Διονύσης Τεμπονέρας στη «ΜτΚ»: Βρισκόμαστε στους «πρόποδες» μίας δύσκολης αλλά ενδιαφέρουσας πορείας
22/12/2024 21:00
22/12/2024 21:00
Για τη νέα περίοδο στον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, μετά την αποχώρηση Κασσελάκη και την εκλογή του Σωκράτη Φάμελλου στη θέση του προέδρου, μιλά στη «ΜτΚ» ο γνωστός εργατολόγος-δικηγόρος και στέλεχος της Κουμουνδούρου, Διονύσης Τεμπονέρας.
Ανταποκριθήκατε στο προσκλητήριο επιστροφής του Σωκράτη Φάμελλου μετά την εκλογή του στην ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ. Ποιες οι προσδοκίες σας για την επόμενη ημέρα του κόμματος, δεδομένων όσων προηγήθηκαν και των δύο διασπάσεων του τελευταίου χρόνου;
Από τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ δεν έφυγα ποτέ. Μαζί με άλλους συντρόφους μου παραιτηθήκαμε από το οργανωτικό σκέλος του κόμματος πριν από 6 μήνες, διατυπώνοντας τη συστηματική διαφωνία μας με τις επιλογές του πρώην προέδρου κ. Κασσελάκη. Επιλέξαμε, με τη στάση μας αυτή, να είμαστε μέρος της λύσης και όχι του προβλήματος. Ήδη από τον περασμένο Φεβρουάριο (εκδήλωση στο θέατρο ΑΛΦΑ), πριν το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών αλλά και αμέσως μετά, κατέθεσα προτάσεις για την ανασύνθεση του προοδευτικού χώρου λέγοντας ότι κανένα κόμμα σήμερα μόνο του δεν μπορεί να ανατρέψει την πολιτική ανισορροπία που βιώνει ο τόπος και ότι ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ μπορεί να γίνει χρήσιμος καταλύτης στην προσπάθεια συγκρότησης ενός κοινωνικοπολιτικού μετώπου των αριστερών και προοδευτικών δυνάμεων, με σχέδιο εναλλακτικής διακυβέρνησης μέσω μίας προγραμματικής συμφωνίας-σύγκλισης.
Αμέσως μετά την εκλογή της νέας ηγεσίας δήλωσα «παρών», διαπιστώνοντας ότι το αίτημα αυτό γίνεται πια πλειοψηφικό και κυρίαρχο στο κόμμα μας και μαζί με άλλους συντρόφους αποφασίσαμε να συνδράμουμε στην κατεύθυνση της συγκρότησης προοδευτικής, εναλλακτικής λύσης.
Η πρόσθεση δυνάμεων, η σύνθεση και η υπέρβαση των αντιθέσεων του χθες παραμένει ο μόνος τρόπος, για να συγκροτηθεί προοδευτικός «πόλος», που θα δίνει ελπίδα και προοπτική εναλλακτικής κυβερνησιμότητας στους πολίτες. Ισχυρός ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ σημαίνει προοδευτικός προγραμματικός διάλογος, για να αποκτήσει σταδιακά η κοινωνική αντιπολίτευση προοδευτική πολιτική έκφραση. Στον αγώνα αυτό και δεσμευόμενος αποκλειστικά από το αξιακό πλαίσιο και τις αρχές, όπως αυτές έχουν διαχρονικά διαμορφωθεί από τις συνεδριακές μας αποφάσεις, θα συνδράμω με όλες μου τις δυνάμεις στην επανεκκίνηση του κόμματος.
Υπάρχουν μεμονωμένες επιστροφές, ωστόσο η Νέα Αριστερά μέχρι σήμερα απαντά αρνητικά. Πώς αξιολογείτε τη στάση των άλλοτε συντρόφων σας;
Σεβόμαστε απολύτως την αυτοτέλεια και την αυτονομία όλων των υφιστάμενων κομμάτων. Η πρόταση που έχουμε καταθέσει κάνει λόγο για συντονισμό των προοδευτικών δυνάμεων στη βάση μίας προγραμματικής συμφωνίας με τα κόμματα να διατηρούν την οργανωτική τους υπόσταση. Δεν μιλάμε ούτε για διάλυση κομμάτων ούτε για προσχώρηση στελεχών. Μιλάμε για την έναρξη ενός αριστερού διαλόγου για προοδευτικές λύσεις με γνώμονα τα προβλήματα των πολιτών. Προφανώς και δεν θα λύσουμε τις ιδεολογικοπολιτικές διαφορές που ταλανίζουν την αριστερά τα τελευταία 100 χρόνια. Μπορούμε, όμως, εκτιμώ να βρούμε ένα κοινό πεδίο συνεννόησης. Τέτοιες συμπτώσεις διαπιστώθηκαν και στη συζήτηση του προϋπολογισμού, στις αναφορές για την ακρίβεια, την παραγωγική ανασυγκρότηση, τη στήριξη του κοινωνικού κράτους, την εξωτερική πολιτική. Ο διάλογος απαιτεί ειλικρίνεια και εντιμότητα, χωρίς καχυποψία και μικροκομματικούς υπολογισμούς. Δεν αρκεί τα κόμματα να ορκίζονται στη συνεργασία, οφείλουν να το αποδεικνύουν και στην πράξη, ενεργοποιώντας τις κοινωνικές τους αναφορές στο μαζικό χώρο (νεολαία, συνδικάτα αυτοδιοίκησης κ.λπ.).
Η συζήτηση αυτή δεν θα είναι σύντομη και ανέφελη. Είναι όμως η μοναδική που μπορεί να δώσει προοδευτική προοπτική. Αργά ή γρήγορά αυτό θα γίνει αντιληπτό. Το θέμα είναι να καλλιεργηθεί ο διάλογος χωρίς εκβιασμούς και διλήμματα που μας απομακρύνουν από τον στρατηγικό στόχο.
Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ απώλεσε τη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης και δημοσκοπικά έχει επιστρέψει σε επίπεδα πριν την οικονομική κρίση και τα μνημόνια. Εξακολουθεί να παραμένει κόμμα εξουσίας;
Ζούμε σε περιβάλλον έντονης πολιτικής ρευστότητας, που διαπερνά οριζόντια όλα τα κόμματα. Ο ανταγωνισμός για τη δεύτερη και τρίτη θέση στη ζώνη του 14% ευνοεί μόνο τη δεξιά και τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές. Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ έχει σοβαρά ιδεολογικά, προγραμματικά και οργανωτικά ελλείμματα, που πρέπει να καλύψει σε σύντομο χρόνο. Μπορεί να είναι χρήσιμος ως μέρος μίας ευρύτερης συζήτησης που μπορεί να δημιουργήσει ένα υποκείμενο, που θα προέλθει από μία εκλογική και πολιτική συμπόρευση του προοδευτικού χώρου προφανώς με κυβερνητική προοπτική. Βρισκόμαστε στους «πρόποδες» μίας δύσκολης αλλά ενδιαφέρουσας πορείας.
Οι δημοσκοπήσεις σας προβληματίζουν; Πολλοί θεωρούν πως υπάρχει αναβίωση του παλιού δικομματισμού.
Ας μην παρασυρόμαστε από τις δημοσκοπήσεις, που, όταν διενεργούνται σε «νεκρό» εκλογικά χρόνο, καταγράφουν τάσεις αλλά όχι παγιωμένες καταστάσεις.
Ο παλιός δικομματισμός ΝΔ-ΠΑΣΟΚ θυμίζει χρεοκοπία, διαφθορά και διαπλοκή και δεν έχει να προσφέρει κάτι στους πολίτες. Οι μνήμες είναι άλλωστε νωπές και τα πρόσωπα περίπου τα ίδια. Το στοίχημα είναι να απεγκλωβιστεί ο προοδευτικός χώρος από τις αδιέξοδες νεοφιλελεύθερες πολιτικές και να διατυπώσει εναλλακτική, προοδευτική πρόταση διακυβέρνησης.
Είστε υπέρ των συνεργασιών και έχετε μιλήσει δημόσια για την ανάγκη σύμπλευσης υπό όρους των κομμάτων του προοδευτικού χώρου, κυρίως του ΣΥΡΙΖΑ με το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ και τη Νέα Αριστερά. Θεωρείτε πιθανή κάποια συνεργασία; Έχουν ωριμάσει οι συνθήκες;
Οι συνεργασίες σφυρηλατούνται σε προγραμματική βάση και κυρίως στον κοινωνικό χώρο. Υπάρχει ανάγκη στις νέες και ραγδαία μεταβαλλόμενες συνθήκες ο προοδευτικός χώρος να επαναπροσδιοριστεί και να δώσει απαντήσεις στα καθημερινά προβλήματα. Αν ανοίξει ο διάλογος, όλοι θα κληθούν να επανατοποθετηθούν στον άξονα «αριστερά-δεξιά». Να αποφασίσουν το ποιοι είναι, ποια κοινωνικά στρώματα εκπροσωπούν, σε ποιο προσανατολισμό και με ποιο πολιτικό σχέδιο. Έχω την εκτίμηση ότι το αποτέλεσμα του διαλόγου μπορεί να οδηγήσει σε συνθέσεις και υπερβάσεις του χθες. Κανείς δεν ξεχνά το παρελθόν. Όμως η ανάγκη για πολιτική αλλαγή σε προοδευτική κατεύθυνση και η αποτροπή μίας νέας διακυβέρνησης της δεξιάς, μας θέτουν όλους προ των ευθυνών μας.
Και πώς μπορεί να υπάρξει συνεργασία με το ΠΑΣΟΚ, όταν λέτε ότι «έπαθε Διαμαντοπούλου»; Το κόμμα σας δε, καταλογίζει στο ΠΑΣΟΚ πως είναι «συναινετική αντιπολίτευση».
Ο νεοφιλελευθερισμός είναι ένα «ιός» που κόλλησε τις τελευταίες δεκαετίες και η σοσιαλδημοκρατία με τα γνωστά αδιέξοδα να εμφανίζονται σε όλον τον ευρωπαϊκό χώρο. Ακόμα και η αριστερά επηρεάζεται από τον νεοφιλελεύθερο καπιταλισμό και, δυστυχώς, μετακινείται σε θέσεις ξένες προς την ιστορική της παράδοση. Αυτή η μάχη γίνεται και στο εσωτερικό των κομμάτων, τα οποία δεν είναι μονολιθικοί οργανισμοί, αλλά βρίσκονται σε μία διαρκή ιδεολογική κίνηση. Η χώρα δεν έχει ανάγκη από «συναίνεση» στις λάθος πολιτικές. Χρειάζονται συγκρούσεις, τομές και εναλλακτική πρόταση μακριά από τις αποτυχημένες συνταγές του παρελθόντος.
Το κόμμα του Στέφανου Κασσελάκη πώς το «βλέπετε»; Μεγάλη συζήτηση έγινε για τον ναύαρχο Αποστολάκη που ανεξαρτητοποιήθηκε, διατηρώντας, ωστόσο, την έδρα Επικρατείας.
Έχουμε ξαναδεί παρόμοια προσωποπαγή σχήματα δίχως ιδεολογικό βάθος. Η ιστορία είναι αμείλικτη με εκείνους που δεν τοποθετούνται με σαφήνεια ή επιχειρούν να «τετραγωνίσουν» τον κύκλο. Η κοινοβουλευτική τάξη έχει διασαλευθεί και μεγεθύνεται η απόσταση από την πρόσφατη λαϊκή ετυμηγορία. Όσοι συνδράμουν σε μία τέτοια κατεύθυνση βάζουν απέναντί τους τον λαϊκό παράγοντα. Θα κριθούν για τις επιλογές τους από τον ελληνικό λαό.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 22.12.2024Για τη νέα περίοδο στον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, μετά την αποχώρηση Κασσελάκη και την εκλογή του Σωκράτη Φάμελλου στη θέση του προέδρου, μιλά στη «ΜτΚ» ο γνωστός εργατολόγος-δικηγόρος και στέλεχος της Κουμουνδούρου, Διονύσης Τεμπονέρας.
Ανταποκριθήκατε στο προσκλητήριο επιστροφής του Σωκράτη Φάμελλου μετά την εκλογή του στην ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ. Ποιες οι προσδοκίες σας για την επόμενη ημέρα του κόμματος, δεδομένων όσων προηγήθηκαν και των δύο διασπάσεων του τελευταίου χρόνου;
Από τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ δεν έφυγα ποτέ. Μαζί με άλλους συντρόφους μου παραιτηθήκαμε από το οργανωτικό σκέλος του κόμματος πριν από 6 μήνες, διατυπώνοντας τη συστηματική διαφωνία μας με τις επιλογές του πρώην προέδρου κ. Κασσελάκη. Επιλέξαμε, με τη στάση μας αυτή, να είμαστε μέρος της λύσης και όχι του προβλήματος. Ήδη από τον περασμένο Φεβρουάριο (εκδήλωση στο θέατρο ΑΛΦΑ), πριν το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών αλλά και αμέσως μετά, κατέθεσα προτάσεις για την ανασύνθεση του προοδευτικού χώρου λέγοντας ότι κανένα κόμμα σήμερα μόνο του δεν μπορεί να ανατρέψει την πολιτική ανισορροπία που βιώνει ο τόπος και ότι ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ μπορεί να γίνει χρήσιμος καταλύτης στην προσπάθεια συγκρότησης ενός κοινωνικοπολιτικού μετώπου των αριστερών και προοδευτικών δυνάμεων, με σχέδιο εναλλακτικής διακυβέρνησης μέσω μίας προγραμματικής συμφωνίας-σύγκλισης.
Αμέσως μετά την εκλογή της νέας ηγεσίας δήλωσα «παρών», διαπιστώνοντας ότι το αίτημα αυτό γίνεται πια πλειοψηφικό και κυρίαρχο στο κόμμα μας και μαζί με άλλους συντρόφους αποφασίσαμε να συνδράμουμε στην κατεύθυνση της συγκρότησης προοδευτικής, εναλλακτικής λύσης.
Η πρόσθεση δυνάμεων, η σύνθεση και η υπέρβαση των αντιθέσεων του χθες παραμένει ο μόνος τρόπος, για να συγκροτηθεί προοδευτικός «πόλος», που θα δίνει ελπίδα και προοπτική εναλλακτικής κυβερνησιμότητας στους πολίτες. Ισχυρός ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ σημαίνει προοδευτικός προγραμματικός διάλογος, για να αποκτήσει σταδιακά η κοινωνική αντιπολίτευση προοδευτική πολιτική έκφραση. Στον αγώνα αυτό και δεσμευόμενος αποκλειστικά από το αξιακό πλαίσιο και τις αρχές, όπως αυτές έχουν διαχρονικά διαμορφωθεί από τις συνεδριακές μας αποφάσεις, θα συνδράμω με όλες μου τις δυνάμεις στην επανεκκίνηση του κόμματος.
Υπάρχουν μεμονωμένες επιστροφές, ωστόσο η Νέα Αριστερά μέχρι σήμερα απαντά αρνητικά. Πώς αξιολογείτε τη στάση των άλλοτε συντρόφων σας;
Σεβόμαστε απολύτως την αυτοτέλεια και την αυτονομία όλων των υφιστάμενων κομμάτων. Η πρόταση που έχουμε καταθέσει κάνει λόγο για συντονισμό των προοδευτικών δυνάμεων στη βάση μίας προγραμματικής συμφωνίας με τα κόμματα να διατηρούν την οργανωτική τους υπόσταση. Δεν μιλάμε ούτε για διάλυση κομμάτων ούτε για προσχώρηση στελεχών. Μιλάμε για την έναρξη ενός αριστερού διαλόγου για προοδευτικές λύσεις με γνώμονα τα προβλήματα των πολιτών. Προφανώς και δεν θα λύσουμε τις ιδεολογικοπολιτικές διαφορές που ταλανίζουν την αριστερά τα τελευταία 100 χρόνια. Μπορούμε, όμως, εκτιμώ να βρούμε ένα κοινό πεδίο συνεννόησης. Τέτοιες συμπτώσεις διαπιστώθηκαν και στη συζήτηση του προϋπολογισμού, στις αναφορές για την ακρίβεια, την παραγωγική ανασυγκρότηση, τη στήριξη του κοινωνικού κράτους, την εξωτερική πολιτική. Ο διάλογος απαιτεί ειλικρίνεια και εντιμότητα, χωρίς καχυποψία και μικροκομματικούς υπολογισμούς. Δεν αρκεί τα κόμματα να ορκίζονται στη συνεργασία, οφείλουν να το αποδεικνύουν και στην πράξη, ενεργοποιώντας τις κοινωνικές τους αναφορές στο μαζικό χώρο (νεολαία, συνδικάτα αυτοδιοίκησης κ.λπ.).
Η συζήτηση αυτή δεν θα είναι σύντομη και ανέφελη. Είναι όμως η μοναδική που μπορεί να δώσει προοδευτική προοπτική. Αργά ή γρήγορά αυτό θα γίνει αντιληπτό. Το θέμα είναι να καλλιεργηθεί ο διάλογος χωρίς εκβιασμούς και διλήμματα που μας απομακρύνουν από τον στρατηγικό στόχο.
Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ απώλεσε τη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης και δημοσκοπικά έχει επιστρέψει σε επίπεδα πριν την οικονομική κρίση και τα μνημόνια. Εξακολουθεί να παραμένει κόμμα εξουσίας;
Ζούμε σε περιβάλλον έντονης πολιτικής ρευστότητας, που διαπερνά οριζόντια όλα τα κόμματα. Ο ανταγωνισμός για τη δεύτερη και τρίτη θέση στη ζώνη του 14% ευνοεί μόνο τη δεξιά και τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές. Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ έχει σοβαρά ιδεολογικά, προγραμματικά και οργανωτικά ελλείμματα, που πρέπει να καλύψει σε σύντομο χρόνο. Μπορεί να είναι χρήσιμος ως μέρος μίας ευρύτερης συζήτησης που μπορεί να δημιουργήσει ένα υποκείμενο, που θα προέλθει από μία εκλογική και πολιτική συμπόρευση του προοδευτικού χώρου προφανώς με κυβερνητική προοπτική. Βρισκόμαστε στους «πρόποδες» μίας δύσκολης αλλά ενδιαφέρουσας πορείας.
Οι δημοσκοπήσεις σας προβληματίζουν; Πολλοί θεωρούν πως υπάρχει αναβίωση του παλιού δικομματισμού.
Ας μην παρασυρόμαστε από τις δημοσκοπήσεις, που, όταν διενεργούνται σε «νεκρό» εκλογικά χρόνο, καταγράφουν τάσεις αλλά όχι παγιωμένες καταστάσεις.
Ο παλιός δικομματισμός ΝΔ-ΠΑΣΟΚ θυμίζει χρεοκοπία, διαφθορά και διαπλοκή και δεν έχει να προσφέρει κάτι στους πολίτες. Οι μνήμες είναι άλλωστε νωπές και τα πρόσωπα περίπου τα ίδια. Το στοίχημα είναι να απεγκλωβιστεί ο προοδευτικός χώρος από τις αδιέξοδες νεοφιλελεύθερες πολιτικές και να διατυπώσει εναλλακτική, προοδευτική πρόταση διακυβέρνησης.
Είστε υπέρ των συνεργασιών και έχετε μιλήσει δημόσια για την ανάγκη σύμπλευσης υπό όρους των κομμάτων του προοδευτικού χώρου, κυρίως του ΣΥΡΙΖΑ με το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ και τη Νέα Αριστερά. Θεωρείτε πιθανή κάποια συνεργασία; Έχουν ωριμάσει οι συνθήκες;
Οι συνεργασίες σφυρηλατούνται σε προγραμματική βάση και κυρίως στον κοινωνικό χώρο. Υπάρχει ανάγκη στις νέες και ραγδαία μεταβαλλόμενες συνθήκες ο προοδευτικός χώρος να επαναπροσδιοριστεί και να δώσει απαντήσεις στα καθημερινά προβλήματα. Αν ανοίξει ο διάλογος, όλοι θα κληθούν να επανατοποθετηθούν στον άξονα «αριστερά-δεξιά». Να αποφασίσουν το ποιοι είναι, ποια κοινωνικά στρώματα εκπροσωπούν, σε ποιο προσανατολισμό και με ποιο πολιτικό σχέδιο. Έχω την εκτίμηση ότι το αποτέλεσμα του διαλόγου μπορεί να οδηγήσει σε συνθέσεις και υπερβάσεις του χθες. Κανείς δεν ξεχνά το παρελθόν. Όμως η ανάγκη για πολιτική αλλαγή σε προοδευτική κατεύθυνση και η αποτροπή μίας νέας διακυβέρνησης της δεξιάς, μας θέτουν όλους προ των ευθυνών μας.
Και πώς μπορεί να υπάρξει συνεργασία με το ΠΑΣΟΚ, όταν λέτε ότι «έπαθε Διαμαντοπούλου»; Το κόμμα σας δε, καταλογίζει στο ΠΑΣΟΚ πως είναι «συναινετική αντιπολίτευση».
Ο νεοφιλελευθερισμός είναι ένα «ιός» που κόλλησε τις τελευταίες δεκαετίες και η σοσιαλδημοκρατία με τα γνωστά αδιέξοδα να εμφανίζονται σε όλον τον ευρωπαϊκό χώρο. Ακόμα και η αριστερά επηρεάζεται από τον νεοφιλελεύθερο καπιταλισμό και, δυστυχώς, μετακινείται σε θέσεις ξένες προς την ιστορική της παράδοση. Αυτή η μάχη γίνεται και στο εσωτερικό των κομμάτων, τα οποία δεν είναι μονολιθικοί οργανισμοί, αλλά βρίσκονται σε μία διαρκή ιδεολογική κίνηση. Η χώρα δεν έχει ανάγκη από «συναίνεση» στις λάθος πολιτικές. Χρειάζονται συγκρούσεις, τομές και εναλλακτική πρόταση μακριά από τις αποτυχημένες συνταγές του παρελθόντος.
Το κόμμα του Στέφανου Κασσελάκη πώς το «βλέπετε»; Μεγάλη συζήτηση έγινε για τον ναύαρχο Αποστολάκη που ανεξαρτητοποιήθηκε, διατηρώντας, ωστόσο, την έδρα Επικρατείας.
Έχουμε ξαναδεί παρόμοια προσωποπαγή σχήματα δίχως ιδεολογικό βάθος. Η ιστορία είναι αμείλικτη με εκείνους που δεν τοποθετούνται με σαφήνεια ή επιχειρούν να «τετραγωνίσουν» τον κύκλο. Η κοινοβουλευτική τάξη έχει διασαλευθεί και μεγεθύνεται η απόσταση από την πρόσφατη λαϊκή ετυμηγορία. Όσοι συνδράμουν σε μία τέτοια κατεύθυνση βάζουν απέναντί τους τον λαϊκό παράγοντα. Θα κριθούν για τις επιλογές τους από τον ελληνικό λαό.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 22.12.2024
ΣΧΟΛΙΑ