Η διεθνοποίηση των τουρκικών προκλήσεων με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα την μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί με τη… βούλα του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν αποτελεί προτεραιότητα της ελληνικής κυβέρνησης στο πεδίο της εξωτερικής πολιτικής. Χαρακτηριστικό του κλίματος στο οποίο θα κινηθεί από εδώ και στο εξής ο Κυριάκος Μητσοτάκης αλλά και οι στενοί συνεργάτες του είναι η τοποθέτηση του Έλληνα πρωθυπουργού ενώπιον των υπολοίπων ηγετών της Ευρωπαϊκής Ένωσης το μεσημέρι της προηγούμενης Παρασκευής, στην διάρκεια της οποίας ο κ. Μητσοτάκης ζήτησε ξεκάθαρες επιλογές και κυρώσεις κατά της Τουρκίας. Ζήτησε μάλιστα το θέμα των τουρκικών προκλήσεων να βρεθεί στο επίκεντρο της επόμενης συνεδρίασης του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.

Σύμφωνα με ενημέρωση κυβερνητικού αξιωματούχου, ο κ. Κυριάκος Μητσοτάκης ζήτησε ξεκάθαρες επιλογές για αυστηρές κυρώσεις έναντι της Τουρκίας. Οι ίδιες αρμόδιες πηγές ανέφεραν ότι ο Έλληνας πρωθυπουργός τόνισε ότι δεν γίνεται η Τουρκία να παραβιάζει τα κυριαρχικά δικαιώματα δύο κρατών μελών και να μην υπάρχει ισχυρή αντίδραση. Επιπλέον, έθιξε το ζήτημα της μετατροπής της Αγίας Σοφίας σε τζαμί, υπογραμμίζοντας ότι είναι ενδεικτικό για τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζει τις διεθνείς συμφωνίες, τον αλληλοσεβασμό και τον διαθρησκειακό διάλογο. Στο ίδιο μήκος κύματος και ο Κύπριος πρόεδρος, Νίκος Αναστασιάδης, ο οποίος άλλωστε μετά την απόφαση μετατροπής της Αγίας Σοφίας σε τζαμί συναντήθηκε με τον κ. Μητσοτάκη στέλνοντας με αυτόν τον τρόπο το μήνυμα πως Ελλάδα και Κύπρος συνεργάζονται απόλυτα στο θέμα της τουρκικής προκλητικότητας. «Κάθε φορά που η Τουρκία παραβιάζει το διεθνές δίκαιο και υπονομεύει τα ζωτικά συμφέροντα της ΕΕ και των κρατών-μελών της, η Ένωση πρέπει να ανταποκρίνεται συλλογικά και αποφασιστικά με συγκεκριμένους όρους» ανέφερε στα social media ο κ. Αναστασιάδης.

Μπαράζ επαφών

Η επιχείρηση διεθνοποίησης των προκλητικών συμπεριφορών της Άγκυρας δεν ξεκίνησε με αφορμή την μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί αλλά όλο το προηγούμενο διάστημα. Παρόλα αυτά, το γεγονός ότι η χώρα και ο Τούρκος πρόεδρος τα τελευταία εικοσιτετράωρα δέχονται την παγκόσμια κατακραυγή για την εκπλήρωση του «νεανικού του ονείρου» όπως ανέφερε άλλωστε χαρακτηριστικά, είναι αφορμή για να ανοίξουν τα μάτια τους κι εκείνοι που σκόπιμα τόσο καιρό τα κλείνουν. «Η Ελλάδα καταδικάζει με τον πιο έντονο τρόπο την απόφαση της Τουρκίας να μετατρέψει την Αγία Σοφία σε τζαμί» ανέφερε ο κ. Μητσοτάκης στην πρώτη του δήλωση συνεχίζοντας πως (η απόφαση) «επηρεάζει όχι μόνο τις σχέσεις της Τουρκίας, αλλά και τις σχέσεις της με την Ευρωπαϊκή Ένωση, την Unesco και την παγκόσμια κοινότητα συνολικά. Είναι θλιβερό ότι η τουρκική ηγεσία, που εργάστηκε το 2005 για τη Συμμαχία των Πολιτισμών, επιλέγει σήμερα να κινηθεί στην ακριβώς αντίθετη κατεύθυνση» σχολίασε ο κ. Μητσοτάκης. Ακολούθησε με πρωτοβουλία του μπαράζ τηλεφωνικών επικοινωνιών σε διεθνές επίπεδο, ενώ επικοινώνησε και με τον Οικουμενικό Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίο στον οποίο εξέφρασε τη συμπαράσταση και την υποστήριξή του. Ο κ. Μητσοτάκης επικοινώνησε επίσης με τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμο και συμφώνησαν στην από κοινού ανάληψη πρωτοβουλιών και ενεργειών.

Η τουρκική προκλητικότητα άλλωστε αποτέλεσε και ένα από τα αντικείμενα συζήτησης που είχε ο Έλληνας πρωθυπουργός με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Charles Michel. Ο κ. Μητσοτάκης είχε επίσης επικοινωνία με την Καγκελάριο της Γερμανίας, Άνγκελα Μέρκελ. Η Ελλάδα ζητά ξεκάθαρες λύσεις και συγκεκριμένες κυρώσεις κατά του «ταραχοποιού» γείτονά μας. «Ενωμένη και αποφασισμένη, η Ευρώπη οφείλει πλέον να καταρτίσει έναν συγκεκριμένο κατάλογο ενεργειών και κυρώσεων εναντίον μίας χώρας που διεκδικεί ρόλο τοπικού ταραχοποιού, αλλά και εξελίσσεται σε απειλή για τη σταθερότητα σε ολόκληρη την περιοχή της νοτιοανατολικής Μεσογείου» δήλωσε ο κ. Μητσοτάκης στην κοινή συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε με τον Νίκο Αναστασιάδη. Έκανε επίσης λόγο για «κίνηση οπισθοδρομική» και «μικρόψυχη πρωτοβουλία» με την οποία η Τουρκία επιλέγει να κόψει δεσμούς με τον Δυτικό κόσμο.

Παράλληλα, ο αντιπρόεδρος της ΚΟ του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, Ευάγγελος Μεϊμαράκης έστειλε επιστολή στον Ύπατο Εκπρόσωπο της ΕΕ για θέματα εξωτερικής πολιτικής και ασφάλειας Josep Borrell και τη Γενική Διευθύντρια της Unesco Audrey Azoulay, επιστολή που έτυχε διακομματικής στήριξης.

Σκληρή απάντηση στις επιθέσεις

Από την πλευρά του, ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας έκανε γνωστό πως η νέα συζήτηση στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων για τον κατάλογο των κυρώσεων σε βάρος της Τουρκίας θα διεξαχθεί τον Αύγουστο. Ο κ. Δένδιας (μιλώντας στο Star) ξεκαθάρισε πως η Ελλάδα διεκδικεί βαρύτατες κυρώσεις. «Οι οποίες να δημιουργήσουν τεράστιο πρόβλημα στην τουρκική οικονομία. Να υπάρχει αυτός ο κατάλογος, ώστε να είμαστε έτοιμοι. Και η Τουρκία να ξέρει πού πηγαίνει, αλλά και εμείς να μην αφήσουμε καμία αμφιβολία για τις προθέσεις μας, ως Ευρωπαίοι. Ο ελληνικός χώρος τυγχάνει να είναι και ευρωπαϊκός χώρος. Και η ΕΕ πρέπει να προασπίσει το δικό της χώρο» εξήγησε ο κ. Δένδιας. Κληθείς να δώσει παραδείγματα κυρώσεων που θα μπορούσαν να επιβληθούν, ο υπουργός Εξωτερικών ανέφερε ενδεικτικά: νότα για τον τουρισμό, ζητήματα που αφορούν τις τραπεζικές συναλλαγές και τις εγγυήσεις σε περίπτωση εξαγωγών ή εισαγωγών. Περαιτέρω σημείωσε εμφατικά πως η ΕΕ είναι ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της Τουρκίας και πως αν θελήσει μπορεί να δημιουργήσει τεράστιο πρόβλημα στην τουρκική οικονομία. «Η ΕΕ είναι μια παγκόσμια υπερδύναμη, αρκεί να θελήσει να ασκήσει αυτές τις τεράστιες δυνατότητες. Και φαντάζομαι ότι δεν θα υπάρξει κράτος που δεν θα θελήσει να ασκήσει τις δυνατότητες της Ένωσης για να υπερασπίσει ένα κράτος-μέλος που δέχεται επίθεση από μια άλλη χώρα» υπογράμμισε.

Σενάρια ανασχηματισμού

Επανέρχονται τα σενάρια περί ανασχηματισμού το προσεχές διάστημα. Επικρατέστερο θεωρείται εκείνο που θέλει τον κ. Μητσοτάκη να προχωρά σε αλλαγές του κυβερνητικού σχήματος, «διορθωτικές κινήσεις» τις αποκαλεί ο πρωθυπουργός τις τελευταίες ημέρες του Αυγούστου ή τις πρώτες ημέρες του Σεπτεμβρίου, πριν δηλαδή την άνοδό του στη Θεσσαλονίκη για την 85^η ΔΕΘ. Στο Μαξίμου, σύμφωνα με πληροφορίες της «ΜτΚ» εκτιμούν ότι ο κ. Μητσοτάκης δεν μπορεί να δώσει προτεραιότητα σε αλλαγές των στελεχών της κυβέρνησής του, την ώρα που μαίνεται ο πόλεμος με τον κορονοϊό, τον «αόρατο» εχθρό. Σύμφωνα με το δεύτερο σενάριο οι αλλαγές θα ανακοινωθούν τις επόμενες ημέρες και αφού ολοκληρωθούν οι συζητήσεις για το Ταμείο Ανάκαμψης.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 19 Ιουλίου 2020