“Το έργο αποκατάστασης του σπηλαίου Πετραλώνων έχει ολοκληρωθεί. Την Παρασκευή 22 Μαρτίου 2024, θα τελεστούν τα εγκαίνια, οπότε και το μνημείο αποδίδεται πλέον πλήρως αποκατεστημένο στο κοινό”. Αυτό ανακοινώνει το Υπουργείο Πολιτισμού, σε απάντηση ερώτησης της Ελληνικής Λύσης για το πενταετές κλείσιμο του Σπηλαίου.

Το Υπουργείο επισημαίνει ότι, κατά την περίοδο 2015 – 2019, οι συνεχείς καθυστερήσεις και η προχειρότητα στο σχεδιασμό των έργων αποτελούσαν πραγματικότητα για όλα τα έργα του Υπουργείου Πολιτισμού, τα οποία, μάλιστα, είχαν μηδενική απορρόφηση. Ως εκ τούτου, προκειμένου να λειτουργήσει εκ νέου το σπήλαιο των Πετραλώνων, έπρεπε να ξεπεραστούνπλείστα προβλήματα.
“Όπως έχω δηλώσει στο πλαίσιο του Κοινοβουλευτικού ελέγχου, το σπήλαιο έκλεισε για
το κοινό τον Ιανουάριο του 2019. Πράγματι, το έργο θα έπρεπε να είχε ολοκληρωθεί πολύ πριν το 2022, εάν είχαν τηρηθεί σωστά όλες οι διαδικασίες από την τότε πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Πολιτισμού και δεν είχαν σημειωθεί τεράστιες καθυστερήσεις στην αρχική ένταξη του έργου. Ειδικότερα, παρότι υπήρχε εγκεκριμένη μελέτη από το 2012, το έργο «Ανάδειξη σπηλαίου Πετραλώνων και αναβάθμιση των υποδομών του» εντάχθηκε μόλις τον Ιούλιο του 2018 στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα 2014-2020 από την προηγούμενη πολιτική ηγεσία του ΥΠΠΟ. Δεν αξιοποιήθηκε, δηλαδή, η δυνατότητα ένταξής του νωρίτερα στο ΕΣΠΑ”, αναφέρει η Υπουργός Λίνα Μενδώνη και συνεχίζει στην απάντησή της.

“Οι σωρευμένες καθυστερήσεις, αλλά και αβλεψίες κατά τον σχεδιασμό του έργου οδήγησαν στην ανάγκη τροποποίησης της Πράξης Ένταξης, τον Ιούλιο του 2021, με αύξηση του προϋπολογισμού από 996.000,00 € σε 1.053.847,70 €, και στην προσθήκη του
υποέργου «Προμήθεια υλικού καθαρισμού λιθωματικού διακόσμου, απόσμηση και μικροβιοκτονία του σπηλαίου», προϋπολογισμού 118.000,00 €.
Με δεδομένα τα ανωτέρω, στόχος της Εφορείας Σπηλαιολογίας Ανθρωπολογίας ήταν να ολοκληρώσει το φυσικό αντικειμένου της Πράξης πριν την έναρξη της τουριστικής περιόδου, με την ωρίμανση όλων των μελετών και την ολοκλήρωση των διαγωνισμών.
Εντούτοις, όπως αρκετές φορές συμβαίνει στα δημόσια έργα, σημειώθηκαν σημαντικές καθυστερήσεις εκ μέρους του αναδόχου κατά την εκτέλεση της σύμβασης που αφορούσε στην «Προμήθεια και τοποθέτηση υλικών επιστρώσεων διαδρομής επισκεπτών», ύψους
63.116,00€. Οι καθυστερήσεις αυτές, ανάγκασαν την αρμόδια Εφορεία Παλαιοανθρωπολογίας- Σπηλαιολογίας να προσφύγει στις διαδικασίες έκπτωσης του αναδόχου. Ο ανάδοχος προσέφυγε με τη σειρά του στη Δικαιοσύνη, με αποτέλεσμα να είναι αδύνατη εκ του νόμου συνέχιση των εργασιών στο σπήλαιο έως τον Φεβρουάριο 2023, γεγονός που επέφερε καθυστερήσεις και στα υπόλοιπα υποέργα. Κατόπιν αυτής της εξέλιξης, ακολουθήθηκε η διαδικασία που προβλέπεται από τον νόμο 4412/2016, οπότε και εγκρίθηκε η απευθείας ανάθεση των εν λόγω προμηθειών, η οποία υπεγράφη στις 23 Μαΐου 2023.
Εν συνεχεία, στις 31 Οκτωβρίου 2023, σε λιγότερο δηλαδή από 5 μήνες, η Εφορεία ολοκλήρωσε το φυσικό αντικείμενο του έργου και το σπήλαιο, όπως αναφέρθηκε ανωτέρω, είναι και πάλι επισκέψιμο.
Για την ολιστική ανάδειξη του περιβάλλοντος χώρου, των κτηριακών εγκαταστάσεων του σπηλαίου, τον εκσυγχρονισμό του παρακείμενου Αρχαιολογικού Μουσείου, στις 22 Σεπτεμβρίου 2020, εντάχθηκε στο ΕΣΠΑ η Πράξη «Επανέκθεση Συλλογών Μουσείου
Πετραλώνων», προϋπολογισμού 529.200,00 €, και αναμένεται να ολοκληρωθεί τον Μάιο τ.έ. Επιπροσθέτως, στις 13 Φεβρουαρίου 2023, εντάχθηκε στο Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας το έργο «Αναβάθμιση Αίθουσας Πολλαπλών Χρήσεων του Μουσείου
Πετραλώνων και Εκσυγχρονισμός των Υποδομών Εξυπηρέτησης των Επισκεπτών του Μουσείου Πετραλώνων», με συνολικό προϋπολογισμό 221.201,93€, το οποίο αναμένεται να ολοκληρωθεί τον Αύγουστο τ.έ. Στο φυσικό αντικείμενο του έργου περιλαμβάνονται διαδρομές για την απρόσκοπτη κίνηση όλων των επισκεπτών από και προς το Μουσείο και το σπήλαιο, συμπεριλαμβανομένων και των ΑμΕΑ, η αναβάθμιση και λειτουργία αίθουσας πολλαπλών χρήσεων, καθώς και επεμβάσεις για τη διεύρυνση των προσφερόμενων υπηρεσιών και εκδηλώσεων στον αρχαιολογικό χώρο.
Με την ολοκλήρωση του έργου αποκατάστασης του σπηλαίου διασφαλίζεται η ανάδειξη της εικόνας των φυσικών χαρακτηριστικών του, η γενικότερη αισθητική και λειτουργική αναβάθμιση των δομικών στοιχείων και των εγκαταστάσεων της διαδρομής επίσκεψης, η εξασφάλιση της, κατά το δυνατό, απρόσκοπτης περιήγησης εντός της στοάς εισόδου και του σπηλαίου, καθώς και η εξασφάλιση της προστασίας των επισκεπτών”.