Στον ρόλο της Δύσης στα ελληνοτουρκικά, ιδίως μετά τις εκλογές του Μαΐου σε Ελλάδα και Τουρκία, αναφέρεται δημοσίευμα της Deutsche Welle κάνοντας λόγο μάλιστα για επικείμενη διαμοσελάβηση στις σχέσεις των δύο χωρών.

Η «πολιτική των προκλήσεων» του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, όπως την χαρακτήρισε ένας Γερμανός διπλωμάτης, αποτελεί πια παρελθόν.

Αναλόγως των κυβερνήσεων που θα αναδειχθούν στις δύο γειτονικές χώρες θα εξαρτηθεί εάν θα αποδεχθούν διαμεσολάβηση από τη Δύση, εκτιμά ο Ρόναλντ Μαϊνάρντους, πρώην διευθυντής του ελληνικού τμήματος της DW.

Μέχρι πριν του φονικούς σεισμούς σε Τουρκία και Συρία, οι χώρες της Δύσης ανησυχούσαν για κλιμάκωση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, κυρίως λόγω των συνεχόμενων προκλήσεων του Ερντογάν με φόντο την ελληνική κυριαρχία στο Αιγαίο και στα νησιά του.

«Είμαστε μάρτυρες μιας ''στροφής'' στις ελληνοτουρκικές σχέσεις», λέει σήμερα ο προαναφερθείς Γερμανός διπλωμάτης. Ταυτόχρονα, τη «στροφή» αυτή την επιβεβαιώνει με τα λόγια του και ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, ο οποίος μιλώντας για αυτή τη βελτίωση του κλίματος χαρακτηρίζει τον Τούρκο ομόλογό του, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, ως φίλο του. Τελευταία τέτοια αναφορά του κ. Δένδια στο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών.

Σύμφωνα με τη DW το εν λόγω συνέδριο που πραγματοποιείται κάθε χρόνο στον μυθικό αυτόν τόπο, και αναφέρεται και ως «Νταβός της Μεσογείου» έχει γίνει μια σπουδαία διεθνής άτυπη σύνοδος κορυφής, όπου συζητούνται οι βασικές προκλήσεις της εποχής μας και ανακοινώνονται και αναλύονται οι νέες εξελίξεις.

Στους Δελφούς μπορεί να επικράτησε το θέμα της Ουκρανίας αλλά οι δηλώσεις και οι υπαινιγμοί που ειπώθηκαν για τα ελληνοτουρκικά στους έχουν κατά την γνώμη μου ακόμη μεγαλύτερη σημασία για την ελληνική πολιτική.

Συνοψίζοντας τις εξελίξεις, με το πέρας των εκλογών σε Τουρκία και Ελλάδα, θα υπάρξει μια διεθνώς συντονισμένη προσπάθεια επίλυσης των διαφορών μεταξύ των δύο χωρών, αφού σήμερα δυτικοί διπλωμάτες κάνουν λόγο, συντονισμένα, για «παράθυρο ευκαιρίας». Μάλιστα, ΗΠΑ και Γερμανία επιθυμούν να διαδραματίσουν κεντρικό ρόλο στη νέα δυτική πρωτοβουλία.

Ο επιμερισμός των καθηκόντων μεταξύ Βερολίνου και Ουάσιγκτον έγινε ήδη ορατός όταν τον περασμένο Δεκέμβριο οι Γερμανοί έφεραν στο τραπέζι των συνομιλιών κορυφαίους διπλωμάτες από τις δύο χώρες στις Βρυξέλλες μετά από μήνες χωρίς άμεση ελληνοτουρκική επικοινωνία.

«Διπλωματία των σεισμών»

Η μυστική διπλωματία του Βερολίνου έθεσε τις βάσεις για τη λεγόμενη «διπλωματία των σεισμών» που δρομολογήθηκε αμέσως μετά την φυσική καταστροφή στην Τουρκία αρχές Φεβρουαρίου.

Στο μεταξύ, κορυφαίοι πολιτικοί και στις δύο όχθες του Αιγαίου δηλώνουν ότι το καλό κλίμα είναι προϋπόθεση για την εκκίνηση μιας νέας πολιτικής διαδικασίας.

«Θα δούμε μια πολύ σοβαρή προσπάθεια επίλυσης των προβλημάτων μετά τις εκλογές» είπε με σπάνια σαφήνεια στο φόρουμ των Δελφών ο πρέσβης των ΗΠΑ στην Αθήνα, Τζορτζ Τσούνης.

Προς την ίδια κατεύθυνση κινούνται και οι δηλώσεις του Γενς Πλέτνερ. Ο σύμβουλος του Γερμανού καγκελάριου, Όλαφ Σολτς, δήλωσε στους Δελφούς ότι οι εκλογές και στις δύο χώρες «προσφέρουν μια καλή ευκαιρία για μια θετική ώθηση για τη σταθερότητα στην περιοχή».

Η αρνητική επίδραση των ελληνοτουρκικών στο ΝΑΤΟ

Σαν να είχαν συνεννοηθεί οι κορυφαίοι διπλωμάτες της Γερμανίας και των ΗΠΑ πρόσθεσαν ότι η προσφορά διαμεσολάβησης ισχύει φυσικά μόνο αν γίνει αποδεκτή από τις κυβερνήσεις σε Αθήνα και Άγκυρα.

Ο Αμερικανός πρέσβης προχώρησε ένα βήμα παραπέρα επισημαίνοντας ότι υπάρχει «επιθυμία για συμβιβασμό» και από τις δύο πλευρές. «Οι διαφορές είναι δυνατόν να επιλυθούν» είπε ο Τσούνης, αφού τελικά «δεν πρόκειται για τη σχέση Ισραήλ και Παλαιστίνης».

Στη συνέχεια εκστόμισε μια φράση που η ελληνική κυβέρνηση θα προτιμούσε να μην ακούσει: «Καμία από τις δύο πλευρές, (δηλαδή ούτε οι Έλληνες ούτε και οι Τούρκοι) δεν έχουν το μονοπώλιο του τι είναι σωστό και τι λάθος».

Ελληνοτουρκικά και Ουκρανία

Δυτικοί διπλωμάτες παραδέχονται ότι δεν έκαναν αρκετά στο παρελθόν για να προωθήσουν κάποια λύση στις ελληνοτουρκικές διαφορές. Ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει δημιουργήσει μια νέα κατάσταση, και εξηγεί και πάλι το επείγον της υπόθεσης.

Η στρατηγική σημασία της Ελλάδας και της Τουρκίας έχει αυξηθεί κατά πολύ από τον Φεβρουάριο του 2022. Η ένταση, ή ακόμα και μια ανοιχτή σύγκρουση, στη νοτιοανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ αποτελεί δηλητήριο για τη δυτική συμμαχία στον αγώνα της κατά της Ρωσίας.

Η Ουάσιγκτον και το Βερολίνο είναι αποφασισμένες να «εξουδετερώσουν» αυτό το δηλητήριο. Οι επόμενοι μήνες θα αποδείξουν αν οι κυβερνήσεις που θα προκύψουν από τις εκλογές σε Αθήνα και Άγκυρα θα αποδεχθούν ή όχι την προσφορά διαμεσολάβησης των συμμάχων.

Πηγή: DW