Ξεκάθαρα είναι τα μηνύματα της Πολιτείας και της πρυτανείας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης τους τελευταίους μήνες, δείχνοντας πως δεν υπάρχει άλλη ανοχή σε καμία παραβατική συμπεριφορά και ότι οι αποφάσεις που ελήφθησαν θα προχωρήσουν με κάθε κόστος. Την ίδια ώρα, φοιτητικοί σύλλογοι και αντιεξουσιαστικές ομάδες αντιδρούν στην παρουσία των αστυνομικών δυνάμεων στους πανεπιστημιακούς χώρους, που από τον Δεκέμβριο έχει γίνει συχνότερη.

Η πρώτη κίνηση αποφασιστικότητας με μεγάλη επιχείρηση έγινε στις 11 Μαρτίου 2021, όταν στις 5.30 το πρωί οι αστυνομικές αρχές προχώρησαν σε εκκένωση της κατάληψης του κτιρίου της πρυτανείας, υπό την παρουσία εισαγγελέα. Κατά την διάρκεια της επιχείρησης έγιναν 33 προσαγωγές και η κατάληψη έληξε μετά από 18 ημέρες, με ένα μεγάλο κύμα αντιδράσεων να ξεσπά και με καθημερινές διαμαρτυρίες και εντάσεις.

Στις 31 Δεκέμβριο του 2022, μετά από 34 χρόνια, εκκενώνεται η κατάληψη στη Σχολή Θετικών Επιστημών, το γνωστό «Στέκι Βιολογικού». Νέα θύελλα σηκώνεται με νέες καταλήψεις και επανωτές εκκενώσεις από την αστυνομία. Συγκεκριμένα, η απάντηση από αντιεξουσιαστές ήρθε στις 10 Ιανουαρίου με νέα κατάληψη σε χώρο του Χημικού. Τα ξημερώματα τις 12 Ιανουαρίου υπήρχε νέα επέμβαση της αστυνομίας για εκκένωση της κατάληψης και μέσα σε λίγες ώρες φοιτητές και αντιεξουσιαστές προχωρούν σε νέα κατάληψη στο κτίριο της Κοσμητείας της Σχολής Θετικών Επιστημών που έληξε τελικά μέσα σε λίγα 24ωρα.

Οι αλλεπάλληλες επιχειρήσεις της αστυνομίας και η παρουσία των ΜΑΤ εντός του κάμπους έδειξαν εξ αρχής ότι δεν πρόκειται να γίνει κανένα βήμα προς τα πίσω από το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη και την πρυτανεία του ΑΠΘ. Ένα μήνυμα που επαναλαμβάνεται ξανά τις τελευταίες ημέρες με αφορμή τις εργασίες αποκατάστασης και δημιουργίας βιβλιοθήκης στο χώρο που αποτελούσε το «Στέκι του Βιολογικού».

Οι εργασίες άρχισαν τη Μεγάλη Δευτέρα και μία ομάδα ατόμων προσπάθησε να τις εμποδίσει. Τη Μεγάλη Τρίτη οι εργασίες άρχισαν υπό την παρουσία αστυνομικών δυνάμεων, με τα επεισόδια να κορυφώνονται το μεσημέρι με ρίψεις αντικειμένων από κουκουλοφόρους και ρίψη χημικών από αστυνομικούς. Μάλιστα, τραυματίστηκε και ένας αστυνομικός στο κεφάλι από πέτρα κατά την διάρκεια των επεισοδίων, ενώ έγιναν προσαγωγές και συλλήψεις εντός του πανεπιστημίου.

Παρά τα επεισόδια, τις αντιδράσεις και τις διαμαρτυρίες εντός του αύλειου χώρου του ΑΠΘ, οι αστυνομικές δυνάμεις παραμένουν μπροστά από τη Σχολή Θετικών Επιστημών μέχρι να ολοκληρωθούν όλες οι εργασίες για την κατασκευή της βιβλιοθήκης. «Η ΕΛΑΣ βρίσκεται σήμερα τόσο εντός, όσο και στον περιβάλλοντα χώρο του ΑΠΘ, για να διασφαλίσει την ομαλή κατασκευή της νέας βιβλιοθήκης στη σχολή θετικών επιστημών. Η ασφάλεια των φοιτητών και των καθηγητών αποτελεί απόλυτη προτεραιότητα του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη, την οποία ήδη κάνουμε πράξη» έγραψε για την παρουσία των αστυνομικών δυνάμεων εντός του ΑΠΘ ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη Τάκης Θεοδωρικάκος.

Σε 1,5 μήνα τελειώνει η εκπαίδευση για τις ΟΠΠΙ

Μεγάλο ποσοστό των ατόμων που προορίζονται για την Ομάδα Προστασίας Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων (ΟΠΠΙ) εκπαιδεύονται από τον Ιανουάριο στην Κομοτηνή. «Πρόκειται για κανονικό σχολείο» λένε νεαροί που παρακολουθούν την εκπαίδευση, κάνοντας λόγο για ένα δύσκολο και απαιτητικό καθημερινό πρόγραμμα. Η εκπαίδευση τους ολοκληρώνεται σε 1,5 μήνα αλλά ακόμα δεν τους έχει ανακοινωθεί σε ποια πανεπιστημιακά ιδρύματα θα ενσωματωθούν.

Όπως έχει γίνει γνωστό, η πανεπιστημιακή αστυνομία αναμένεται να αναπτυχθεί το καλοκαίρι σε τρία μεγάλα ΑΕΙ: στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, στο Πανεπιστημίου Αθηνών και στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Για πολλούς η εμφάνιση των ΟΠΠΙ αναμένεται να γίνει στις αρχές ή στα μέσα Ιουνίου, οπότε η παρουσία φοιτητών στα πανεπιστημιακά ιδρύματα θα είναι αρκετά μειωμένη.

«Δεν έχουμε ενημερωθεί επισήμως για την πανεπιστημιακή αστυνομία, από δημοσιεύματα είδαμε και εμείς ότι ολοκληρώνεται η εκπαίδευση. Σε κάθε περίπτωση, ως αρχή του πανεπιστημίου εφαρμόζουμε τον κάθε νόμο και αφού είναι νομοθετημένη η παρουσία της στα πανεπιστημιακά ιδρύματα, θα υπάρχει και στο ΑΠΘ» σημειώνει ο πρύτανης Νίκος Παπαϊωάννου.

Που θα μπουν τα τουρνικέ

Κατά καιρούς έχουν γραφτεί πολλά για τον ρόλο της πανεπιστημιακής αστυνομίας αλλά και για τις αλλαγές που θα υπάρχουν με την παρουσία της, ωστόσο ακόμα πολλά δεν έχουν οριστικοποιηθεί.

Τα μέλη των ΟΠΠΙ αναμένεται να φορούν γκριζοπράσινες στολές και ο κύριος ρόλος τους θα είναι οι περιπολίες για την αποτροπή παραβατικών πράξεων στα πανεπιστήμια, όπως κλοπές, ληστείες, διακίνηση ναρκωτικών κ.ά. Σύμφωνα με πληροφορίες, δεν θα φέρουν πυροβόλα όπλα, αλλά γκλοπ, σπρέι πιπεριού και χειροπέδες. Ως σώμα θα υπάγονται στην Ελληνική Αστυνομία και η μισθοδοσία τους θα εντάσσεται στον προϋπολογισμό του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη, ενώ θα συνεργάζονται με τον πρύτανη ή τον αρμόδιο αντιπρύτανη του κάθε πανεπιστημίου.

Μαζί με την πανεπιστημιακή αστυνομία, θα εγκατασταθούν και τουρνικέ στις εισόδους των πανεπιστημιακών κτιρίων, ώστε να ελέγχεται η είσοδος. Βέβαια, αναμένεται και η έγκριση της Αρχής Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων για να προχωρήσει το σύστημα της ελεγχόμενης εισόδου. Ωστόσο, δεν θα υπάρχει περιορισμός εισόδου στους ανοικτούς πανεπιστημιακούς χώρους που θα παραμείνουν ελεύθεροι για το κοινό.

Στο ΑΠΘ, σύμφωνα με πληροφορίες, τουρνικέ για ελεγχόμενη είσοδο αναμένεται να τοποθετηθεί μόνο στο κτίριο της διοίκησης.

«Κάνουμε ένα βήμα μπροστά»

Ξεκάθαρο είναι το μήνυμα που στέλνει ο πρύτανης του ΑΠΘ Νίκος Παπαϊωάννου, με αφορμή τα τελευταία γεγονότα. Όπως σημειώνει, μιλώντας στη «ΜτΚ», οι νοοτροπίες ετών αλλάζουν για το συνολικό καλό της πανεπιστημιακής κοινότητας.

«Αν είναι δυνατόν να ενοχλεί κάποιους το αυτονόητο, που είναι η κατασκευή μιας μεγάλης και ενοποιημένης βιβλιοθήκης. Η κατασκευή θα ολοκληρωθεί και θα αποδοθεί κανονικά στην πανεπιστημιακή κοινότητα. Δεν θα σταματήσει επειδή ενοχλεί κάποιες μειοψηφίες» αναφέρει ο Νίκος Παπαϊωάννου για όσα εξελίχθηκαν τις τελευταίες δύο εβδομάδες, δίνοντας το στίγμα της τακτικής που θα ακολουθείται πλέον. «Η ελευθερία του λόγου και της έκφρασης είναι βασικό συστατικό της δημοκρατίας και της ακαδημαϊκής ζωής. Αλλά δεν μπορούν να επιβληθούν οι απόψεις μειοψηφιών έναντι στην συντριπτική πλειοψηφία. Κάνουμε ένα βήμα μπροστά, οι νοοτροπίες ετών αλλάζουν και οι χώροι του πανεπιστημίου πρέπει να αποδίδονται πλήρως στην ακαδημαϊκή κοινότητα» τονίζει.

Επίσης, ο πρύτανης του ΑΠΘ ξεκαθαρίζει μέσω της «ΜτΚ» ότι «την αστυνομική παρουσία την ζήτησε ο εργολάβος που ανέλαβε το έργο, ώστε να μπορούν να δουλεύουν με ασφάλεια οι εργαζόμενοι. Δεν το ζήτησε η πρυτανεία».

Φοιτητικοί σύλλογοι καταγγέλλουν την επέμβαση των αστυνομικών δυνάμεων στο πανεπιστήμιο και αναφέρουν ότι «στόχος είναι να νομιμοποιηθεί η παρουσία τους στο κάμπους και να μας προετοιμάσουν για την πανεπιστημιακή αστυνομία». Ο πρύτανης του ΑΠΘ απαντά πως: «Κανείς δεν θέλει να βλέπει ΜΑΤ στο πανεπιστήμιο, αλλά οι αποφάσεις δημοκρατικών οργάνων όπως της Συγκλήτου, πρέπει να γίνουν σεβαστές».

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 30.04.2022