«Βαρέθηκα να είμαι πριγκίπισσα!

Φτάνει πια με τα φουστάνια,

τα χτενίσματα, τα χαμόγελα.

Ωωω! Και όλα ροζ! Γιατί πρέπει

όλα να είναι ροζ;»

Μια πριγκίπισσα προσπαθεί να απεκδυθεί τον μανδύα των «πρέπει» που της επιβάλουν και να είναι απλά ο εαυτός της κάνοντας πράγματα που πραγματικά της αρέσουν. Πρόκειται για την «Πριγκίπισσα Μάντυ» που περιδιαβαίνει στις σελίδες του ομότιτλου βιβλίου της νηπιαγωγού και υποψήφιας διδάκτορος του Τμήματος Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης του ΑΠΘ Ρέας Κατσάπη, η οποία επιχειρεί την πρώτη της συγγραφική απόπειρα.

Η ίδια εμπνεύστηκε την ιδέα της ηρωίδας εντελώς απρόσμενα μέσα στη σχολική τάξη. 

«Μια μέρα που διαβάζαμε μαζί με τους μικρούς μαθητές τα «88 ντολμαδάκια» του Ευγένιου Τριβιζά, αποφασίσαμε με τη σειρά μας να φτιάξουμε καινούρια παραμύθια, δίνοντας διαφορετικούς ρόλους σε πρωταγωνιστές, αλλάζοντας ονόματα κλπ. Εκείνη τη μέρα τα παιδιά έγιναν συγγραφείς των δικών τους ιστοριών, τις οποίες παρουσίασαν στην ολομέλεια της τάξης. 

Ένιωσαν πολύ περήφανα γι’ αυτό που έκαναν και ήταν τόσο διαφορετικό από αυτό που είχαν συνηθίσει να διαβάζουν. Καταγράφοντας όλα αυτά που είχαν πει, συνειδητοποίησα ότι θα μπορούσα να δημιουργήσω μια ιστορία, διαφορετική από αυτή που είχαν συνηθίσει να διαβάζουν και παράλληλα να έχω το θάρρος να την παρουσιάσω όπως και αυτά. Έτσι τις επόμενες μέρες, έγραψα τη Μάντυ», λέει στο makthes.gr η Ρέα Κατσάπη.

Μια μονογονεϊκή οικογένεια

Η Μάντυ είναι ένας ιδιαίτερος χαρακτήρας. «Αφενός έχει τα κοινότυπα χαρακτηριστικά μιας πριγκίπισσας που έχουν μάθει να έχουν στο μυαλό τους τα περισσότερα παιδιά π.χ. μακριά ξανθά μαλλιά, εντυπωσιακά φορέματα, αφετέρου η ιδιοσυγκρασία της είναι πολύ διαφορετική. Είναι ένα άτομο που θέλει να είναι ελεύθερο, ανεξάρτητο, που θέλει να λειτουργεί πέρα από τον ‘ρόλο’ που της έχει ανατεθεί. Κάθε παιδί είναι διαφορετικό, έχει το δικό του νοητικό υπόβαθρο, τις δικές του σκέψεις, συναισθήματα, επιθυμίες. 

Οι γονείς αλλά και οι ενήλικοι γενικότερα, οφείλουν να σεβαστούν τη μοναδικότητα του κάθε παιδιού και να μην προσπαθούν να το υποχρεώσουν να ακολουθεί συγκεκριμένα πρότυπα. Στη Μάντυ για παράδειγμα άρεσε πολύ η ιππασία αλλά και οι κατασκευές, κάτι το οποίο δεν ταίριαζε με το πριγκιπικό πρότυπο, ταίριαζε όμως με τη δική της προσωπικότητα ως Μάντυ», επισημαίνει η δημιουργός της.

Πέραν όλων αυτών όμως το παραμύθι της Μάντυ θίγει και άλλα σημαντικά θέματα. Αρχικά, η πριγκίπισσα ζει στο παλάτι με τη μητέρα της, τη βασίλισσα. Καθώς στα περισσότερα παραμύθια, η εξουσία και το βάρος της βρίσκεται σε κάποιον βασιλιά, η συγκεκριμένη επιλογή έρχεται για να αναδείξει αφενός ότι ο βασιλικός ρόλος μπορεί να μετατεθεί και σε μια γυναίκα, αφετέρου ότι η Μάντυ μεγαλώνει σε μια μονογονεϊκή οικογένεια. 

«Αυτό είναι πολύ σύνηθες στη σημερινή εποχή και πολλά παιδιά μπορούν να ταυτιστούν με αυτή την κατάσταση. Εκτός αυτού, ο λύκος ως έννοια ήταν πάντα συνδεδεμένος με κάτι ‘κακό’, ‘άγριο’ και ‘πονηρό’. Στην ιστορία της Μάντυ, ο κ. Λουπύτο είναι ευγενικός, εργατικός, μαγειρεύει και μάλιστα έχει ως συνεργάτη του ένα γουρουνάκι», τονίζει η συγγραφέας.

Ανατρέποντας συγκεκριμένα στερεότυπα

Όλα τα παραπάνω συνθέτουν μια ιστορία που έχει ως στόχο να ανατρέψει συγκεκριμένα στερεότυπα που υπάρχουν και να βοηθήσει τα παιδιά να διαμορφώσουν τη δική τους εκτίμηση για τον κόσμο. Η αποδοχή της διαφορετικότητας και η σημασία της ουσιαστικής επικοινωνίας ανάμεσα σε γονείς και παιδιά είναι μερικά μόνο από τα θέματα που αναδεικνύει το παραμύθι. 

«Η πριγκίπισσα Μάντυ είναι μια ιστορία με πολλά μηνύματα για τα παιδιά, αλλά όχι μόνο για αυτά. Για μένα το σημαντικότερο από όλα είναι και οι γονείς να αποκομίσουν κάτι από αυτή την ιστορία. Πιο συγκεκριμένα, τα παιδιά να διαπιστώσουν ότι μπορούν να είναι ο εαυτός τους και να εκφράζουν αυτό που θέλουν, σεβόμενα όμως πάντα το ρόλο των γονέων τους και από την άλλη, οι γονείς να αγαπούν και να υποστηρίζουν τα παιδιά τους ακριβώς για τη μοναδικότητα και τη διαφορετικότητά τους, δίχως να τα πιέζουν. Όταν υπάρχει υγιής και ειλικρινής σχέση ανάμεσα σε γονέα και παιδί, τότε αμφότεροι είναι ευτυχισμένοι».

ΡΕΑ ΚΑΤΣΑΠΗ

Ως εκπαιδευτικός που έχει δουλέψει σε πολλά σχολεία και έχοντας διαβάσει πολλά παιδικά βιβλία με τους μικρούς μαθητές μέσα στην τάξη, υποστηρίζει ότι οι συγγραφείς που απευθύνονται στην ευαίσθητη παιδική ψυχή οφείλουν να είναι πολύ προσεχτικοί. 

«Από τις λέξεις που θα επιλέξουν, το θέμα της ιστορίας, την εικονογράφηση του βιβλίου, οφείλουν να αναλογισθούν ότι απευθύνονται στο πιο απαιτητικό και ταυτόχρονα ευαίσθητο κοινό. Τα παιδιά έχουν τη δυνατότητα να ‘απορροφούν’ πληθώρα ερεθισμάτων και παράλληλα να τα επεξεργάζονται, διαμορφώνοντας τη δική τους αντίληψη. Τα παιδιά είναι ένα κοινό που το χαρακτηρίζει πρωτίστως η ειλικρίνεια κι όταν κρατούν στα χέρια τους ένα βιβλίο που γράφτηκε με αγάπη, σεβασμό και αλήθεια απέναντι σε αυτά, τότε το εκτιμούν πραγματικά και το αγαπούν».

Τέλος, πέρα από τη Μάντυ η Ρέα Κατσάπη γνωστοποιεί ότι ακολουθούν και άλλες ιστορίες με την υπογραφή της, τις οποίες έχει γράψει και απευθύνονται πάλι σε μικρές ηλικίες. «Εύχομαι να αγαπηθούν από τα παιδιά», καταλήγει.

Το βιβλίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Ελκυστής». Η εικονογράφηση είναι της Ελένης Μίχου.

Ποια είναι

Η Ρέα Κατσάπη γεννήθηκε και ζει στη Θεσσαλονίκη. Αποφοίτησε με άριστα από το Τμήμα Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης του ΑΠΘ και είναι υποψήφια διδάκτωρ στην ίδια σχολή. Είναι υπότροφος του Ινστιτούτου Διεθνούς Επικοινωνίας ΙΙΚ Düsseldorf της Γερμανίας και γνωρίζει Αγγλικά, Γερμανικά και Ρωσικά. 

Από το 2012 εργάζεται ως νηπιαγωγός σε ιδιωτικά σχολεία και δημόσια σχολεία της χώρας, ενώ παράλληλα από το 2020 είναι επικεφαλής της Σχολής Επιστημών Αγωγής του Mediterranean College Θεσσαλονίκης.