Τα ευρωπαϊκά κόμματα που στηρίζουν την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση αναμένεται να διατηρήσουν το 63% των καθιερωμένων εδρών, όπως ανακοίνωσε η Ipsos για λογαριασμό του Euronews. 

Αυτό προκύπτει από δημοσκόπηση που διενεργήθηκε και δημοσιεύθηκε την Τρίτη, σήμερα. Παρά την αυξανόμενη δυναμική της ακροδεξιάς και την παρακμή των Πρασίνων και των Φιλελεύθερων, οι φιλοευρωπαϊκές δυνάμεις διατηρούν τον έλεγχο.

Η δημοσκόπηση, που βασίζεται σε σχεδόν 26.000 συμμετέχοντες από χώρες που αντιπροσωπεύουν το 96% του πληθυσμού της ΕΕ, αποτελεί την πρώτη της είδους της προοπτικής των ευρωεκλογών του Ιουνίου.

Στην Ελλάδα, η Νέα Δημοκρατία αναμένεται να είναι το πρώτο κόμμα, ενώ στην Κύπρο ο Δημοκρατικός Συναγερμός είναι προβλεπόμενος ως το πρώτο κόμμα.

Αν και αναμένεται να διατηρηθεί η κυριαρχία των κεντρικών δυνάμεων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, που είναι απαραίτητη για την εκλογή αξιωματούχων και την έγκριση νομοθεσιών, οι ευρωσκεπτικιστικές δυνάμεις της δεξιάς ενδέχεται να κερδίσουν έδαφος.

Με σχεδόν 400 εκατομμύρια ψηφοφόρους, οι ευρωεκλογές του Ιουνίου 2024 για την εκλογή 720 ευρωβουλευτών θα αποτελέσουν μία από τις μεγαλύτερες δημοκρατικές ασκήσεις.

Παρά τις δυσκολίες των τελευταίων χρόνων λόγω πανδημίας, αύξησης των τιμών και γεωπολιτικών κρίσεων, η Ipsos προβλέπει ελάχιστη αλλαγή στην επιρροή των κυρίαρχων κομμάτων της ΕΕ.

Οι φιλοευρωπαίοι εξακολουθούν να κατέχουν την πλειοψηφία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Ο αριθμός των ευρωβουλευτών από το κεντροδεξιό ΕΛΚ και τους Σοσιαλιστές αναμένεται να μεταβληθεί ελάχιστα σε σχέση με την τρέχουσα κατάσταση.

Στην τρίτη θέση αναμένεται να βρεθεί το ασθενές Renew Europe, ο φιλελεύθερος συνασπισμός του Εμανουέλ Μακρόν. Αντίθετα, η ανερχόμενη ριζοσπαστική δεξιά ID και οι ευρωσκεπτικιστικές ομάδες του ECR αναμένεται να ρίξουν το κόμμα των Πρασίνων στην έκτη θέση, σύμφωνα με τη δημοσκόπηση.

Ένα από τα βασικά καθήκοντα του επόμενου Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου θα είναι να επιλέξει το πρόσωπο που θα αναλάβει την προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στη νέα θητεία.

Αυτό σημαίνει καλά νέα για την τρέχουσα πρόεδρο της Κομισιόν, Ούρσουλα Φοντ Ντερ Λάιεν, καθώς η ομάδα του ΕΛΚ φαίνεται να κατέχει την κορυφή, εξασφαλίζοντας 177 από τους 720 ευρωβουλευτές, σύμφωνα με τη δημοσκόπηση.

Στη συνέχεια, θα μπορούσε να αποκτήσει πλειοψηφία με την υποστήριξη άλλων δύο μεγάλων φιλοευρωπαϊκών κομμάτων, συμπεριλαμβανομένων των Σοσιαλιστών και είτε των Πρασίνων είτε των Φιλελεύθερων, σύμφωνα με τα αποτελέσματα.

Παρόλα αυτά, όπως δήλωσε ο Fabian Zuleeg του Κέντρου Ευρωπαϊκής Πολιτικής στο Euronews, οι αριθμοί αυτοί δεν αποτελούν όλη την ιστορία. Η πραγματικότητα είναι ότι τα κόμματα και οι χώρες συχνά δεν είναι πιστά σε ψηφοφορίες που συναρμολογούνται για επιμέρους πολιτικά ζητήματα.

«Η δημιουργία πλειοψηφιών στο Κοινοβούλιο θα γίνει πολύ πιο δύσκολη» αν το κέντρο αποδυναμωθεί, συμπλήρωσε ο Zuleeg, διευθυντής σύμβουλος του κέντρου σκέψης με έδρα τις Βρυξέλλες, ιδίως σε αμφιλεγόμενα θέματα. Αυτό μπορεί να οδηγήσει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να εξαρτάται περισσότερο από μη νομοθετικά μέσα, όπως τα προγράμματα δαπανών ή ο καθορισμός προτύπων.

Άνοδος της ακροδεξιάς

Με προβλεπόμενη αύξηση των εδρών κατά 30 μεταξύ των ομάδων ID και ECR, η ακροδεξιά φαίνεται να επικρατεί - αλλά αυτό συμβαίνει και με την υποστήριξη χωρών που θεωρούνται συχνά ως οι πιο φιλοευρωπαϊκές.

Ο Εθνικός Συναγερμός, το γαλλικό κόμμα υπό την ηγεσία της Μαρίν Λεπέν, προβλέπεται να κερδίσει δέκα επιπλέον έδρες και να γίνει το μεγαλύτερο κόμμα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο μαζί με το CDU/CSU της Γερμανίας.

Ο Geert Wilders - η έκπληξη-νικητής των εθνικών εκλογών του Νοεμβρίου 2023 στην Ολλανδία - αναμένεται να καταλάβει εννέα έδρες.

Το ακροδεξιό κόμμα Fratelli d'Italia της Τζόρτζια Μελόνι προβλέπεται να καταλάβει 24 από τις 76 έδρες της Ιταλίας, ενώ στο Βέλγιο, δύο δεξιά κόμματα, το Vlaams Belang (Φλαμανδικό Συμφέρον) και το NVA, αναμένεται να καταλάβουν από τρεις έδρες. Το κόμμα AfD της Γερμανίας προβλέπεται να έχει 15 ευρωβουλευτές, καταλαμβάνοντας την κοινή τρίτη θέση σε εθνικό επίπεδο.

Αυτές οι επιτυχίες θα μπορούσαν να έχουν συνέπειες για τη χάραξη ευρωπαϊκής πολιτικής, σύμφωνα με τον ακαδημαϊκό Cas Mudde, με μια πιο αυστηρή προσέγγιση στη μετανάστευση και τους πράσινους νόμους.

Ωστόσο, η ακροδεξιά δεν συμφωνεί πάντα σε θέματα όπως η υποστήριξη προς την Ουκρανία, και μια αποχώρηση τύπου Brexit δεν είναι στην ατζέντα, σύμφωνα με τον Mudde, καθηγητή στο Πανεπιστήμιο της Γεωργίας των ΗΠΑ, ειδικευόμενο στον ευρωπαϊκό λαϊκιστικό εξτρεμισμό.

«Συνολικά, αναμένεται να υπάρξει μικρότερη υποστήριξη για την εμβάθυνση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης», δήλωσε στο Euronews σε ηλεκτρονικό μήνυμα, προσθέτοντας ότι «τα περισσότερα ακροδεξιά κόμματα σήμερα θέλουν να μετασχηματιστούν παρά να εγκαταλείψουν την ΕΕ».

Οι Πράσινοι χάνουν υποστήριξη

Μια πιθανή αλλαγή που προβλέπεται είναι η μεταβολή στην περιβαλλοντική πολιτική της ΕΕ, καθώς το σύνολο επιδιώκει τη μείωση των εκπομπών κατά 55% έως το 2030.

Σύμφωνα με τη δημοσκόπηση, το Κόμμα των Πρασίνων προβλέπεται να χάσει 17 ευρωβουλευτές, κυρίως στη Γαλλία και τη Γερμανία - ενώ η θέση του ΕΛΚ έχει πρόσφατα σκληρύνει κατά των πράσινων πολιτικών της ΕΕ.

Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι θα υπάρξει μια κλιματική στροφή, δεδομένου ότι η ΕΕ έχει ήδη θέσει τους γενικούς στόχους της, δήλωσε ο Jos Delbeke στο Euronews σε συνέντευξή του.

«Έχουν ήδη συμφωνηθεί σημαντικά νομοθετήματα», και η επόμενη θητεία θα επικεντρωθεί περισσότερο στην εφαρμογή τους, δήλωσε ο Delbeke, καθηγητής στη Σχολή Διακρατικής Διακυβέρνησης της Φλωρεντίας, ο οποίος στο παρελθόν ήταν επικεφαλής του τμήματος κλιματικής αλλαγής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Η διάλυση της πράσινης συμφωνίας «θα είναι πολύ δύσκολο να επιτευχθεί» - παρά τις αυξανόμενες διαμαρτυρίες των αγροτών και την ανάγκη να γίνει περισσότερη δουλειά για την αντιμετώπιση της ρύπανσης και την προστασία της φύσης, εξήγησε.

Παραμένουν οι αβεβαιότητες

Η Ipsos πραγματοποίησε τηλεφωνική και διαδικτυακή έρευνα σε 25.916 άτομα σε 18 χώρες, μεταξύ 23 Φεβρουαρίου και 5 Μαρτίου. Τα αποτελέσματα σταθμίστηκαν εκ νέου για να διασφαλιστεί η αντιπροσωπευτικότητα και συμπληρώθηκαν με έρευνα ντοκουμέντων για τα υπόλοιπα, μικρότερα εννέα μέλη της ΕΕ.

Παρόλα αυτά, υπάρχουν ακόμα τρεις μήνες μέχρι τις εκλογές - και αυτές είναι προβλέψεις, όχι αποτελέσματα. Ακόμα και μετά τις εκλογές, μπορεί να υπάρξουν αλλαγές ή νέοι συνασπισμοί.

Ένα κύριο πράγμα που θα πρέπει να παρακολουθήσουμε είναι ο ρόλος των «ανεξάρτητων» ευρωβουλευτών που δεν ανήκουν σε καμία ομάδα, οι οποίοι σύμφωνα με τη δημοσκόπηση μπορεί να αποτελούν σχεδόν το 10% των νομοθετών.

Παρόλο που πρόκειται για ένα μικτό σύνολο που περιλαμβάνει αριστερούς και κεντρώους πολιτικούς, περιλαμβάνει επίσης περίπου 12 από το δεξιό κόμμα Fidesz της Ουγγαρίας, το οποίο αποχώρησε από το ΕΛΚ το 2021. Λαμβάνοντας υπόψη αυτούς τους παράγοντες, το Κοινοβούλιο ενδέχεται να δει μια δεξιά πλειοψηφία - αν και με μικρή διαφορά.

Επίσης, η θέση του προς το παρόν ανεξάρτητου Κινήματος Πέντε Αστέρων της Ιταλίας θα μπορούσε να αποδειχθεί κρίσιμη. Εάν καταφέρει να ενταχθεί στο κόμμα των Πρασίνων, όπως έχει προσπαθήσει να κάνει στο παρελθόν, οι προβλεπόμενοι 16 ευρωβουλευτές του θα μπορούσαν να αλλάξουν σημαντικά την εκλογική αριθμητική.