«Τρέχουν και δεν φτάνουν», όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά οι ειδικοί, δήμοι, ιδιώτες ακόμα και το ίδιο το δημόσιο, μετά την περίπτωση των Λουτρών Πόζαρ της Αριδαίας που γλίτωσαν το «λουκέτο» κυριολεκτικά στο παρά πέντε, προκειμένου να νομιμοποιήσουν τις εγκαταστάσεις τους και να λάβουν το Ειδικό Σήμα Λειτουργίας, η απουσία του οποίου, εκτός από πολλά προβλήματα που μπορεί να δημιουργήσει, μπορεί να οδηγήσει και σε αναστολή λειτουργίας των επιχειρήσεων. Και ενώ ο νόμος πλέον ορίζει το καθεστώς λειτουργίας των Μονάδων Ιαματικών Θεραπείας και των Κέντρων Ιαματικού Τουρισμού-Θερμαλισμού, μόλις 12 από τα συνολικά 35 θεραπευτήρια που υπάρχουν στη χώρα έχουν λάβει το Ειδικό Σήμα Λειτουργίας από την ΕΥΠΑΤΕ.

Όπως αναφέρει στη «ΜτΚ» ο γενικός γραμματέας του Συνδέσμου Δήμων Ιαματικών Πηγών Ελλάδας, Μάριος Δανάς, από τον Φεβρουάριο του 2018 (2704/2018) υπάρχει συγκεκριμένο νομοθετικό πλαίσιο, που ορίζει τον τρόπο λειτουργίας των εν λόγω καταλυμάτων. «Εδώ και πολύ καιρό ενημερώνουμε τους διαχειριστές των ιαματικών λουτρών της χώρας για τις απαραίτητες ενέργειες. Δυστυχώς, λίγοι είναι εκείνοι που προσκόμισαν τα απαραίτητα δικαιολογητικά, με αποτέλεσμα, ενώ στη χώρα έχουμε 35 μονάδες και θεραπευτικά κέντρα, τα 12 να διαθέτουν το εν λόγω σήμα» αναφέρει ο κ. Δανάς.

Σύμφωνα με τον κ. Δανά, με το νόμο 3498/2006 επιχειρήθηκε για πρώτη φορά να μπει τάξη στον τρόπο λειτουργίας των εν λόγω καταλυμάτων αλλά και την αναγνώριση των φυσικών αναβλύσεων που διαθέτει η χώρα ως ιαματικές πήγες. Με το νόμο του 2018, εξηγεί ο κ. Δανάς, απλουστεύτηκαν οι διαδικασίες, ωστόσο ελάχιστοι είναι εκείνοι που ασχολήθηκαν με το ζήτημα. Είναι ενδεικτικό πως αν και το κράτος, και πιο συγκεκριμένα τα «Ελληνικά Τουριστικά Ακίνητα», διαχειρίζεται επτά τέτοιες εγκαταστάσεις, μόλις οι δύο διαθέτουν Ειδικό Σήμα Λειτουργίας.

Ο κ. Δανάς ξεκαθαρίζει πως ο κίνδυνος να μπει «λουκέτο» σε γνωστά θεραπευτήρια σε όλη τη χώρα παραμένει εάν οι υπεύθυνοι δεν σπεύσουν να λάβουν αδειοδοτήσεις. «Συνολικά πρέπει να κατατεθούν στις αρμόδιες υπηρεσίες 17 δικαιολογητικά, εκ των οποίων την απόφαση αναγνώρισης, τη μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων, το πιστοποιητικό Ακτινοπροστασίας, το πιστοποιητικό πυρασφάλειας, τις μικροβιολογικές αναλύσεις των νερών, τον κανονισμό λειτουργίας της κάθε μονάδας, την οικοδομική άδεια» αναφέρει ο κ. Δανάς, ο οποίος συμπληρώνει πως απαιτείται περίπου διάστημα τεσσάρων μηνών, για να εφοδιαστούν με το απαραίτητο Ειδικό Σήμα Λειτουργίας.

Στην Ελλάδα υπάρχουν 124 πηγές με θεραπευτικές ιδιότητες, εκ των οποίων οι 67 έχουν αναγνωριστεί επίσημα ως ιαματικά λουτρά. «Ξέρουμε δηλαδή επίσημα τον χημισμό, τις θεραπευτικές ενδείξεις, τις αντενδείξεις, την ποσότητα του κυβισμού, το ιδιοκτησιακό καθεστώς και τον τρόπο χρήσης τους» σχολιάζει ο κ. Δανάς, που συμπληρώνει πως οι καταμετρημένες φυσικές αναβλύσεις της χώρας ανέρχονται σε 750. Τις 80 από τις 124 ιαματικές πήγες, πάνω στις οποίες βρίσκονται συνήθως απαρχαιωμένες ή κατεστραμμένες εγκαταστάσεις, τις διαχειρίζονται οι δήμοι, τις 24 το δημόσιο (ΕΤΑΔ Α.Ε.) και τις 20 ιδιώτες.

Οι ιαματικές πηγές και τα λουτρά γνώρισαν ιδιαίτερη άνθηση τις δεκαετίες του ’50 και του ’60, μέχρι τη δεκαετία του ’80, οπότε και το κράτος στράφηκε στο μαζικό τουρισμό, τον ήλιο και τη θάλασσα. Είναι ενδεικτικό πως ενώ το 2010 τα ετήσια εισιτήρια που «κόπηκαν ανέρχονταν σε 2.500.000, το 2011 περιορίστηκαν στα 900.000 και έκτοτε μέχρι σήμερα έχουν «κολλήσει» σε αυτόν τον αριθμό.

Ρημάζουν οι εγκαταστάσεις

Οι εικόνες των τελευταίων χρόνων δεν θυμίζουν τις εποχές κατά τις οποίες οι λουτροπόλεις της χώρας έσφυζαν από ζωή, τότε που το κράτος επιχορηγούσε ασθενείς με χρόνιες παθήσεις, ώστε να τις επισκέπτονται για να ιαθούν. Χαρακτηριστικό παράδειγμα τα Λουτρά Θέρμης, που ανήκουν στο δήμο Θεσσαλονίκης και τα οποία σταμάτησαν να λειτουργούν το 2009. Οι εγκαταστάσεις που βρίσκονται σε μια καταπράσινη έκταση 500 στρεμμάτων ρημάζουν και έχουν καταστραφεί ολοσχερώς, ενώ μια περιοχή, που θα μπορούσε να είναι πόλος έλξης για επενδυτές και εργαλείο ανάπτυξης για την πόλη της Θεσσαλονίκης, έχει εγκαταλειφθεί. Οι τρούλοι των εγκαταστάσεων είναι έτοιμοι να πέσουν, οι πισίνες και τα αποδυτήρια έχουν εμφανή τα σημάδια του χρόνου, της εγκατάλειψης και της αδιαφορίας.

Τα Λουτρά της Θέρμης, όπως αναφέρει ο κ. Δανάς, δεν έχουν ακόμα αναγνωριστεί καθώς ο δήμος Θεσσαλονίκης ουδέποτε «έτρεξε» τις σχετικές διαδικασίες, παρόλο που «το θεραπευτικό νερό είναι εκεί και μας περιμένει» όπως λέει ο κ. Δανάς.

Για τη διαχείριση των Λουτρών Θέρμης έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον στο παρελθόν ο μεγαλοεπενδυτής Ιβάν Σαββίδης.

Αξιοποίηση εντός τετραετίας δεσμεύεται ο Ζέρβας

Και μπορεί η προηγούμενη διοίκηση του δήμου Θεσσαλονίκης να μην τα αξιοποίησε, η νυν διοίκηση δηλώνει πως αποτελούν προτεραιότητά της. «Η σημερινή κατάσταση είναι αδιανόητη. Είναι άλλο ένα κουφάρι που από δυνητικό συγκριτικό πλεονέκτημα έχει μετατραπεί σε πληγή. Στόχος είναι μέσα στην τετραετία να καταφέρουμε να αξιοποιήσουμε τα Λουτρά Θέρμης, να τα αποδώσουμε λειτουργικά στους πολίτες και να ενισχύσουμε με τον τρόπο αυτό συνολικά την επισκεψιμότητα την ευρύτερης περιοχής. Άλλωστε, ο ιαματικός τουρισμός είναι στοιχείο που μπορεί να εμπλουτίσει το τουριστικό προϊόν και να προσφέρει νέα εισοδήματα και νέες θέσεις εργασίας. Και βέβαια όλα αυτά σε συνέργεια με τον ιδιωτικό τομέα και σε συνεργασία με κάθε πιθανό επενδυτή. Οφείλουμε να αξιοποιήσουμε κάθε δυνατότητα της πόλης, κάθε ευκαιρία που έχει αυτός ο τόπος αν θέλουμε να μιλάμε για ανάπτυξη και προοπτική» αναφέρει ο δήμαρχος Κωνσταντίνος Ζέρβας στη «ΜτΚ».

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 20 Οκτωβρίου 2019