Νέα αρχή, νέα ζωή αλλά και... δυσκολίες με το καλημέρα θα αντιμετωπίσουν οι πρωτοετείς φοιτητές. Το πρώτο «μάθημα» στο οποίο θα κληθούν να ανταπεξέλθουν με επιτυχία οι νεοεισερχόμενοι στα ΑΕΙ της Βόρειας Ελλάδας έχει να κάνει με την εύρεση προσιτής κατοικίας χωρίς οι γονείς να χρειαστεί να βάλουν πολύ βαθιά το χέρι στην τσέπη.

Στο πλαίσιο αυτό, εφιάλτες στον... μακρύ δρόμο της αναζήτησης κατοικίας βλέπουν όσοι επιχειρούν να κάνουν έρευνα αγοράς για να νοικιάσουν σπίτι πρωτίστως στη Θεσσαλονίκη με τις τιμές που αντικρίζουν να ξεπερνούν κατά πολύ τις οικονομικές δυνατότητές τους. Στις υπόλοιπες πόλεις της Βόρειας Ελλάδας το κόστος κινείται σε πιο... γήινα επίπεδα.

Η συσσωρευμένη ζήτηση από τη μία πλευρά και η έλλειψη νέων οικοδομών την τελευταία δεκαετία, από την άλλη, είναι οι λόγοι που οι τιμές των ενοικίων στη Θεσσαλονίκη σημειώνουν σημαντική αύξηση τα τελευταία χρόνια, θυμίζοντας... Μανχάταν. Βέβαια πολλές φορές και οι «τρελές» απαιτήσεις μερίδας των ιδιοκτητών που είναι λες και ζουν σε μία χώρα ειδυλλιακή χωρίς ακρίβεια και με μισθούς Ελβετίας, συμβάλλουν σε μία ανεξέλεγκτη άνοδο που δεν δικαιολογείται από τα δεδομένα της αγοράς, ούτε εξηγείται από τον νόμο προσφοράς και ζήτησης.

Σύμφωνα με στελέχη της αγοράς, η ραγδαία αύξηση των ενοικίων, οφείλεται και στην συσσώρευση πολλών ετών τόσο της υποαπόδοσης των κατοικιών, που οδήγησε πολλούς ιδιοκτήτες στην απότομη αύξηση των ζητούμενων ενοικίων, προκειμένου να περιορίσουν τις ζημίες των χρόνων της οικονομικής κρίσης, αλλά και στη μη δυνατότητα των ενδιαφερομένων να επενδύσουν στην αγορά ακινήτου για τη κάλυψη της στεγαστικής τους ανάγκης.

«Η Θεσσαλονίκη διαθέτει περίπου 125.000 φοιτητές, παίζουν τεράστιο ρόλο για την τοπική οικονομία και κοινωνία, αυτό φάνηκε ιδιαίτερα την εποχή του κορονοϊού όταν δεν ήταν στην πόλη. Χάθηκαν αρκετά εκατομμύρια, τα εισοδήματα των νοικοκυριών διαρκώς και μετά με τον πόλεμο συρρικνώνονται, γι’ αυτό το λόγο δίνονται συνεχώς και επιδόματα. Οι γονείς τα τελευταία χρόνια τρενάρουν την διαδικασία εύρεσης ακινήτου, δεν προσπαθούν με την ίδια ένταση να βρουν σπίτι. Θέλουν να γλιτώσουν ένα-δύο μήνες, τα μισθώματα αυξήθηκαν κατά μέσο όρο στη Θεσσαλονίκη περίπου 15-25% ενώ τα εισοδήματα πέφτουν και ο πληθωρισμός ανεβαίνει», επισημαίνει ο μεσίτης και πρόεδρος του Παρατηρητηρίου Τιμών και Εκτίμησης Ακινήτων, Κώστας Γεωργάκος.

Ο κ. Γεωργάκος αναφέρεται και στην τάση του all inclusive, δηλαδή ενοικίαση κατοικιών που απευθύνεται σε φοιτητές με το μίσθωμα να καλύπτει και έξοδα λογαριασμών και ίντερνετ. «Θεωρώ πως αυτό θα ενισχυθεί τα επόμενα χρόνια, υπάρχουν και μειονεκτήματα όμως σε αυτό όπως το ότι οι χώροι είναι μικροί και δεν υπάρχει ελευθερία», καταλήγει.

Πρόκληση για τους φοιτητές η εύρεση προσιτής κατοικίας - Οι περιοχές που τσιμπάνε

Τα χαμόγελα των πρωτοετών φοιτητών που πέρασαν στη Θεσσαλονίκη κινδυνεύουν να... κόψουν απότομα οι αλμυρές τιμές των ενοικίων. Σε κάθε περίπτωση τα παζάρια των γονέων, ειδικά φέτος, θα είναι πολύ σκληρά για να εξασφαλίσουν την καλύτερη δυνατή τιμή.

Πολλοί φοιτητές θα ξεκινήσουν την ακαδημαϊκή τους χρονιά σε κάποιο από τα περιζήτητα εκπαιδευτικά ιδρύματα της συμπρωτεύουσας, στην οποία η μέση ζητούμενη τιμή ενοικίασης φοιτητικής κατοικίας κυμαίνεται στα 8,5 ευρώ/τ.μ. σημειώνοντας αύξηση της τάξης του 4% σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά.

Με βάση τα στοιχεία από το δίκτυο του Spitogatos, oι περιοχές της Θεσσαλονίκης με την υψηλότερη ζητούμενη τιμή ενοικίασης φοιτητικής κατοικίας είναι το κέντρο της Θεσσαλονίκης, οι Σαράντα Εκκλησιές - Ευαγγελίστρια, η Τριανδρία - Δόξα ενώ οι οικονομικότερες είναι η Σταυρούπολη και ο Εύοσμος.

Παράλληλα, στον χάρτη μπαίνουν και οι δυτικές περιοχές της πόλης. Η έστω και περιορισμένη τάση προς τα δυτικά ξεκίνησε από πέρσι με τις οδούς Μοναστηρίου, Γιαννιτσών αλλά και την περιοχή της Ξηροκρήνης να μπαίνουν στο μικροσκόπιο των ενδιαφερομένων καθώς οι τιμές για ένα ανακαινισμένο διαμέρισμα, χωρίς έπιπλα, κυμαίνονται από 300 έως 350 ευρώ.

Πάντως δεν λείπουν και οι περιπτώσεις γονιών, αλλά και φοιτητών που μοιάζουν να προτιμούν τις περιοχές της Χαριλάου, της Τούμπας, αλλά και της Βασιλίσσης Όλγας και τη Λεωφόρου Στρατού, καθώς τις θεωρούν πιο οικογενειακές με τις τιμές πάντως να διαμορφώνονται και σε αυτές τις περιπτώσεις στα 400 έως 450 ευρώ για ένα διαμέρισμα.

Η μεγαλύτερη αύξηση ζητούμενης τιμής ενοικίασης φοιτητικής κατοικίας σε ποσοστό 12% σημειώθηκε στις περιοχές του Ευόσμου και της Νέα Παραλίας. Σύμφωνα με έρευνα της Pricefox στη Θεσσαλονίκη η μέση τιμή ενοικίασης στη Θεσσαλονίκη είναι 8,1 ευρώ/τ.μ.

Σήμερα, ένα δυάρι 50-65 τ.µ., που αποτελεί τον «πυρήνα» του ενδιαφέροντος των φοιτητών, εκμισθώνεται από 350-600 ευρώ/µήνα κατά µέσο όρο, ενώ σε περιπτώσεις επιπλωµένων και εξοπλισµένων ακινήτων το κόστος ξεπερνά ακόµα και τα 750-800 ευρώ στο κέντρο της Θεσσαλονίκης. Πριν από τρία χρόνια το αντίστοιχο κόστος κινούνταν µεταξύ 250-450 ευρώ και σπανιότερα πάνω από 500 ευρώ. Ένας από τους λόγους που συμβαίνει αυτό είναι το γεγονός ότι έχουν αλλάξει τα χαρακτηριστικά των προσφερόµενων ακινήτων. Πολλοί ιδιοκτήτες, οι οποίοι ανακαίνισαν, επίπλωσαν και εξόπλισαν τα ακίνητά τους για να τα εκμεταλλευτούν µέσω βραχυχρόνιων µισθώσεων, υποχρεώθηκαν σε πλήρη αναδίπλωση λόγω της πανδηµίας, επιστρέφοντας στις συµβατικές µισθώσεις.

Παράλληλα όµως, λόγω ακριβώς της επένδυσης που έχουν πραγματοποιήσει, επιθυµούν να έχουν και το αντίστοιχο όφελος, µε αποτέλεσµα να παρατηρούνται σηµαντικά υψηλότερα ζητούµενα ενοίκια για τέτοιου είδους ακίνητα. Αρκετοί, µάλιστα, δεν διαθέτουν τα ακίνητά τους µε µακροχρόνια συµβόλαια, αλλά για 9 µήνες, ώστε να έχουν τη θερινή περίοδο ελεύθερη για την εκµίσθωση µέσω AirBnb, Booking και άλλων ψηφιακών πλατφορµών. Ως εκ τούτου, προτιµούν φοιτητές για τους χειµερινούς µήνες.

Το γεγονός αυτό έχει διαφοροποιήσει και τον τρόπο διάθεσης/µίσθωσης των ακινήτων, καθώς σε αρκετές αγγελίες διευκρινίζεται ότι στη ζητούµενη τιµή περιλαµβάνονται και τα έξοδα των ∆ΕΚΟ (ηλεκτρικό ρεύµα, ίντερνετ κ.λπ.) ή ακόµα και τα κοινόχρηστα, ανεβάζοντας φυσικά το τελικό ποσό ακόµα και πέριξ των 1.000 ευρώ. Από την άλλη πλευρά οι γονείς των φοιτητών έχουν την εξασφάλιση ότι αυτό είναι το πλήρες ποσό που θα κληθούν να πληρώσουν, χωρίς να ανησυχούν για τυχόν επιπλέον δαπάνες και επιβαρύνσεις.

Σε… γήινα επίπεδα στις υπόλοιπες πόλεις της Βόρειας Ελλάδας

Πέρα από τη Θεσσαλονίκη, τιμές σε... γήινα επίπεδα θα αντικρίσουν όσοι πέρασαν στις υπόλοιπες πόλεις της Βόρειας Ελλάδας.

Στα Ιωάννινα, που στηρίζονται σε μεγάλο βαθμό στους φοιτητές (υπολογίζονται περί τις 25.000), το κόστος ενοικίασης έχει πάρει την ανιούσα με τις τιμές στην πόλη να κυμαίνονται μεταξύ 300-550 ευρώ (ανάλογα με τα τετραγωνικά, την κατάσταση του σπιτιού, αν είναι ανακαινισμένο ή επιπλωμένο ενώ στην πόλη ξεπηδούν και κατοικίες για φοιτητές που ενσωματώνουν στην τιμή λογαριασμούς ΔΕΚΟ, ίντερνετ κ.τ.λ.). Πιο οικονομικά σπίτια και περισσότερες ευκαιρίες υπάρχουν στην περιοχή της Ανατολής που απέχει ελάχιστα από το πανεπιστήμιο.

Τα ενοίκια στην πόλη της Κοζάνης κυμαίνονται σε σχετικά λογικές τιμές (από 200-350 ευρώ ανάλογα με τα τετραγωνικά του σπιτιού). Σε σχολές που εδρεύουν στην Κοζάνη εισάγονται φέτος περίπου 1.000 άτομα. Αντίστοιχα και στις Σέρρες (1.226 οι εισακτέοι φέτος) το κόστος των μισθωμάτων κυμαίνεται μεταξύ 200-350 ευρώ.

Χρήσιμες οδηγίες για την αποφυγή παγίδων πριν νοικιάσετε...

Η αναζήτηση στέγης αποτελεί ένα πρώτο πρόβλημα για τους νεοεισελθόντες στα πανεπιστήμια, με το ΚΕΠΚΑ να δίνει συμβουλές στους νέους σπουδαστές.

Για την εύρεση κατοικίας, υπάρχουν, σε κάθε πόλη, μεσιτικά γραφεία, αγγελίες, ιστοσελίδες, ενοικιαστήρια, ανακοινώσεις κ.λπ. Καλό θα ήταν να ξεκινήσουμε, από τις τοπικές εφημερίδες, να αξιολογήσουμε τις μικρές αγγελίες που υπάρχουν, στους ειδικούς πίνακες ανακοινώσεων των σχολών, να επισκεφτούμε μεσιτικά γραφεία, να κάνουμε μια βόλτα στην πόλη.

Σε κάθε περίπτωση, όμως, ψάχνοντας, για σπίτι, πρέπει να γνωρίζουμε:

- Τα σπίτια, στο κέντρο των πόλεων, είναι κατά κανόνα παλαιότερα και πιο ακριβά, σε σχέση, με αυτά, που βρίσκονται, εκτός κέντρου.

- Ελέγχουμε την τοποθεσία του σπιτιού, τη γειτονιά και τι μας παρέχει αυτή (σούπερ μάρκετ, τράπεζες, τακτική αστική συγκοινωνία, πρόσβαση στην πανεπιστημιούπολη κ.λπ.).

- Ελέγχουμε καλά το σπίτι, για να διαπιστώσουμε τυχόν βλάβες και να τις επισημάνουμε στον ιδιοκτήτη, ώστε να τις διορθώσει πριν αρχίσουμε να κατοικούμε στο σπίτι.

- Μεγάλη προσοχή χρειάζεται, όταν αρχίσουν οι διαπραγματεύσεις, με τον ιδιοκτήτη, για την ενοικίαση του σπιτιού.

Πρέπει να γνωρίζουμε:

* Στις μισθώσεις κατοικιών, το ύψος του μισθώματος διαμορφώνεται, ελεύθερα και δεσμεύει και τις δύο πλευρές.

* Η μίσθωση κατοικίας ισχύει, τουλάχιστον για τρία χρόνια και αν ακόμα έχει συμφωνηθεί μικρότερος ή αόριστος χρόνος.

* Αν ο συμβατικός χρόνος έχει καθοριστεί μικρότερος της τριετίας και δεν υπάρχει συμφωνία αναπροσαρμογής του μισθώματος, για τον υπόλοιπο χρόνο, το καταβαλλόμενο μίσθωμα αυξάνεται, ετησίως, κατά ποσοστό 75% του τιμαρίθμου του κόστους ζωής, που δίνει η Τράπεζα της Ελλάδος, για τους αμέσως προηγούμενους δώδεκα μήνες.

* Η μίσθωση ορισμένου χρόνου λήγει, μόλις περάσει το διάστημα αυτό, χωρίς να απαιτείται τίποτε άλλο. Μάλιστα, θεωρείται ότι ανανεώνεται, για αόριστο χρόνο, μετά την τριετία, όταν, μετά την παρέλευση του συμφωνημένου χρόνου, ο μεν ενοικιαστής εξακολουθεί να χρησιμοποιεί την κατοικία, ο δε ιδιοκτήτης δεν εναντιώνεται.

* Η μίσθωση αόριστης διάρκειας, μετά την παρέλευση της τριετίας, λήγει, με καταγγελία του ιδιοκτήτη ή του ενοικιαστή.

* Το ενοίκιο καταβάλλεται την ημερομηνία, που έχουν συμφωνήσει ιδιοκτήτης και ενοικιαστής.

* Η καταβολή της εγγύησης δεν αποτελεί υποχρέωση του ενοικιαστή, που πηγάζει, από το νόμο, αλλά έχει επικρατήσει, ως μισθωτική συνήθεια.

* Δεν αποδεχόμαστε και δεν υπογράφουμε όρους, που δεν κατανοούμε ή με τους οποίους δε συμφωνούμε απόλυτα. Σε πολλά συμβόλαια ενοικίασης, περιέχονται όροι δυσμενείς, για τους ενοικιαστές π.χ. «Εάν ο ενοικιαστής διακόψει τη μίσθωση, πριν τη συμφωνημένη λήξη της, υποχρεούται να καταβάλει όλα τα ενοίκια, μέχρι τη λήξη». Τέτοιους όρους τους διαγράφουμε.

* Ο ιδιοκτήτης έχει την υποχρέωση να παραδώσει, στον ενοικιαστή, την κατοικία κατάλληλη, για τη χρήση, που συμφωνήθηκε και να τη διατηρεί, κατάλληλα, κατά τη μίσθωση.

* Ο ιδιοκτήτης φέρει τα βάρη του ακινήτου.

* Ο ιδιοκτήτης αποδίδει, στον ενοικιαστή, τις αναγκαίες δαπάνες, που αυτός έκανε στο ακίνητο.

* Ο ενοικιαστής δεν ευθύνεται, για φθορές ή μεταβολές, που οφείλονται, στη συμφωνημένη χρήση.

Έτσι, μπορούμε να διεκδικήσουμε: 1) να αναλάβει ο ιδιοκτήτης την υποχρέωση να κάνει, με δικά του έξοδα, τις απαραίτητες επισκευές, στο σπίτι (π.χ. βάψιμο, επισκευή παραθύρων κ.λπ.), ώστε αυτό να είναι κατάλληλο, για να κατοικήσουμε, 2) να αναλάβει ο ιδιοκτήτης την υποχρέωση να επισκευάζει, με δικά του έξοδα, τις βλάβες, που θα προξενούνται, στο σπίτι, στα πλαίσια της συνηθισμένης, από εμάς χρήσης του. Φυσικά, ο ιδιοκτήτης δεν είναι υποχρεωμένος να αποκαθιστά ζημιές που εμείς προκαλούμε λόγω κακής χρήσης του σπιτιού.

Αφού συμφωνήσουμε, υπογράφουμε, πάντοτε γραπτό μισθωτήριο συμβόλαιο για το οποίο εντός μήνα ο εκμισθωτής το καταχωρεί στην εφορία και πρέπει να το αποδεχτούμε. Σε καμία περίπτωση, δεν αποδεχόμαστε προτάσεις για αποδείξεις ενοικίου ή συμφωνητικά, για ποσά διαφορετικά των πραγματικών. Γινόμαστε συνένοχοι, σε φοροδιαφυγή του ιδιοκτήτη.

Εμείς, από την πλευρά μας, ως ενοικιαστές, πρέπει να επιδείξουμε συνέπεια, ως προς την καταβολή των μισθωμάτων (ενοικίων), την καλή χρήση του σπιτιού και την εφαρμογή των κανονισμών της οικοδομής.

Η καθυστέρηση καταβολής των δαπανών κοινοχρήστων έχει τα ίδια αποτελέσματα καθυστέρησης του ενοικίου.

Ο ενοικιαστής, κατά τη λήξη της μίσθωσης, έχει υποχρέωση να αποδώσει την κατοικία, στην κατάσταση, που την παρέλαβε.

Προσοχή! Από 01/01/2008, το χαρτόσημο έχει καταργηθεί, για τις κατοικίες.

Εάν απευθυνθούμε, σε μεσιτικό γραφείο, προσέχουμε να είναι νόμιμο. Ο μεσίτης δικαιούται αμοιβή γι’ αυτό ρωτούμε ποια είναι η αμοιβή του, και καταβάλουμε την αμοιβή μόνο αν ενοικιάσουμε το σπίτι, που μας πρότεινε. Επομένως, πληρώνουμε, αφού υπογράψουμε το συμβόλαιο, με τον ιδιοκτήτη.

Τα σπίτια τα επισκεπτόμαστε και τα ελέγχουμε, ημέρα.

Πριν αποφασίσουμε να υπογράψουμε συμβόλαιο, ενημερωνόμαστε, για τα κοινόχρηστα τους λογαριασμούς του σπιτιού και όλα τα έξοδα, που θα επιβαρύνουν το σπίτι, πέραν του ενοικίου.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 13-14.08.2022