«Η πλήρης ανάπτυξη των Μεταλλείων Κασσάνδρας θα επιτρέψει τη λειτουργία στη χώρα μας ενός παγκοσμίου κλάσης μεταλλείου», τονίζει μιλώντας στη «ΜτΚ» ο Διευθύνων Σύμβουλος της Ελληνικός Χρυσός Δημήτρης Δημητριάδης, διαβεβαιώνοντας παράλληλα πως «στόχος είναι η γη να επιστραφεί στην τοπική κοινωνία στην πρότερη φυσική της κατάσταση».

Τον Μάρτιο του 2021, υπογράψατε μία νέα Επενδυτική Συμφωνία με το Ελληνικό Δημόσιο για την πλήρη ανάπτυξη των Μεταλλείων Κασσάνδρας. Πού βρίσκεται το πλάνο υλοποίησης 1,5 χρόνο μετά και πώς προχωράει η χρηματοδότηση του έργου στις Σκουριές που βρίσκεται στο επίκεντρο του σχεδιασμού σας;

Η νέα Επενδυτική Συμφωνία αποτέλεσε σημαντικό ορόσημο για τα Μεταλλεία Κασσάνδρας καθώς άνοιξε το δρόμο για την πλήρη ανάπτυξή τους, παρέχοντας ένα σαφές και βιώσιμο πλαίσιο για την επένδυση.

Για τις Σκουριές βρισκόμαστε -μετά από πολλά χρόνια στασιμότητας- σε ένα πολύ καλό σημείο: Καταρχάς, έχουμε ξεκινήσει και σύντομα ολοκληρώνουμε τις προπαρασκευαστικές εργασίες με τις οποίες κατασκευάζουμε μια σειρά από κτίρια που στεγάζουν το εργοστάσιο εμπλουτισμού καθώς και τον εξοπλισμό ο οποίος παρέμενε εκτεθειμένος και σε αναμονή εδώ και χρόνια.

Παράλληλα, προχωράμε τη διαδικασία για την ολοκλήρωση της χρηματοδότησης της επένδυσης, συνολικού ύψους 1 δισ. δολαρίων. Ήδη έχει συμφωνηθεί ένας μηχανισμός χρηματοδότησης με δυο ελληνικές τράπεζες ύψους 680 εκατ. ευρώ και έχει υπογραφεί η σχετική Επιστολή Ανάθεσης που αποτελεί ένα βασικό βήμα στο δρόμο για την ολοκλήρωση της συμφωνίας. Ταυτόχρονα βρισκόμαστε και σε συζητήσεις με ευρωπαϊκή τράπεζα ενώ ένα σημαντικό ποσό θα καλυφθεί από ίδια κεφάλαια της Eldorado.

Βεβαίως το πράσινο φως για το «ξεκλείδωμα» της επένδυσης και της έναρξης των εργασιών θα δοθεί με τη λήψη της τελικής επενδυτικής απόφασης από το Διοικητικό Συμβούλιο της μητρικής εταιρείας Eldorado Gold. Σε κάθε περίπτωση, πρόκειται για ένα πλήρως αδειοδοτημένο έργο που μπορεί να προχωρήσει άμεσα μόλις ολοκληρωθούν οι διαδικασίες της χρηματοδότησης και έχουμε το πράσινο φως των μετόχων μας.

Τι σημαίνει για τη χώρα μας αυτή η εξέλιξη;

Αντιλαμβάνεστε ότι πρόκειται για μια τεράστια επένδυση ύψους περί το ένα δισ. ευρώ -της μεγαλύτερης μαζί με το Ελληνικό επένδυσης στη χώρα την τελευταία δεκαετία- που θα επιτρέψει μελλοντικά τη λειτουργία στη χώρα μας ενός παγκοσμίου κλάσης μεταλλείου σχεδιασμένου να λειτουργήσει με τρόπο τεχνολογικά προηγμένο και βιώσιμο. Φιλοδοξούμε να ξεκινήσουμε την παραγωγή συμπυκνώματος χρυσού και χαλκού στο μεταλλείο των Σκουριών από τα μέσα του 2025. Άλλωστε, η Ευρώπη ζητά εδώ και τώρα λύσεις που θα την ισχυροποιήσουν σε αυτονομία ορυκτών πρώτων υλών σε σχέση με το μονοπώλιο της Ρωσίας.

Ταυτόχρονα, συνεχίζουμε δυναμικά τον ψηφιακό μετασχηματισμό των υφιστάμενων εγκαταστάσεων και λειτουργιών μας κάνοντας σημαντικά βήματα που μας επιτρέπουν να γινόμαστε πιο παραγωγικοί, να εξελισσόμαστε, να αλλάζουμε τον τρόπο σκέψης και συμπεριφοράς μας απέναντι στον τρόπο που λειτουργούμε, έχοντας πάντα την ασφάλεια των εργαζομένων στο επίκεντρο.

Στο παρελθόν είχατε δηλώσει ότι το μεταλλείο της Ολυμπιάδας είναι ζημιογόνο και αν δε μετασχηματιστεί, δεν μπορεί να αντιμετωπίσει τον παγκόσμιο ανταγωνισμό. Οι διεθνείς εξελίξεις (ρωσο-ουκρανικός πόλεμος, ενεργειακή κρίση) έχουν επηρεάσει την εικόνα αυτή ή οι αυξήσεις στις τιμές των μετάλλων σας βοηθούν;

Επηρεαζόμαστε από τις παγκόσμιες οικονομικές και γεωπολιτικές εξελίξεις, καθώς συνεχίζουν να ασκούν μεγάλες πιέσεις στα κόστη μας. Οι τιμές της ενέργειας, η αυξημένη φορολογία κρατών που αποτελούν κύριους εισαγωγείς των συμπυκνωμάτων μας όπως η Κίνα και οι πληθωριστικές πιέσεις στο κόστος παραγωγής, θέτουν ακόμη μεγαλύτερες προκλήσεις από τις υφιστάμενες.

Ωστόσο, μέσα από τον λειτουργικό και ψηφιακό μετασχηματισμό έχουμε κάνει άλματα σε σχέση με τον τρόπο που λειτουργούμε, ενισχύοντας την παραγωγικότητα, την παραγωγή και την ασφάλεια. Έχουμε χτίσει πολύτιμη δυναμική και έχουμε την τεχνογνωσία και την εμπειρία, ώστε σε συνδυασμό με νέες μεθόδους και τεχνολογίες, ενισχύουμε την ανταγωνιστικότητά μας και δημιουργούμε γερές βάσεις για το μέλλον της επένδυσης.

Από την άλλη, υπάρχει το μείζον θέμα της ευρωπαϊκής αυτάρκειας σε ορυκτές πρώτες ύλες που αναδείχθηκε πλέον έντονα εξαιτίας του ρωσο-ουκρανικού πολέμου. Στην Ευρώπη εντοπίζονται σημαντικά κοιτάσματα κρίσιμων μετάλλων για την πράσινη μετάβαση.

Παρόλα αυτά η παραγωγική αξιοποίηση τους καθυστερεί ή απουσιάζει, κυρίως λόγω της έλλειψης σημαντικών επενδύσεων που οφείλονται σε αδειοδοτικές αγκυλώσεις, νομοθετικά και ρυθμιστικά ζητήματα, έλλειψη ενημέρωσης του κόσμου για τα οφέλη του κλάδου σε κεντρικό επίπεδο και, εν γένει, της απουσίας ενός συγκροτημένου κεντρικού πλαισίου ανάπτυξης για τον κλάδο και τη μεταλλευτική δραστηριότητα.

Στα Μεταλλεία Κασσάνδρας, τα μέταλλα που παράγουμε αποτελούν βασικές πρώτες ύλες για τη βιομηχανία και θα διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην ενεργειακή μετάβαση της Ευρώπης και στην αυτάρκεια της εφοδιαστικής της αλυσίδας. Από τον χρυσό και τα βασικά μέταλλα που βγάζουμε στην Ολυμπιάδα και έχουν εφαρμογή στις κατασκευές και τις νέες τεχνολογίες μέχρι τον χαλκό των Σκουριών που θα συμβάλλει δυναμικά στην ευρύτερη προσπάθεια μείωσης των εκπομπών CO2 μέσω της ηλεκτροκίνησης, η δραστηριότητά μας στην Χαλκιδική βγαίνει έξω από τα όρια της χώρας μας και συμβάλλει καταλυτικά στην ευρύτερη προσπάθεια της ΕΕ να δημιουργήσει και στην πράξη ένα αυτοτροφοδοτούμενο hub σε πρώτες ύλες.

Πιστεύω ότι η νέα πρωτοβουλία της ΕΕ για τις κρίσιμες πρώτες ύλες (Critical Raw Materials Act) είναι μία σημαντική αναγνώριση του ρόλου που έχει η μεταλλευτική βιομηχανία διαχρονικά και πολύ περισσότερο στις μέρες μας κι εύχομαι να αποτελέσει το εφαλτήριο μίας σειράς νομοθετημάτων που απαιτούνται για να διευκολύνονται και να επιταχύνονται οι επενδύσεις σε μεταλλευτικά έργα που πληρούν τα απαραίτητα κριτήρια βιώσιμης ανάπτυξης. Δημιουργείται λοιπόν η ευκαιρία και για την Ελλάδα, να αξιοποιήσει με βιώσιμο τρόπο τον ορυκτό της πλούτο και να συνεισφέρει ταυτόχρονα με κρίσιμες πρώτες ύλες στην πράσινη μετάβαση της Ευρώπης.

Το καλοκαίρι κυκλοφόρησαν δύο Μελέτες με γνώμονα τον περιβαλλοντικό σας σχεδιασμό και τέθηκαν σε ανοιχτή διαβούλευση στον δήμο Αριστοτέλη. Μάλιστα, στο πρόσφατο Δημοτικό Συμβούλιο, η μία μελέτη υπερψηφίστηκε μεν, με αρκετούς αστερίσκους δε και ειδικά όσον αφορά το σκέλος της ανοιχτής εξόρυξης. Μας εξηγείτε με απλά λόγια πώς αυτές οι μελέτες αφορούν τους κατοίκους της Χαλκιδικής και ποια η απάντησή σας στους προβληματισμούς που κατά καιρούς έχουν διατυπωθεί για το περιβαλλοντικό αποτύπωμα της επένδυσης;

Εκπονήσαμε δύο επιστημονικά άρτιες και σε βάθος αναλυτικές μελέτες που σχετίζονται με τον περιβαλλοντικό και κοινωνικό σχεδιασμό των έργων μας. Από τη μία, είναι η Μελέτη Περιβαλλοντικών και Κοινωνικών Επιπτώσεων που εκπονήθηκε βάσει των αυστηρότερων κριτηρίων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και καταγράφει εξαντλητικά όλες τις πιθανές επιπτώσεις στο περιβάλλον και την κοινωνία, καταρτίζοντας σαφή πλάνα για τη διαχείριση και τον μετριασμό τους.

Θέσαμε αυτή τη μελέτη σε ανοιχτή διαβούλευση για 2,5 μήνες με τη συμμετοχή άνω των 300 κοινωνικών εταίρων από την περιοχή.

Ήταν μία πρωτόγνωρη και ιδιαιτέρως σημαντική διαδικασία για όλους εμάς (πήγαμε παντού, ακόμα και εκεί που δεν ήθελαν να μας μιλήσουν), καθώς μας έδωσε τη δυνατότητα μέσα από τον ανοιχτό και ειλικρινή διάλογο, να πληροφορήσουμε πλήρως όλους τους κοινωνικούς μας εταίρους σχετικά με το συνολικό σχεδιασμό μας και να λάβουμε τη σχετική ανατροφοδότηση.

Η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων που βρίσκεται σήμερα σε διαβούλευση από το Ελληνικό Δημόσιο αφορά κατά βάση την επικύρωση της νέας Επενδυτικής Συμφωνίας σε επίπεδο περιβαλλοντικού σχεδιασμού όπως ζητήθηκε από την ελληνική πολιτεία. Η εταιρεία μας άλλωστε έχει σε ισχύ ΜΠΕ που διαρκεί έως το 2025 αλλά επέλεξε να επικαιροποιήσει τη Μελέτη και να υποβάλει νέα βάσει του νέου επιχειρησιακού της πλάνου.

Ειδικά σε ό,τι αφορά τις Σκουριές, υπάρχει ήδη περιβαλλοντική αδειοδότηση;

Αξίζει να διαχωρίσουμε το έργο των Σκουριών ωστόσο σε επίπεδο αδειοδότησης. Για το έργο αυτό έχουμε λάβει όλες τις απαραίτητες άδειες σε επίπεδο τεχνικού και περιβαλλοντικού σχεδιασμού που επιτρέπουν την έναρξη των κατασκευαστικών εργασιών με την οριστική έγκριση της τραπεζικής χρηματοδότησης.

Μάλιστα, θυμίζω ότι με πρωτοβουλία μας, προχωρήσαμε σε υποβολή τροποποιητικού φακέλου για τις Σκουριές ώστε να αναβαθμίσουμε τον περιβαλλοντικό σχεδιασμό του έργου εισάγοντας ως διεθνή βέλτιστη πρακτική τη μέθοδο της αφύγρανσης των μεταλλευτικών καταλοίπων, την ξηρή απόθεση, που απελευθερώνει σημαντική έκταση γης που αρχικά προοριζόταν για την απόθεση και αποθήκευση των καταλοίπων.

Αναφερθήκατε στο ανοιχτό όρυγμα -το έργο των Σκουριών είναι σχεδιασμένο και αδειοδοτημένο να λειτουργήσει με συνδυασμό επιφανειακής και υπόγειας εξόρυξης. Με αυτόν τον τρόπο θα είναι βιώσιμο οικονομικά καθώς θα έχει άμεσα παραγωγή συμπυκνωμάτων, θα προσφέρει πολύ περισσότερες θέσεις εργασίας, και μάλιστα στον νέο σχεδιασμό φέραμε νωρίτερα την υπόγεια εξόρυξη αυξάνοντας την απασχόληση και ξεκινώντας σταδιακά την αποκατάσταση του φυσικού επιφανειακού τοπίου μόλις ολοκληρωθεί η εκμετάλλευση.

Το επιφανειακό όρυγμα των Σκουριών θα αποκατασταθεί στο σύνολό του, κάτι που ελάχιστα μεταλλεία στον κόσμο εφαρμόζουν, επαναφέροντας το πλήρως στη φυσική του κατάσταση. Μάλιστα, στηρίζοντας την κυκλική οικονομία, επαναχρησιμοποιούμε τα τέλματα που απομένουν μετά την κατεργασία και μαζί με άλλα υλικά, αξιοποιούνται στο γέμισμα των στοών καθώς και του ανοιχτού ορύγματος - μία ακόμα καινοτόμος και βιώσιμη περιβαλλοντική πρακτική που εφαρμόζουμε στα μεταλλεία μας.

Τα Μεταλλεία Κασσάνδρας έχουν προσφέρει πολλά στην περιοχή και θα προσφέρουν ακόμα περισσότερα για τις επόμενες τουλάχιστον δύο δεκαετίες. Ήταν και θα παραμείνουν ο μεγαλύτερος εργοδότης όχι μόνο στη ΒΑ Χαλκιδική, αλλά σε ολόκληρη την Κεντρική Μακεδονία και θα προχωρήσουν στο μέλλον με έμφαση στην προστασία του περιβάλλοντος και την εφαρμογή των πλέον σύγχρονων καλών πρακτικών παγκοσμίως. Αυτό αναδεικνύεται σε όλες τις μελέτες που έχουμε υποβάλλει και είναι κάτι που οφείλει να συναξιολογηθεί από την πολιτεία τόσο σε περιφερειακό, όσο και σε κεντρικό επίπεδο.

Λεζάντα: Προς ολοκλήρωση οι πρόσφατες εργασίες κατασκευής του κτιρίου του εργοστασίου εμπλουτισμού στις Σκουριές.

Ποια θα είναι η εικόνα της περιοχής μόλις ολοκληρωθεί η μεταλλευτική δραστηριότητα και ποια θα είναι τα οφέλη που θα έχει η τοπική κοινωνία μετά το πέρας αυτής;

Ο σχεδιασμός μας προβλέπει ότι η γη θα αποκατασταθεί πλήρως στην πρότερη φυσική της κατάσταση ή και σε καλύτερη από πριν, κατά περίπτωση.

Τον αυστηρό έλεγχο της σημερινής δραστηριότητας ούτως ώστε να διασφαλίζουμε ότι οι επιπτώσεις από τη βιομηχανική δραστηριότητα επηρεάζουν στο ελάχιστο τον κοινωνικό και περιβαλλοντικό περίγυρο, μεγάλο έργο του καθαρισμού της περιοχής από αποτεθειμένα κατάλοιπα αρκετών δεκαετιών πίσω όταν η εταιρεία λειτουργούσε υπό άλλη ιδιοκτησία.

Το πρώτο έχουμε καταφέρει να το διασφαλίζουμε απόλυτα. Εφαρμόζουμε το βραβευμένο Πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Παρακολούθησης, ένα από τα πιο εξελιγμένα αντίστοιχα συστήματα στην Ευρώπη, το οποίο παρακολουθεί και καταγράφει μεταξύ άλλων δείκτες όπως η ποιότητα των υδάτων και του αέρα, του εδάφους, των υδάτων, των δονήσεων και άλλων παραμέτρων, σε περισσότερα από 400 σημεία ελέγχου δημοσιοποιώντας σε πραγματικό χρόνο τα δεδομένα σε προσβάσιμη από όλους online πλατφόρμα.

Όσον αφορά την περιβαλλοντική αποκατάσταση, έχουμε ήδη καθαρίσει την περιοχή και απομακρύνει περισσότερους από 3 εκατ. τόνους μεταλλευτικών καταλοίπων έχοντας επενδύσει έως σήμερα περισσότερα από 100 εκατ. ευρώ.

Ένα υψίστης σημασίας περιβαλλοντικό έργο και ένα από τα μεγαλύτερα έργα αποκατάστασης σε ολόκληρη τη χώρα. Μάλιστα, μία από τις περιοχές που καθαρίσαμε έκτασης 150.000 τ.μ. μετατράπηκε σε ένα από τα μεγαλύτερα φυτώρια στην Ελλάδα, το οποίο φιλοξενεί 1.500.000 φυτά ενδημικών και τοπικών ειδών.

Στον ίδιο άξονα του περιβάλλοντος, έχουμε ακόμα εκπονήσει και υποβάλει στον Δήμο Αριστοτέλη μελέτη ανάπλασης και ανάδειξης της παραλίας Στρατωνίου, αλλά και μελέτη για την ανάδειξη των μετα-μεταλλευτικών τοπίων σε συνεργασία με μεγάλο αρχιτεκτονικό γραφείο. Όραμά μας είναι όχι απλά να παραδώσουμε την περιοχή αποκατεστημένη αλλά και σημαντικά αναβαθμισμένη αισθητικά και λειτουργικά προκειμένου να χρησιμοποιείται καθημερινά από τους κατοίκους της περιοχής και τις οικογένειές τους βελτιώνοντας την ποιότητα ζωής τους.

Σε επίπεδο κοινωνικής συνεισφοράς, στο πλαίσιο του νέου επενδυτικού σχεδίου δρομολογούμε ένα καινοφανές πρόγραμμα Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης, που περιλαμβάνει εκτεταμένες επενδύσεις σε τοπικά έργα υποδομής ύψους 80 εκατ. δολαρίων εκ των οποίων σχεδόν τα 20 εκατ. θα επενδυθούν άμεσα, μέσα στην πρώτη πενταετία λειτουργίας του έργου.

Η ολοκλήρωση της αδειοδότησης και της χρηματοδότησης θα ξεκλειδώσει και αυτή την κομβική παράμετρο του επενδυτικού μας σχεδίου. Θέλουμε να σχεδιάσουμε τα έργα αυτά σε συνεργασία με τους τοπικούς εταίρους και να συμφωνήσουμε το πλαίσιο υλοποίησής τους μέσα από ένα μνημόνιο συναντίληψης που θα περιγράφει αναλυτικά τα έργα, τα συνεργατικά σχήματα, τα χρονοδιαγράμματα.

Δε θέλουμε να αφήσουμε τίποτα στην τύχη ώστε να είμαστε σίγουροι ότι τα μεγάλα αυτά κονδύλια θα πιάσουν τόπο ουσιωδώς και θα αποτελέσουν παρακαταθήκη για τις μελλοντικές γενιές.

Στόχος μας παραμένει να αναπτύξουμε πλήρως τα Μεταλλεία Κασσάνδρας και να δημιουργήσουμε μια βιώσιμη επιχείρηση, με κερδοφόρες επί μέρους παραγωγικές μονάδες, που θα εξασφαλίζει τις θέσεις εργασίας και θα δημιουργεί νέες, ελαχιστοποιώντας το αποτύπωμα από τη δραστηριότητά μας και αυξάνοντας σταθερά την αξία για τις τοπικές κοινωνίες και τη χώρα.

Ο σχεδιασμός που έχουμε αναπτύξει και ο διαρκής διάλογος με όλους τους κοινωνικούς εταίρους είναι η επιτομή του πώς οι αρχές της υπεύθυνης μεταλλευτικής υλοποιούνται στην πράξη και με αυτές διεκδικούμε το «κοινωνικό διαβατήριο» για να περάσουμε στην επόμενη ημέρα της επένδυσης.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 27.11.2022