Επιμέλεια - παρουσίαση Νίκος Ηλιάδης

Σημαντικά μηνύματα προς πολλές κατευθύνσεις, κυρίως δε, προς τον δήμαρχο Κωνσταντίνο Ζέρβα και τη διοίκηση του δήμου, αλλά και προς την κυβέρνηση και την αξιωματική αντιπολίτευση, εκπέμπονται από την δημοσκόπηση την οποία πραγματοποίησε η εταιρεία PALMOS ANALYSIS για λογαριασμό της «Μακεδονίας της Κυριακής» στην περιοχή του δήμου Θεσσαλονίκης.

Ένα πρώτο γενικό συμπέρασμα που προκύπτει απ’ όσα αναλυτικά παρουσιάζονται παρακάτω είναι ότι η Θεσσαλονίκη συνεχίζει να ταλανίζεται από τα ίδια, άλυτα εδώ και χρόνια, προβλήματά της, αιχμή των οποίων είναι η κινητικότητα/προσβασιμότητα (κυκλοφοριακό, δημόσιες συγκοινωνίες) και η καθαριότητα. Η εικόνα της δημοτικής αρχής είναι προβληματική.

Ειδικότερα, δε, η εικόνα του δημάρχου Κωνσταντίνου Ζέρβα είναι «συγκρατημένα αρνητική», έχοντας μάλιστα επιδεινωθεί σε σχέση με την προηγούμενη μέτρηση τον Ιανουάριο του 2022.

Αρνητική είναι η εικόνα και για τα δύο μεγάλα κόμματα. Η Νέα Δημοκρατία υφίσταται φθορά την οποία, ωστόσο, αδυνατεί να κεφαλαιοποιήσει ο ΣΥΡΙΖΑ αν και βελτιώνει τα ποσοστά του, με αποτέλεσμα οι πολιτικοί συσχετισμοί, τουλάχιστον ως προς τη σειρά κατάταξης των κομμάτων, να παραμένουν αναλλοίωτοι.

Στάσιμη η Θεσσαλονίκη

Εικόνα στασιμότητας εμφανίζει η Θεσσαλονίκη, τόσο όσον αφορά τα διαχρονικά προβλήματά της όσο και τις εκτιμήσεις σχετικά με τη μελλοντική πορεία της.

Συγκεκριμένα, στο ερώτημα «Γενικά μιλώντας, θεωρείτε ότι η Θεσσαλονίκη εξελίσσεται προς τη σωστή κατεύθυνση;» οι εκτιμήσεις εμφανίζονται μοιρασμένες, με ελαφρύ προβάδισμα των απαισιόδοξων. Ειδικότερα, θετικές προοπτικές βλέπουν οι τέσσερις στους δέκα (ποσοστό 41%), ενώ οι μισοί και πλέον (52%) πιστεύουν ότι η πόλη κινείται προς λάθος κατεύθυνση.

Περισσότερο αισιόδοξοι εμφανίζονται οι κάτοικοι της πρώτης και τρίτης δημοτικής κοινότητας με ποσοστά 48% και 46%, ενώ στον αντίποδα κινούνται οι κάτοικοι της Τριανδρίας (60%) και της πέμπτης κοινότητας (53%). Περισσότερο αισιόδοξοι για την πορεία της Θεσσαλονίκης εμφανίζονται όσοι είναι στην ηλικιακή ομάδα 17 έως 24 (51%), ενώ η απαισιοδοξία είναι κυρίαρχη στις ηλικιακές ομάδες άνω των 35 ετών (63% στην ομάδα 35-44).

Τέλος, όσον αφορά την κομματική προέλευση, οι ψηφοφόροι της ΝΔ σε ποσοστό 51% πιστεύουν ότι η πόλη κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση, σε αντίθεση με αυτούς του ΣΥΡΙΖΑ που πιστεύουν ακριβώς το αντίθετο σε ποσοστό 59%.

Ψηλά κυκλοφοριακό και καθαριότητα

Η ίδια, επαναλαμβανόμενη εικόνα, όσον αφορά τα προβλήματα τα οποία απασχολούν καθημερινά τους Θεσσαλονικείς, καταγράφεται και σε αυτήν την έρευνα. Εύρημα απολύτως λογικό καθώς δεν έχει ληφθεί καμία ουσιαστική πρωτοβουλία, αν όχι για την επίλυσή τους, τουλάχιστον για την άμβλυνση των επιπτώσεων.

Για άλλη μία φορά, ως σπουδαιότερα ζητήματα αξιολογούνται όσα έχουν να κάνουν με την καθημερινή μετακίνηση, την καθαριότητα και ευταξία στην πόλη και το σεβασμό στον δημόσιο χώρο.

Ειδικότερα, στο ερώτημα «ποια από τα παρακάτω είναι κατά τη γνώμη σας τα δύο βασικότερα προβλήματα της Θεσσαλονίκης;» (μέχρι δύο επιλογές), πρώτο πρώτο αναδεικνύεται για άλλη μία φορά το κυκλοφοριακό σε ποσοστό 35% και ακολουθεί η προβληματική αστική συγκοινωνία με 34%.

Ο συνδυασμός αυτών των δύο, μαζί και με την έλλειψη θέσεων στάθμευσης που βρίσκεται στην τέταρτη θέση με ποσοστό 25%, συνθέτουν μία εφιαλτική καθημερινότητα για όσους είναι υποχρεωμένοι να μετακινούνται είτε με τα ιδιωτικά ΙΧ είτε με τη δημόσια συγκοινωνία. 

Ψηλά, στην τρίτη θέση προβάλλει η καθαριότητα σε ποσοστό 33% που καταδεικνύει ότι στον κρίσιμο αυτόν τομέα η διοίκηση του δήμου έχει κάνει ελάχιστα πράγματα. Μία άλλη προβληματική ενότητα αφορά τον δημόσιο χώρο. 

Συγκεκριμένα, το 14% βρίσκει προβληματική την κατάσταση των δρόμων και των πεζοδρομίων, ενώ το 9% θεωρεί ότι υπάρχει πρόβλημα με τους ελεύθερους χώρους και το πράσινο. Ζητήματα που σχετίζονται με την οικονομία αξιολογούνται ως προβληματικά, είτε αφορούν την έλλειψη θέσεων εργασίας (14%) είτε την έλλειψη αναπτυξιακής προοπτικής (10%).

Το κυκλοφοριακό φαίνεται να απασχολεί περισσότερο τους κατοίκους της δεύτερης δημοτικής κοινότητας (37%) και της Τριανδρίας (43%), η αστική συγκοινωνία αυτούς της πρώτης (43%) και της πέμπτης (36%) και η καθαριότητα τους κατοίκους της τρίτης δημοτικής κοινότητας (38%) και της Τριανδρίας (42%).

Αρνητική η εικόνα για διοίκηση και δήμαρχο

Εικόνα απογοήτευσης καθώς και αμφισβήτησης, τόσο για το έργο της δημοτικής αρχής, όσο και για το πρόσωπο του ίδιου του δημάρχου προκύπτει από τα ευρήματα της δημοσκόπησης. Μάλιστα, οι επιδόσεις του Κωνσταντίνου Ζέρβα έχουν επιδεινωθεί έτι περαιτέρω σε σχέση με την προηγούμενη έρευνα η οποία είχε γίνει τον Ιανουάριο του 2022.

Εισαγωγικά επισημαίνεται ότι τους Θεσσαλονικείς απασχολεί σε μεγάλο βαθμό (πολύ σε ποσοστό 42% και αρκετά 32%) το ποιος θα είναι δήμαρχος της πόλης. Ο λόγος είναι ότι η συντριπτική πλειονότητα θεωρεί ότι το μέλλον της πόλης είναι σε συσχέτιση με το πρόσωπο του δημάρχου.

Συγκεκριμένα, στο ερώτημα «θεωρείτε ότι το πρόσωπο του δημάρχου μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την πορεία της Θεσσαλονίκης;», «ναι» απαντά το 56% και «μάλλον ναι» άλλο ένα 36%, ενώ «όχι και μάλλον όχι» απαντά μόλις το 14%.

Αρνητική είναι η γνώμη των κατοίκων του δήμου Θεσσαλονίκης για το έργο της δημοτικής αρχής. Μάλιστα οι επιδόσεις της είναι χειρότερες σε σχέση με την τελευταία μέτρηση του περασμένου Ιανουαρίου.

Συγκεκριμένα, στο ερώτημα «Πόσο ευχαριστημένος/η θα λέγατε ότι είστε από τη σημερινή διοίκηση του δήμου, σε κλίμακα από το 1-καθόλου έως το 5-πολύ»; απόλυτη ικανοποίηση δηλώνει μόλις το 3% (από 6% τον Ιανουάριο) και αρκετά ικανοποιημένο εμφανίζεται άλλο ένα 20% (ήταν 24% τον Γενάρη). 

Στον αντίποδα, ένας στους τέσσερις, ποσοστό 25% δηλώνει «καθόλου» ικανοποιημένος (ήταν 19% τον Ιανουάριο) και άλλο ένα 20% (όσο και τον Γενάρη) δηλώνει «λίγο ικανοποιημένος». Στην ουδέτερη ζώνη «ούτε λίγο, ούτε πολύ» κινείται το 32%.

Οι καλύτερες επιδόσεις για τη διοίκηση του δήμου καταγράφονται στην τέταρτη δημοτική κοινότητα (28% πολύ έως αρκετά ικανοποιημένοι) και οι χειρότερες στην τρίτη κοινότητα (59% λίγο έως καθόλου ικανοποιημένοι).

Αρνητική εικόνα για τη διοίκηση του δήμου έχουν οι ψηφοφόροι όλων των κομμάτων. Συγκεκριμένα, ικανοποίηση δηλώνει το 30% των ψηφοφόρων της ΝΔ, έναντι 35% που εμφανίζεται μη ικανοποιημένο, ενώ στους ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ τα αντίστοιχα ποσοστά είναι 16% και 50% και σε αυτούς του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ είναι 30% και 37%.

Χειρότερη είναι η εικόνα για τον ίδιο τον Κωνσταντίνο Ζέρβα. Ειδικότερα, στο ιδιαίτερα κρίσιμο ερώτημα «κατά τη γνώμη σας ο Κ. Ζέρβας πρέπει να επανεκλεγεί δήμαρχος το 2023 ή πρέπει να αλλάξει και να εκλεγεί κάποιος άλλος;», υπέρ της επανεκλογής του τάσσεται μόλις ένας στους πέντε, ποσοστό 26%, σημαντικά μικρότερο από το 37% του περασμένου Ιανουαρίου.

Στον αντίποδα έξι στους δέκα, ποσοστό 60% δηλώνει ότι πρέπει να αλλάξει και να εκλεγεί άλλος (το αντίστοιχο ποσοστό τον Γενάρη ήταν στο 46%).

Έχει ενδιαφέρον η γνώμη των ψηφοφόρων της ΝΔ καθώς το κυβερνών κόμμα φαίνεται διατεθειμένο να υποστηρίξει τον κ. Ζέρβα στις εκλογές του 2023. Ωστόσο, το 53% των «γαλάζιων» ψηφοφόρων τάσσεται υπέρ της εκλογής άλλου δημάρχου, ενώ μόλις το 33% θέλει την επανεκλογή του κ. Ζέρβα.

Τα αντίστοιχα ποσοστά στα κόμματα της αντιπολίτευσης είναι: ΣΥΡΙΖΑ 65%-19%, ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ 62%-24%, ΚΚΕ 77%-17%, Ελληνική Λύση 45%-44% και ΜεΡΑ25 74%-18%.

Όσον αφορά τη γεωγραφική κατανομή, τα υψηλότερα ποσοστά υπέρ της επανεκλογής του κ. Ζέρβα εμφανίζονται στην πρώτη κοινότητα 29% και στην Τριανδρία 28%, ενώ υπέρ της αλλαγής δημάρχου τάσσεται το 70% της δεύτερης κοινότητας και το 68% της τρίτης. Στις πολυπληθέστερες τέταρτη και πέμπτη κοινότητες τα αντίστοιχα ποσοστά είναι 26%-61% και 26%-56%.

Ως προς το μορφωτικό επίπεδο, τα υψηλότερα ποσοστά αποδοκιμασίας για τον κ. Ζέρβα εμφανίζονται στους κατόχους μεταπτυχιακού (19%-68%) και τους αποφοίτους ΑΕΙ (24%-62%). Στους αποφοίτους δημοτικού και γυμνασίου-λυκείου τα αντίστοιχα ποσοστά είναι 27%-51% και 34%-54%.

Καλύτερη εικόνα έχει ο κ. Ζέρβας στους συνταξιούχους 31%-51%, ενώ στις υπόλοιπες επαγγελματικές κατηγορίες τα αντίστοιχα ποσοστά είναι: 21%-68% στους μισθωτούς δημόσιου τομέα και 22%-64% στους επιχειρηματίες/εμπόρους/ελεύθερους επαγγελματίες και στους μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα.

Καλύτερος δήμαρχος ο Γ. Μπουτάρης

Καθώς το προσεχές διάστημα αναμένεται να εκδηλωθούν και οι υπόλοιπες υποψηφιότητες, πλην αυτής του κ. Ζέρβα έχουν ενδιαφέρον τα ευρήματα της δημοσκόπησης σχετικά με τα χαρακτηριστικά τα οποία θα πρέπει να έχει ένα τέτοιο πρόσωπο. 

Συγκεκριμένα, στο ερώτημα «ποιο χαρακτηριστικό από τα παρακάτω θα θέλατε να έχει ένας υποψήφιος δήμαρχος Θεσσαλονίκης για να τον ψηφίσετε;», σχεδόν ένας στου δύο, ποσοστό 48% δηλώνει ότι θέλει να είναι «ανεξάρτητος χωρίς σαφή κομματική αναφορά».

Μόλις το 12% επιθυμεί να έχει το χρίσμα της ΝΔ ή να είναι ανεξάρτητος που προέρχεται από την κεντροαριστερά. Το 10% επιθυμεί να είναι ανεξάρτητος που προέρχεται από την κεντροδεξιά, το 7% να έχει το χρίσμα του ΣΥΡΙΖΑ και το 2% το χρίσμα του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ.

Υπέρ υποψηφίου με κομματικό χρίσμα τάσσεται το 27% των ψηφοφόρων της ΝΔ, το 14% του ΣΥΡΙΖΑ και το 19% του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ.

Όσον αφορά την επαγγελματική ιδιότητα του υποψηφίου δημάρχου το 73% προτιμά κάποιον επαγγελματία/αυτοαπασχολούμενο, το 63% εργαζόμενο στον ιδιωτικό ή δημόσιο τομέα, το 58% επιχειρηματία ή στέλεχος αυτοδιοίκησης, το 57% καθηγητή πανεπιστημίου, το 43% στέλεχος της δημόσιας διοίκησης, το 35% βιομήχανο και μόλις το 28% κάποιον/α εκ των βουλευτών.

Τέλος, στο ερώτημα «ποια ήταν η καλύτερη περίοδος για τη Θεσσαλονίκη;», σχεδόν τέσσερις στους δέκα, ποσοστό 39% αναφέρει την περίοδο της δημαρχίας του Γιάννη Μπουτάρη και ακολουθούν η τρέχουσα του κ. Ζέρβα με ποσοστό 19% και του Βασίλη Παπαγεωργόπουλου με 18%.

Για τους ψηφοφόρους της ΝΔ καλύτερος δήμαρχος ήταν ο κ. Παπαγεωργόπουλος (28%) και έπονται οι κ. Ζέρβας (25%) και Μπουτάρης (19%), για τους ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ καλύτερος ήταν ο κ. Μπουτάρης (57%) και ακολουθεί ο κ. Ζέρβας (14%) ενώ γι' αυτούς του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ πρώτος είναι ο κ. Μπουτάρης (65%) και μετά ο κ. Ζέρβας (18%).

Μείωση της ψαλίδας στο 10% από 15%

Από τα ευρήματα της δημοσκόπησης προκύπτει ότι οι πολιτικές τάσεις στο δήμο Θεσσαλονίκης, κινούνται σε γενικές γραμμές στην ίδια κατεύθυνση με τις γενικότερες πανελλαδικές.

Η κυβέρνηση καταγράφει μία ολοένα αυξανόμενη φθορά, διατηρώντας ωστόσο προβάδισμα έναντι του ΣΥΡΙΖΑ, τόσο σε επιμέρους αξιολογήσεις, όσο και στην πρόθεση ψήφου. Παράλληλα, οι Θεσσαλονικείς εμφανίζονται δυσαρεστημένοι με τον τρόπο που αντιμετωπίζουν την πόλη τόσο το κυβερνών κόμμα, όσο και η αξιωματική αντιπολίτευση.

  Ειδικότερα, στο ερώτημα «πόσο ικανοποιημένοι θα λέγατε ότι είστε από το έργο της σημερινής κυβέρνησης για τη Θεσσαλονίκη;» το ισοζύγιο είναι ξεκάθαρα αρνητικό αφού ικανοποιημένος δηλώνει μόλις ένας στους τέσσερις (ποσοστό 24%).

Το 38% δηλώνει «καθόλου ικανοποιημένος» και άλλο ένα 34% δηλώνει «λίγο ικανοποιημένος». Είναι χαρακτηριστικό ότι περισσότεροι από τους μισούς ψηφοφόρους της ΝΔ (ποσοστό 55%), δηλώνουν λίγο ή καθόλου ικανοποιημένοι. Τα αντίστοιχα ποσοστά μεταξύ των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ φτάνουν στο 84%.

Χειρότερες είναι οι επιδόσεις για το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Σε ανάλογο ερώτημα, δηλαδή «πόσο ικανοποιημένοι είστε από τις παρεμβάσεις και προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ για τη Θεσσαλονίκη;» ικανοποίηση δηλώνει μόλις το 14%. Το 43% εμφανίζεται «καθόλου ικανοποιημένο» και άλλο ένα 32% «λίγο ικανοποιημένο».

Είναι ενδεικτικό ότι «λίγο έως καθόλου ικανοποιημένο» εμφανίζεται το 64% των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ, ενώ τα αντίστοιχα ποσοστά για τους ψηφοφόρους της ΝΔ αθροίζονται στο 82%.

Όσον αφορά την πρόθεση ψήφου τα ευρήματα της δημοσκόπησης είναι πάνω κάτω παρόμοια με αυτά των πανελλαδικών ερευνών. Η ΝΔ υφίσταται φθορά, ο ΣΥΡΙΖΑ καταγράφει μικρή ανάκαμψη, ωστόσο η απόσταση μεταξύ των δύο παραμένει μεγάλη, στις δέκα ποσοστιαίες μονάδες, από δεκαπέντε όμως που ήταν τον περασμένο Ιανουάριο.

Ειδικότερα, στο ερώτημα «εάν είχαμε σήμερα εθνικές (βουλευτικές) εκλογές ποιο κόμμα θα ψηφίζατε;» η ΝΔ έρχεται μεν πρώτη με ποσοστό 27%, υποχωρώντας όμως κατά δύο ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με τον Γενάρη. Αντιθέτως, ο ΣΥΡΙΖΑ παρουσιάζει ανάκαμψη, φτάνοντας στο 17%, από 14% που ήταν δέκα μήνες πριν.

Μικρή υποχώρηση σημειώνει το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ το οποίο μετράται σήμερα στο 8% από 10% τον Γενάρη, περίοδος κατά την οποία ήταν πολύ πρόσφατη η εκλογή του Νίκου Ανδρουλάκη στην ηγεσία του κόμματος.

Από κει και πέρα, ΚΚΕ και ΜεΡΑ25 είναι στο 5%, όσο περίπου και τον Ιανουάριο, στο 4% η Ελληνική Λύση (ήταν 3% τον Γενάρη), ενώ ψηλά παραμένει το ποσοστό των αναποφάσιστων, στο 24%.

Η ΝΔ εμφανίζει συσπείρωση 60% καταγράφοντας απώλειες προς ΣΥΡΙΖΑ (4%) και ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ (8%). Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει συσπείρωση 47%, σημειώνοντας απώλειες της τάξης του 3% προς ΝΔ και ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ και 10% προς ΚΚΕ. Το δε ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ έχει συσπείρωση 48% με απώλειες προς ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ από 5%.

Ταυτότητα της έρευνας

Η δημοσκόπηση διεξήχθη στην περίοδο από 3 έως 13 Νοεμβρίου 2022, με πεδίο έρευνα το δήμο Θεσσαλονίκης. Έγινε σε δείγμα 1.003 Ψηφοφόρων, άνδρες και γυναίκες, άνω των 17 ετών, με αναλογική κατανομή στις πέντε δημοτικές κοινότητες και στη δημοτική ενότητα Τριανδρίας του δήμου Θεσσαλονίκης.

Το δείγμα σταθμίστηκε εκ των υστέρων ως προς το φύλο, την ηλικία των ερωτώμενων και την ψήφο των ερωτώμενων στις βουλευτικές εκλογές του 2019. Το μέγιστο στατιστικό σφάλμα κυμαίνεται στο ±3,1% με διάστημα εμπιστοσύνης 95%.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 27.11.2022