Χωρίς ναυαγοσωστική κάλυψη, εν μέσω ενός καλοκαιριού που ο τουρισμός σπάει κάθε ρεκόρ, παραμένουν μέχρις στιγμής εκατοντάδες πολυσύχναστες παραλίες, καθώς το κόστος έχει εκτοξευτεί και τα χρήματα που έχουν δοθεί στους δήμους για αυτό τον σκοπό δεν φτάνουν.

Και ενώ η χώρα μας θρηνεί ετησίως περίπου 400 θύματα από πνιγμό στη θάλασσα, στοιχεία που συγκεντρώνει η Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ) δείχνουν ότι ενώ ο Ιούλιος οδεύει προς το τέλος του, στους 54 από τους 136 συνολικά παραθαλάσσιους δήμους, περίπου το 20%, δεν έχει καταφέρει να βρει ναυαγοσώστες, παρότι έγιναν όλες οι διαγωνιστικές διαδικασίες.

Και αυτό, καθώς φέτος το συνολικό ποσό που θα διέθεσε στους παραθαλάσσιους δήμους το υπουργείο Εσωτερικών έφτασε μόλις τα 7 εκατ. ευρώ, ενώ η ΚΕΔΕ εκτίμησε με βάση τις καταγεγραμμένες ανάγκες ότι απαιτούνται περί τα 21 εκατ. ευρώ.

Αυτό σημαίνει ότι η κυβέρνηση διέθεσε για το φετινό καλοκαίρι μόνο το 1/3 από τα χρήματα που διεκδίκησε η αυτοδιοίκηση.

Οι δήμαρχοι βρίσκονται σε απόγνωση, αφού σχεδόν όλοι αδυνατούν να καλύψουν τα ναυαγοσωστικά έξοδα που φτάνουν στα ύψη, λόγω της διαφοροποίησης του νόμου που αλλάζει όλο το πλαίσιο λειτουργίας, διαπιστώνοντας παράλληλα ότι για μία ακόμη φορά η αρμοδιότητα που μεταφέρθηκε στην αυτοδιοίκηση δεν συνοδεύτηκε από τους αντίστοιχους πόρους.

Η απόφαση ωστόσο της κεντρικής διοίκησης να μεταφέρει στις «πλάτες» των δήμων πρόσθετες αρμοδιότητες… ξεχνώντας για άλλη μία φορά να τις συνοδεύσει με τους απαραίτητους πόρους , δημιουργεί ήδη πολλά προβλήματα σε πολλές παραθαλάσσιες περιοχές, αφού μετά βίας υπάρχει ένας ναυαγοσώστης στις παραλίες, πολλές από τις οποίες είναι βραβευμένες με γαλάζιες σημαίες.

Μιλώντας για το ζήτημα της ναυαγοσωστικής κάλυψης, ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ Δημήτρης Παπαστεργίου τονίζει ότι η κατάσταση είναι πολύ δύσκολη και φέτος επαναλαμβάνεται η ίδια ιστορία. «Οι δήμοι δεν βρίσκουν ναυαγοσώστες, ενώ το κόστος έχει εκτοξευτεί και τα χρήματα που έχουν δοθεί στους δήμους για αυτό τον σκοπό δεν φτάνουν. Το μηνιαίο κόστος ενός πύργου κυμαίνεται από 7.000 έως 10.000 ευρώ, όταν πριν κόστιζε 2.800 ευρώ το μήνα» ανέφερε χαρακτηριστικά, προσθέτοντας ότι επιτέλους οι αρμόδιοι πρέπει να ακούσουν την αυτοδιοίκηση που καλείται να διαχειριστεί και αυτό το ζήτημα.

Πρότεινε μάλιστα η κυβέρνηση να δεχθεί την ισχύ του προηγούμενου Προεδρικού Διατάγματος (ΠΔ) για να μπορέσουν, όπως είπε, οι δήμοι να υποστηρίξουν με ρεαλιστικό τρόπο την ναυαγοσωστική πολιτική.

Τα λεφτά δεν φτάνουν, ούτε για προσωπικό, ούτε για εξοπλισμό

Αναφορικά με το νέο θεσμικό πλαίσιο, αυτό αφορά δήμους που στα όριά τους έχουν παραλίες. Για παράδειγμα στη περιφερειακή ενότητα Θεσσαλονίκης, οι δήμοι Βόλβης και Θερμαϊκού επιβαρύνονται με υπέρογκες οικονομικές υποχρεώσεις, μεταξύ των οποίων για την αγορά και διάθεση του κατάλληλου εξοπλισμού, την πρόσληψη ειδικού και βοηθητικού προσωπικού ναυαγοσωστών κ.ά.

Οι αιρετοί χαρακτηρίζουν πενιχρή τη χρηματοδότηση που κατανεμήθηκε ήδη στους δήμους, υποστηρίζοντας ότι χρειάζονται τριπλάσια χρήματα για να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις και τις προϋποθέσεις που θέτει το νέο νομικό πλαίσιο.

Στην περιφερειακή ενότητα Θεσσαλονίκης και συγκεκριμένα στο δήμο Βόλβης πιστώθηκαν μόλις 19.237 ευρώ, ενώ για να καλυφθούν οι ανάγκες της περιοχής που διαθέτει μάλιστα 8 γαλάζιες σημαίες και αποτελεί δημοφιλή τουριστικό προορισμό, κυρίως για τουρίστες από Βαλκανικές χώρες που έρχονται οδικώς στη χώρα μας, χρειάζονται τουλάχιστον 70.000 - 80.000 ευρώ. «Δυστυχώς δεν είναι μόνο το προσωπικό που πρέπει να προσλάβουμε. Με βάση το νέο νομοθετικό πλαίσιο μας ζητούν υπερβολικά πράγματα, όπως εξειδικευμένο εξοπλισμό και μεγαλύτερα σκάφη. Αυτό όμως σημαίνει ότι τα κόστη ξεφεύγουν και τα χρήματα που έχουν στη διάθεση τους οι δήμοι είναι ελάχιστα σε σχέση με τις ανάγκες» εξηγεί στη «ΜτΚ» ο δήμαρχος Βόλβης Διαμαντής Λιάμας.

Το ίδιο ισχύει και για το δήμο Θερμαϊκού, στον οποίο κατανεμήθηκε ποσό ύψους 60.000 ευρώ για τη ναυαγοσωστική κάλυψη, ωστόσο απαιτούνται διπλάσιοι πόροι για να βγει η σεζόν.

Χαρακτηριστικό είναι επίσης το παράδειγμα του δήμου Πλατανιά στην Κρήτη, ο οποίος φέτος έλαβε επιχορήγηση ύψους 170.000 ευρώ, αυξημένη κατά 1.000 ευρώ σε σχέση με πέρυσι, ενώ το κόστος κάλυψης του εξοπλισμού και της πρόσληψης ναυαγοσωστών υπολογίζεται σε 650.000 ευρώ.

Χάνονται ηλικιωμένοι, έφηβοι και παιδιά

Και ενώ οι παραλίες σε πολλές περιοχές μένουν χωρίς ναυαγοσώστες, στην Ελλάδα, σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) 350 έως 400 άνθρωποι χάνουν την ζωή τους από πνιγμό ετησίως, με την αναλογία αντρών και γυναικών να είναι 3:1.

Με βάση τα ίδια στοιχεία, κάθε χρόνο στην Ελλάδα πνίγεται και ένας σημαντικός αριθμός παιδιών και εφήβων (περίπου 10 παιδιά και έφηβοι). Και ενώ είναι μια χώρα με χιλιάδες χιλιόμετρα ακτών μεγάλο ποσοστό κατοίκων (αγγίζει ακόμη και το 60%, δεν γνωρίζει πώς να κολυμπά και πώς να τηρεί βασικούς κανόνες ασφαλείας με στόχο την αποφυγή των πνιγμών.

Τα περισσότερα όμως θύματα από τους πνιγμούς που καταγράφονται στην Ελλάδα τους καλοκαιρινούς μήνες είναι κολυμβητές άνω των 60 ετών, σύμφωνα με στοιχεία της Ένωση Σχολών Ναυαγοσωστικής. Ειδικότερα, από τους συνολικά 336 πνιγμούς το καλοκαίρι του 2021 σε όλες τις παραλίες και ακτές της χώρας, οι 275 αφορούσαν άτομα ηλικίας άνω των 60 ετών, με το ποσοστό να «αγγίζει» το 72%.

Από αυτούς, η πλειοψηφία ήταν Έλληνες και το 30% αλλοδαποί.

* Δημοσιεύτηκε στη "ΜτΚ" στις 31.07.2022