ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Αυτοί οι παράγοντες θα κρίνουν την ημερομηνία των εκλογών

Πότε θα στηθούν οι κάλπες με βάση τα έως τώρα δεδομένα

 08/01/2023 19:00

Αυτοί οι παράγοντες θα κρίνουν την ημερομηνία των εκλογών

Νίκος Ηλιάδης

Εάν ο Κυριάκος Μητσοτάκης ήταν προληπτικός θα μπορούσαμε από τώρα να πούμε με βεβαιότητα ότι οι εκλογές θα γίνουν στις 9 Απριλίου, ανήμερα της Κυριακής των Βαΐων. Εκλογές την Κυριακή των Βαΐων έγιναν άλλη μία φορά στη μεταπολιτευτική ιστορία της χώρας. Ήταν στις 8 Απριλίου 1990 και ήταν η ημέρα που ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης αναδείχθηκε πρωθυπουργός.

Είχαν προηγηθεί οι δύο εκλογικές αναμετρήσεις του 1989 στις οποίες, παρότι η Νέα Δημοκρατία είχε βγει πρώτο κόμμα, πρωθυπουργοί είχαν γίνει ο Γιάννης Τζαννετάκης και ο Ξενοφών Ζολώτας, επικεφαλής βραχύβιων κυβερνήσεων «ειδικού σκοπού». Και τότε, όπως και τώρα, το εκλογικό σύστημα ήταν πολύ κοντά με αυτό της απλής αναλογικής εξ ου και η ΝΔ χρειάστηκε να φτάσει στο 46,89% για να επιτύχει οριακή πλειοψηφία 151 εδρών.

Ήταν πολλοί αυτοί που περίμεναν ότι από τη σύσκεψη της περασμένης Τετάρτης στο Μέγαρο Μαξίμου θα προέκυπτε σαφής εικόνα σχετικά με την ημερομηνία των εκλογών. Ωστόσο, παρότι η σύσκεψη αφορούσε ουσιαστικά τον κυβερνητικό οδικό χάρτη ως τις εκλογές, το ερώτημα όμως για το πότε θα στηθούν οι κάλπες, δεν απαντήθηκε. 

Η διαρροή που υπήρξε μετά το πέρας της συνάντησης ήταν ότι «ο πρωθυπουργός είναι συνεπής στη δέσμευσή του για εκλογές στο τέλος της τετραετίας. Θα προσδιορίσει ο ίδιος ποια είναι η κατάλληλη ημερομηνία από τον Απρίλιο και μετά». Αυτό το «από τον Απρίλιο και μετά» δεν αναιρεί προηγούμενη κυβερνητική διαρροή περί διεξαγωγής των εκλογών στις 9 Απριλίου, Κυριακή των Βαΐων. 

Η δε στιχομυθία που είχε ο πρωθυπουργός με τον γενικό γραμματέα του ΚΚΕ Δημήτρη Κουτσούμπα στο προεδρικό μέγαρο, ανήμερα την Πρωτοχρονιά, όταν ο κ. Μητσοτάκης, απαντώντας σε ερώτημα του κ. Κουτσούμπα για το πότε θα γίνουν οι εκλογές απάντησε «μετά τον Απρίλιο, μία εβδομάδα πριν, μία εβδομάδα μετά, είναι όλα ανοιχτά», βάζει στο κάδρο ακόμη και την 26η Μαρτίου, αν και με όχι πολλές πιθανότητες.

Το «από τον Απρίλιο και μετά» αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο οι εκλογές να γίνουν και μετά το Πάσχα, κάτι που θα ικανοποιούσε και την ηγεσία της Εκκλησίας η οποία θα προτιμούσε να αποσυνδεθούν οι εκλογές από το δεκαπενθήμερο της θρησκευτικής κατάνυξης. 

Σε μία τέτοια περίπτωση οι εκλογές δεν μπορούν να πάνε πέρα από τις 23 Απριλίου ώστε, σε περίπτωση επαναληπτικών εκλογών αυτές να γίνουν το αργότερο στις 28 Μαΐου καθώς λίγες ημέρες μετά αρχίζουν οι πανελλαδικές εξετάσεις. Βεβαίως, υπάρχουν και εισηγήσεις προς τον πρωθυπουργό, οι εκλογές να γίνουν στις 30 Απριλίου (συμπίπτει με το τριήμερο της Πρωτομαγιάς) ή κάποια στιγμή μέσα στον Μάιο και οι δεύτερες να διεξαχθούν μετά τις πανελλαδικές, στα μέσα Ιουνίου. 

Σε αυτήν την περίπτωση το πλεονέκτημα για το κυβερνών κόμμα θα είναι ότι ένα μέρος του εκλογικού σώματος, ψηφοφόροι νεαρής ηλικίας στους οποίους η ΝΔ δεν τα πάει και τόσο καλά, θα βρίσκονται ήδη στα νησιά προκειμένου να δουλέψουν σε τουριστικές επιχειρήσεις οπότε δεν πρόκειται να ψηφίσουν. 

Διεξαγωγή των εκλογών όσο το δυνατόν αργότερα μέσα στην άνοιξη, ευνοεί την κυβέρνηση και για τον επιπλέον λόγο καθώς τα νοικοκυριά θα έχουν απαλλαγεί τουλάχιστον από τον βραχνά της θέρμανσης.

Με βάση πάντως τα έως τώρα δεδομένα οι ημερομηνίες που φαίνεται να έχουν προβάδισμα αυτή τη στιγμή είναι η 2α Απριλίου κατά πρώτο λόγο και η 23η του ίδιου μήνα. Χωρίς να έχει φύγει από το τραπέζι η 9η Απριλίου, το πιθανότερο είναι οι κάλπες να στηθούν μια εβδομάδα νωρίτερα. 

Η λύση αυτή έχει δύο πλεονεκτήματα: πρώτον, οι διερευνητικές εντολές για τον σχηματισμό κυβέρνησης δεν θα συμπέσουν με την Μεγάλη Εβδομάδα, κάτι που επιθυμεί η Εκκλησία και το έχει γνωστοποιήσει αυτό και στο Μέγαρο Μαξίμου και δεύτερον, θα έχει προηγηθεί η αύξηση του κατώτατου μισθού από την 1η Απριλίου. Στην περίπτωση δε, που ο πρωθυπουργός αποφασίσει να στήσει κάλπες «μετά τη σούβλα» τότε ως πιθανότερη ημερομηνία είναι η 23η Απριλίου.

Ο παράγοντας Ερντογάν

Ένας ακόμη παράγοντας τον οποίο θα προσμετρήσει ο πρωθυπουργός στην απόφασή του για την ημερομηνία των εκλογών είναι οι εξελίξεις στην Τουρκία η οποία έχει μπει και αυτή σε προεκλογική περίοδο, με τις προεδρικές εκλογές να έχουν προσδιοριστεί καταρχάς για τις 18 Ιουνίου. Ωστόσο, τις τελευταίες ημέρες υπάρχουν πληροφορίες ότι ο Ταγίπ Ερντογάν εξετάζει το ενδεχόμενο επίσπευσης των εκλογών με σκοπό να τις πραγματοποιήσει εντός του Μαΐου ή και νωρίτερα. 

Στην περίπτωση αυτή δεν αποκλείεται να δούμε παράλληλες εκλογικές αναμετρήσεις σε Ελλάδα και Τουρκία. Το Μέγαρο Μαξίμου παρακολουθεί τις εξελίξεις στην απέναντι πλευρά του Αιγαίου για πολλούς λόγους. Ο σημαντικότερος είναι ότι δεν θα ήθελε το ενδιάμεσο χρονικό διάστημα των δύο εκλογικών αναμετρήσεων στην Ελλάδα (εφόσον βεβαίως γίνουν δεύτερες εκλογές), όταν η χώρα θα κυβερνάται από υπηρεσιακή κυβέρνηση, να συμπέσει με την κορύφωση της προεκλογικής εκστρατείας στην γείτονα.

Η Αθήνα, όπως και πολλοί αναλυτές άλλωστε, εκτιμά ότι όσο θα πλησιάζουμε προς τις προεδρικές εκλογές στην Τουρκία ο Ερντογάν θα γίνεται ολοένα και πιο απρόβλεπτος σε σχέση με τη στάση του απέναντι στην Ελλάδα, καθώς η επανεκλογή του μόνο δεδομένη δεν θα πρέπει να θεωρείται. 

Έτσι, συγκλίνουσες εκτιμήσεις θέλουν τον τούρκο πρόεδρο να ανεβάζει και άλλο τους τόνους, εξαπολύοντας απειλές κατά της Ελλάδας, αμφισβητώντας την ελληνική κυριαρχία νησιών του Αιγαίου, μη αποκλείοντας ακόμη και σαφή επαναδιατύπωση του casus belli με πρόσχημα την ενδεχόμενη επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων στα 12 μίλια νότια της Κρήτης. 

Μέσα σε ένα τέτοιο κλίμα ο κίνδυνος για κάποιο «ατύχημα» ελλοχεύει και αυτό είναι που ανησυχεί την Αθήνα. Γι’ αυτό και, έπειτα από πολλά χρόνια, ο παράγοντας Τουρκία, δεν αποκλείεται να επηρεάσει τον εκλογικό σχεδιασμό της Αθήνας και συγκεκριμένα την οριστικοποίηση των πρωθυπουργικών αποφάσεων ως προς την ημερομηνία των εκλογών.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 08.01.2023

Εάν ο Κυριάκος Μητσοτάκης ήταν προληπτικός θα μπορούσαμε από τώρα να πούμε με βεβαιότητα ότι οι εκλογές θα γίνουν στις 9 Απριλίου, ανήμερα της Κυριακής των Βαΐων. Εκλογές την Κυριακή των Βαΐων έγιναν άλλη μία φορά στη μεταπολιτευτική ιστορία της χώρας. Ήταν στις 8 Απριλίου 1990 και ήταν η ημέρα που ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης αναδείχθηκε πρωθυπουργός.

Είχαν προηγηθεί οι δύο εκλογικές αναμετρήσεις του 1989 στις οποίες, παρότι η Νέα Δημοκρατία είχε βγει πρώτο κόμμα, πρωθυπουργοί είχαν γίνει ο Γιάννης Τζαννετάκης και ο Ξενοφών Ζολώτας, επικεφαλής βραχύβιων κυβερνήσεων «ειδικού σκοπού». Και τότε, όπως και τώρα, το εκλογικό σύστημα ήταν πολύ κοντά με αυτό της απλής αναλογικής εξ ου και η ΝΔ χρειάστηκε να φτάσει στο 46,89% για να επιτύχει οριακή πλειοψηφία 151 εδρών.

Ήταν πολλοί αυτοί που περίμεναν ότι από τη σύσκεψη της περασμένης Τετάρτης στο Μέγαρο Μαξίμου θα προέκυπτε σαφής εικόνα σχετικά με την ημερομηνία των εκλογών. Ωστόσο, παρότι η σύσκεψη αφορούσε ουσιαστικά τον κυβερνητικό οδικό χάρτη ως τις εκλογές, το ερώτημα όμως για το πότε θα στηθούν οι κάλπες, δεν απαντήθηκε. 

Η διαρροή που υπήρξε μετά το πέρας της συνάντησης ήταν ότι «ο πρωθυπουργός είναι συνεπής στη δέσμευσή του για εκλογές στο τέλος της τετραετίας. Θα προσδιορίσει ο ίδιος ποια είναι η κατάλληλη ημερομηνία από τον Απρίλιο και μετά». Αυτό το «από τον Απρίλιο και μετά» δεν αναιρεί προηγούμενη κυβερνητική διαρροή περί διεξαγωγής των εκλογών στις 9 Απριλίου, Κυριακή των Βαΐων. 

Η δε στιχομυθία που είχε ο πρωθυπουργός με τον γενικό γραμματέα του ΚΚΕ Δημήτρη Κουτσούμπα στο προεδρικό μέγαρο, ανήμερα την Πρωτοχρονιά, όταν ο κ. Μητσοτάκης, απαντώντας σε ερώτημα του κ. Κουτσούμπα για το πότε θα γίνουν οι εκλογές απάντησε «μετά τον Απρίλιο, μία εβδομάδα πριν, μία εβδομάδα μετά, είναι όλα ανοιχτά», βάζει στο κάδρο ακόμη και την 26η Μαρτίου, αν και με όχι πολλές πιθανότητες.

Το «από τον Απρίλιο και μετά» αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο οι εκλογές να γίνουν και μετά το Πάσχα, κάτι που θα ικανοποιούσε και την ηγεσία της Εκκλησίας η οποία θα προτιμούσε να αποσυνδεθούν οι εκλογές από το δεκαπενθήμερο της θρησκευτικής κατάνυξης. 

Σε μία τέτοια περίπτωση οι εκλογές δεν μπορούν να πάνε πέρα από τις 23 Απριλίου ώστε, σε περίπτωση επαναληπτικών εκλογών αυτές να γίνουν το αργότερο στις 28 Μαΐου καθώς λίγες ημέρες μετά αρχίζουν οι πανελλαδικές εξετάσεις. Βεβαίως, υπάρχουν και εισηγήσεις προς τον πρωθυπουργό, οι εκλογές να γίνουν στις 30 Απριλίου (συμπίπτει με το τριήμερο της Πρωτομαγιάς) ή κάποια στιγμή μέσα στον Μάιο και οι δεύτερες να διεξαχθούν μετά τις πανελλαδικές, στα μέσα Ιουνίου. 

Σε αυτήν την περίπτωση το πλεονέκτημα για το κυβερνών κόμμα θα είναι ότι ένα μέρος του εκλογικού σώματος, ψηφοφόροι νεαρής ηλικίας στους οποίους η ΝΔ δεν τα πάει και τόσο καλά, θα βρίσκονται ήδη στα νησιά προκειμένου να δουλέψουν σε τουριστικές επιχειρήσεις οπότε δεν πρόκειται να ψηφίσουν. 

Διεξαγωγή των εκλογών όσο το δυνατόν αργότερα μέσα στην άνοιξη, ευνοεί την κυβέρνηση και για τον επιπλέον λόγο καθώς τα νοικοκυριά θα έχουν απαλλαγεί τουλάχιστον από τον βραχνά της θέρμανσης.

Με βάση πάντως τα έως τώρα δεδομένα οι ημερομηνίες που φαίνεται να έχουν προβάδισμα αυτή τη στιγμή είναι η 2α Απριλίου κατά πρώτο λόγο και η 23η του ίδιου μήνα. Χωρίς να έχει φύγει από το τραπέζι η 9η Απριλίου, το πιθανότερο είναι οι κάλπες να στηθούν μια εβδομάδα νωρίτερα. 

Η λύση αυτή έχει δύο πλεονεκτήματα: πρώτον, οι διερευνητικές εντολές για τον σχηματισμό κυβέρνησης δεν θα συμπέσουν με την Μεγάλη Εβδομάδα, κάτι που επιθυμεί η Εκκλησία και το έχει γνωστοποιήσει αυτό και στο Μέγαρο Μαξίμου και δεύτερον, θα έχει προηγηθεί η αύξηση του κατώτατου μισθού από την 1η Απριλίου. Στην περίπτωση δε, που ο πρωθυπουργός αποφασίσει να στήσει κάλπες «μετά τη σούβλα» τότε ως πιθανότερη ημερομηνία είναι η 23η Απριλίου.

Ο παράγοντας Ερντογάν

Ένας ακόμη παράγοντας τον οποίο θα προσμετρήσει ο πρωθυπουργός στην απόφασή του για την ημερομηνία των εκλογών είναι οι εξελίξεις στην Τουρκία η οποία έχει μπει και αυτή σε προεκλογική περίοδο, με τις προεδρικές εκλογές να έχουν προσδιοριστεί καταρχάς για τις 18 Ιουνίου. Ωστόσο, τις τελευταίες ημέρες υπάρχουν πληροφορίες ότι ο Ταγίπ Ερντογάν εξετάζει το ενδεχόμενο επίσπευσης των εκλογών με σκοπό να τις πραγματοποιήσει εντός του Μαΐου ή και νωρίτερα. 

Στην περίπτωση αυτή δεν αποκλείεται να δούμε παράλληλες εκλογικές αναμετρήσεις σε Ελλάδα και Τουρκία. Το Μέγαρο Μαξίμου παρακολουθεί τις εξελίξεις στην απέναντι πλευρά του Αιγαίου για πολλούς λόγους. Ο σημαντικότερος είναι ότι δεν θα ήθελε το ενδιάμεσο χρονικό διάστημα των δύο εκλογικών αναμετρήσεων στην Ελλάδα (εφόσον βεβαίως γίνουν δεύτερες εκλογές), όταν η χώρα θα κυβερνάται από υπηρεσιακή κυβέρνηση, να συμπέσει με την κορύφωση της προεκλογικής εκστρατείας στην γείτονα.

Η Αθήνα, όπως και πολλοί αναλυτές άλλωστε, εκτιμά ότι όσο θα πλησιάζουμε προς τις προεδρικές εκλογές στην Τουρκία ο Ερντογάν θα γίνεται ολοένα και πιο απρόβλεπτος σε σχέση με τη στάση του απέναντι στην Ελλάδα, καθώς η επανεκλογή του μόνο δεδομένη δεν θα πρέπει να θεωρείται. 

Έτσι, συγκλίνουσες εκτιμήσεις θέλουν τον τούρκο πρόεδρο να ανεβάζει και άλλο τους τόνους, εξαπολύοντας απειλές κατά της Ελλάδας, αμφισβητώντας την ελληνική κυριαρχία νησιών του Αιγαίου, μη αποκλείοντας ακόμη και σαφή επαναδιατύπωση του casus belli με πρόσχημα την ενδεχόμενη επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων στα 12 μίλια νότια της Κρήτης. 

Μέσα σε ένα τέτοιο κλίμα ο κίνδυνος για κάποιο «ατύχημα» ελλοχεύει και αυτό είναι που ανησυχεί την Αθήνα. Γι’ αυτό και, έπειτα από πολλά χρόνια, ο παράγοντας Τουρκία, δεν αποκλείεται να επηρεάσει τον εκλογικό σχεδιασμό της Αθήνας και συγκεκριμένα την οριστικοποίηση των πρωθυπουργικών αποφάσεων ως προς την ημερομηνία των εκλογών.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 08.01.2023

ΣΧΟΛΙΑ

Επιλέξτε Κατηγορία