Τι φέρνει η νέα δεκαετία;

Καταρχάς, είναι η εποχή για να ρωτάμε τέτοια πράγματα;

Στις ΗΠΑ, ας πούμε, το 40% των αρραβώνων, λέει η στατιστική, γίνονται μεταξύ 22 Νοεμβρίου και 14 Φεβρουαρίου. Σε δυόμισι μήνες δηλαδή, από την γιορτή του Thanksgiving μέχρι τη γιορτή των ερωτευμένων.

Άλλοι υποστηρίζουν ότι τα σχέδια για αλλαγές στη ζωή γίνονται με αφορμή τον νέο χρόνο. Μήνα Ιανουάριο. «Να χωρίσω», «ν’ αδυνατίσω», «να βρω άλλη δουλειά», «να πάρω σπίτι», «να φύγω απ’ τη χώρα». Άλλοι αφήνουν αυτές τις κρίσιμες αποφάσεις για τους πιο θερμούς μήνες.

Διαβάζω στα αφιερώματα για τον «κόσμο μετά το 2020», ότι τη σκυτάλη των αδιεξόδων της εποχής την παίρνει η γενιά των millennials. Αυτών που γεννήθηκαν μετά το 1990, ήδη μπήκαν στα 31 και ελάχιστοι από αυτούς είναι ευτυχισμένοι.

‘Αλλοι μισούν τη δουλειά τους, άλλοι αναρωτιούνται «μα είναι η “καριέρα” που ονειρεύτηκα, αυτό που κάνω τώρα;», άλλοι σκέφτονται «μήπως φτάνει η ώρα που θα πεθάνουν οι γονείς μου;», άλλοι αρνούνται να αφήσουν την «παρατεταμένη εφηβεία» που περνούν και στην οποία οδηγήθηκαν από τις πλάνες των social media. Άλλοι το παίρνουν απόφαση πως «δεν θα είμαστε πλούσιοι». Πιθανότατα ακόμα και «δεν θα είμαστε διάσημοι».

Κι όλα αυτά συμβαίνουν σε μια γενιά που δεν αρκέστηκε στο να παίρνει αυτόγραφο από τους «διάσημους» αλλά προσπάθησε να τους εκθρονίσει με τη συμμετοχή σε διαγωνισμούς ταλέντων, next idols, reality shows. κ.λπ.!

Ίσως για πρώτη φορά με τέτοια έμφαση, τόσο πρόωρα, από τα τριάντα της, μια γενιά αναρωτιέται: «Am I running out of time?» (Τελειώνει ο χρόνος μου;). Αρχίζει να κοιτάζει το σχήμα της ζωής της.

Συνήθως, όταν γράφουμε για μια δεκαετία που φεύγει, κάνουμε με λιγότερο ή περισσότερο στερεοτυπικό τρόπο, απολογισμούς. Για τις σπουδαιότερες τεχνολογικές εξελίξεις, τα γεωπολιτικά γεγονότα, την –πανταχού παρούσα σε κάθε γενιά –οικονομική κρίση, τις λίστες για τα καλύτερα άλμπουμ, τις πιο εμβληματικές ταινίες.

Πέρα από τα αδιέξοδα και τους εγωισμούς της κάθε γενιάς όμως, υπάρχουν και αυτά που αντικειμενικά θα ζήσουν -θέλουν δεν θέλουν- οι νεότεροι:

• Το 3D Printing και η αλλαγή στον υλικό κόσμο που μας περιβάλλει. Θα μπει στον τρόπο παραγωγής, ακόμα και της μαζικής παραγωγής, στην ιατρική με προσθετικά μέλη (από δόντια μέχρι ανθρώπινα μέλη), στα ρούχα, την καταπολέμηση του εγκλήματος, την τέχνη, τις μεταφορές.

• Η τεχνολογική ανεργία. Θα προλάβουν οι πολιτικοί να εξασφαλίσουν για τις επόμενες γενιές ένα «ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα» ή θα αφήσουν την τεχνολογία και τα ρομπότ, μαζί με την αντίληψη του ξέφρενου φιλελεύθερου ανταγωνισμού ν’ αφήσει εκτός εργασίας τη μεγάλη πλειοψηφία του παγκόσμιου πληθυσμού;

• Η επανάσταση στη θεραπεία του καρκίνου. Εδώ οι ελπίδες είναι για πρώτη φορά πιο πολλές από τα ευχολόγια.

• Η νέα εποχή στο streaming.

• Η δυναμική έφοδος των εφήβων στη μάχη κατά της κλιματικής αλλαγής.

• Η ηλεκτροκίνηση στα αυτοκίνητα.

Στον μικρόκοσμό μας τον μέγα θα περάσουμε πολλές εβδομάδες με σενάρια και εκτιμήσεις για τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, θα περιμένουμε για πρώτη φορά αύξηση συντάξεων μετά από 10 χρόνια, θα ελπίζουμε σε επενδυτική έκρηξη και μείωση των πρωτογενών πλεονασμάτων. Το ενδεχόμενο «θερμού επεισοδίου» παραμένει πάντα ως –πιο πολύ θεωρητικός- φόβος, ενώ οι νέοι μας σιγά-σιγά βλέπουν ότι μπορεί να υπάρξει προκοπή και εντός της Ελλάδος!

Λίγα εικοσιτετράωρα πριν μας αφήσει το 2019, με αφορμή το θάνατο ενός κορυφαίου μουσικού δημιουργού και παράλληλα έντονα πολιτικοποιημένου ανθρώπου, του Θάνου Μικρούτσικου, η χώρα έζησε μια γενική συγκίνηση, ένα μεγάλο πένθος και το αίσθημα ενός μεγάλου κενού.

Το 2019 έφυγαν από κοντά μας επίσης ο Γιάννης Σπανός, ο Λαυρέντης Μαχαιρίτσας, η Σωτηρία Λεονάρδου, ο Γιώργος Ζήκας, ο Γιάννης Σπάθας, ο Αντώνης Ρεπάνης, ο Χριστόδουλος Χάλαρης.

Ήρθαν για να προστεθούν σε μια μεγάλη αλυσίδα απωλειών του 2018 όπως ο Χάρρυ Κλυνν, ο Γιώργος Σκούρτης, η Μαριάννα Τόλη, ή του 2017 του Λουκιανού Κηλαηδόνη, της Αρλέτας και τόσων άλλων, για να μείνουμε μόνο στη μουσική σκηνή.

Τι ακριβώς πενθούμε όμως;

Η απώλεια μεγάλων καλλιτεχνών είναι αβάσταχτη χωρίς άλλο. Από πίσω όμως κρύβεται και η εικόνα του τέλους μιας εποχής. Δεν είναι μόνο τα τραγούδια τους που συνδέθηκαν με τους καημούς, τα οράματα και τις ψευδαισθήσεις ολόκληρων γενεών. Είναι η ίδια η «χρυσή» εποχή του ’60 και ‘70 , του βινυλίου, των πάρτι, των κινητοποιήσεων.

Μετά από σαράντα χρόνια ο ιστορικός του μέλλοντος θα ψάχνει να βρει στις δεκαετίες του 2010 και του 2020 αναστήματα ανάλογα του Μίκη και του Μάνου, του Ξαρχάκου και του Μικρούτσικου, του Σαββόπουλου και του Κηλαηδόνη, του Νταλάρα, της Αλεξίου και του Βασίλη Παπακωνσταντίνου, και βέβαια δεν θα βρίσκει (με όλο τον σεβασμό στους σημαντικούς δημιουργούς που αναδύθηκαν μετά το 2000). Οι συνθέτες που ήταν σταρ μεγαλύτεροι από τους ερμηνευτές τους, με τις μελοποιήσεις τους, με τις σπάνιες δημιουργίες τους, με τους δίσκους–concept εξέφρασαν με τρόπο ανεξίτηλο μιαν εποχή και φεύγουν σιγά-σιγά μαζί της.

Αυτή τη χρονιά, ας δούμε κατάματα την αλήθεια, ας βλέπουμε τους πάντες στα μάτια κι ας πάρουμε αυτό που λέμε ευτυχία, στα σοβαρά. Ας μην τη θεωρούμε ως κάτι σπάνιο, έκτακτο, bonus κ.λπ.

Η γαλήνη, η χαρά της προσφοράς, η συνεργασία με δημιουργικούς λαμπερούς ανθρώπους, η απόδραση στη φύση, η ικανοποίηση από το ίδιο το έργο μας, όποιο κι αν είναι, η αγάπη των δικών μας, η απαλλαγή μας από το ανώφελο άγχος ότι ξεμένουμε από χρόνο. Όλα αυτά είναι μια καλή εκκίνηση.

Αυτό σημαίνει όμως ρεαλισμό, σοβαρότητα, συνέπεια αλλά και απόλυτο δικαίωμα στο όνειρο.

Έτσι καταφέρνεις μικρά θαύματα...

ΥΓ: Και να περπατάμε. Είναι το μαγικό φάρμακο.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 5 Ιανουαρίου 2020