ΑΠΟΨΕΙΣ

Το θέμα «εκλογικός νόμος» δεν εξαντλείται στην αντιστοίχηση ψήφων σε έδρες. Η λογική αναλογικών συστημάτων που ισχύει εκεί που τα κόμματα (περισσότερα από δύο) είναι σημαντικός παράγοντας, υπερισχύει της λογικής των πλειοψηφικών που ισχύει εκεί που τα πρόσωπα (οι εκλεγμένοι αντιπρόσωποι) είναι σημαντικότεροι. Στη θεωρία (αλλά και στην πράξη) το καλύτερο αναλογικό σύστημα (γιατί επιτρέπει στον ψηφοφόρο να επιλέξει με βάση τη δική του προτεραιότητα, είτε κόμμα είτε πρόσωπα) είναι το λεγόμενο σύστημα απλής μεταφερόμενης ψήφου, κατά το οποίο επιλέγουμε έναν υποψήφιο και δηλώνουμε μετά κατά σειρά σε ποιον θέλουμε να μεταφερθεί η ψήφος μας αν ο υποψήφιός μας δεν τη χρειάζεται. Εύκολο, αλλά εκτός της συνήθειάς μας.

Από εκεί και μετά: σημαντικό ερώτημα είναι πόσους σταυρούς θα έχουμε! Θα μπορούμε να ψηφίζουμε από διαφορετικά κόμματα; Θα μπορούμε να δίνουμε περισσότερους σταυρούς σε έναν υποψήφιο; Αν δηλαδή έχουμε 4 θα μπορούμε και τους 4 να τους δώσουμε στον ίδιο; Πάλι η λογική εδώ είναι πώς θα επιλέγουμε τους αντιπροσώπους, ώστε να είναι διακριτοί και αναγνωρίσιμοι. Το πλέον αντιπροσωπευτικό είναι να έχουμε 1 επιλογή. Ώστε να είναι και η εσωτερική επιλογή αναλογική.

Και με το ερώτημα της διακυβέρνησης τι θα γίνει; Τα αναλογικά συστήματα πιέζουν για συνεργασίες. Τα κόμματα είναι διατεθειμένα να συνεργαστούν; Αν μπορεί στο ίδιο ψηφοδέλτιο να υπάρχουν κόμματα που δηλώνουν ότι θα συνεργαστούν και η κατανομή των εδρών γίνει εσωτερικά στο συνδυασμό, θα ξέρουμε εκ των προτέρων ποιοι θα συνεργαστούν. Φανταστείτε να κατέβαιναν μαζί ΣΥΡΙΖΑ και ΑΝΕΛ το 2015!

Φυσικά υπάρχουν και άλλα πολλά: εκλογικές δαπάνες, επιλογή από τα κόμματα των υποψηφίων, ανεξάρτητοι υποψήφιοι. Αν θέλουμε να προχωρήσουμε σε μεταρρύθμιση, πρέπει να τα συζητήσουμε και μετά να καταλήξουμε σε αυτό που θα διασφαλίζει την αναλογικότητα των κομμάτων, την αναγνωρισιμότητα και το ρόλο των προσώπων και την απάντηση στο ερώτημα της διακυβέρνησης.

Ποιοι θα καταλήξουμε; Πάντα έλεγα ότι για τη διαδικασία επιλογής των αντιπροσώπων μας πρέπει να αποφασίσουμε εμείς και όχι οι αντιπρόσωποί μας. Οι παρόντες αντιπρόσωποι θα αναζητούν το πιο θετικό για αυτούς! Δημοψήφισμα; Ναι. Για να διαλέξουμε έπειτα από ουσιαστική διαβούλευση το σύστημα που μας εκπροσωπεί καλύτερα. Θα μπορέσουμε στο διάστημα αυτό να συζητήσουμε όλα τα θέματα λειτουργίας του κομματικού και του πολιτικού μας συστήματος. Έχουμε την τόλμη και το κουράγιο;

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 12 Ιανουαρίου 2020