Δημοτικές εκλογές: Από το μπάχαλο του 2019, στον παραλογισμό του 2023. Του Νίκου Ηλιάδη
19/08/2023 08:05
19/08/2023 08:05
Στις 31 Αυγούστου εκπνέει η προθεσμία για την υποβολή των συνδυασμών των υποψηφίων στις δημοτικές και περιφερειακές εκλογές, στα κατά τόπους Πρωτοδικεία. Η καινοτομία αυτή τη φορά, σε σχέση με ό,τι γινόταν όλες τις προηγούμενες δεκαετίες, είναι ότι οι υποψηφιότητες θα κατατεθούν ηλεκτρονικά. Όπως δηλαδή συνέβη, για πρώτη φορά, στις εκλογές του Μαΐου και σε αυτές του Ιουνίου. Αυτό αποτελεί σημαντική πρόοδο αφού εξοικονομείται χρόνος, χαρτούρα οι δε έλεγχοι για την εν συνεχεία ανακήρυξη των συνδυασμών γίνονται με πολύ μεγαλύτερη ευκολία.
Βεβαίως δεν λείπουν και τα προβλήματα. Σε πάρα πολλούς δήμους, κυρίως της υπαίθρου, η εξοικείωση των υποψηφίων με τους υπολογιστές και το διαδίκτυο δεν είναι όπως στα μεγάλα αστικά κέντρα. Αυτό σημαίνει ότι πολύ μεγάλος αριθμός υποψηφίων συμβούλων δεν μπορούν να καταφέρουν από μόνοι τους να εγγραφούν στην ειδική ηλεκτρονική πύλη του υπουργείου Εσωτερικών. Έτσι, ο κάθε υποψήφιος δήμαρχος είναι υποχρεωμένος να διαθέτει κάποιους συνεργάτες για να κάνουν αυτή τη δουλειά, διότι διαφορετικά δεν πρόκειται να καταθέσει συνδυασμό.
Ωστόσο, το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι υποψήφιοι δήμαρχοι, το οποίο θα γίνεται οξύτερο όσο θα πλησιάζουμε στην 31η Αυγούστου, είναι ο εξωφρενικά μεγάλος αριθμός υποψηφίων δημοτικών και τοπικών συμβούλων που απαιτείται για την κατάρτιση των ψηφοδελτίων. Έως το 2019, ο μέγιστος αριθμός των υποψηφίων ήταν όσες και οι θέσεις των αιρετών οργάνων (δημοτικά και τοπικά συμβούλια), αυξημένος κατά 50%. Δηλαδή, εάν ένας δήμος είχε για παράδειγμα 80 αιρετές θέσεις θα μπορούσε να βάλει έως 120 υποψηφίους. Σε αυτές τις εκλογές όμως, το ποσοστό αυξήθηκε από το 50% στο 150%! Δηλαδή, στο προηγούμενο παράδειγμα ο μέγιστος αριθμός υποψηφίων φτάνει στους 200, από 120 που ήταν το 2019.
Η επίσημη αιτιολόγηση γι' αυτήν την εντελώς παράλογη αύξηση, ήταν να δοθεί η ευκαιρία σε όσους θέλουν να αναμειχθούν με τα κοινά, να βρουν θέσεις στα ψηφοδέλτια. Η πραγματική αιτία, όμως, ήταν να καταστεί δυσκολότερο το εγχείρημα συγκρότησης συνδυασμών, προς όφελος των υποψηφίων οι οποίοι στηρίζονται από τα μεγαλύτερα κόμματα. Έτσι, από το ένα άκρο, της απλής αναλογικής που προκάλεσε τεράστια προβλήματα σε εκατοντάδες δήμους και της προσαύξησης κατά 50% στον αριθμό των υποψηφίων, το 2019, φτάσαμε τώρα στο άλλο άκρο να εκλέγεται δήμαρχος από τον πρώτο γύρο ακόμη και με 43%, να υπάρχει όριο 3% για εκπροσώπηση στο δημοτικό συμβούλιο, και να αναζητείται ένας υπερβολικά μεγάλος αριθμός υποψηφίων για τη συγκρότηση ενός... ευπρεπούς ψηφοδελτίου.
Πέραν των πολιτικών εντυπώσεων που δημιουργούνται από ένα “γεμάτο” σε σχέση με ένα “μισοάδειο” ψηφοδέλτιο, αναλόγως της δυναμικότητας του κάθε συνδυασμού, υπάρχει και μια περιβαλλοντική διάσταση στο όλο ζήτημα. Η γιγάντωση των ψηφοδελτίων συνεπάγεται πολύ μεγάλα ψηφοδέλτια, άρα τεράστια σπατάλη χαρτιού. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι οι διαστάσεις του ψηφοδελτίου για έναν δήμο που διαθέτει δημοτικό συμβούλιο από 29 έως 35 μέλη, και συγχρόνως έχει και τοπικά συμβούλια, είναι 98 εκατοστά μήκος επί 14 πλάτος! Στην πλειονότητα, δε, των περιπτώσεων, συνδυασμών που μετά βίας θα καταφέρουν να βρουν τον ελάχιστο απαιτούμενο αριθμό υποψηφίων, όσες και οι θέσεις των αιρετών, τα τεράστια αυτά ψηφοδέλτια θα είναι κατάλευκα. Έτσι, ό,τι θα εξοικονομηθεί από την ηλεκτρονική υποβολή των συνδυασμών, θα σπαταληθεί, άνευ λόγου, για να τυπωθούν τα εκατοντάδες εκατομμύρια ψηφοδέλτια των δημοτικών και περιφερειακών εκλογών.
Στις 31 Αυγούστου εκπνέει η προθεσμία για την υποβολή των συνδυασμών των υποψηφίων στις δημοτικές και περιφερειακές εκλογές, στα κατά τόπους Πρωτοδικεία. Η καινοτομία αυτή τη φορά, σε σχέση με ό,τι γινόταν όλες τις προηγούμενες δεκαετίες, είναι ότι οι υποψηφιότητες θα κατατεθούν ηλεκτρονικά. Όπως δηλαδή συνέβη, για πρώτη φορά, στις εκλογές του Μαΐου και σε αυτές του Ιουνίου. Αυτό αποτελεί σημαντική πρόοδο αφού εξοικονομείται χρόνος, χαρτούρα οι δε έλεγχοι για την εν συνεχεία ανακήρυξη των συνδυασμών γίνονται με πολύ μεγαλύτερη ευκολία.
Βεβαίως δεν λείπουν και τα προβλήματα. Σε πάρα πολλούς δήμους, κυρίως της υπαίθρου, η εξοικείωση των υποψηφίων με τους υπολογιστές και το διαδίκτυο δεν είναι όπως στα μεγάλα αστικά κέντρα. Αυτό σημαίνει ότι πολύ μεγάλος αριθμός υποψηφίων συμβούλων δεν μπορούν να καταφέρουν από μόνοι τους να εγγραφούν στην ειδική ηλεκτρονική πύλη του υπουργείου Εσωτερικών. Έτσι, ο κάθε υποψήφιος δήμαρχος είναι υποχρεωμένος να διαθέτει κάποιους συνεργάτες για να κάνουν αυτή τη δουλειά, διότι διαφορετικά δεν πρόκειται να καταθέσει συνδυασμό.
Ωστόσο, το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι υποψήφιοι δήμαρχοι, το οποίο θα γίνεται οξύτερο όσο θα πλησιάζουμε στην 31η Αυγούστου, είναι ο εξωφρενικά μεγάλος αριθμός υποψηφίων δημοτικών και τοπικών συμβούλων που απαιτείται για την κατάρτιση των ψηφοδελτίων. Έως το 2019, ο μέγιστος αριθμός των υποψηφίων ήταν όσες και οι θέσεις των αιρετών οργάνων (δημοτικά και τοπικά συμβούλια), αυξημένος κατά 50%. Δηλαδή, εάν ένας δήμος είχε για παράδειγμα 80 αιρετές θέσεις θα μπορούσε να βάλει έως 120 υποψηφίους. Σε αυτές τις εκλογές όμως, το ποσοστό αυξήθηκε από το 50% στο 150%! Δηλαδή, στο προηγούμενο παράδειγμα ο μέγιστος αριθμός υποψηφίων φτάνει στους 200, από 120 που ήταν το 2019.
Η επίσημη αιτιολόγηση γι' αυτήν την εντελώς παράλογη αύξηση, ήταν να δοθεί η ευκαιρία σε όσους θέλουν να αναμειχθούν με τα κοινά, να βρουν θέσεις στα ψηφοδέλτια. Η πραγματική αιτία, όμως, ήταν να καταστεί δυσκολότερο το εγχείρημα συγκρότησης συνδυασμών, προς όφελος των υποψηφίων οι οποίοι στηρίζονται από τα μεγαλύτερα κόμματα. Έτσι, από το ένα άκρο, της απλής αναλογικής που προκάλεσε τεράστια προβλήματα σε εκατοντάδες δήμους και της προσαύξησης κατά 50% στον αριθμό των υποψηφίων, το 2019, φτάσαμε τώρα στο άλλο άκρο να εκλέγεται δήμαρχος από τον πρώτο γύρο ακόμη και με 43%, να υπάρχει όριο 3% για εκπροσώπηση στο δημοτικό συμβούλιο, και να αναζητείται ένας υπερβολικά μεγάλος αριθμός υποψηφίων για τη συγκρότηση ενός... ευπρεπούς ψηφοδελτίου.
Πέραν των πολιτικών εντυπώσεων που δημιουργούνται από ένα “γεμάτο” σε σχέση με ένα “μισοάδειο” ψηφοδέλτιο, αναλόγως της δυναμικότητας του κάθε συνδυασμού, υπάρχει και μια περιβαλλοντική διάσταση στο όλο ζήτημα. Η γιγάντωση των ψηφοδελτίων συνεπάγεται πολύ μεγάλα ψηφοδέλτια, άρα τεράστια σπατάλη χαρτιού. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι οι διαστάσεις του ψηφοδελτίου για έναν δήμο που διαθέτει δημοτικό συμβούλιο από 29 έως 35 μέλη, και συγχρόνως έχει και τοπικά συμβούλια, είναι 98 εκατοστά μήκος επί 14 πλάτος! Στην πλειονότητα, δε, των περιπτώσεων, συνδυασμών που μετά βίας θα καταφέρουν να βρουν τον ελάχιστο απαιτούμενο αριθμό υποψηφίων, όσες και οι θέσεις των αιρετών, τα τεράστια αυτά ψηφοδέλτια θα είναι κατάλευκα. Έτσι, ό,τι θα εξοικονομηθεί από την ηλεκτρονική υποβολή των συνδυασμών, θα σπαταληθεί, άνευ λόγου, για να τυπωθούν τα εκατοντάδες εκατομμύρια ψηφοδέλτια των δημοτικών και περιφερειακών εκλογών.
ΣΧΟΛΙΑ