H ETΑΔ διαθέτει 72.000 ακίνητα του Δημοσίου στο χαρτοφυλάκιό της, όμως περισσότερα από 28.000 είναι καταπατημένα. Η εταιρεία προχωρά σε εξυγίανση του χαρτοφυλακίου, προκειμένου τα ακίνητά της να προσελκύσουν επενδυτές και να αποφέρουν έσοδα στο δημόσιο. Ένα από τα προς αξιοποίηση ακίνητα είναι και το «Κυβερνείο» στην Καλαμαριά, που κατά το παρελθόν έχει προκαλέσει αντιδράσεις στην τοπική κοινωνία της Καλαμαριάς.

Μετά την πρώτη Μελέτη Σκοπιμότητας, ακολουθούν και μία σειρά από άλλες ενέργειες για να οριστούν οι χρήσεις του και ο διαγωνισμός για τη μακροχρόνια παραχώρησή του, σύμφωνα με όσα αναφέρει σε συνέντευξή του ο διευθύνων σύμβουλος της ΕΤΑΔ Στέφανος Βλαστός στο www.makthes.gr 

Σε κάποιες περιπτώσεις οι τοπικές κοινωνίες νιώθουν «ενοικιαστές στο σπίτι τους» όταν αντιλαμβάνονται ότι σημαντικά ακίνητα ανήκουν στην ΕΤΑΔ και όχι στον οικείο δήμο. Από την πλευρά σας πώς συνεργάζεστε με την τοπική αυτοδιοίκηση ώστε η αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας να λειτουργεί αναπτυξιακά και προς όφελος της τοπικής κοινωνίας;

«Οφείλω να σας πω ότι ως ΕΤΑΔ αντιλαμβανόμαστε απόλυτα τις ανησυχίες, τις ευαισθησίες και τους εκάστοτε προβληματισμούς των τοπικών κοινωνιών σε μία σειρά θεμάτων που αφορούν την πόλη τους και την καθημερινότητα τους. Είναι απόλυτα εύλογο και από την πλευρά μας είναι κάτι που αποζητούμε, διότι θεωρούμε ότι μόνο μέσα από συλλογική προσπάθεια, διάλογο και συνεργασία μπορούμε να αξιοποιήσουμε το πλούσιο κεφάλαιο της ακίνητης δημόσιας περιουσίας. Ωστόσο, αυτό που αντίστοιχα ζητούμε από τις τοπικές κοινωνίες είναι να αντιληφθούν και το δικό μας ρόλο, ως υπεύθυνοι ιδιοκτήτες και διαχειριστές αυτής της περιουσίας, βάσει της καταστατικής μας αποστολής, της τεχνογνωσίας και της ευθύνης που έχουμε αναλάβει να αξιοποιήσουμε τα ακίνητα του χαρτοφυλακίου μας με γνώμονα το συμφέρον των πολλών και όχι των ολίγων, όπως δυστυχώς γινόταν στο παρελθόν. Στη βάση αυτή οφείλω να πω ότι έχουμε «χτίσει» με πάρα πολλούς Δήμους και Περιφέρειες μία εποικοδομητική και ειλικρινή σχέση συνεργασίας, κάτι που αντικατοπτρίζεται και στην αξιοποίηση των ακινήτων μας στη Βόρεια Ελλάδα, όπως μεταξύ άλλων με τη δημιουργία κέντρου logistics σε συνεργασία με τον Δήμο Αμπελοκήπων-Μενεμένης, την ανάπλαση της παραλίας του Θερμαϊκού σε συνεργασία με τον Δήμο Θερμαϊκού Θεσσαλονίκης, την αξιοποίηση των Ιαματικών Πηγών Νιγρίτας σε συνεργασία με τον Δήμο Βισαλτίας, την παραχώρηση του πρώην στρατοπέδου Ανδρικάκη για τη δημιουργία Διεθνούς Οπτικοακουστικού Κέντρου στο Δήμο Δράμας, αλλά και σε πολλές άλλες περιπτώσεις».

Για το Κυβερνείο πριν από ένα περίπου χρόνο είχατε δηλώσει στη «ΜτΚ» ότι ο στόχος για το Κυβερνείο είναι «η μακροχρόνια αξιοποίηση του με όρους απόλυτης διαφάνειας μέσω της διενέργειας δημόσιου ηλεκτρονικού διαγωνισμού». Η δήλωσή σας αυτή προκάλεσε αναστάτωση και αντιδράσεις στην τοπική κοινωνία. Που βρίσκεται η υπόθεση ένα χρόνο μετά; Σχεδιάζετε διαγωνισμό για την εκμίσθωση ή μακροχρόνια παραχώρηση του ακινήτου σε ιδιώτη; Συζητάτε το ενδεχόμενο παραχώρησης του ακινήτου στην τοπική αυτοδιοίκηση;

«Το Κυβερνείο είναι ένα εμβληματικό μας ακίνητο, ιστορικό τοπόσημο για την Θεσσαλονίκη και την ευρύτερη περιοχή, το οποίο δυστυχώς εδώ και πάρα πολλά χρόνια έμεινε αναξιοποίητο. Από την πλευρά μας το τελευταίο διάστημα δώσαμε την απαραίτητη ώθηση που απαιτείτο για την αξιοποίηση του στο πλαίσιο της ευρύτερης στρατηγικής μας για την αξιοποίηση εμβληματικών μας ακινήτων. Στόχος μας είναι να το αξιοποιήσουμε σε μακροπρόθεσμη βάση, μέσω της διενέργειας ανοικτού δημόσιου ηλεκτρονικού διαγωνισμού, διασφαλίζοντας τη διαφάνεια και τη βιωσιμότητα της αξιοποίησης του. Για το λόγο αυτό έχουμε ήδη εκπονήσει μία πρώτη Μελέτη Σκοπιμότητας, ενώ ακολουθούν και μία σειρά από άλλες ενέργειες για να οριστούν οι χρήσεις του. Θεωρούμε ότι η αξιοποίηση του ακινήτου θα πρέπει να ενσωματώνει πολιτιστικές χρήσεις, όπως αρμόζει στην ιστορική ταυτότητα του ακινήτου, και με τον τρόπο αυτό μέσω της μακροχρόνιας αξιοποίησης του σκοπεύουμε να δημιουργήσουμε αφενός οφέλη για το Ελληνικό Δημόσιο αφετέρου να το αποδώσουμε και πάλι σε πολίτες και επισκέπτες, όπως ήδη κάνουμε μέσα από βραχυχρόνιες μισθώσεις για τη διοργάνωση εκδηλώσεων στον περιβάλλοντα χώρο, δίνοντας και πάλι ζωή σε ένα ιστορικό μας ακίνητο. Νομίζω ότι αξίζει να αναφέρω ότι μόνο τον τελευταίο χρόνο ως ΕΤΑΔ έχουμε προχωρήσει σε περισσότερες από 10 παραχωρήσεις ακινήτων μας προς τους τοπικούς φορείς με ιδιωτικοοικονομικούς όρους. Συνεπώς δεν διστάζουμε να προχωρήσουμε σε παραχωρήσεις, όπου το κρίνουμε εφικτό και πρόσφορο χωρίς, ωστόσο, αυτό να αποτελεί αυτοσκοπό, καθώς αυτό που πρωτίστως μας ενδιαφέρει είναι να προχωράμε στην αξιοποίηση ανάλογα με τα χαρακτηριστικά και τη βαρύτητα του κάθε μας ακινήτου πάντοτε με τεκμηριωμένο τρόπο στη βάση συγκεκριμένων μελετών σκοπιμότητας και βιωσιμότητας».

Πώς προχωρά το σχέδιό σας για τη δημιουργία και συνεκμετάλλευση ενός Πάρκου Logistics από κοινού με τον δήμο Αμπελοκήπων Μενεμένης;

«Έχει ολοκληρωθεί η σύμβαση παραχώρησης με τον Δήμο Αμπελοκήπων-Μενεμένης για 30 έτη και είμαστε ιδιαίτερα ικανοποιημένοι, καθώς με τον τρόπο αυτό ερχόμαστε να αξιοποιήσουμε ένα ακίνητο που έμενε αναξιοποίητο και στάσιμο για πάρα πολλά χρόνια. Ιδιαίτερα μάλιστα όταν η αξιοποίηση αυτή αφορά στη δημιουργία κέντρου logistics, σύμφωνα με τις ανάγκες της περιοχής και της στρατηγικής μας για επενδύσεις σε νέους τομείς ζήτησης, μέσω μίας ιδιωτικοοικονομικής συνεκμετάλλευσης (50%-50%) που θα δημιουργήσει οφέλη τόσο για τον Δήμο όσο και για το Ελληνικό Δημόσιο. Θεωρούμε ότι η συνεργασία αυτή αποδεικνύει ότι μέσα από τη στενή και ειλικρινή συνεργασία της ΕΤΑΔ με τους τοπικούς φορείς μπορούμε να αξιοποιήσουμε τη δημόσια περιουσία με τρόπο επωφελή για όλες τις πλευρές και ιδιαίτερα για τις πόλεις και τις τοπικές κοινωνίες που έτσι αναβαθμίζονται και αλλάζουν εικόνα».

Πρόσφατα υπογράψατε ένα μνημόνιο συνεργασίας για την αξιοποίηση του στρατοπέδου Ανδρικάκη στη Δράμα. Θα ήθελα να μας αναφέρετε περισσότερες λεπτομέρειες για αυτή τη συνεργασία. Έχετε στους σχεδιασμούς σας κάτι αντίστοιχο και σε άλλες περιοχές, για την αξιοποίηση ανενεργών στρατοπέδων;

«Πρόκειται για ένα τρίπτυχο συνεργασίας μεταξύ ΕΤΑΔ-Υπουργείο Πολιτισμού και Δήμου Δράμας που αποδεικνύει με τον καλύτερο τρόπο ότι η αξιοποίηση της ακίνητης δημόσιας περιουσίας αποτελεί μία συλλογική υπόθεση. Χαιρόμαστε ιδιαίτερα διότι με τον τρόπο αυτό θέσαμε ένα ακόμα ακίνητο του Ελληνικού Δημοσίου στη διάθεση της Κεντρικής Διοίκησης και των τοπικών κοινωνιών με στόχο να αξιοποιηθεί για τη δημιουργία ενός σπουδαίου Διεθνούς Κέντρου Πολιτισμού, το οποίο θα περιλαμβάνει τις εγκαταστάσεις του φημισμένου Διεθνούς Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους Δράμας, παράρτημα της υπό σύσταση Κρατικής Σχολής Οπτικοακουστικών Μέσων, καθώς και επιχειρήσεις του οπτικοακουστικού τομέα. Με την αξιοποίηση των πόρων του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας μία τέτοια δράση αναβαθμίζει συνολικά την πόλη και την ευρύτερη περιοχή, εμπλουτίζει την πολιτιστική-κινηματογραφική παραγωγή της χώρας και αναδεικνύει την Ελλάδα διεθνώς.

Οφείλω να πω ότι η αγαστή μας συνεργασία με τους Δήμους, αλλά και το Υπουργείο Πολιτισμού έχει αποφέρει χειροπιαστά αποτελέσματα και σε πολλές άλλες περιπτώσεις ακινήτων μας σε όλη την Ελλάδα, όπως στην περίπτωση της παραχώρησης του ακίνητου του πρώην Ξενία Καστοριάς με σκοπό την αποκατάσταση του και σύνδεση του με το παρακείμενο Βυζαντινό Μουσείο της πόλης. Επίσης αντίστοιχα έχουμε προχωρήσει και στην αξιοποίηση και άλλων ανενεργών μας ακινήτων-πρώην στρατοπέδων, όπως το πρώην στρατόπεδο Κολοκοτρώνη στις Σέρρες, το οποίο και παραχωρήσαμε στο Επιμελητήριο Σερρών για την αξιοποίηση του ως Κέντρου Τεχνολογίας και Βιομηχανίας και Εκθεσιακού χώρου, αλλά και στην περίπτωση των πρώην στρατοπέδων Μεγάλου Αλεξάνδρου και Παπακυριαζή μέσα από την παραχώρηση τμήματος του ακινήτου μας προς τον Δήμο Αμπελοκήπων-Μενεμένης για τη λειτουργία αθλητικών εγκαταστάσεων προς όφελος των δημοτών και της ευρύτερης περιοχής».

Τι αποφέρουν στο ελληνικό δημόσιο τα 72.000 ακίνητα που είναι στο χαρτοφυλάκιο της ΕΤΑΔ; Βρήκατε στα «συρτάρια» σας περιπτώσεις ακινήτων που ρήμαζαν αναξιοποίητα ή ακόμη και περιπτώσεις που δεν ήταν ξεκάθαρο το ιδιοκτησιακό καθεστώς, και πώς τις διαχειριστήκατε;

“Αυτό που έχει ιδιαίτερη σημασία δεν είναι ο αριθμός των τίτλων που έχει ένα χαρτοφυλάκιο ενός φορέα, όπως η ΕΤΑΔ, αλλά η αξία αυτού του χαρτοφυλακίου με εμπορικούς όρους. Αντιλαμβάνεστε ότι οποιαδήποτε ακίνητη περιουσία όταν παραμένει για 40 και πλέον χρόνια στο συρτάρι επιφέρει σωρεία προβλημάτων στο νομικό και τεχνικό τομέα, τα οποία και εργαζόμαστε για να επιλύσουμε. Πόσο μάλλον όταν το χαρτοφυλάκιο αυτό προήλθε από την συγχώνευση τεσσάρων εταιρειών σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα με προβλήματα που συνήθως συνοδεύουν τα ακίνητα του Ελληνικού Δημοσίου.

Ενδεικτικό είναι να αναφέρω ότι από το σύνολο των τίτλων του χαρτοφυλακίου μας τα 28.500 είναι καταπατημένα. Για πρώτη φορά στα χρονικά ως ΕΤΑΔ ήρθαμε και προστατεύσαμε την περιουσία μας και ανακτήσαμε τον έλεγχο ακινήτων μας από καταπατητές και αυθαίρετους χρήστες, ενώ ξεκαθαρίσαμε το ιδιοκτησιακό καθεστώς πολλών εμπορικών ακινήτων μας. Θεωρούμε ότι η εξυγίανση του χαρτοφυλακίου μας αποτελεί μονόδρομο και αυτό το κάνουμε μέσω της ψηφιοποίησης των ακινήτων μας, ώστε να επισπεύσουμε τον ψηφιακό μετασχηματισμό της Εταιρείας, να αποκτήσουμε ξεκάθαρη εικόνα του χαρτοφυλακίου μας και να επιταχύνουμε συνολικά την αξιοποίηση του”.

Έχετε θέσει ως στόχο την βέλτιστη αξιοποίηση των περιουσιακών στοιχείων της ΕΤΑΔ προς όφελος των φορολογούμενων. Στα χρόνια που βρίσκεστε στη θέση του διευθύνοντος συμβούλου πώς αποτυπώνεται αυτή η βέλτιστη αξιοποίηση, από την άποψη των εσόδων που εισέρευσαν στα δημόσια ταμεία; Ποιο ήταν το πολλαπλασιαστικό όφελος για την οικονομία;

“Έχουμε καταβάλει μία τιτάνια προσπάθεια όλο το προηγούμενο διάστημα ώστε ως ο κατεξοχήν αρμόδιος φορέας για τη διαχείριση της ακίνητης περιουσίας του Ελληνικού Δημοσίου να ξεπεράσουμε προβλήματα και δυσκολίες και να λειτουργήσουμε με ευελιξία και αποτελεσματικότητα ως ουσιαστικός μοχλός ανάπτυξης για τη χώρα. Στο πλαίσιο αυτό έχουμε καταφέρει να επαναφέρουμε την δημόσια περιουσία στον επενδυτικό χάρτη, να τρέξουμε σειρά διαγωνισμών για τα ακίνητα μας, επαναφέροντας τα στην αγορά και προσελκύοντας σημαντικούς επενδυτές. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο διαγωνισμός μας για τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά που σηματοδοτεί την υλοποίηση μίας επένδυσης εθνικής σημασίας, η οποία θα αποφέρει στο Ελληνικό Δημόσιο ένα τίμημα των 37,3 εκατ. ευρώ, υψηλότερο κατά 21,5% από την τιμή εκκίνησης του διαγωνισμού των 30,7 εκατ. ευρώ που διενεργήσαμε και ενώ η επιχείρηση διαχρονικά ζημίωνε τους Έλληνες φορολογούμενους με 16 εκατ. ετησίως.

Επίσης, το 2019 όταν αναλάβαμε τη Διοίκηση της ΕΤΑΔ διαπιστώσαμε ότι η Εταιρεία επένδυε 50 ευρώ σε κάθε ακίνητο της. Για πρώτη φορά πλέον επενδύουμε σημαντικούς πόρους στα ακίνητα και τις Επιχειρηματικές μας Μονάδες, καθιστώντας ελκυστικό το χαρτοφυλάκιο μας για τους εν δυνάμεις επενδυτές και δημιουργώντας σημαντικά έσοδα για την Εταιρεία, με χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτό του Χιονοδρομικού Κέντρου Παρνασσού, όπου φέτος για πρώτη φορά από την εποχή της δημιουργίας του κατά τη δεκαετία του 1970 κατεγράφη κερδοφόρο!

Αντίστοιχα οι 5 επιχειρηματικές μονάδες της ΕΤΑΔ στη Βόρεια Ελλάδα (Μαρίνα Θεσσαλονίκης, Χιονοδρομικό Κέντρο Βόρα-Καϊμάκτσαλαν, Πάρκινγκ Θεσσαλονίκης, Κάμπινγκ Φαναρίου και Ασπροβάλτας) δημιουργούν ένα έσοδο 1,52 εκατ. ετησίως, συμβάλλοντας στην τουριστική ανάπτυξη των περιοχών και δημιουργώντας θέσεις απασχόλησης για τις τοπικές κοινωνίες.

Ειδικότερα δε στη Βόρεια Ελλάδα η ΕΤΑΔ αυτή τη στιγμή αξιοποιεί περί τα 400 ακίνητα της μέσα από μισθώσεις και παραχωρήσεις, δημιουργώντας μόνο μέσα από 385 μισθώσεις σε πάνω από 250 ακίνητα ένα έσοδο για το Ελληνικό Δημόσιο που ξεπερνά τα 2,7 εκατ. ευρώ ετησίως.

Ωστόσο πρέπει να σας πω ότι δεν είναι μόνο ο οικονομικός αντίκτυπος, αλλά κυρίως τα πολλαπλά οφέλη που δημιουργούμε στη χώρα και στην κοινωνία, όπως στις περιπτώσεις των παραχωρήσεων σημαντικών ακινήτων μας προς τις τοπικές κοινωνίες, ενώ πολύ σημαντική- και όχι πάντα οικονομικά μετρήσιμη- είναι η συμβολή μας στην υλοποίηση μεγάλων αναπτυξιακών έργων εθνική σημασίας, όπως οι μεγάλες αστικές αναπλάσεις σε πόλεις σε όλη την Ελλάδα».

Εκτός από τα εμβληματικά ακίνητα έχετε στο χαρτοφυλάκιό σας και ακίνητα που βγαίνουν σε πλειστηριασμό από την πλατφόρμα e-publicrealestate.gr. Υπό αυτό το πρίσμα θα ήθελα ένα σχόλιό σας για τις τάσεις στην κτηματαγορά της Θεσσαλονίκης και το δικό σας ρόλο.

«Το ενδιαφέρον της αγοράς παραμένει υψηλό, με τις τελικές τιμές να απέχουν αρκετά από τις τιμές εκκίνησης, όπως δείχνει και η εμπειρία μας από τους διαγωνισμούς μας για cluster αστικών ακινήτων σε Θεσσαλονίκη και Αθήνα. Αυτό το οποίο συμπεραίνουμε είναι ότι ο τομέας ακινήτων συνεχίζει να παραμένει ένα ασφαλές καταφύγιο και η αγορά ακινήτων και στη Θεσσαλονίκη, παρά τις δυσκολίες και την μεγάλη κάμψη που δημιούργησε η πανδημία παραμένει ανθεκτική και ελκυστική για Έλληνες και ξένους. Σίγουρα, σε αυτή την κατεύθυνση συμβάλλουν και τα μεγάλα αναπτυξιακά έργα και οι υποδομές που δημιουργούνται στη Βόρεια Ελλάδα, σύμφωνα με την πολιτική της Κυβέρνησης για ισχυρή ανάπτυξη, που τονώνουν περαιτέρω τη ζήτηση και στον τομέα της αγοράς ακινήτων.

Στο πλαίσιο αυτό θα ήθελα να αναφερθώ και στις δικές μας προσπάθειες να επενδύσουμε σε νέους τομείς, όπως αυτούς των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, αξιοποιώντας ακίνητα μας στη Βόρεια Ελλάδα με έμφαση στα αιολικά, φωτοβολταϊκά και μικρά υδροηλεκτρικά έργα. Για παράδειγμα ήδη μεταξύ άλλων έχουμε εκμισθώσει εκτάσεις στο Βέρμιο Ημαθίας για την ανάπτυξη αιολικών πάρκων, ενώ είναι σε εξέλιξη διαδικασίες μισθώσεων για ανάπτυξη φωτοβολταϊκών πάρκων και υδροηλεκτρικού σταθμού στο Νομό Σερρών. Με τον τρόπο αυτό αξιοποιούμε ακίνητα μας που παρέμεναν ανενεργά, βελτιώνοντας τα οφέλη για το Ελληνικό Δημόσιο και συμβάλλοντας στην πολιτική της Κυβέρνησης για τη διαφοροποίηση του ενεργειακού μείγματος στη χώρα.

*Ολόκληρη η συνέντευξη που δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 10-11.09.2022