Νέους ορίζοντες στην πρόληψη και θεραπεία γενετικών ελαττωμάτων που επηρεάζουν την αδαμαντίνη των δοντιών ανοίγουν τα αποτελέσματα μελέτης ερευνητικής ομάδας του Ινστιτούτου Στοματικής Βιολογίας του Πανεπιστημίου της Ζυρίχης με επικεφαλής τον Έλληνα καθηγητή Θύμιο Μητσιάδη. Από τη μελέτη αυτή, που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο περιοδικό ανοιχτής πρόσβασης “iScience” (Cell Press), προέκυψε ότι οι μεταλλάξεις του μορίου Adam10 έχουν ως αποτέλεσμα σοβαρές βλάβες στην αδαμαντίνη των δοντιών στα ποντίκια. Η αδαμαντίνη παρότι είναι ο πιο σκληρός οργανικός ιστός που υπάρχει στη φύση δεν παύει να είναι επιρρεπής στις βλάβες. Ελαττώματα στην αδαμαντίνη έχουν ως αποτέλεσμα, μεταξύ άλλων, τα δόντια να είναι ευαίσθητα στον πόνο και να παρουσιάζουν κίνδυνο τερηδόνας.

Οι ερευνητές χρησιμοποιώντας σύγχρονες γενετικές, μοριακές και απεικονιστικές τεχνικές μελέτησαν γενετικά τροποποιημένα ποντίκια και ανέλυσαν τις επιδράσεις του μορίου Adam10, το οποίο συνδέεται στενά με το μονοπάτι μοριακής σηματοδότησης Notch. Όπως εξηγεί ο κ. Μητσιάδης, αυτός ο μοριακός μηχανισμός επιτρέπει την επικοινωνία μεταξύ γειτονικών κυττάρων, είναι απαραίτητος για την εμβρυική διάπλαση και διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο στην ανάπτυξη σοβαρών ανθρώπινων παθολογιών όπως τα εγκεφαλικά επεισόδια και ο καρκίνος.

«Είδαμε ότι τα ποντίκια που έχουν μεταλλάξεις στο Adam10 έχουν δόντια με ελαττωματική αδαμαντίνη. Με τη μελέτη αυτή αποδείξαμε ότι υπάρχει στενή σχέση μεταξύ του μοριακού μηχανισμού Adam10/Notch και της διάπλασης της αδαμαντίνης. Χρησιμοποιήσαμε κορυφαίες τεχνικές γενετικής και απεικόνισης που επιτρέπουν την σχολαστική ανάλυση των τροποποιήσεων στους αδαμαντινοβλάστες και στη δομή της αδαμαντίνης των δοντιών μετά από γονιδιακή μετάλλαξη. Είναι η πρώτη φορά που γίνεται τέτοια μελέτη. Δείξαμε έτσι ότι ο μηχανισμός Adam10/Notch δεν εμπλέκεται μόνο σε σοβαρές παθολογικές καταστάσεις, αλλά επίσης στην οργάνωση και δομή αναπτυσσόμενων ιστών και οργάνων όπως τα δόντια» εξηγεί ο κ. Μητσιάδης μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.

Ερωτηθείς εάν μελλοντικά θα μπορούσαν οι οδοντιατρικές θεραπείες να ωφεληθούν από αυτή τη μελέτη, ο κ. Μητσιάδης απαντά: «Η κατανόηση του γενετικού κώδικα που ελέγχει την ανάπτυξη των δοντιών, η γνώση των μοριακών μηχανισμών κατά τη διάρκεια της δημιουργίας της αδαμαντίνης και οι μεταλλάξεις που οδηγούν σε δυσπλασίες της, ανοίγουν νέους ορίζοντες στον τομέα της πρόληψης και της θεραπείας τέτοιων παθολογικών καταστάσεων. Οι απαιτήσεις για την επιδιόρθωση της αδαμαντίνης και τον εκ νέου σχηματισμό της είναι εξαιρετικά περίπλοκες, αλλά τα σύγχρονα και συνεχώς εξελισσόμενα γενετικά, φαρμακευτικά και νανοτεχνολογικά επιτεύγματα που στοχεύουν στην πρόληψη του σχηματισμού ελαττωματικής αδαμαντίνης θα μας επιτρέψουν να βελτιώσουμε σημαντικά την οδοντιατρική φροντίδα στο μέλλον».

ΑΠΕ-ΜΠΕ