«Φρένο» στο ενδεχόμενο νέας επιδρομής στα αποθεματικά των δήμων της χώρας, προκειμένου να μεταφερθούν στην Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ), επιδιώκει να βάλει η τοπική αυτοδιοίκηση. Οι δήμαρχοι εκφράζουν φόβους πως η θύελλα που ξέσπασε το 2015 με την περίφημη Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου (ΠΝΠ) με απόφαση του τότε υπουργού Εσωτερικών Ν. Βούτση που ζητούσε την άμεση μεταφορά των χρημάτων των ΟΤΑ, δεν πρόκειται να τελειώσει, αν η κυβέρνηση δεν προβεί σε νομοθετική ρύθμιση που θα ακυρώνει όλες τις αποφάσεις που ελήφθησαν έως το 2019 και μάλιστα με αυστηρό «ποινολόγιο» σε περίπτωση μη συμμόρφωσης των δήμων.

Για τη μεταφορά όμως των ταμειακών διαθεσίμων των ΟΤΑ στην ΤτΕ αποφάνθηκε και η δικαιοσύνη, αφού το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) έκρινε συνταγματική την απόφαση, γεγονός που προκάλεσε τη σφοδρή αντίδραση των αιρετών που έκαναν λόγο για αναιτιολόγητη και «διατεταγμένη» απόφαση, η οποία παραβιάζει κανόνες του Συντάγματος περί οικονομικής και διοικητικής αυτοτέλειας των ΟΤΑ.

Η πρώτη απόπειρα μεταφοράς των ταμειακών διαθεσίμων των ΟΤΑ, άρχισε την άνοιξη του 2015, όταν οι δήμαρχοι και περιφερειάρχες κλήθηκαν με Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου (ΠΝΠ) να παραδώσουν «αμελλητί» τα ταμειακά διαθέσιμα, για να εξασφαλιστεί η ταμειακή επάρκεια του Ελληνικού κράτους, συνεχίστηκε το 2017 και το 2019.

Το θέμα που συνεχίζει να προκαλεί αντιδράσεις στους κόλπους της αυτοδιοίκησης, τέθηκε με επείγοντα χαρακτήρα στην τελευταία συνεδρίαση του δ.σ. της ΚΕΔΕ που μεταξύ άλλων, αποφάσισε να ζητήσει από την κυβέρνηση την επαναδιατύπωση των διατάξεων του άρθρου 69.Α. του Ν. 4270/2014, ώστε να μην συμπεριλαμβάνονται στο πεδίο της εφαρμογής του οι Φορείς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, να ανακληθούν όλες οι επίμαχες αποφάσεις του 2019 στο μέρος που αφορούν στους Φορείς της Τ.Α, καθώς και να ανακληθεί η 199/10-06-2015 εγκύκλιος του τότε υπουργού Εσωτερικών Ν. Βούτση, ώστε να πάψει να υπάρχει στο διοικητικό στερέωμα η παραγγελία περί «αμελλητί συμμόρφωσης» των ΟΤΑ α’ και β’ βαθμού της χώρας στους ορισμούς της ΠΝΠ.

«Να σταματήσει το: άλλα λέω και άλλα πράττω»

«Η σημερινή κυβέρνηση ως αντιπολίτευση, τάσσονταν κατά των ρυθμίσεων για μεταφορά των ταμειακών διαθεσίμων των ΟΤΑ στην Τράπεζα της Ελλάδος και σήμερα τις εφαρμόζει, δεδομένων των αποφάσεων που έλαβε το 2019. Πρόκειται για πλήρη αναξιοπιστία και είναι προφανές πως η κυβέρνηση άλλα έλεγε ως αντιπολίτευση και άλλα πράττει σήμερα» τόνισε μιλώντας στη «ΜτΚ» ο Α’ αντιπρόεδρος της ΚΕΔΕ, δήμαρχος Αμπελοκήπων -Μενεμένης, Λάζαρος Κυρίζογλου (φωτ.) που ήταν και ο εισηγητής του θέματος στην συνεδρίαση του δ.σ. του οργάνου.

Οι δήμοι, όπως είπε, μέσα από τα δημοτικά τους συμβούλια, η ΚΕΔΕ και οι Περιφερειακές Ενώσεις Δήμων (ΠΕΔ) της χώρας οφείλουν να διεκδικήσουν να απαιτήσουν την εξάλειψη, την άρση αυτού του θεσμικού… σπίλου που προσβάλλει βάναυσα τη οικονομική αυτοτέλεια των δήμων. «Διαχρονικά η Τοπική Αυτοδιοίκηση, ανεξαρτήτως από το ποιος είναι κυβέρνηση, οφείλει σταθερά να υπερασπίζεται ότι έχει κατακτηθεί με αγώνες. Και αυτό θα συνεχίσει να κάνει» σχολίασε ο κ. Κυρίζογλου.

Το χρονικό της μεταφοράς

Όπως επισήμανε στη εισήγηση του στο Δ.Σ της ΚΕΔΕ ο Α΄ αντιπρόεδρος κ. Κυρίζογλου, με την από 20-4-2015 Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου «Κατεπείγουσα ρύθμιση για τη μεταφορά ταμειακών διαθεσίμων των Φορέων Γενικής Κυβέρνησης προς επένδυση στην Τράπεζα της Ελλάδος», (ΦΕΚ Α’ 41/20-04-2015), που κυρώθηκε με τον Ν. 4323/27-04-2015 και εκδόθηκε για την αντιμετώπιση «εξαιρετικά επείγουσας και απρόβλεπτης ανάγκης», επιχειρήθηκε να επιβληθεί η υποχρεωτική μεταφορά των ταμειακών διαθεσίμων των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, στην Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ).

«Οι ρυθμίσεις της ΠΝΠ, εκτός από τον αιφνιδιαστικό τους χαρακτήρα, ήταν παντελώς αναιτιολόγητες και χωρίς καμία τεκμηρίωση αφού δεν ανέφεραν, ούτε καν υπαινικτικά, για ποιους συγκεκριμένους λόγους ήταν τόσο κατεπείγουσα και τόσο αδήριτη η ανάγκη μεταφοράς των πενιχρών ταμειακών διαθεσίμων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στην ΤτΕ και γιατί αυτή η μεταφορά θα αποτελούσε ένα καθοριστικό μέτρο σωτηρίας και ανόρθωσης της εθνικής οικονομίας, δεν υπήρχε καμία αιτιολογική έκθεση ή ανάλυση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους με παράθεση συγκεκριμένων ποσών, τα οποία, μεταφερόμενα, από τους τραπεζικούς λογαριασμούς των δήμων και των περιφερειών στα θυλάκια της ΤτΕ, θα μπορούσαν να τονώσουν τους διεθνείς ‘χρηματοδοτικούς ελιγμούς’ της Κεντρικής Τράπεζας» υπογράμμισε ο κ. Κυρίζογλου.

Ανάφερε μάλιστα πως ο αυτοδιοικητικός κόσμος δεν θα ξεχάσει ποτέ τον Ιούνιο του 2015, όταν ο τότε ΥΠΕΣ Ν. Βούτσης, με εγκύκλιό του προς τους ΟΤΑ α’ και β’ βαθμού της χώρας ζητούσε, επιτακτικά, από τους δημάρχους και τους περιφερειάρχες να μεριμνήσουν για την «αμελλητί συμμόρφωσή» τους προς το περιεχόμενο της κυρωθείσας με ΠΝΠ.

Η επιστολή δεν ανακλήθηκε ποτέ

Παρά τις επανειλημμένες, έντονες διαμαρτυρίες του συνόλου του αυτοδιοικητικού κόσμου, για το ύφος και το ήθος της επιστολής αυτής, και παρά τα αλλεπάλληλα διαβήματα των αυτοδιοικητικών οργάνων για την ανάκλησή της, μέχρι σήμερα η επιστολή αυτή δεν έχει ανακληθεί και το περιεχόμενό της εξακολουθεί να αποτελεί ένα «μελανό σημείο» στο αυτοδιοικητικό στερέωμα.

«Παρά τις νέες, επανειλημμένες διαμαρτυρίες σύσσωμου του αυτοδιοικητικού κόσμου, η Κεντρική Εξουσία δεν έπαψε να εποφθαλμιά τα ταμειακά διαθέσιμα των ΟΤΑ και να απεργάζεται την καταστρατήγηση των συνταγματικών εγγυήσεων της αυτοτέλειας και αυτοδυναμίας τους» υπογράμμισε ο Α’ αντιπρόεδρος της ΚΕΔΕ.

Μιλώντας στο δ.σ., ο κ. Κυρίζογλου δεν παρέλειψε να τονίσει πως με την επίκληση άλλοτε της τότε προεκλογικής και εκλογικής περιόδου και άλλοτε της ανάγκης «λειτουργικής και τεχνικής προσαρμογής» των ΟΤΑ «στις υποχρεώσεις που απορρέουν από τη συμμετοχή τους στο θεσμοθετημένο Σύστημα Λογαριασμών Θησαυροφυλακίου», με νεότερες ΚΥΑ μετατέθηκε η έναρξη ισχύος της «επίμαχης» ΚΥΑ, και της αντίστοιχης υποχρέωσης υπαγωγής των ΟΤΑ στην ΤτΕ, αρχικά για την 01/07/2019 και κατόπιν για την 01/09/2019), και μετά για την 01/10/2019.

«Οι τελευταίες υπουργικές αποφάσεις εξαρτούν ευθέως τη συνέχιση, από 01/10/2019, της ομαλής ροής των τακτικών εσόδων των φορέων της Τ.Α. από την άμεση ανταπόκριση και προσαρμογή (δηλαδή συμμόρφωση και υποταγή τους) στις επιταγές μιας, σαφώς αντισυνταγματικής και κατάφωρα αντιαυτοδιοικητικής σειράς διατάξεων, που πλήττουν ανεπανόρθωτα την λειτουργία όλων των αυτοδιοικητικών φορέων» σημείωσε χαρακτηριστικά.

Πρόσθεσε μάλιστα πως προ αυτών των εξελίξεων, κάποιοι δήμοι, είτε προέβησαν στο άνοιγμα λογαριασμού στην ΤτΕ, είτε (στις περισσότερες περιπτώσεις) έκαναν χρήση του «παραθύρου» της δυνατότητας τήρησης λογαριασμού στο ΤΠΔ.

Χρειάζεται πολιτική - αυτοδιοικητική σταυροφορία

Ο κ. Κυρίζογλου αναφέρθηκε και στις ασκηθείσες αιτήσεις ακυρώσεως που απορρίφθηκαν συλλήβδην από το ΣτΕ, λέγοντας πως υπάρχει ανάγκη πλέον να μελετηθούν ενδελεχώς και να αναλυθούν λέξη προς λέξη, για τον εντοπισμό τυχόν «τρωτών» σημείων τους, επί των οποίων θα είναι δυνατό να θεμελιωθεί μια νέα αίτηση, εφόσον υπάρξει κατάλληλη προετοιμασία και ανάλογος συντονισμός, από την ΚΕΔΕ.

Ωστόσο δήλωσε πως το θέμα θα το βρουν πολύ σύντομα μπροστά τους οι δήμοι, και για το λόγο αυτό, όπως είπε, απαιτείται να αναληφθεί πολιτική - αυτοδιοικητική «σταυροφορία», ώστε να ανακληθούν οι αποφάσεις του 2019 και η εγκύκλιος Βούτση, για να πάψει να υπάρχει στο διοικητικό στερέωμα η, επονείδιστη για τη Δημόσια Διοίκηση και άκρως προσβλητική για την Τοπική Αυτοδιοίκηση, παραγγελία περί «αμελλητί συμμόρφωσης» των ΟΤΑ α’ και β’ βαθμού της χώρας.

«Η σημερινή κυβέρνηση, καλείται, εάν θέλει να είναι συνεπής στις προηγούμενες διακηρύξεις της, να παρέμβει θεσμικά και με νέα νομοθετική ρύθμιση να αποκαταστήσει την υφιστάμενη θεσμική αταξία. Να αποκαταστήσει την θεσμική (εκ του Συντάγματος) αυτοδιοικητική τάξη. Να άρει το αδιέξοδο το οποίο δημιουργήθηκε από τις αποφάσεις του ΣτΕ» τόνισε χαρακτηριστικά ο Α’ αντιπρόεδρος της ΚΕΔΕ.

Στον… πάγο τα υπηρεσιακά συμβούλια

Στον πάγο, όπως φαίνεται έχουν μπει οι διαδικασίες κρίσεων προϊσταμένων οργανικών μονάδων στους δήμους (επιλογή από Υπηρεσιακό Συμβούλιο) και τοποθέτηση από το προς διορισμό όργανο, σύμφωνα με τις μεταβατικές διατάξεις του άρθρου πέμπτου του ν. 3839/2010.

Σε πολλούς δήμους, μεταξύ αυτών και στο δήμο Αμπελοκήπων - Μενεμένης, η τελευταία «κανονική» διαδικασία τοποθέτησης προϊσταμένου σε οργανική μονάδα (μετά δηλαδή την επιλογή από το αρμόδιο Υ.Σ.), έγινε το 2015. Οι δήμαρχοι υποστηρίζουν ότι τα υπηρεσιακά συμβούλια έχουν στην ουσία καταστεί ανενεργά, ενώ οι ορισμοί προϊσταμένων κα διευθυντών γίνονται χωρίς αξιολογικές κρίσεις.

«Η τελευταία στο δήμο μας είχε γίνει στις 19/10/2015, αφού είχε προηγηθεί την 31/12/2013 η διαδικασία για την τοποθέτηση των προϊστάμενων στο σύνολο των οργανικών μας μονάδων, μέχρι την τοποθέτηση νέων προϊσταμένων, που θα επιλεγόταν από τα Συμβούλια Επιλογής Προϊσταμένων (Σ.Ε.Π.) και τα Υ.Σ., κατά περίπτωση, σύμφωνα με τις τότε ισχύουσες διατάξεις» ανέφερε χαρακτηριστικά ο δήμαρχος Αμπελοκήπων - Μενεμένης Λ. Κυρίζογλου.

Από τότε, όπως είπε, έχουν ψηφισθεί αρκετές διατάξεις με το συγκεκριμένο περιεχόμενο, τροποποιήθηκαν παλαιές, εισήχθησαν καινούριες, με μηδενικό όμως αποτέλεσμα, αφού δεν κατέστη δυνατό αυτές να εφαρμοστούν και να τοποθετηθούν νέοι προϊστάμενοι, μετά την επιλογή τους από τα Σ.Ε.Π. και τα Υ.Σ., κατά περίπτωση.

Το αποτέλεσμα όλων αυτών είναι στα κενά που δημιουργούνται, μετά από αποχωρήσεις, μετατάξεις, συνταξιοδοτήσεις κ.λπ. προϊσταμένων, να τοποθετούνται αναπληρωτές τους, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 100 του ν. 3584/07.

«Αυτή η διαδικασία όμως της αναπλήρωσης, καθιστά δυσχερές το έργο των αναπληρωτών, λόγω της παράλληλης - ταυτόχρονης άσκησης των καθηκόντων της θέσης ευθύνης και των ήδη ασκούμενων καθηκόντων, αφού δεν παύουν να ασκούν και τα μέχρι τότε καθήκοντα (είτε από θέση απλού υπαλλήλου, είτε από άλλη θέση ευθύνης), και δημιουργεί έτσι ουσιαστικό κώλυμα ανταπόκρισης στα ήδη ασκούμενα καθήκοντα» επισήμανε ο δήμαρχος.

Για το λόγο αυτό, ζητά με επιστολή του προς την ηγεσία του υπουργείου Εσωτερικών και την αποκεντρωμένη διοίκηση Μακεδονίας - Θράκης, να προχωρήσουν από μέρους τους οι ενέργειες εκείνες που θα επιτρέψουν στους δήμους να κινήσουν τις προβλεπόμενες διαδικασίες επιλογής προϊσταμένων οργανικών μονάδων, για να μπορέσει να ομαλοποιηθεί η άσκηση των αντίστοιχων καθηκόντων και να εξαλειφθούν τα πολλά προβλήματα που δημιουργεί αυτή η καθυστέρηση.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 28 Ιουνίου 2020