Δημοσκόπηση: Προβάδισμα 17,7 μονάδων για τη ΝΔ έναντι του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ
«Μάχη» για την τέταρτη θέση ενόψει ευρωεκλογών ανάμεσα σε ΚΚΕ και Ελληνική Λύση
07/04/2024 13:00
Στις 17,7 μονάδες διαμορφώνεται η διαφορά της πρώτης Νέας Δημοκρατίας από τον δεύτερο ΣΥΡΙΖΑ Προοδευτική Συμμαχίa, σύμφωνα με δημοσκόπηση της Palmos analysis για την εφημερίδα «Ελεύθερος Τύπος» της Κυριακής.
Σύμφωνα με το eleftherostypos.gr η δημοσκόπηση δείχνει ότι ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ και ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, κατάσταση η οποία διαμορφώνεται και στα δύο κόμματα που διεκδικούν την τέταρτη θέση, δηλαδή το ΚΚΕ και την Ελληνική Λύση.
Πάνω από το όριο του 3% -και την εκλογή ευρωβουλευτή- βρίσκονται η Πλεύση Ελευθερίας, η Νέα Αριστερά, η ακροδεξιά Νίκη και οι ακροδεξιοί Σπαρτιάτες.
Ευρήματα
Τόσο τα ποσοτικά όσο και τα ποιοτικά ευρήματα επιβεβαιώνουν την κυριαρχία του Κυριάκου Μητσοτάκη και της Ν.Δ. στο πολιτικό σκηνικό, ενώ αναδεικνύουν και ποια ζητήματα απασχολούν τους πολίτες, τα οποία και είναι πιθανό να καθορίσουν την ψήφο τους.
Βρισκόμαστε στις αρχές Απριλίου και ενώ έχει προηγηθεί ένα τρίμηνο, στο οποίο η κομματική αντιπαράθεση χτύπησε «κόκκινο», καθώς η κυβέρνηση προώθησε νομοθετικές μεταρρυθμίσεις, όπως η επιστολική ψήφος για τους έχοντες εκλογικό δικαίωμα σε εσωτερικό και εξωτερικό, ο πολιτικός γάμος των ομοφύλων και η θεσμοθέτηση των μη κρατικών πανεπιστημίων.
Παράλληλα, σε αυτό το διάστημα υπήρξαν οι διαδηλώσεις των αγροτών, οι καταλήψεις σε σχολές ΑΕΙ, η υπόθεση των emails προς απόδημους ψηφοφόρους, αλλά και η εκτός ορίων εργαλειοποίηση της τραγωδίας των Τεμπών από όλα τα κόμματα της αντιπολίτευσης, με αποκορύφωμα την πρόταση μομφής κατά της κυβέρνησης την προηγούμενη εβδομάδα και τις τοξικές επιθέσεις κατά της συζύγου του πρωθυπουργού.
Τα ευρήματα της δημοσκόπησης, ωστόσο, «γκρεμίζουν» τα ψευδοαφηγήματα του Στέφανου Κασσελάκη και του ΣΥΡΙΖΑ, πως η κυβέρνηση έχει υποστεί σημαντική φθορά και ότι «έχουν αλλάξει πολλά δεδομένα από πέρσι το καλοκαίρι», φτάνοντας στο σημείο να ζητήσει πρόωρες εθνικές κάλπες.
Εμπιστοσύνη
Το αντίθετο ισχύει. Η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη, λίγο πριν ολοκληρώσει το πέμπτο έτος στην εξουσία, συνεχίζει να απολαμβάνει την εμπιστοσύνη της πλειοψηφίας των πολιτών.
Στην πρόθεση ψήφου με αναγωγή για τις ευρωεκλογές η Ν.Δ. βρίσκεται στο 31,8%, ο ΣΥΡΙΖΑ στο 14,1%, το ΠΑΣΟΚ στο 13%, η Ελληνική Λύση στο 10,3%, το ΚΚΕ στο 9,4%, ενώ ακολουθούν Πλεύση Ελευθερίας με 4,2%, Νέα Αριστερά με 4%, Νίκη με 3,5% και Σπαρτιάτες με 3,3%. Το κόμμα Δημοκράτες του Ανδρέα Λοβέρδου βρίσκεται κάτω από το όριο του 3%, με 1,3%, αλλά όπως φαίνεται προκαλεί ζημιά στο ΠΑΣΟΚ.
Οσον αφορά στο ίδιο ερώτημα, αλλά για τις βουλευτικές εκλογές, τα ποσοστά των κομμάτων διαμορφώνονται ως εξής: Ν.Δ. 33,9%, ΣΥΡΙΖΑ 14,4%, ΠΑΣΟΚ 11,5%, Ελληνική Λύση 10,6%, ΚΚΕ 9%, Νέα Αριστερά 4,1%, Πλεύση Ελευθερίας 4%, Νίκη 3,5% και Σπαρτιάτες 2,8%.
Αρα, αν και οι επόμενες εθνικές εκλογές απέχουν τρία χρόνια, το προβάδισμα της Ν.Δ. είναι σχεδόν 20 μονάδες, ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι το ΠΑΣΟΚ πέφτει ακόμα πιο κάτω, αλλά και ότι ενώ όλα τα μικρά κόμματα χάνουν ένα μέρος των δυνάμεών τους, η Ελληνική Λύση δείχνει να συγκρατεί τα ποσοστά της.
Προφανώς και δεν είναι όλα ρόδινα για το Μέγαρο Μαξίμου και το κυβερνητικό σχήμα. Το 62% των πολιτών θεωρούν ότι η χώρα κινείται προς τη λάθος κατεύθυνση, αλλά είναι εξαιρετικά σημαντικό για την κυβέρνηση πως το 33% υποστηρίζει πως η Ελλάδα προχωράει σωστά.
Αυτό επιβεβαιώνεται και από το 29%, που δηλώνει πολύ ή αρκετά ικανοποιημένο από το κυβερνητικό έργο, ενώ το 30% νιώθει λίγο ικανοποιημένο και το 41% καθόλου.
Τα ποσοστά ικανοποίησης των πολιτών κινούνται σε αρκετά καλό επίπεδο για την κυβέρνηση, αλλά τα παραπάνω ποιοτικά ευρήματα έρχονται για να επιβεβαιώσουν τις αρρυθμίες που υπάρχουν στο κυβερνητικό έργο. Γι’ αυτό και η κυβέρνηση ετοιμάζει μια προεκλογική «αντεπίθεση» με στόχο να βάλει στο τραπέζι ένα νέο πακέτο μεταρρυθμίσεων, να συνεχίσει να δίνει τη μάχη με το πρόβλημα της ακρίβειας και να παρουσιάσει το πρώτο ολοκληρωμένο σχέδιο για την αντιμετώπιση του δημογραφικού και τη στήριξη της οικογένειας.
Παράλληλα, η κυβέρνηση αναμένεται να θέσει το δίλημμα της κάλπης των ευρωεκλογών «πολιτική σταθερότητα ή αβεβαιότητα», όπως έκανε και με τη δήλωσή του ο πρωθυπουργός, ζητώντας από τους πολίτες «να στείλουμε ένα πολιτικό μήνυμα στις ευρωεκλογές που έρχονται: ότι αυτή η κυβέρνηση είναι μία κυβέρνηση ισχυρή, σταθερή, με λαϊκή νομιμοποίηση, η οποία πρέπει να μπορεί να συνεχίσει απρόσκοπτα το έργο της, όπως επέλεξε ο ελληνικός λαός, εξάλλου, στις εκλογές του Ιουνίου του 2023».
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, άλλωστε, παραμένει το ισχυρό χαρτί της κυβέρνησης. Η σαρωτική υπεροχή του απέναντι σε όλους τους πολιτικούς αρχηγούς είναι αδιαμφισβήτητη, καθώς συγκεντρώνει 31% σε θετικές γνώμες.
Την ίδια ώρα τόσο ο Στέφανος Κασσελάκης όσο και ο Νίκος Ανδρουλάκης δείχνουν ότι δεν διαθέτουν θετική απήχηση, ώστε να σταθούν ως αρχηγοί ενός κόμματος, που θα παίξει τον πραγματικό ρόλο της αξιωματικής αντιπολίτευσης στο πολιτικό σκηνικό, ανεξάρτητα από το ποιος θα είναι δεύτερος ή τρίτος στις ευρωεκλογές και κατατάσσονται αντίστοιχα στην πέμπτη και έκτη θέση της αξιολόγησης. Τέλος, ειδικά για τον ΣΥΡΙΖΑ είναι άκρως απογοητευτικό ότι το 85% των πολιτών δηλώνει καθόλου ή λίγο ικανοποιημένο από το αντιπολιτευτικό του έργο.
«ΚΑΜΠΑΝΑΚΙ» ΣΕ ΑΣΦΑΛΕΙΑ, ΥΓΕΙΑ, ΠΑΙΔΕΙΑ- «Συναγερμός» για την ακρίβεια
Μπορεί στην ειδησεογραφία να κυριαρχούν η τραγωδία των Τεμπών και η εγκληματικότητα, αλλά, όπως φαίνεται, αυτό που απασχολεί και προβληματίζει τη συντριπτική πλειοψηφία των νοικοκυριών είναι η ακρίβεια.
Οι δίχως τέλος ανατιμήσεις των προϊόντων στα σούπερ μάρκετ φέρνουν σε δύσκολη θέση τη μεσαία τάξη και τους οικονομικά ευάλωτους. Το 64% των πολιτών -έχοντας δυνατότητα τριπλής επιλογής στο γκάλοπ- δηλώνει ότι το σημαντικότερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν είναι η ακρίβεια.
Η κυβέρνηση από την αρχή της παγκόσμιας πληθωριστικής κρίσης έχει λάβει σειρά από μέτρα όπως «το καλάθι του νοικοκυριού», το πλαφόν στο κέρδος των προϊόντων, τον «κόφτη» στις προωθητικές ενέργειες και έχει επιβάλει συνολικά πρόστιμα άνω των 15 εκατομμυρίων ευρώ σε πολυεθνικές και εγχώριες εταιρίες για αθέμιτη κερδοφορία. Η πραγματικότητα, όμως, αποδεικνύει ότι όλα τα παραπάνω μέτρα δεν έχουν αποδώσει τα αναμενόμενα.
Από εκεί και πέρα, στα ζητήματα της καθημερινότητας, οι πολίτες δείχνουν να προβληματίζονται με την ασφάλεια (26%), την Υγεία (26%), την Παιδεία (19%) και τους χαμηλούς μισθούς (18%).
Ν.Δ.: Κεντροδεξιά με κοινωνικό φιλελευθερισμό
Ως ένα κεντροδεξιό κόμμα, με κυρίαρχη ιδεολογική τάση τον κοινωνικό φιλελευθερισμό, που ενισχύει τη θέση της Ελλάδας στην Ευρώπη και τον κόσμο, που προωθεί την οικονομική ανάπτυξη και είναι δημοκρατικό και ανοικτό στην κοινωνία χαρακτηρίζουν οι πολίτες τη Νέα Δημοκρατία.
Σήμερα, ολοκληρώνεται το 15ο Συνέδριο της Νέας Δημοκρατίας, το οποίο συμπίπτει με τον εορτασμό 50 ετών από την ίδρυση της παράταξης από τον Κωνσταντίνο Καραμανλή, αλλά και με τα 50 χρόνια από τη Μεταπολίτευση.
Για πρώτη φορά στην Ελλάδα, ο «Ελεύθερος Τύπος» σε συνεργασία με την «Palmos Analysis» παρουσιάζουν μία δημοσκόπηση, που έχει σκοπό να αναδείξει την ταυτότητα, την «ψυχή», τον προσανατολισμό της Νέας Δημοκρατίας στο παρελθόν, στο παρόν και το μέλλον.
Οι πολίτες, οι οποίοι δηλώνουν ψηφοφόροι της Νέας Δημοκρατίας, αλλά και όλοι -ανεξάρτητα από την κομματική τους τοποθέτηση- απαντούν σε σειρά από ερωτήματα για την προσφορά της παράταξης στην Ελλάδα από τη Μεταπολίτευση έως σήμερα, την ιδεολογική, πολιτική και κοινωνική τοποθέτηση του κόμματος, τη δημοφιλία όλων των προέδρων, τη σημερινή της ταυτότητα και τις προσδοκίες από την κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη.
Ας δούμε, λοιπόν, τις απαντήσεις των πολιτών στα πρωτότυπα ερωτήματα της έρευνας της «Palmos Analysis».
Η «ταυτότητα»
Καταρχάς το 35% των πολιτών και το 65% των ψηφοφόρων της Ν.Δ. αξιολογούν θετικά την επίδραση της κεντροδεξιάς παράταξης στην ελληνική κοινωνία και την πολιτική σκηνή από την ίδρυσή της έως σήμερα.
Οσον αφορά στην πολιτική τοποθέτηση κεντροδεξιά τη χαρακτηρίζει το 32% του γενικού κοινού και το 45% των ψηφοφόρων της Ν.Δ., δεξιά το 34% και 22% και κεντρώα το 15% και 19%, αντίστοιχα. Υπάρχει, βέβαια, και ένα 7% του συνόλου των ερωτηθέντων, που την τοποθετούν στην κεντροαριστερά.
Στο ερώτημα για την ιδεολογικοκοινωνική τάση, στην οποία βρίσκεται σήμερα πιο κοντά η Ν.Δ., υπάρχουν διαφοροποιήσεις. Οι ψηφοφόροι της γαλάζιας παράταξης θεωρούν κατά 23% τον κοινωνικό φιλελευθερισμό, 20% τον νεοφιλελευθερισμό, 13% τη λαϊκή δεξιά, 7% τη σοσιαλδημοκρατία και 5% τον εθνικό πατριωτισμό. Στο σύνολο των συμμετεχόντων στο γκάλοπ οι απαντήσεις είναι νεοφιλελευθερισμός 28%, λαϊκή δεξιά 15%, κοινωνικός φιλελευθερισμός 13%, σοσιαλδημοκρατία και εθνικός πατριωτισμός από 7%.
Διαφοροποιήσεις υπάρχουν και στις απαντήσεις, για το αν η Ν.Δ. πρέπει να παραμείνει στη «ρότα» που είναι σήμερα ή να «στρίψει» προς Κέντρο ή Δεξιά. Εδώ, το 40% των ψηφοφόρων της Ν.Δ. επιθυμεί να παραμείνει στη σημερινή ιδεολογική της τοποθέτηση, το 27% να μετακινηθεί προς το Κέντρο και το 17% προς τη Δεξιά. Αντίστοιχα, στο γενικό σύνολο τα ποσοστά είναι 23%, 30% και 13%.
Οι προσδοκίες
Το 79% των ψηφοφόρων της Ν.Δ. θεωρούν πως το κόμμα τους ενισχύει τη θέση της Ελλάδας στην Ευρώπη και τον κόσμο, το 69% πως είναι δημοκρατικό και ανοικτό στην κοινωνία, το 68% ότι προωθεί την οικονομική ανάπτυξη, το 57% νιώθει κοντά στις θέσεις που εκφράζει και πως έχει κοινωνική ευαισθησία, το 51% πως δημιουργεί συνθήκες για κοινωνική δικαιοσύνη. Ζήτημα φαίνεται πως υπάρχει σε θέματα αξιοκρατίας και προστασίας της δημόσιας Υγείας, όπου μόνο το 43% και 46% των γαλάζιων ψηφοφόρων κρίνουν το κόμμα θετικά. Η σειρά αξιολόγησης δεν αλλάζει στο γενικό σύνολο, αλλά όπως είναι αναμενόμενο, υπάρχει μικρότερη αποδοχή.
Τελευταίο, αλλά εξαιρετικά σημαντικό, είναι η απάντηση στο ερώτημα για το ποιες είναι οι προσδοκίες της κοινωνίας από τη δεύτερη τετραετία της Ν.Δ. Οικονομική ανάπτυξη και αύξηση εισοδημάτων περιμένει το 37% των πολιτών και το 46% των ψηφοφόρων της Ν.Δ., ενίσχυση Υγείας – Παιδείας 36% και 38%, αντιμετώπιση της ακρίβειας 28% και 31%, πάταξη της εγκληματικότητας 16% και 20% αντίστοιχα.
Ο Κυριάκος μετά τον... «Εθνάρχη»
Την αποδοχή της συντριπτικής πλειοψηφίας των πολιτών κερδίζει ο ιδρυτής της Νέας Δημοκρατίας, Κωνσταντίνος Καραμανλής, πιστοποιώντας τον τίτλο του Εθνάρχη και του πολιτικού ηγέτη που έπαιξε τον πιο σημαντικό ρόλο στα 50 χρόνια της Μεταπολίτευσης. Το 60% όλων των ψηφοφόρων και το 68% των ψηφοφόρων της Ν.Δ. δηλώνουν ότι είναι ο πιο σημαντικός αρχηγός της κεντροδεξιάς παράταξης για την Ελλάδα.
Στη δεύτερη θέση και με εξαιρετικά υψηλά ποσοστά, ο Κυριάκος Μητσοτάκης, αντίστοιχα με 21% και 40%.
Στην τρίτη και τέταρτη θέση υπάρχει εναλλαγή με τους Κώστα Καραμανλή και Κώστα Μητσοτάκη να συγκεντρώνουν 20% και 16% στο γενικό κοινό, αλλά να έχουν 17% και 20% στους ψηφοφόρους της Ν.Δ.
Ακολουθούν ο Ευάγγελος Αβέρωφ με 12% και 8%, ο Γεώργιος Ράλλης με 7% και 5%, ο Αντώνης Σαμαράς με 6%, ο Μιλτιάδης Εβερτ με 4% και ο Βαγγέλης Μεϊμαράκης με 3%.
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι ερωτώμενοι είχαν μέχρι δύο επιλογές στην απάντησή τους.
Ευρωκάλπες με ατζέντα εθνικών εκλογών
Γράφει ο Πασχάλης-Αλέξανδρος Τεμενεκίδης
(Διευθυντής Ερευνών Palmos Analysis temekenidis@palmosanalysis.gr)
ΚΑΘΩΣ ΠΛΗΣΙΑΖΟΥΜΕ στην τελική ευθεία για τις ευρωεκλογές του Ιουνίου 2024, καταγράφονται τάσεις διαφοροποιήσεων στους κομματικούς συσχετισμούς και οι κάλπες αποκτούν όλο και μεγαλύτερη σημασία για την επόμενη μέρα στο πολιτικό σκηνικό.
Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ διανύει μια μάλλον δύσκολη πολιτικά περίοδο, είτε λόγω των νομοθετικών της κινήσεων (βλέπε γάμο ομόφυλων ζευγαριών και μη κρατικά πανεπιστήμια) είτε λόγω των εξελίξεων στην τραγωδία των Τεμπών και της, μόλις προ ημερών, γυναικοκτονίας έξω από το Αστυνομικό Τμήμα των Αγίων Αναργύρων. Παράλληλα, η ακρίβεια εξακολουθεί να είναι το κυρίαρχο πρόβλημα στην καθημερινότητα των νοικοκυριών, τα οποία, προς το παρόν τουλάχιστον, δεν νιώθουν κάποια αποσυμπίεση από τα μέτρα ανάσχεσης που υιοθέτησε η κυβέρνηση.
ΟΛΑ ΑΥΤΑ αφήνουν το αποτύπωμά τους στους ποιοτικούς δείκτες: η ικανοποίηση από το κυβερνητικό έργο έχει μειωθεί αισθητά σε σχέση με τρεις (3) μήνες πριν, ενώ αντίστοιχη μείωση καταγράφεται και στο ποσοστό των πολιτών που δηλώνουν ότι τα πράγματα κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση. Ωστόσο, σε επίπεδο εκλογικής επιρροής εν όψει των ευρωεκλογών, η Νέα Δημοκρατία φαίνεται να κινείται -προς το παρόν- κοντά στις επιδόσεις της των ευρωεκλογών του 2019. Είναι προφανές ότι εάν η Νέα Δημοκρατία προσεγγίσει την εκλογική επίδοση των ευρωεκλογών του 2019, και μάλιστα έπειτα από πέντε (5) χρόνια στο τιμόνι της χώρας, θα μπορεί να ισχυριστεί ότι πέρασε τον «σκόπελο» της ευρωκάλπης, χωρίς σοβαρά προβλήματα. Αν, όμως, το ποσοστό της δεν έχει μπροστά το 3, θα καταγραφεί μια εικόνα φθίνουσας πορείας, που μπορεί να οδηγήσει σε διαφορετική δυναμική και εξελίξεις, μεσοπρόθεσμα.
Η ΕΙΚΟΝΑ στον χώρο της αντιπολίτευσης μπορεί να περιγραφεί συνοπτικά με δύο λέξεις: κατακερματισμός και ανταγωνισμός. Ο κατακερματισμός είναι προφανής: κανένα κόμμα δεν πλησιάζει το 20%, ώστε να εδραιωθεί ως ο προφανής ανταγωνιστικός πόλος της Ν.Δ., ενώ οι μνηστήρες της δεύτερης θέσης (ΣΥΡΙZA και ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ) βρίσκονται κοντά και κανένας δεν μπορεί να προβλέψει με ασφάλεια την τελική τους κατάταξη το βράδυ της 9ης Ιουνίου. Ωστόσο, είναι προφανές ότι ο ΣΥΡΙΖΑ ανακάμπτει αισθητά από τον δημοσκοπικό «χειμώνα» των προηγούμενων μηνών, ενώ, αντίθετα, το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ εμφανίζει σαφή ανακοπή των ανοδικών τάσεων που είχε καταγράψει, με αποτέλεσμα να βρίσκεται -δημοσκοπικά πάντα- ξανά στην τρίτη θέση.
ΟΙ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΕΣ κινήσεις της κυβέρνησης, ειδικά στο θέμα των ομόφυλων ζευγαριών, καθώς και η ανάδειξη θεμάτων εγκληματικότητας και δημόσιας ασφάλειας, δίνουν αέρα στα πανιά της Ελληνικής Λύσης του κ. Βελόπουλου, ο οποίος εισπράττει δυσαρεστημένους από την κυβέρνηση (ψηφοφόρους της Ν.Δ.), και μάλιστα από δύο πλευρές: από παραδοσιακούς ψηφοφόρους που αυτοτοποθετούνται στη Δεξιά, αλλά και από ψηφοφόρους που αυτοτοποθετούνται στον χώρο του Κέντρου και δείχνουν να πείθονται από τη ρητορική του κ. Βελόπουλου, την οποία αντιμετωπίζουν ως «φωνή λογικής».
ΣΤΟ ΑΛΛΟ άκρο του άξονα Αριστεράς-Δεξιάς, το ΚΚΕ καταγράφει επίσης αυξητικές τάσεις, εισπράττοντας μεγάλο ποσοστό ψηφοφόρων που αυτοτοποθετούνται στην Αριστερά (μάλιστα, έχει περάσει στην πρώτη θέση σε αυτήν την ομάδα ψηφοφόρων), αλλά και κεφαλαιοποιώντας την υψηλή δημοτικότητα του κ. Κουτσούμπα. Στους κερδισμένους της περιόδου και η κ. Κωνσταντοπούλου, που διατηρεί υψηλή δημοτικότητα, ενώ η Νέα Αριστερά φαίνεται να κερδίζει σταδιακά το στοίχημα του 3% και μπορεί να ελπίζει σε υψηλότερες επιδόσεις. Το στοίχημα του 3% φαίνεται, προς το παρόν, να κερδίζει και η ΝΙΚΗ, ενώ για τους «Σπαρτιάτες» το μέλλον είναι άγνωστο μετά και τις τελευταίες δικαστικές εξελίξεις.
ΣΕ ΚΑΘΕ περίπτωση, οι ευρωεκλογές μόνο ατζέντα ευρωπαϊκών θεμάτων δεν θα έχουν. Μόλις το 30% των ψηφοφόρων αναφέρει ότι το βασικό κριτήριο για την ψήφο τους τον Ιούνιο θα είναι οι θέσεις των κομμάτων για την Ευρώπη. Η μεγάλη πλειοψηφία θα κατευθυνθεί προς τις κάλπες με στόχο να στείλει μηνύματα παντού: από το να τιμωρήσει ή να επιβραβεύσει την κυβέρνηση μέχρι το να ενισχύσει κάποιο μικρότερο κόμμα ή να καθορίσει τον κύριο αντίπαλο της Ν.Δ. στις επόμενες βουλευτικές κάλπες, όποτε κι αν στηθούν.
Πηγή: eleftherostypos.gr
Σχετικά Άρθρα
Στις 17,7 μονάδες διαμορφώνεται η διαφορά της πρώτης Νέας Δημοκρατίας από τον δεύτερο ΣΥΡΙΖΑ Προοδευτική Συμμαχίa, σύμφωνα με δημοσκόπηση της Palmos analysis για την εφημερίδα «Ελεύθερος Τύπος» της Κυριακής.
Σύμφωνα με το eleftherostypos.gr η δημοσκόπηση δείχνει ότι ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ και ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, κατάσταση η οποία διαμορφώνεται και στα δύο κόμματα που διεκδικούν την τέταρτη θέση, δηλαδή το ΚΚΕ και την Ελληνική Λύση.
Πάνω από το όριο του 3% -και την εκλογή ευρωβουλευτή- βρίσκονται η Πλεύση Ελευθερίας, η Νέα Αριστερά, η ακροδεξιά Νίκη και οι ακροδεξιοί Σπαρτιάτες.
Ευρήματα
Τόσο τα ποσοτικά όσο και τα ποιοτικά ευρήματα επιβεβαιώνουν την κυριαρχία του Κυριάκου Μητσοτάκη και της Ν.Δ. στο πολιτικό σκηνικό, ενώ αναδεικνύουν και ποια ζητήματα απασχολούν τους πολίτες, τα οποία και είναι πιθανό να καθορίσουν την ψήφο τους.
Βρισκόμαστε στις αρχές Απριλίου και ενώ έχει προηγηθεί ένα τρίμηνο, στο οποίο η κομματική αντιπαράθεση χτύπησε «κόκκινο», καθώς η κυβέρνηση προώθησε νομοθετικές μεταρρυθμίσεις, όπως η επιστολική ψήφος για τους έχοντες εκλογικό δικαίωμα σε εσωτερικό και εξωτερικό, ο πολιτικός γάμος των ομοφύλων και η θεσμοθέτηση των μη κρατικών πανεπιστημίων.
Παράλληλα, σε αυτό το διάστημα υπήρξαν οι διαδηλώσεις των αγροτών, οι καταλήψεις σε σχολές ΑΕΙ, η υπόθεση των emails προς απόδημους ψηφοφόρους, αλλά και η εκτός ορίων εργαλειοποίηση της τραγωδίας των Τεμπών από όλα τα κόμματα της αντιπολίτευσης, με αποκορύφωμα την πρόταση μομφής κατά της κυβέρνησης την προηγούμενη εβδομάδα και τις τοξικές επιθέσεις κατά της συζύγου του πρωθυπουργού.
Τα ευρήματα της δημοσκόπησης, ωστόσο, «γκρεμίζουν» τα ψευδοαφηγήματα του Στέφανου Κασσελάκη και του ΣΥΡΙΖΑ, πως η κυβέρνηση έχει υποστεί σημαντική φθορά και ότι «έχουν αλλάξει πολλά δεδομένα από πέρσι το καλοκαίρι», φτάνοντας στο σημείο να ζητήσει πρόωρες εθνικές κάλπες.
Εμπιστοσύνη
Το αντίθετο ισχύει. Η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη, λίγο πριν ολοκληρώσει το πέμπτο έτος στην εξουσία, συνεχίζει να απολαμβάνει την εμπιστοσύνη της πλειοψηφίας των πολιτών.
Στην πρόθεση ψήφου με αναγωγή για τις ευρωεκλογές η Ν.Δ. βρίσκεται στο 31,8%, ο ΣΥΡΙΖΑ στο 14,1%, το ΠΑΣΟΚ στο 13%, η Ελληνική Λύση στο 10,3%, το ΚΚΕ στο 9,4%, ενώ ακολουθούν Πλεύση Ελευθερίας με 4,2%, Νέα Αριστερά με 4%, Νίκη με 3,5% και Σπαρτιάτες με 3,3%. Το κόμμα Δημοκράτες του Ανδρέα Λοβέρδου βρίσκεται κάτω από το όριο του 3%, με 1,3%, αλλά όπως φαίνεται προκαλεί ζημιά στο ΠΑΣΟΚ.
Οσον αφορά στο ίδιο ερώτημα, αλλά για τις βουλευτικές εκλογές, τα ποσοστά των κομμάτων διαμορφώνονται ως εξής: Ν.Δ. 33,9%, ΣΥΡΙΖΑ 14,4%, ΠΑΣΟΚ 11,5%, Ελληνική Λύση 10,6%, ΚΚΕ 9%, Νέα Αριστερά 4,1%, Πλεύση Ελευθερίας 4%, Νίκη 3,5% και Σπαρτιάτες 2,8%.
Αρα, αν και οι επόμενες εθνικές εκλογές απέχουν τρία χρόνια, το προβάδισμα της Ν.Δ. είναι σχεδόν 20 μονάδες, ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι το ΠΑΣΟΚ πέφτει ακόμα πιο κάτω, αλλά και ότι ενώ όλα τα μικρά κόμματα χάνουν ένα μέρος των δυνάμεών τους, η Ελληνική Λύση δείχνει να συγκρατεί τα ποσοστά της.
Προφανώς και δεν είναι όλα ρόδινα για το Μέγαρο Μαξίμου και το κυβερνητικό σχήμα. Το 62% των πολιτών θεωρούν ότι η χώρα κινείται προς τη λάθος κατεύθυνση, αλλά είναι εξαιρετικά σημαντικό για την κυβέρνηση πως το 33% υποστηρίζει πως η Ελλάδα προχωράει σωστά.
Αυτό επιβεβαιώνεται και από το 29%, που δηλώνει πολύ ή αρκετά ικανοποιημένο από το κυβερνητικό έργο, ενώ το 30% νιώθει λίγο ικανοποιημένο και το 41% καθόλου.
Τα ποσοστά ικανοποίησης των πολιτών κινούνται σε αρκετά καλό επίπεδο για την κυβέρνηση, αλλά τα παραπάνω ποιοτικά ευρήματα έρχονται για να επιβεβαιώσουν τις αρρυθμίες που υπάρχουν στο κυβερνητικό έργο. Γι’ αυτό και η κυβέρνηση ετοιμάζει μια προεκλογική «αντεπίθεση» με στόχο να βάλει στο τραπέζι ένα νέο πακέτο μεταρρυθμίσεων, να συνεχίσει να δίνει τη μάχη με το πρόβλημα της ακρίβειας και να παρουσιάσει το πρώτο ολοκληρωμένο σχέδιο για την αντιμετώπιση του δημογραφικού και τη στήριξη της οικογένειας.
Παράλληλα, η κυβέρνηση αναμένεται να θέσει το δίλημμα της κάλπης των ευρωεκλογών «πολιτική σταθερότητα ή αβεβαιότητα», όπως έκανε και με τη δήλωσή του ο πρωθυπουργός, ζητώντας από τους πολίτες «να στείλουμε ένα πολιτικό μήνυμα στις ευρωεκλογές που έρχονται: ότι αυτή η κυβέρνηση είναι μία κυβέρνηση ισχυρή, σταθερή, με λαϊκή νομιμοποίηση, η οποία πρέπει να μπορεί να συνεχίσει απρόσκοπτα το έργο της, όπως επέλεξε ο ελληνικός λαός, εξάλλου, στις εκλογές του Ιουνίου του 2023».
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, άλλωστε, παραμένει το ισχυρό χαρτί της κυβέρνησης. Η σαρωτική υπεροχή του απέναντι σε όλους τους πολιτικούς αρχηγούς είναι αδιαμφισβήτητη, καθώς συγκεντρώνει 31% σε θετικές γνώμες.
Την ίδια ώρα τόσο ο Στέφανος Κασσελάκης όσο και ο Νίκος Ανδρουλάκης δείχνουν ότι δεν διαθέτουν θετική απήχηση, ώστε να σταθούν ως αρχηγοί ενός κόμματος, που θα παίξει τον πραγματικό ρόλο της αξιωματικής αντιπολίτευσης στο πολιτικό σκηνικό, ανεξάρτητα από το ποιος θα είναι δεύτερος ή τρίτος στις ευρωεκλογές και κατατάσσονται αντίστοιχα στην πέμπτη και έκτη θέση της αξιολόγησης. Τέλος, ειδικά για τον ΣΥΡΙΖΑ είναι άκρως απογοητευτικό ότι το 85% των πολιτών δηλώνει καθόλου ή λίγο ικανοποιημένο από το αντιπολιτευτικό του έργο.
«ΚΑΜΠΑΝΑΚΙ» ΣΕ ΑΣΦΑΛΕΙΑ, ΥΓΕΙΑ, ΠΑΙΔΕΙΑ- «Συναγερμός» για την ακρίβεια
Μπορεί στην ειδησεογραφία να κυριαρχούν η τραγωδία των Τεμπών και η εγκληματικότητα, αλλά, όπως φαίνεται, αυτό που απασχολεί και προβληματίζει τη συντριπτική πλειοψηφία των νοικοκυριών είναι η ακρίβεια.
Οι δίχως τέλος ανατιμήσεις των προϊόντων στα σούπερ μάρκετ φέρνουν σε δύσκολη θέση τη μεσαία τάξη και τους οικονομικά ευάλωτους. Το 64% των πολιτών -έχοντας δυνατότητα τριπλής επιλογής στο γκάλοπ- δηλώνει ότι το σημαντικότερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν είναι η ακρίβεια.
Η κυβέρνηση από την αρχή της παγκόσμιας πληθωριστικής κρίσης έχει λάβει σειρά από μέτρα όπως «το καλάθι του νοικοκυριού», το πλαφόν στο κέρδος των προϊόντων, τον «κόφτη» στις προωθητικές ενέργειες και έχει επιβάλει συνολικά πρόστιμα άνω των 15 εκατομμυρίων ευρώ σε πολυεθνικές και εγχώριες εταιρίες για αθέμιτη κερδοφορία. Η πραγματικότητα, όμως, αποδεικνύει ότι όλα τα παραπάνω μέτρα δεν έχουν αποδώσει τα αναμενόμενα.
Από εκεί και πέρα, στα ζητήματα της καθημερινότητας, οι πολίτες δείχνουν να προβληματίζονται με την ασφάλεια (26%), την Υγεία (26%), την Παιδεία (19%) και τους χαμηλούς μισθούς (18%).
Ν.Δ.: Κεντροδεξιά με κοινωνικό φιλελευθερισμό
Ως ένα κεντροδεξιό κόμμα, με κυρίαρχη ιδεολογική τάση τον κοινωνικό φιλελευθερισμό, που ενισχύει τη θέση της Ελλάδας στην Ευρώπη και τον κόσμο, που προωθεί την οικονομική ανάπτυξη και είναι δημοκρατικό και ανοικτό στην κοινωνία χαρακτηρίζουν οι πολίτες τη Νέα Δημοκρατία.
Σήμερα, ολοκληρώνεται το 15ο Συνέδριο της Νέας Δημοκρατίας, το οποίο συμπίπτει με τον εορτασμό 50 ετών από την ίδρυση της παράταξης από τον Κωνσταντίνο Καραμανλή, αλλά και με τα 50 χρόνια από τη Μεταπολίτευση.
Για πρώτη φορά στην Ελλάδα, ο «Ελεύθερος Τύπος» σε συνεργασία με την «Palmos Analysis» παρουσιάζουν μία δημοσκόπηση, που έχει σκοπό να αναδείξει την ταυτότητα, την «ψυχή», τον προσανατολισμό της Νέας Δημοκρατίας στο παρελθόν, στο παρόν και το μέλλον.
Οι πολίτες, οι οποίοι δηλώνουν ψηφοφόροι της Νέας Δημοκρατίας, αλλά και όλοι -ανεξάρτητα από την κομματική τους τοποθέτηση- απαντούν σε σειρά από ερωτήματα για την προσφορά της παράταξης στην Ελλάδα από τη Μεταπολίτευση έως σήμερα, την ιδεολογική, πολιτική και κοινωνική τοποθέτηση του κόμματος, τη δημοφιλία όλων των προέδρων, τη σημερινή της ταυτότητα και τις προσδοκίες από την κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη.
Ας δούμε, λοιπόν, τις απαντήσεις των πολιτών στα πρωτότυπα ερωτήματα της έρευνας της «Palmos Analysis».
Η «ταυτότητα»
Καταρχάς το 35% των πολιτών και το 65% των ψηφοφόρων της Ν.Δ. αξιολογούν θετικά την επίδραση της κεντροδεξιάς παράταξης στην ελληνική κοινωνία και την πολιτική σκηνή από την ίδρυσή της έως σήμερα.
Οσον αφορά στην πολιτική τοποθέτηση κεντροδεξιά τη χαρακτηρίζει το 32% του γενικού κοινού και το 45% των ψηφοφόρων της Ν.Δ., δεξιά το 34% και 22% και κεντρώα το 15% και 19%, αντίστοιχα. Υπάρχει, βέβαια, και ένα 7% του συνόλου των ερωτηθέντων, που την τοποθετούν στην κεντροαριστερά.
Στο ερώτημα για την ιδεολογικοκοινωνική τάση, στην οποία βρίσκεται σήμερα πιο κοντά η Ν.Δ., υπάρχουν διαφοροποιήσεις. Οι ψηφοφόροι της γαλάζιας παράταξης θεωρούν κατά 23% τον κοινωνικό φιλελευθερισμό, 20% τον νεοφιλελευθερισμό, 13% τη λαϊκή δεξιά, 7% τη σοσιαλδημοκρατία και 5% τον εθνικό πατριωτισμό. Στο σύνολο των συμμετεχόντων στο γκάλοπ οι απαντήσεις είναι νεοφιλελευθερισμός 28%, λαϊκή δεξιά 15%, κοινωνικός φιλελευθερισμός 13%, σοσιαλδημοκρατία και εθνικός πατριωτισμός από 7%.
Διαφοροποιήσεις υπάρχουν και στις απαντήσεις, για το αν η Ν.Δ. πρέπει να παραμείνει στη «ρότα» που είναι σήμερα ή να «στρίψει» προς Κέντρο ή Δεξιά. Εδώ, το 40% των ψηφοφόρων της Ν.Δ. επιθυμεί να παραμείνει στη σημερινή ιδεολογική της τοποθέτηση, το 27% να μετακινηθεί προς το Κέντρο και το 17% προς τη Δεξιά. Αντίστοιχα, στο γενικό σύνολο τα ποσοστά είναι 23%, 30% και 13%.
Οι προσδοκίες
Το 79% των ψηφοφόρων της Ν.Δ. θεωρούν πως το κόμμα τους ενισχύει τη θέση της Ελλάδας στην Ευρώπη και τον κόσμο, το 69% πως είναι δημοκρατικό και ανοικτό στην κοινωνία, το 68% ότι προωθεί την οικονομική ανάπτυξη, το 57% νιώθει κοντά στις θέσεις που εκφράζει και πως έχει κοινωνική ευαισθησία, το 51% πως δημιουργεί συνθήκες για κοινωνική δικαιοσύνη. Ζήτημα φαίνεται πως υπάρχει σε θέματα αξιοκρατίας και προστασίας της δημόσιας Υγείας, όπου μόνο το 43% και 46% των γαλάζιων ψηφοφόρων κρίνουν το κόμμα θετικά. Η σειρά αξιολόγησης δεν αλλάζει στο γενικό σύνολο, αλλά όπως είναι αναμενόμενο, υπάρχει μικρότερη αποδοχή.
Τελευταίο, αλλά εξαιρετικά σημαντικό, είναι η απάντηση στο ερώτημα για το ποιες είναι οι προσδοκίες της κοινωνίας από τη δεύτερη τετραετία της Ν.Δ. Οικονομική ανάπτυξη και αύξηση εισοδημάτων περιμένει το 37% των πολιτών και το 46% των ψηφοφόρων της Ν.Δ., ενίσχυση Υγείας – Παιδείας 36% και 38%, αντιμετώπιση της ακρίβειας 28% και 31%, πάταξη της εγκληματικότητας 16% και 20% αντίστοιχα.
Ο Κυριάκος μετά τον... «Εθνάρχη»
Την αποδοχή της συντριπτικής πλειοψηφίας των πολιτών κερδίζει ο ιδρυτής της Νέας Δημοκρατίας, Κωνσταντίνος Καραμανλής, πιστοποιώντας τον τίτλο του Εθνάρχη και του πολιτικού ηγέτη που έπαιξε τον πιο σημαντικό ρόλο στα 50 χρόνια της Μεταπολίτευσης. Το 60% όλων των ψηφοφόρων και το 68% των ψηφοφόρων της Ν.Δ. δηλώνουν ότι είναι ο πιο σημαντικός αρχηγός της κεντροδεξιάς παράταξης για την Ελλάδα.
Στη δεύτερη θέση και με εξαιρετικά υψηλά ποσοστά, ο Κυριάκος Μητσοτάκης, αντίστοιχα με 21% και 40%.
Στην τρίτη και τέταρτη θέση υπάρχει εναλλαγή με τους Κώστα Καραμανλή και Κώστα Μητσοτάκη να συγκεντρώνουν 20% και 16% στο γενικό κοινό, αλλά να έχουν 17% και 20% στους ψηφοφόρους της Ν.Δ.
Ακολουθούν ο Ευάγγελος Αβέρωφ με 12% και 8%, ο Γεώργιος Ράλλης με 7% και 5%, ο Αντώνης Σαμαράς με 6%, ο Μιλτιάδης Εβερτ με 4% και ο Βαγγέλης Μεϊμαράκης με 3%.
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι ερωτώμενοι είχαν μέχρι δύο επιλογές στην απάντησή τους.
Ευρωκάλπες με ατζέντα εθνικών εκλογών
Γράφει ο Πασχάλης-Αλέξανδρος Τεμενεκίδης
(Διευθυντής Ερευνών Palmos Analysis temekenidis@palmosanalysis.gr)
ΚΑΘΩΣ ΠΛΗΣΙΑΖΟΥΜΕ στην τελική ευθεία για τις ευρωεκλογές του Ιουνίου 2024, καταγράφονται τάσεις διαφοροποιήσεων στους κομματικούς συσχετισμούς και οι κάλπες αποκτούν όλο και μεγαλύτερη σημασία για την επόμενη μέρα στο πολιτικό σκηνικό.
Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ διανύει μια μάλλον δύσκολη πολιτικά περίοδο, είτε λόγω των νομοθετικών της κινήσεων (βλέπε γάμο ομόφυλων ζευγαριών και μη κρατικά πανεπιστήμια) είτε λόγω των εξελίξεων στην τραγωδία των Τεμπών και της, μόλις προ ημερών, γυναικοκτονίας έξω από το Αστυνομικό Τμήμα των Αγίων Αναργύρων. Παράλληλα, η ακρίβεια εξακολουθεί να είναι το κυρίαρχο πρόβλημα στην καθημερινότητα των νοικοκυριών, τα οποία, προς το παρόν τουλάχιστον, δεν νιώθουν κάποια αποσυμπίεση από τα μέτρα ανάσχεσης που υιοθέτησε η κυβέρνηση.
ΟΛΑ ΑΥΤΑ αφήνουν το αποτύπωμά τους στους ποιοτικούς δείκτες: η ικανοποίηση από το κυβερνητικό έργο έχει μειωθεί αισθητά σε σχέση με τρεις (3) μήνες πριν, ενώ αντίστοιχη μείωση καταγράφεται και στο ποσοστό των πολιτών που δηλώνουν ότι τα πράγματα κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση. Ωστόσο, σε επίπεδο εκλογικής επιρροής εν όψει των ευρωεκλογών, η Νέα Δημοκρατία φαίνεται να κινείται -προς το παρόν- κοντά στις επιδόσεις της των ευρωεκλογών του 2019. Είναι προφανές ότι εάν η Νέα Δημοκρατία προσεγγίσει την εκλογική επίδοση των ευρωεκλογών του 2019, και μάλιστα έπειτα από πέντε (5) χρόνια στο τιμόνι της χώρας, θα μπορεί να ισχυριστεί ότι πέρασε τον «σκόπελο» της ευρωκάλπης, χωρίς σοβαρά προβλήματα. Αν, όμως, το ποσοστό της δεν έχει μπροστά το 3, θα καταγραφεί μια εικόνα φθίνουσας πορείας, που μπορεί να οδηγήσει σε διαφορετική δυναμική και εξελίξεις, μεσοπρόθεσμα.
Η ΕΙΚΟΝΑ στον χώρο της αντιπολίτευσης μπορεί να περιγραφεί συνοπτικά με δύο λέξεις: κατακερματισμός και ανταγωνισμός. Ο κατακερματισμός είναι προφανής: κανένα κόμμα δεν πλησιάζει το 20%, ώστε να εδραιωθεί ως ο προφανής ανταγωνιστικός πόλος της Ν.Δ., ενώ οι μνηστήρες της δεύτερης θέσης (ΣΥΡΙZA και ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ) βρίσκονται κοντά και κανένας δεν μπορεί να προβλέψει με ασφάλεια την τελική τους κατάταξη το βράδυ της 9ης Ιουνίου. Ωστόσο, είναι προφανές ότι ο ΣΥΡΙΖΑ ανακάμπτει αισθητά από τον δημοσκοπικό «χειμώνα» των προηγούμενων μηνών, ενώ, αντίθετα, το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ εμφανίζει σαφή ανακοπή των ανοδικών τάσεων που είχε καταγράψει, με αποτέλεσμα να βρίσκεται -δημοσκοπικά πάντα- ξανά στην τρίτη θέση.
ΟΙ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΕΣ κινήσεις της κυβέρνησης, ειδικά στο θέμα των ομόφυλων ζευγαριών, καθώς και η ανάδειξη θεμάτων εγκληματικότητας και δημόσιας ασφάλειας, δίνουν αέρα στα πανιά της Ελληνικής Λύσης του κ. Βελόπουλου, ο οποίος εισπράττει δυσαρεστημένους από την κυβέρνηση (ψηφοφόρους της Ν.Δ.), και μάλιστα από δύο πλευρές: από παραδοσιακούς ψηφοφόρους που αυτοτοποθετούνται στη Δεξιά, αλλά και από ψηφοφόρους που αυτοτοποθετούνται στον χώρο του Κέντρου και δείχνουν να πείθονται από τη ρητορική του κ. Βελόπουλου, την οποία αντιμετωπίζουν ως «φωνή λογικής».
ΣΤΟ ΑΛΛΟ άκρο του άξονα Αριστεράς-Δεξιάς, το ΚΚΕ καταγράφει επίσης αυξητικές τάσεις, εισπράττοντας μεγάλο ποσοστό ψηφοφόρων που αυτοτοποθετούνται στην Αριστερά (μάλιστα, έχει περάσει στην πρώτη θέση σε αυτήν την ομάδα ψηφοφόρων), αλλά και κεφαλαιοποιώντας την υψηλή δημοτικότητα του κ. Κουτσούμπα. Στους κερδισμένους της περιόδου και η κ. Κωνσταντοπούλου, που διατηρεί υψηλή δημοτικότητα, ενώ η Νέα Αριστερά φαίνεται να κερδίζει σταδιακά το στοίχημα του 3% και μπορεί να ελπίζει σε υψηλότερες επιδόσεις. Το στοίχημα του 3% φαίνεται, προς το παρόν, να κερδίζει και η ΝΙΚΗ, ενώ για τους «Σπαρτιάτες» το μέλλον είναι άγνωστο μετά και τις τελευταίες δικαστικές εξελίξεις.
ΣΕ ΚΑΘΕ περίπτωση, οι ευρωεκλογές μόνο ατζέντα ευρωπαϊκών θεμάτων δεν θα έχουν. Μόλις το 30% των ψηφοφόρων αναφέρει ότι το βασικό κριτήριο για την ψήφο τους τον Ιούνιο θα είναι οι θέσεις των κομμάτων για την Ευρώπη. Η μεγάλη πλειοψηφία θα κατευθυνθεί προς τις κάλπες με στόχο να στείλει μηνύματα παντού: από το να τιμωρήσει ή να επιβραβεύσει την κυβέρνηση μέχρι το να ενισχύσει κάποιο μικρότερο κόμμα ή να καθορίσει τον κύριο αντίπαλο της Ν.Δ. στις επόμενες βουλευτικές κάλπες, όποτε κι αν στηθούν.
Πηγή: eleftherostypos.gr
ΣΧΟΛΙΑ