Η παρούσα Επιτροπή ήταν η πρώτη με γυναίκα επικεφαλής και η πρώτη που ανέθεσε χαρτοφυλάκιο ισότητας των φύλων. «Υπό την ηγεσία της προέδρου φον ντερ Λάιεν ξεκινήσαμε μία αποστολή να δημιουργήσουμε μια Ένωση Ισότητας» εξηγεί στη «ΜτΚ» η Επίτροπος Ισότητας Έλενα Ντάλι.

Προς το παρόν απέχουμε αυτό τον στόχο μίας Ευρώπης όπου επικρατεί απόλυτη ισότητα. «H EE συγκεντρώνει 70,2% στον δείκτη του EIGE, με την πρόοδο που καταγράφεται χρόνο με το χρόνο να είναι αργή. Μέχρι σήμερα κανένα κράτος-μέλος δεν έφτασε σε σημείο να μπορεί να δηλώσει ότι γυναίκες και άνδρες είναι πλήρως ισότιμοι, νομικά αλλά και στην πράξη. Με τους σημερινούς ρυθμούς προόδου εκτιμάται ότι η ΕΕ απέχει τουλάχιστον 60 χρόνια από την επίτευξη της πλήρους ισότητας» παραδέχεται η κ. Ντάλι, προσθέτοντας ότι η παρούσα Επιτροπή επαναβεβαίωσε τη δέσμευση στην Στρατηγική Ισότητας των Φύλων, θέτοντας το πλαίσιο για τη δράση της ΕΕ σε αυτόν τον τομέα.

Από την έμφυλη βία, μέχρι το χάσμα στους μισθούς μεταξύ ανδρών και γυναικών, την λεγόμενη «γυάλινη οροφή» και την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής, οι προκλήσεις είναι πολλές. «Τι μπορεί να κάνει η ΕΕ για να τις αντιμετωπίσει;» ρωτήσαμε την Επίτροπο ισότητας σε μία συνέντευξη μέσω γραπτών ερωτήσεων. Η κ. Ντάλι υπενθυμίζει ότι η βασική στρατηγική της Κομισιόν στο θέμα της ισότητας εκφράστηκε με τρεις Οδηγίες για το μισθολογικό χάσμα, την εκπροσώπηση στα δ.σ. των εταιρειών και την παρενόχληση και ενδοοικογενειακή βία.

«Τα κράτη-μέλη θα πρέπει τώρα να μεταφέρουν και να ενσωματώσουν αυτές τις Οδηγίες στην εθνική τους νομοθεσία. Στη συνέχεια θα παρακολουθούμε την εφαρμογή (σ.σ. των νόμων) για να διασφαλίσουμε ότι συμμορφώνεται με τη νομοθεσία της ΕΕ» λέει.

Ίση αμοιβή, ίση εκπροσώπηση στα δ.σ. εταιρειών

Ως προς το χάσμα στις αμοιβές η κ. Ντάλι υπενθυμίζει την Οδηγία για τη διαφάνεια των αμοιβών εξηγώντας ότι «οι εταιρείες, εναρμονιζόμενες με την οδηγία, θα πρέπει να αποκαλύπτουν πληροφορίες μισθών για άνδρες και γυναίκες που εκτελούν την ίδια εργασία ή εργασία ίσης αξίας. Αυτή η διαφάνεια είναι απαραίτητη για τον εντοπισμό και τη διόρθωση των μισθολογικών διαφορών» επισημαίνει.

Όσο για τη «γυάλινη οροφή» η Επιτροπή ανοίγει «ρωγμές» με την Οδηγία για την εκπροσώπηση στα δ.σ. των εταιρειών. Η συγκεκριμένη Οδηγία «αποτελεί μέρος του στόχου μας να σπάσουμε τα εμπόδια που εμποδίζουν τις γυναίκες στην επαγγελματική τους ανέλιξη. 

Υπάρχουν πολλές ειδικευμένες γυναίκες που συμμετέχουν σε διοικητικά συμβούλια εταιρειών αλλά δεν επιλέγονται (σ.σ για ανώτερες θέσεις), κυρίως επειδή διαιωνίζεται η τρέχουσα ανδροκρατούμενη οργάνωση και προσέγγιση. Η Οδηγία για την ισορροπημένη εκπροσώπηση των φύλων στα δ.σ. απαιτεί από τις εισηγμένες στο Χρηματιστήριο εταιρείες να διασφαλίζουν ότι τουλάχιστον το 40% των μη εκτελεστικών συμβούλων τους και τουλάχιστον το 33% όλων των θέσεων διευθυντικών στελεχών καταλαμβάνεται από το υποεκπροσωπούμενο φύλο έως τον Ιούνιο του 2026».

Tο μεγαλύτερο εμπόδιο για την επαγγελματική πορεία μίας γυναίκας πριν καν αγγίξει τη «γυάλινη οροφή», είναι ο συνδυασμός της καριέρας με τις υποχρεώσεις της οικογενειακής ζωής. 

Σχετικά με αυτό το θέμα η κ. Ντάλι τονίζει: «Θέλουμε να βελτιώσουμε την ισορροπία οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής για τους εργαζόμενους γονείς, με την εισαγωγή της άδειας πατρότητας και της γονικής άδειας, με τουλάχιστον 10 εργάσιμες ημέρες άδεια πατρότητας κατά τη γέννηση και τέσσερις μήνες γονική άδεια μετ’ αποδοχών, εκ των οποίων δύο μήνες δεν μεταβιβάζονται μεταξύ των γονέων. Επιπλέον, η Στρατηγική Φροντίδας μας εστιάζει στη διασφάλιση ποιοτικών, προσιτών και προσιτών επιλογών φροντίδας για όλους».

Δεν υπάρχει ισότητα, αν υπάρχει βία

Πρόσφατα υιοθετήθηκε η κοινοτική οδηγία για την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας. «Καθώς δεν μπορεί να υπάρχει πραγματική ισότητα εάν υπάρχει βία, θέσαμε ως προτεραιότητα την ασφάλεια των γυναικών και των κοριτσιών» λέει η κ. Ντάλι. 

«Διευρύνουμε την προστασία επιβάλλοντας ασφαλείς, ευαίσθητους ως προς το φύλο μηχανισμούς αναφοράς, μεταξύ άλλων με την επιλογή της ηλεκτρονικής αναφοράς. Στηρίζουμε τη συνέχιση και ενίσχυση υπηρεσιών υποστήριξης με καίρια σημασία, όπως καταφύγια και τηλεφωνικές γραμμές sos. Ποινικοποιήσαμε αναδυόμενες μορφές κυβερνοβίας που στοχεύουν ειδικά τις γυναίκες, όπως η μη συναινετική κοινοποίηση προσωπικών εικόνων, συμπεριλαμβανομένων των deepfakes, της διαδικτυακής παρενόχλησης, της μισογυνιστικής ρητορικής μίσους κ.ά.».

Αναγκαία η ισότητα για την ευημερία

«Έχετε πει ότι δεν υπάρχει πραγματική δημοκρατία χωρίς ισότητα των φύλων. Πώς αντιλαμβάνεστε αυτή τη σχέση;» ρωτήσαμε την Επίτροπο. «Η επιδίωξη της ισότητας είναι θεμελιώδης για τις βασικές αξίες της Ένωσης και θα έπρεπε να είναι στον πυρήνα κάθε δημοκρατίας. Δεν είναι απλώς μία ηθική επιταγή, αλλά και μία πρακτική αναγκαιότητα για την κοινωνική και οικονομική ευημερία της Ένωσής μας. Τα τελευταία χρόνια, έχουμε δει σημαντικές κοινωνικές κρίσεις και προκλήσεις που έχουν φέρει στο προσκήνιο ζητήματα ανισότητας. 

Η αντιμετώπιση αυτών των ανισοτήτων είναι ζωτικής σημασίας για την οικοδόμηση κοινωνιών χωρίς αποκλεισμούς, κοινωνιών που ευημερούν. Οι επερχόμενες Ευρωεκλογές είναι μία ευκαιρία για όλους να εκφράσουμε το όραμά μας, να διεκδικήσουμε τον χώρο μας και να αγωνιστούμε για μία Ένωση Ισότητας όπου κάθε κορίτσι και κάθε γυναίκα, απαλλαγμένη από διακρίσεις και βία θα μπορεί να προοδεύσει και να ηγηθεί».

Χρειάζονται συντονισμένες προσπάθειες στην πορεία προς μια συμπεριληπτική κοινωνία

Πρόσφατα η κ. Ντάλι επισκέφτηκε τη Θεσσαλονίκη, έπειτα από πρόσκληση του Συνδέσμου Βιομηχανιών Ελλάδας. 

«Συνάντησα πολλές γυναίκες επιχειρηματίες και εντυπωσιάστηκα από την καινοτομία, τον δυναμισμό και την συμπεριληπτική ηγεσία που κομίζουν στους τομείς τους. Αυτές οι συναντήσεις ενίσχυσαν την πίστη μου στην δύναμη μετασχηματισμού που έχουν τα περιβάλλοντα εργασίας που λειτουργούν χωρίς αποκλεισμούς και στον κρίσιμο ρόλο που παίζουν για την αμφισβήτηση των στερεοτύπων για τους ρόλους των φύλων σε επαγγελματικά περιβάλλοντα. 

Ως επιχειρήσεις και ως κοινωνία, φτάνουμε στο μέγιστο των δυνατοτήτων μας μόνο αν χρησιμοποιήσουμε όλο το ταλέντο μας. Ενθαρρύνω τις ελληνικές επιχειρήσεις να υιοθετήσουν μία «χάρτα διαφορετικότητας» και πολιτικές που προάγουν την ισορροπία επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής και να υποστηρίζουν εργαζόμενους με διαφορετικά υπόβαθρα. 

Οι κυβερνήσεις έχουν κεντρικό ρόλο να παίξουν, με την εφαρμογή νόμων που προωθούν την ισότητα, την υιοθέτηση ολοκληρωμένων στρατηγικών για την αντιμετώπιση των ανισοτήτων και την εγκαθίδρυση μηχανισμών για την αναφορά των διακρίσεων. Τελικά, η πορεία της Ελλάδας προς μια κοινωνία συμπεριληπτική και χωρίς αποκλεισμούς απαιτεί συντονισμένες προσπάθειες από τον ιδιωτικό και τον δημόσιο τομέα, και διευκολύνεται μέσω του συνεχούς κοινωνικού διαλόγου».

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 10.03.2024