αποτελούν ενδείξεις (αλλά όχι ακόμη αποδείξεις) σχετικά με το ύψος της αποχής στις σημερινές εκλογές. 

Σχεδόν όλα τα κόμματα, το καθένα για διαφορετικούς λόγους ξορκίζουν την αποχή γι' αυτό, και όλα ανεξαιρέτως, είχαν συμπεριλάβει στον πολιτικό λόγο τους εκκλήσεις προς τους ψηφοφόρους για συμμετοχή στις εκλογές. 

Όμως, τα δεδομένα δεν είναι ευνοϊκά και οι εκτιμήσεις, που μακάρι να αποδειχθούν εσφαλμένες, θέλουν αυτή τη φορά το ποσοστό αποχής να είναι υψηλότερο, ακόμη και από αυτό του πρώτου κόμματος.

Οι αιτίες είναι πολλές:

1. Το αποτέλεσμα θεωρείται λίγο πολύ δεδομένο. Η Νέα Δημοκρατία θα είναι ξανά πρώτο κόμμα, ο ΣΥΡΙΖΑ θα προσπαθήσει να ξεκολλήσει από το 20%, το ΠΑΣΟΚ να αυξήσει λίγο ακόμη τα ποσοστά του, το ΚΚΕ να τσιμπήσει αν μπορεί κάτι παραπάνω και τέσσερα, πέντε κόμματα, να δίνουν τη μάχη για να μπουν στη Βουλή. 

Το κλίμα αυτό, ότι δηλαδή δεν μπορούν να αλλάξουν οι συσχετισμοί οι οποίοι διαμορφώθηκαν πριν από πέντε εβδομάδες, αποτυπώθηκε και στην ιδιαίτερα υποτονική προεκλογική περίοδο που μεσολάβησε μεταξύ των δύο αναμετρήσεων. Το διακύβευμα της σημερινής κάλπης είναι ουσιαστικά το εύρος της αυτοδυναμίας που θα εξασφαλίσει η ΝΔ καθώς και το πόσα κόμματα θα διαβούν το κοινοβουλευτικό κατώφλι.

2. Η έλλειψη ενδιαφέροντος, σε συνδυασμό με τις υψηλές θερμοκρασίες (τουλάχιστον έως χθες το απόγευμα) εντείνουν την αδιαφορία των ψηφοφόρων.

3. Ορισμένοι απ' όσους ψήφισαν ΝΔ θεωρούν σίγουρη την πρωτιά και την αυτοδυναμία, κι αυτό μπορεί να τους κρατήσει στις παραλίες.

4. Κάποιοι ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ, απογοητευμένοι από το αποτέλεσμα της 21ης Μαΐου θα προτιμήσουν να απέχουν καθώς δεν θεωρούν σημαντικό κίνητρο εάν το κόμμα τους πέσει μία δύο μονάδες ή, έστω, εάν καταφέρει να ανέβει κατά μία με δύο μονάδες.

5. Πολλές χιλιάδες, νέων κυρίως, βρίσκονται ήδη σε τουριστικούς προορισμούς για να εργαστούν και δεν πρόκειται φυσικά να ψηφίσουν.

Έτσι, δεν αποκλείεται, η μικρή μείωση που σημείωσε η αποχή στις εκλογές του Μαΐου, πέφτοντας κάτω από το 40% (39,06%), τώρα να αυξηθεί εκ νέου.

Τα limit down

Τα χαμηλότερα ποσοστά αποχής σημειώθηκαν στις πρώτες εκλογές μετά τη μεταπολίτευση καθώς και σε περιόδους κατά τις οποίες το πολιτικό διακύβευμα ήταν υψηλό. Έτσι, το 1974, στις πρώτες εκλογές μετά τη χούντα, η αποχή ήταν μόλις 20,47% και 22,24% στις εκλογές του 1977. Χαμηλά ποσοστά υπήρξαν και στις εκλογές του 1981 (21,39%) και του 1985 (20,9%) οι οποίες επίσης είχαν γίνει Ιούνιο μήνα.

Οι μόνες εκλογές όπου η αποχή έπεσε κάτω από το 20% ήταν στις απανωτές αναμετρήσεις του 1989, τον Ιούνιο (19,67%) και τον Νοέμβριο (19,31%). Το κλίμα εκείνη την περίοδο ήταν εξαιρετικά πολωτικό, υπό το βάρος και του σκανδάλου Κοσκωτά, με τη ΝΔ να είναι κυρίαρχη, αλλά να μην μπορεί να επιτύχει κοινοβουλευτική πλειοψηφία λόγω απλής αναλογικής.

Χαμηλά ποσοστά αποχής σημειώθηκαν και στις δύο επόμενες εκλογές, του 1990 (20,54%) και του 1993 (20,78%).

Στις πέντε εκλογικές αναμετρήσεις που ακολούθησαν 1996, 2000, 2004, 2007 και 2009, τα ποσοστά αποχής παρουσίασαν ήπια σταδιακή αύξηση από το 23,65% φτάνοντας στο 29,05%.

Τα limit up

Η αποχή άρχισε να τραβά την ανηφόρα στα χρόνια των μνημονίων. Το φαινόμενο είχε να κάνει προφανώς με την απογοήτευση των ψηφοφόρων από τις ανατροπές που σημειώθηκαν στις ζωές τους, μέρος των οποίων επέλεξε ως αντίδραση να απέχει. 

Έτσι, σε όλες τις αναμετρήσεις μετά το 2009 η αποχή ξεπέρασε το 30% με 35%. Το απόλυτο ρεκόρ, 43,8%, σημειώθηκε τον Σεπτέμβριο του 2015, μετά την υπογραφή του τρίτου μνημονίου από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ/ΑΝΕΛ. Δύο μήνες νωρίτερα, στο περίφημο δημοψήφισμα, η αποχή ήταν στο 37,85%. Στις εκλογές του περασμένου Μαΐου η αποχή έπεσε κάτω από το 40%, αλλά θα είναι μεγάλη (και ευχάριστη) έκπληξη εάν και σήμερα θα παραμείνει σε αυτό το επίπεδο.