Η κλεψύδρα έχει γυρίσει και η άμμος που απομένει είναι ελάχιστη καθώς ο χρόνος για να στηθούν κάλπες για την εκλογή του νέου δημάρχου Θεσσαλονίκης μετρά πλέον αντίστροφα. 

Την επόμενη Κυριακή οι Θεσσαλονικείς θα κληθούν να επιλέξουν -μεταξύ εννέα υποψήφιων δημάρχων και των συνδυασμών τους- ποιους προτιμούν και ποιους θα στείλουν στον δεύτερο γύρο που θα πραγματοποιηθεί στις15 Οκτωβρίου -μιας και άπαντες συμφωνούν πως το εάν θα παραμείνει δήμαρχος ο Κωνσταντίνος Ζέρβας ή όχι και ποιος θα είναι εν προκειμένω διάδοχός του θα κριθεί στις δεύτερες κάλπες. 

Η μάχη της δεύτερης θέσης στις 8 Οκτωβρίου είναι εξίσου σημαντική αφού θα δείξει με ποιον θα αναμετρηθεί ο νυν δήμαρχος Θεσσαλονίκης. Ποιοι είναι όμως οι παράγοντες που θα κρίνουν το τελικό αποτέλεσμα;

Τα τελευταία μηνύματα πριν την κάλπη

Τα τελευταία 24ωρα της προεκλογικής περιόδου οι υποψήφιοι δήμαρχοι από την πλευρά τους, δίνουν τα... ρέστα τους. Συνεχίζουν τις περιοδείες σε γειτονιές και τις συναντήσεις με τους πολίτες, «οργώνουν» τις λαϊκές και ξεκίνησαν τις κεντρικές προεκλογικές τους συγκεντρώσεις. 

Τον χορό των κεντρικών εκδηλώσεων άνοιξε ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης Κωνσταντίνος Ζέρβας ο οποίος παρουσία πλήθους κόσμου απηύθυνε κάλεσμα συστράτευσης το βράδυ της Πέμπτης από το βήμα του συνεδριακού κέντρου Ιωάννης Βελλίδης, ζητώντας ανανέωση της εμπιστοσύνης και θετική ψήφο για συνέχιση του έργου της διοίκησής του. 

Την περασμένη εβδομάδα εξάλλου οι βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας, τη στήριξη της οποίας έχει λάβει ο συνδυασμός «ΝΑΙ στη Θεσσαλονίκη», βρέθηκαν στο εκλογικό κέντρο του συνδυασμού Ζέρβα και συναντήθηκαν με τον δήμαρχο και εκ νέου υποψήφιο για να εκφράσουν την στήριξη του κόμματος στο πρόσωπό του -στην πράξη κι όχι μόνο στα λόγια. Πληροφορίες δε, θέλουν και τον πρωθυπουργό να αναφέρεται στη νέα υποψηφιότητα του Κωνσταντίνου Ζέρβα κατά την επικείμενη επίσκεψή του στην πόλη.

Στο «Ιωάννης Βελλίδης» δίνει αύριο Δευτέρα ραντεβού με τους ψηφοφόρους και τους υποστηρικτές του και ο υποψήφιος δήμαρχος, επικεφαλής της παράταξης «Ομάδα για τη Θεσσαλονίκη» Στέλιος Αγγελούδης. Το κάλεσμα του κ. Αγγελούδη στους Θεσσαλονικείς είναι προγραμματισμένο για τις19.30. 

Μία ημέρα μετά, την Τρίτη 3 Οκτωβρίου στο «Θέατρο Κήπου» θα πραγματοποιήσει την κεντρική του εκδήλωση ο υποψήφιος δήμαρχος, επικεφαλής της παράταξης «Θεσσαλονίκη για Όλους» Σπύρος Πέγκας, ενώ σύμφωνα με πληροφορίες από το επιτελείο του κ. Πέγκα αναμένονται και... εκπλήξεις. 

Από την πλευρά του ο επικεφαλής της παράταξης «Όλοι Εμείς» και υποψήφιος δήμαρχος Θεσσαλονίκης Δρόσος Τσαβλής θα πραγματοποιήσει την κεντρική του εκδήλωση αύριο Δευτέρα στο Βασιλικό Θέατρο και θα «κλείσει» την προεκλογική περίοδο το βράδυ της Παρασκευής 6 Οκτωβρίου με εκδήλωση για τους νέους υπό τον τίτλο «Η Θεσσαλονίκη χαρούμενη πόλη» σε συνεργασία με την Ιατρική του ΑΠΘ.

Τις τελευταίες «πινελιές» στον αγώνα τους λίγο πριν στηθούν οι κάλπες βάζουν και οι άλλοι υποψήφιοι. Υπενθυμίζεται πως υποψήφιοι δήμαρχοι Θεσσαλονίκης είναι επίσης οι Βασίλης Τομπουλίδης, επικεφαλής της «Λαϊκής Συσπείρωσης» του ΚΚΕ, Μαρία Κέκη, επικεφαλής της παράταξης «Η Πόλη Ανάποδα», Γιάννης Κουριαννίδης, επικεφαλής της παράταξης «Θεσσαλονίκη Πόλη ελληνική», Στέργιος Καλόγηρος της παράταξης «Θεσσαλονίκη Μακεδονία» και Δημήτρης Ζιαμπάζης, επικεφαλής της παράταξης «Ενωμένοι Μακεδόνες».

Τι λένε οι ειδικοί;

Οι δημοσκοπήσεις και αναλύσεις για τον κεντρικό δήμο και το εάν η διοίκηση αλλάξει χέρια, «τρέχουν» εδώ και καιρό. Ποιοι είναι όμως οι παράγοντες που θα καθορίσουν το τελικό αποτέλεσμα;

Δημήτρης Βασιλειάδης, Interview

Όπως υποστηρίζει στη «ΜτΚ» ο πολιτικός αναλυτής της εταιρίας Interview Δημήτρης Βασιλειάδης, με τόσες πολλές υποψηφιότητες για τον δήμο της Θεσσαλονίκης είναι δημοσκοπικά «δύσκολο» να βγάλει κανείς ασφαλή συμπεράσματα. 

«Οι βασικοί διεκδικητές έχουν όλοι κοινή προέλευση και εξηγούμαι: Ο κ. Πέγκας έχει συνυπάρξει στο δημοτικό συμβούλιο με την ίδια δημοτική αρχή (Μπουτάρη) ως αντιδήμαρχος. Όπως και ο κ. Ζέρβας. Ο κ. Τσαβλής έχει συνυπάρξει μαζί με τον κ. Ζέρβα -ήταν στενοί συνεργάτες μέχρι που τα χάλασαν. 

Ο κ. Αγγελούδης, αν και ανεξάρτητος, απευθύνεται και αυτός επί της ουσίας στο ίδιο πάνω -κάτω κοινό με αυτό του κ. Ζέρβα, του κ. Τσαβλή και του κ. Πέγκα» επισημαίνει ο κ. Βασιλειάδης. «Άρα λοιπόν όλοι δίνουν μάχη επιβίωσης στο ίδιο πεδίο. Και εδώ φαίνεται ότι τελικά η πόλη δεν τους χωρά όλους ή ότι η Θεσσαλονίκη δεν είναι και τόσο μεγάλη όσο νομίζουμε. 

Η διαπίστωση αυτή γίνεται ακόμα πιο εμφατική αν δει κάποιος την συγκρότηση των συνδυασμών και τη μάχη που έδιναν όλοι οι υποψήφιοι δήμαρχοι για να ενσωματώσουν τον έναν ή τον άλλον στο ψηφοδέλτιο τους», αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ. Βασιλειάδης.

Ζαχαρίας Ζούπης, Opinion Poll

Το αυτοδιοικητικό κριτήριο είναι εκείνο που θα οδηγήσει τους ψηφοφόρους σε συγκεκριμένες επιλογές, επισημαίνει ο υπεύθυνος ερευνών της εταιρίας δημοσκοπήσεων Opinion Poll Ζαχαρίας Ζούπης. «Ο κόσμος θα κρίνει εάν κάποιος υποψήφιος κάνει για δήμαρχος ή, αν είναι εν ενεργεία δήμαρχος, εάν υπάρχει ικανοποίηση για το έργο του εκ μέρους τω πολιτών» συμπληρώνει, τονίζοντας ότι η Θεσσαλονίκη δίνει την αίσθηση μίας πόλης που βρίσκεται συνεχώς σε γκρίνια, κάτι που όπως υποστηρίζει δείχνει ότι οι πολίτες δεν είναι ικανοποιημένοι. 

Σύμφωνα με τον κ. Ζούπη η κομματική στήριξη σε κάποια υποψηφιότητα προσφέρει μεν βοήθεια «δεν λύνει ωστόσο το πρόβλημα εάν υπάρχει. Άλλωστε οι ψηφοφόροι έχουν υπακούσει ήδη δύο φορές στις επιλογές των κομμάτων τους στις εθνικές εκλογές, τώρα ψηφίζουν για τον τόπο τους». Σημαντικό κατά τον κ. Ζούπη είναι και το προφίλ των υποψηφίων δημάρχων. 

«Εάν δηλαδή οι υποψήφιοι είναι γνώστες των προβλημάτων της πόλης, αν μπορούν να πείσουν τους ψηφοφόρους ότι θα είναι αποτελεσματικοί δήμαρχοι και ικανοί να λύσουν τα προβλήματα που τους ταλαιπωρούν», τονίζει. Σε ό,τι αφορά το ποσοστό των αναποφάσιστων σημειώνει ότι θα παίξει ρόλο η τελική τους επιλογή, όχι όμως σε βαθμό που θα μπορούσε να αλλάξει το εκλογικό αποτέλεσμα. 

Για τον ίδιο, σημαντική είναι και η σύνθεση της ομάδας, τα πρόσωπα δηλαδή που απαρτίζουν το ψηφοδέλτιο κάθε συνδυασμού: Εάν έχουν απήχηση στην κοινωνία, εάν τα ονόματά τους προσελκύουν ψήφους κ.ά. Τέλος, όπως υπογραμμίζει, σε αυτές τις δημοτικές εκλογές οι ψηφοφόροι θα προσέλθουν στις κάλπες με «αυξημένη απαιτητικότητα» ως αποτέλεσμα της κλιματικής κρίσης και των πρόσφατων φυσικών καταστροφών.

«Έχουν αντιληφθεί οι πολίτες ότι ο ρόλος της αυτοδιοίκησης είναι σημαντικός για τη θωράκιση των πόλεων, επομένως το ποιος βρίσκεται στο τιμόνι ενός δήμου είναι γι’ αυτούς σημαντικό και καθοριστικό», καταλήγει ο κ. Ζούπης.

Θεόδωρος Χατζηπαντελής, καθηγητής ΑΠΘ

Ο Θεόδωρος Χατζηπαντελής, καθηγητής Εφαρμοσμένης Στατιστικής στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών του ΑΠΘ και διευθυντής του Εργαστηρίου Εφαρμοσμένης Πολιτικής Έρευνας εκτιμά, μιλώντας στη «ΜτΚ», ότι οι ψηφοφόροι επιλέγουν δήμαρχο με κριτήριο κατά 50% το πρόσωπο, κατά 25% την κομματική στήριξη και κατά 25% τα προβλήματα της πόλης. 

Πρώτος παράγοντας που θα καθορίσει το αποτέλεσμα των εκλογών στον δήμο της Θεσσαλονίκης είναι το αφήγημα και το σχέδιο κάθε υποψηφίου και η απήχηση που θα έχει αυτό. Για τον κ. Χατζηπαντελή βαρύνουσα σημασία έχουν και τα πρόσωπα-συνεργάτες που πλαισιώνουν κάθε συνδυασμό. Τρίτος παράγοντας είναι ο... πρότερος έντιμος βίος. 

«Οι νυν δήμαρχοι έχουν κάνει απολογισμό του έργου τους και οι πολίτες έχουν αξιολογήσει θετικά ή αρνητικά το έργο αυτό», αναφέρει. Σύμφωνα με τον ίδιο στον δήμο Θεσσαλονίκης βασικοί διεκδικητές της δημαρχίας είναι οι κ.κ. Ζέρβας, Αγγελούδης και Πέγκας.

«Ο δήμος Θεσσαλονίκης δεν μπορεί να διοικηθεί δημαρχοκεντρικά. Όταν συμβαίνει αυτό το αποτέλεσμα είναι αρνητικό. Οι πολίτες θέλουν να ακούσουν λύσεις για τα ιδιαίτερα προβλήματα της περιοχής τους. Όποιος τους πείσει, εκείνος θα ψηφιστεί» καταλήγει ο κ. Χατζηπαντελής.

Πασχάλης Τεμεκενίδης, Palmos Analysis

Ο διευθυντής Ερευνών της «Palmos Analysis» Πασχάλης Τεμεκενίδης εκτιμά πως δύο είναι τα βασικά στοιχεία που θα κρίνουν το αποτέλεσμα των εκλογών στον δήμο Θεσσαλονίκης: «Η ικανοποίηση για τον απερχόμενο δήμαρχο και το δίπολο του δευτέρου γύρου».

«Χαμηλή ικανοποίηση σημαίνει και δυσκολίες στην εκλογή. Βέβαια, ο Κωνσταντίνος Ζέρβας ξεκίνησε από χαμηλή βάση το 2019», εξηγεί. 

«Η στήριξη από τη Νέα Δημοκρατία του δίνει κάποιος πόντους αλλά ταυτόχρονα δημιουργεί προβλήματα εάν συγκροτηθεί ένα ενιαίο μέτωπο απέναντί του, ειδικά εάν συσπειρωθούν κόμματα που αντιπολιτεύονται τη ΝΔ. Ο Στέλιος Αγγελούδης και ο Σπύρος Πέγκας από την άλλη είναι δύο υποψηφιότητες με διαφορετικά χαρακτηριστικά. Και οι δύο είναι εξίσου πιθανό να περάσουν στο δεύτερο γύρο. Δεδομένου ότι οι αποστάσεις τους δεν είναι μεγάλες, η μάχη της δεύτερης θέσης είναι δύσκολη και θα κριθεί από τους αναποφάσιστους», τονίζει ο κ. Τεμεκενίδης. 

Εξηγεί δε πως τα ενδεχόμενα «δίπολα» που μετριούνται σε έρευνες, ανατρέπονται μετά το αποτέλεσμα των πρώτων εκλογών.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στη 01.10.2023