ΑΠΟΨΕΙΣ

Όποιος έχει βρεθεί, έστω και για μία ώρα σε ένα ξένο πανεπιστήμιο, τον πιάνει θλίψη όταν επισκέπτεται κάποιο ελληνικό. Κυρίως εάν πρόκειται για ορισμένα από τα παλαιότερα πανεπιστήμια όπως το Εθνικό Καποδιστριακό των Αθηνών και το Αριστοτέλειο της Θεσσαλονίκης.

Τα γηρασμένα κτήρια, κάποια από τα οποία κουβαλούν έναν αιώνα ζωής, σε συνδυασμό με τις διάφορες ασχήμιες (συνθήματα, αφίσες, πανό-κουρελούδες) συνθέτουν μια αποκρουστική εικόνα. Και δεν μπορείς να διακρίνεις ποια είναι η γενεσιουργός αιτία γι' αυτήν την απαξίωση. Είναι τα εγκαταλειμμένα κτίρια ή μήπως οι ασχήμιες; 

Επισκεπτόμενος το ανακαινισμένο κτήριο της παλιάς Φιλοσοφικής, το παλαιότερο του ΑΠΘ, διαπιστώνεις ότι οι φοιτητές και οι φοιτήτριες το σέβονται. Εκτιμούν το ωραίο, δεν ασχημανούν πάνω του.

Όμως, αυτή είναι μία, και θαρρώ η μοναδική εξαίρεση σε ένα campus με αναρρίθμητα κτήρια τα περισσότερα από τα οποία έχουν υπερβεί την εξηκονταετία. Τόση είναι η ηλικία και των Φοιτητικών Εστιών του ΑΠΘ, στην περιοχή των Σαράντα Εκκλησιών. Τις είχα επισκεφθεί και ως φοιτητής, αλλά και μετέπειτα για τις ανάγκες του ρεπορτάζ. Κάθε επόμενη φορά η εικόνα ήταν ολοένα και χειρότερη.

Το περιστατικό με το ασανσέρ στην Γ' Φοιτητική Εστία πριν από δύο εβδομάδες, αποτελεί απλώς μια υπόμνηση για το διαχρονικό χάλι που επικρατεί στις Εστίες. Αν έχει κανείς το κουράγιο να περιδιαβεί τους οκτώ ορόφους και να μπει και σε μερικά δωμάτια θα νομίσει ότι τα παιδιά που φιλοξενούνται εκεί, εκτίουν κάποιο είδος ποινής. Τοίχοι γεμάτοι μούχλα και υγρασία, σπασμένα τζάμια, καλώδια να κρέμονται, γυμνές σκουριασμένες σωληνώσεις μια άλλης εποχής, στρώματα και παλιά έπιπλα στοιβαγμένα στους διαδρόμους, ποιος ξέρει από πότε...

Κανείς δεν θυμάται, ούτε οι μόνιμοι υπάλληλοι των Εστιών, ούτε οι πρυτανικές αρχές οι οποίες αλλάζουν συνήθως κάθε τέσσερα χρόνια, πότε έγινε συντήρηση αυτών των κτηρίων τελευταία φορά. Εκείνο που γίνεται είναι κάποιες σημειακές μικροσυντηρήσεις, όταν χαλάει μία βρύση, μια κλειδαριά, κάποια λάμπα.

Υπάρχουν φορές που οι ίδιοι οι γονείς, με δικά τους έξοδα και προσωπική εργασία, αναλαμβάνουν να σουλουπώσουν κάπως τα δωμάτια που μένουν τα παιδιά τους. Ίσως λόγω και των ενοχών που αισθάνονται γιατί δεν αξιώθηκαν να προσφέρουν στα παιδιά τους ένα καλύτερο κατάλυμα. Αντιθέτως η Πολιτεία δεν νιώθει καμία ενοχή γι' αυτό το χάλι. Δεν αισθάνεται ούτε ανησυχία μήπως αυτή η πολυετής εγκατάλειψη οδηγήσει σε κάτι πολύ χειρότερο από την πτώση ενός ασανσέρ.

Λίγοι γνωρίζουν ότι η ευθύνη για τη συντήρηση των Φοιτητικών Εστιών (όλων των πανεπιστημίων) ανήκει στο Ινστιτούτο Νεολαίας και Δια Βίου Μάθησης (ΙΝΕΔΙΒΙΜ) το οποίο εδρεύει στην Αθήνα. Αυτό δημιουργεί ανυπέρβλητα γραφειοκρατικά προβλήματα καθώς για το κάθε τι, απαιτείται μια δαιδαλώδης διαδικασία εγκρίσεων, προμηθειών, επισκευών.

Συνεπώς, το πρώτο που πρέπει να γίνει είναι να περάσουν οι Εστίες στην ευθύνη του πανεπιστημίου. Το δεύτερο, όμως και σπουδαιότερο είναι να αποφασίσει η Πολιτεία, εν προκειμένω, η κυβέρνηση, να διαθέσει τα απαιτούμενα κονδύλια για την ανακαίνιση των Φοιτητικών Εστιών, αλλά και των υπολοίπων κτηρίων του ΑΠΘ. Η γραφειοκρατία, όσο κι αν λειτουργεί σαν τροχοπέδη, δεν παύει να αποτελεί πρόφαση. Η πραγματική αιτία για τη ντροπιαστική κατάσταση στην οποία βρίσκονται οι Φοιτητικές Εστίες είναι η αδιαφορία και η έλλειψη χρηματοδότησης.