Ιδιαίτερα ανησυχητική είναι η εικόνα που παρουσιάζουν τα κτίρια της σχολής Καλών Τεχνών που στεγάζεται στη Θέρμη καθώς και αυτά της σχολής Δασολογίας που εδρεύει στον Φοίνικα, με τις καθιζήσεις και τις διαβρώσεις να εντείνονται μέρα με την ημέρα. Καθηγητές εγείρουν μέσω της «ΜτΚ» θέματα ασφαλείας για τη σωματική ακεραιότητα φοιτητών και προσωπικού.

Την ίδια ώρα, τον κώδωνα κινδύνου για την ανάγκη αντισεισμικής θωράκισης των κτιρίων της πανεπιστημιούπολης του ΑΠΘ κρούουν καθηγητές, καθώς όπως επισημαίνουν, τα αποτελέσματα που προέκυψαν από τον προσεισμικό έλεγχο που διενήργησε ομάδα εξειδικευμένων καθηγητών του ΤΠΜ, πριν από 20 χρόνια είναι εκ των πραγμάτων ανησυχητικά και «μετά από τόσα χρόνια δεν έχει γίνει απολύτως καμία ενέργεια».

Τα πορίσματα

Σύμφωνα με τα στοιχεία που έφερε στο φως της δημοσιότητας η Δημοκρατική Πανεπιστημιακή Κίνηση (ΔΗΠΑΚ ΑΠΘ) στα βασικά συμπεράσματα της έκθεσης του 2003, περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων τα ακόλουθα: «Σε ό,τι αφορά στην κατάταξη του κτιριακού αποθέματος κατά την Α’ Φάση το 2003, με βάση ελληνικά και διεθνή επιστημονικά κριτήρια, τα αποτελέσματα έδειξαν κακή προς μέτρια κατάσταση. 

Ο σχεδιασμός χωρίς αντισεισμικό κανονισμό αφορούσε στο 26% των κτιρίων, ενώ η από άποψη συντήρησης κακή γενική κατάσταση στο 25% των κτιρίων. Τα ποσοστά των κτιρίων στα οποία είχαν εντοπισθεί δυσμενή μορφολογικά χαρακτηριστικά, όπως είναι ο κίνδυνος κρούσης µε διπλανά σε επαφή κτίρια ήταν 36%, και η µη κανονικότητα οριζόντια και καθ’ ύψος στο 20%. 

Κατά τη Β’ Φάση επιλέχθηκαν 59 κτίρια και από αυτά 30, με βάση κριτήρια σπουδαιότητας και ομοιότητας. Από τα 30 κτίρια βρέθηκαν τα σχέδια για μόλις 18. Από τα 30, τελικά, επιλεγέντα κτίρια βρέθηκε ότι το 1/3 έχριζε με άμεση - πρώτη προτεραιότητα την ένταξή τους στη Γ’ Φάση, με την απαίτηση εκπόνησης μελέτης επεμβάσεων σε επισφαλή έναντι σεισμού κτίρια». 

Ο Δημήτρης Ραπτάκης, καθηγητής Γεωτεχνικής Σεισμικής Μηχανικής και Τεχνικής Σεισμολογίας στην Πολυτεχνική Σχολή του ΑΠΘ τονίζει στη «ΜτΚ» πως «όλα αυτά τα χρόνια δεν έχουν γίνει συντηρήσεις, ούτε και παρεμβάσεις στα προβληματικά κτήρια που προέκυψαν μετά τους ελέγχους του 2003.

Υπάρχουν, στην τεχνική έκθεση που παραδόθηκε πριν από 20 χρόνια, κτήρια μέσα στο κάμπους που δεν θα έπρεπε καν να λειτουργούν. Θα γίνει κάτι και θα λέμε πάλι η κακιά η ώρα». Σημειώνεται ότι για το συγκεκριμένα θέμα υπέβαλλαν ερώτηση, που προς το παρόν δεν έχει απαντηθεί από την υπουργό Παιδείας, οι βουλευτές του ΚΚΕ Γιάννης Δελής και Λεωνίδας Στολτίδης.

Εκ νέου έλεγχος

Αναφερόμενος στα αποτελέσματα των ελέγχων που έγιναν το 2003 σε κτίρια της πανεπιστημιούπολης του ΑΠΘ, ο Χαράλαμπος Φείδας, αντιπρύτανης Οικονομικών Προγραμματισμού και Ανάπτυξης λέει στη «ΜτΚ» ότι «στη σύνοδο των πρυτάνεων που πραγματοποιήθηκε την περασμένη εβδομάδα στην Κέρκυρα, ζητήσαμε από την υπουργό Παιδείας να αυξηθεί η χρηματοδότηση ώστε να μπορούμε να λύσουμε θέματα υποδομών που σχετίζονται με την ασφάλεια όλων μας. 

Σε αυτό το πλαίσιο, η κ. Κεραμέως μας ανακοίνωσε ότι στο πρόγραμμα της κυβέρνησης που αφορά σε πρωτοβάθμιο και δευτεροβάθμιο έλεγχο των δημοσίων κτιρίων, με προτεραιότητα νοσοκομεία και σχολεία, εντάσσονται και τα πανεπιστήμια. Από εκεί και πέρα, η πολιτεία είναι αρμόδια να φροντίσει για τη χρηματοδότηση ώστε να γίνουν έργα». 

Ο ίδιος υπογραμμίζει ότι δόθηκαν επιπλέον 15 εκατ. ευρώ στον τακτικό προϋπολογισμό του ΑΠΘ για το 2023 (φτάνοντας στα 110 εκατ. ευρώ) «αυτό το ποσό όμως αφορά σε λειτουργικές δαπάνες. Το πρόβλημα που τονίσαμε και στην υπουργό, αφορά στο πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων. Έχει σταματήσει η χρηματοδότηση εδώ και δύο με τρία χρόνια, δημιουργώντας τεράστια προβλήματα. Από τότε που έγινε η μετάβαση στο Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης, έχουν παγώσει πολλές διαδικασίες με αποτέλεσμα μελέτες και έργα που έχουμε αιτηθεί, να μην εγκρίνονται. Τα έργα υποδομής, η ανάπτυξη και η συντήρησή τους απαιτούν χρηματοδότηση, διαφορετικά δεν μπορεί να γίνει τίποτα». 

Ο κ. Φείδας περιγράφει ότι για να ολοκληρωθεί ένα μεγάλο έργο, απαιτούνται πέντε χρόνια. Εξηγεί ότι οι μελέτες διαρκούν ένα με δύο χρόνια, ακολουθεί ο χρόνος των δημοπρατήσεων και η εκτέλεση του έργου. «Οι χρόνοι αυτοί εξαρτώνται από το θεσμικό πλαίσιο και όχι από τον οργανισμό», ξεκαθαρίζει.

Πάνω σε ρέμα η σχολή Καλών Τεχνών

Για ρηγματώσεις και επικίνδυνα σημεία κάνουν λόγω καθηγητές της σχολής Καλών Τεχνών. «Στο κτίριο της χαρακτικής, εξωτερική κολώνα αντιστήριξης έχει ρωγμή και είναι εμφανής. Αυτές οι ρωγμές προκλήθηκαν από τις καθιζήσεις και τις υγρασίες, όπου φαίνονται πλέον και τα σίδερα. Στη δε έκθεση πραγματογνωμοσύνης του 2021 αναφέρεται ότι υπάρχουν σημεία διάβρωσης που έχουν αρχίσει να περνούν στον οπλισμό του κτηρίου. 

Επίσης, η Τεχνική Υπηρεσία διαθέτει τα σχέδια που δείχνουν ότι η Σχολή είναι χτισμένη πάνω σε ρέμα, που περνάει εγκάρσια όλα τα κτήρια. Διάβρωση έχει υποστεί και το δάπεδο του πρώτου ορόφου, όπου υπάρχουν εξωτερικά μπαλκονάκια και τα σίδερα φαίνονται, μπορεί ανά πάσα στιγμή να πέσουν», επισημαίνει ο Γιώργος Διβάρης, καθηγητής της σχολής Καλών Τεχνών. 

«Υπάρχουν ρηγματώσεις και επικίνδυνα σημεία όπου πραγματικά ανησυχούμε τι θα γίνει σε περίπτωση σεισμού. Το 2000 (όταν από τα προκάτ της Παιδαγωγικής, μεταφέρθηκε η Σχολή στη Θέρμη) ήμουν επόπτης κτιρίου και ήδη υπήρχαν καθιζήσεις και σοβαρά ζητήματα γι’ αυτό και δεν τα παραλάβαμε ποτέ. Επανειλημμένως έχουμε καταθέσει έγγραφα αιτήματα για τα κτηριακά προβλήματα που υπάρχουν», υπογραμμίζει ο κ. Διβάρης.

Η Μαρία Βοζαλή, μέλος ΕΕΠ στη σχολή Καλών Τεχνών συμπληρώνει ότι «κακοτεχνίες υπάρχουν από τότε που παραδόθηκε το κτήριο. Ζητήσαμε μέχρι να γίνει η μελέτη, να εγγυηθεί κάποιος εκ των αρμόδιων Αρχών για την ασφάλεια των κτιρίων, πράγμα που φυσικά κανείς δεν υπογράφει. Η ανησυχία για την ασφάλεια όλων μας είναι τεράστια». Η ίδια τονίζει ότι υπάρχουν και άλλα ζητήματα ασφαλείας καθώς «δεν λειτουργεί τίποτα από άποψη πυρασφάλειας και βραχυκυκλώματος».

Γεωλογική μελέτη μετά από 23 χρόνια

Ο Χαράλαμπος Φείδας, αρμόδιος αντιπρύτανης Οικονομικών Προγραμματισμού και Ανάπτυξης, εξηγεί στη «ΜτΚ» ότι ήδη εκπονούνται γεωλογικές μελέτες για τις σχολές Καλών Τεχνών και Δασολογίας, ώστε να διαπιστωθεί το πρόβλημα που προκαλεί τις καθιζήσεις και στη συνέχεια να ακολουθήσουν μελέτες που θα προτείνουν τη βέλτιστη λύση αποκατάστασης. Σημειώνεται βέβαια, ότι τα προβλήματα δομικής φύσεως προϋπήρχαν από την ανέγερση των κτηρίων της Σχολής Καλών Τεχνών, με την πρώτη μελέτη να εκπονείται μετά από 23 χρόνια.

Η Στέλλα Λάββα, Κοσμήτορας της Σχολής Καλών Τεχνών υπογραμμίζει ότι «δυστυχώς οι κινήσεις στο Δημόσιο είναι πολύ χρονοβόρες. Αυτήν τη στιγμή προχωράμε σε γεωλογική μελέτη, κάτι που δεν έχει γίνει εδώ και τόσα χρόνια. Αυτά τα κτίσματα είναι όντως μπαζωμένα πάνω σε ρέμα γι’ αυτό και υπάρχουν καθιζήσεις. Την περασμένη Παρασκευή ήρθαν οι εκπρόσωποι της εταιρίας που ανέλαβαν τη μελέτη για να καταθέσουν τις προτάσεις τους. Πλέον, άρχισε επιτέλους κάτι να γίνεται». 

Η κ. Λάββα σημειώνει ότι το κτίριο της σχολής Καλών Τεχνών δεν παρελήφθη ποτέ επισήμως. «Αναγκαστικά μεταφερθήκαμε στη Θέρμη, διότι όλες οι άλλες προοπτικές που είχαν ειπωθεί, όπως το Παύλου Μελά κ.τ.λ., δεν καρποφόρησαν».

Επανειλημμένα αιτήματα

Σοβαρά ζητήματα καθιζήσεων εντοπίζονται και στη σχολή Δασολογίας στον Φοίνικα. Ο Απόστολος Αποστολίδης, Κοσμήτορας των τμημάτων Γεωπονίας, Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος τονίζει πως υπάρχουν σοβαρά ζητήματα καθιζήσεων σε δύο αμφιθέατρα του κτηρίου Δ’. 

«Την περασμένη εβδομάδα με έγγραφό μας προς τις Τεχνικές Υπηρεσίες, με τη διαδικασία του κατεπείγοντος αιτηθήκαμε να γίνουν άμεσα έργα αποκατάστασης, έχουμε καταθέσει κατ’ επανάληψη αιτήματα γι’ αυτό το θέμα. Εκεί γίνονται μαθήματα και φυσικά υπάρχει ανησυχία, γιατί έχουμε ευθύνη για την ασφάλεια των φοιτητών μας. Επίσης, ζητούμε να ενημερωθούμε από τις Τεχνικές Υπηρεσίες εάν υπάρχουν ζητήματα στατικότητας των κτιρίων», υπογραμμίζει στη «ΜτΚ». 

Αναφέρει επίσης πως μείζονος σημασίας αποτελεί η στεγάνωση όλων των κτιρίων. «Κάθε φορά που βρέχει αντιμετωπίζουμε προβλήματα», λέει και συμπληρώνει πως «όσα ζητήματα είναι εύκολα αντιμετωπίσιμα, όπως ανακαινίσεις σε τουαλέτες έγιναν. Τα υπόλοιπα χρειάζονται χρόνο προκειμένου να ολοκληρωθούν οι μελέτες».

«Αργήσαμε να μπούμε στη λογική των μελετών»

Ο Νίκος Μανουσαρίδης, προϊστάμενος της Γενικής Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών του ΑΠΘ λέει στη «ΜτΚ» ότι ο φέρον οργανισμός των κτιρίων στη σχολή Δασολογίας αλλά και τη σχολή Καλών Τεχνών «δεν δείχνει να έχει πρόβλημα. Ήδη από την προηγούμενη εβδομάδα ανατέθηκε σε εταιρεία και έχει ξεκινήσει η γεωλογική μελέτη των εδαφών». 

Για τη σχολή Δασολογίας σημειώνει πως «σε κάποια σημεία έχουν σπάσει οι αγωγοί ομβρίων υδάτων (που είναι πήλινοι) και εκεί γίνεται μερική αποκατάσταση. Ωστόσο, αφότου ολοκληρωθεί η γεωλογική μελέτη, θα ακολουθήσει μελέτη αντικατάστασης των σωληνώσεων απορροής των ομβρίων υδάτων.

Επίσης, έχει ολοκληρωθεί μελέτη και αναζητούμε πηγή χρηματοδότησης για την αποκατάσταση της υγρομόνωσης και θερμομόνωσης των πέντε κτιρίων της σχολής Δασολογίας». 

Ο ίδιος λέει πως «δυστυχώς στη χώρα αλλά και το πανεπιστήμιο, αργήσαμε να μπούμε στη λογική εκπόνησης μελετών για να μπορούμε να διεκδικούμε κονδύλια. Πριν από 10 και 20 χρόνια το πανεπιστήμιο είχε στόχους ανάπτυξης διότι ιδρυόντουσαν νέα τμήματα και έπρεπε να βρεθούν χώροι. 

Έτσι δινόταν βαρύτητα στην κατασκευή νέων υποδομών, απ’ ότι στη συντήρηση των υφιστάμενων». Ο κ. Μανουσαρίδης αναφερόμενος στη σχολή Καλών Τεχνών λέει χαρακτηριστικά πως «δεν μπορεί να γίνει κάποια συντήρηση στο υπέδαφος. Αυτό που κάνουμε μέχρι να ολοκληρωθεί η γεωλογική μελέτη είναι να προχωράμε σε μερική αποκατάσταση των βλαβών που προκύπτουν».

Ερωτώμενος για το αν υπάρχουν ζητήματα στατικότητας στη σχολή Καλών Τεχνών, ο κ. Μανουσαρίδης λέει ότι στον βαθμό που γνωρίζει «δεν υπάρχει τέτοιο ζήτημα. Άλλωστε, σε αυτήν την περίπτωση, η παρέμβασή μας θα είναι δυναμική και άμεση». 

Σημειώνεται ότι ο ίδιος, ερωτώμενος για τα αποτελέσματα των ελέγχων που προέκυψαν το 2003 για τα κτήρια της πανεπιστημιούπολης, δεν θέλησε να τοποθετηθεί.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 02.04.2023