Η περασμένη Τετάρτη ήταν η τελευταία προθεσμία. Ούτε μέρα παραπάνω δεν μπορούσε να διαθέσει το κοιμητήριο του Ευόσμου τα δύο προκαθορισμένα μέτρα γης για τη μαμά μου που πέθανε το Γενάρη του 2015. 

Ο κύριος προϊστάμενος μου το ξεκαθάρισε από το τηλέφωνο. Λέξη δεν ήθελε να ακούσει για τις δύσκολες συνθήκες θανάτου και τα δυνατά φάρμακα, για την αιμοκάθαρση που δυσκολεύει τη διαδικασία της αποσύνθεσης. Λεπτό δεν του περίσσευε να εξετάσει τις ενστάσεις μου, ούτε που τόλμησα να εκφράσω το αίτημά μου για καναδυό μήνες παράταση.

Για το ραντεβού της δεύτερης κηδείας -όπως αποκαλούν την εκταφή πολλοί παθόντες φαντάζομαι- μίλησα με μια άλλη κυρία, ομολογουμένως πιο ευγενική, με ύφος και φωνή πιο ανθρώπινη και ταιριαστή στο δύσκολο περιεχόμενο της συζήτησης. Επιδεικνύοντας την υπομονή που έχει ανάγκη οποιοσδήποτε σε ανάλογες περιστάσεις, μου εξήγησε τι ακριβώς πρέπει να έχω μαζί μου, επανέλαβε την ώρα του ραντεβού κι έκλεισε το τηλέφωνο ανοίγοντάς μου την πόρτα σε μία διαδικασία τόσο ξένη με το σεβασμό που νιώθουμε ότι οφείλουμε και υπαγορεύει και η εκκλησία μας στο νεκρό ανθρώπινο σώμα...

Σε μία κρίση εξωστρέφειας συζητούσα το θέμα -για να το ξορκίσω που λένε- με όσους είχαν ανάλογη εμπειρία. Μην πας, ήταν η πρώτη αυθόρμητη συμβουλή, δεν χρειάζεται να το ζήσεις. Αυτό το απέκλεισα ακόμη και μετά τις περιγραφές με στόχο να με αποτρέψουν. Θα το ζήσω, όπως έζησα και το θάνατο της μάνας μου.

Εννοείται ότι υπέκυψα και διάβασα αποσπασματικά ορισμένα σχετικά κείμενα στο διαδίκτυο. Τα βίντεο συνειδητά τα απέφυγα. Όσο πλησίαζε η μέρα, στο μυαλό μου τριγύριζε η φράση με την οποία άνοιγαν την κουβέντα όλοι οι συνομιλητές μου. «Τελικά καλύτερα η καύση. Να τελειώνεις…»

Δεν τη δέχεται όμως την καύση η εκκλησία μας, και το κυριότερο επιχείρημα είναι ο σεβασμός στο νεκρό σώμα. Η ταφή διασφαλίζει την αξιοπρεπή αντιμετώπιση των κεκοιμημένων και συνάδει με την προσμονή της Ανάστασης.

Όμως οι άγιοι πατέρες και οι γραφές δεν είχαν προβλέψει την έλλειψη χώρου στα κοιμητήρια των μεγάλων αστικών κέντρων, όπου ο νεκρός νοικιάζει τα δύο μέτρα του για τρία μόνο χρόνια, τον τέταρτο τον πληρώνεις έξτρα, αλλά μέχρι εκεί…

Μάλλον δεν διαφωνεί η εκκλησία ότι είναι σοβαρό το θέμα και χρήζει λύσης σε συνεννόηση με την πολιτεία και την τοπική αυτοδιοίκηση. Γιατί αξιοπρεπής αντιμετώπιση του νεκρού σώματος δεν διασφαλίζεται όταν σκάβεις το μνήμα με εκσκαφέα αφού έχεις σπάσει το μάρμαρο για να μεταφέρεις με τρίκυκλο ό, τι άφησε ο χρόνος από το άψυχο σώμα.

Σε χωνευτήρι, ή στο κουτί στοιβαγμένο σε οστεοθήκη μέσα σε έναν ψυχρό θάλαμο επί πληρωμή. Πρέπει να επιλέξεις το μη χειρότερο, αλλά σου έχει κοπεί η μιλιά και το μόνο που θέλεις είναι να συνέλθεις για να φωνάξεις στους εργάτες που προσπαθούν να σου μεταδώσουν λίγη από την απάθεια της ρουτίνας τους «ρε παιδιά για τη μαμά μου πρόκειται»… Αλλά μετά ακούς «σήμερα έχουμε 11 (εκταφές) και αύριο 12», και σωπαίνεις.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" την 1η Σεπτεμβρίου 2019