ΑΠΟΨΕΙΣ

Τον επόμενο μήνα συμπληρώνεται ένας χρόνος από την ημέρα που οι ηγεσίες των κομμάτων «Αδέλφια της Ιταλίας» (της σημερινής πρωθυπουργού Τζόρτζια Μελόνι), του Forza Italia» (Μπερλουσκόνι) και «Λέγκα» (Σαλβίνι) αποφάσισαν να αποσύρουν τη στήριξή τους προς τον μεγάλο κυβερνητικό συνασπισμό του τεχνοκράτη Μάριο Ντράγκι, ο οποίος όπως αναμενόταν, παραιτήθηκε. Ήταν το τελευταίο κόλπο του Cavaliere Μπερλουσκόνι.

Από τις πρόωρες κάλπες στις 25 Σεπτεμβρίου 2022 η Τζόρτζια Μελόνι αναδείχθηκε η νέα κεντρική φιγούρα της ιταλικής πολιτικής σκηνής με το 26% που πήρε.

Ο πρώην Ιταλός πρωθυπουργός που κηδεύτηκε την περασμένη Τετάρτη, επέτρεψε στις κυβερνήσεις του με διαρκείς ελιγμούς και μεταμορφώσεις, να δώσουν ρόλο σε σκοτεινές δυνάμεις. Οι συνέπειες αυτής της πλευράς του Μπερλουσκονισμού δεν έχουν ακόμη εκδηλωθεί

Όπως έγραψε ο Guardian για την Ιταλία μετά τον Μπερλουσκόνι, «νέες δυνατότητες αναδεικνύονται για τη ριζοσπαστική δεξιά».

Πράγματι ο θάνατος του Μπερλουσκονι ενισχύει την Μελόνι και έρχεται να αναδιαμορφώσει το τοπίο των πολιτικών εξελίξεων, ίσως σε μεγαλύτερο βαθμό από αυτόν που σήμερα γίνεται αντιληπτό.

Δεν ξέρουμε αν το φάντασμα της «κληρονομιάς Μπερλουσκόνι» θα πλανάται για πολύ πάνω από την Ευρώπη, πάντως οι εξελίξεις ενόψει των ευρωεκλογών του 2024, με ενισχυμένη τη Μελόνι και ανανεωμένους τους ομοϊδεάτες της σε άλλες χώρες είναι ένας επαρκής λόγος για να ανησυχεί ο Μακρόν

Μία Μελόνι ισχυροποιημένη και «ήπια» με «στρογγυλεμένο» λόγο και αποδεκτό σε πρώτη φάση εντός ΕΕ, μπορεί να δώσει άλλο αέρα στην Μαρίν Λεπέν και πρόσβαση σε ένα ευρύτερο ακροατήριο καθώς τώρα θα υπάρχει το «ιταλικό προηγούμενο».

Δεν ξέρουμε αν η Μελόνι τον ευχαρίστησε πέρα από τα επικοινωνιακά έθιμα, αλλά η ίδια όντως χρωστά πολλά στον Μπερλουσκόνι. Εκείνος την κάλεσε να γίνει η πιο νέα υπουργός στα ιταλικά χρονικά όταν ανέλαβε το υπουργείο Νεολαίας σε ηλικία 31 ετών το 2008…

Η διαβρωτική κληρονομιά του Σίλβιο Μπερλουσκόνι απείλησε πριν από δύο δεκαετίες και την Ελλάδα όταν είχαν πυκνώσει τα ρεπορτάζ, τα άρθρα και τα παραπολιτικά σχόλια για «μεγιστάνες» που φερόταν έτοιμοι να χρησιμοποιήσουν τα δισεκατομμύριά τους για να αγοράσουν πολιτική επιρροή και στη συνέχεια να αναρριχηθούν στην εξουσία.

Θυμάμαι κάτι τίτλους όπως «Ετοιμάζονται να μας φορέσουν και εμάς έναν Μπερλουσκόνι»! Αυτό δεν συνέβη ποτέ εδώ, αλλά ο κίνδυνος ήταν υπαρκτός. Ο Μπερλουσκόνι συμβόλισε τελικά μία μεγάλη ήττα της πολιτικής από έναν μεγαλοεπιχειρηματία και μεγιστάνα των ΜΜΕ και ήταν η πρώτη φορά που μία δυτική μεγάλη Δημοκρατία στην Ευρώπη έφτασε να θυμίζει μια «μεγάλη ανώνυμη εταιρεία», όπως έλεγαν πολλοί.

Το «κόμμα-επιχείρηση» και τα στελέχη-υπάλληλοι της επιχείρησης, με τον μεγάλο επιχειρηματία στη μέση όλου του κόσμου, είναι βεβαίως ένα σενάριο πολιτικής φαντασίας που γεννά όμως ρεαλιστικούς φόβους.

Το δημαγωγικό του στιλ περιστρεφόταν γύρω από το συμφέρον, με έντονο ναρκισσισμό, αλλά αυτό που είχε σημασία ήταν το γεγονός ότι ενέπνευσε και άλλους δεξιούς λαϊκιστές να παρακάμψουν το κράτος δικαίου και να διχάσουν τη δημοκρατία τους. Ο Cavaliere ο οποίος κυριάρχησε στην ιταλική πολιτική για το μεγαλύτερο μέρος των τελευταίων τριών δεκαετιών, άλλαξε την πολιτική επικοινωνία και ηθική στη χώρα του με τρόπο που έγινε γρήγορα εξαγώγιμο ελκυστικό πακέτο.

Αυτή η περίεργη, στην ακμή της, «γοητεία» του πολιτικού θράσους είχε γίνει όλο και πιο οικεία και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού, με αποτέλεσμα σημαίνοντα πολιτικά πρόσωπα συμπεριλαμβανομένου του Ντόναλντ Τραμπ, να σπεύσουν να μιμηθούν τη λαϊκίστικη προσέγγισή του στην πολιτική.

Είχε μία παράξενη ικανότητα να χρησιμοποιεί το μέσο της τηλεόρασης για να μεταμορφώσει τον πολιτικό πολιτισμό και τα πολιτικά στερεότυπα της Ιταλίας.

Ήταν, παράλληλα διαβόητος για μία σειρά από άθλιες σεξουαλικές σχέσεις, αντιμετώπισε δίωξη για πολλαπλά υποτιθέμενα εγκλήματα και αποδυνάμωσε το κράτος δικαίου παραλείποντας να σεβαστεί τα συνταγματικά όρια της εξουσίας του. Περισσότερο από οτιδήποτε άλλο, πέτυχε να εξατομικεύσει την πολιτική σύγκρουση μέχρι που ολόκληρη η χώρα φαινόταν να χωρίζεται στη μέση μεταξύ των υποστηρικτών του και των αντιπάλων του.

Ο μακροβιότερος πρωθυπουργός στα μεταπολεμικά χρονικά της Ιταλίας κατάφερνε και κρατούσε σταθερά την κοινή γνώμη διχασμένη.

Αυτό ήταν το στιλ του. Προκαλούσε τους επιχειρηματικούς στην αρχή και τους πολιτικούς στη συνέχεια αντιπάλους του, με τη σιγουριά πως «ακόμη και όσοι με σιχαίνονται, λατρεύουν να το κάνουν».

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 18.06.2023