Στην τόνωση και την αναθέρμανση της αγοράς που έχει πληγεί βαριά από την κορονο-κρίση αποσκοπεί η κυβέρνηση με το «οξυγόνο» ρευστότητας το οποίο υπερβαίνει τα 6 δισ. ευρώ μέσα στον Δεκέμβριο σε νοικοκυριά κα επιχειρήσεις. Στόχος του οικονομικού επιτελείου είναι να διασώσει ένα μέρος του τζίρου των γιορτών που υπολογίζεται περίπου στα 30 δισ. ευρώ μετριάζοντας παράλληλα τις σαρωτικές επιπτώσεις της πανδημίας σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Πιο συγκεκριμένα:

Επιστρεπτέα Προκαταβολή

Οι αιτήσεις για την ένταξη στη νέα φάση της επιστρεπτέας έχουν υπερβεί τις 75.000 από την Παρασκευή 20 Νοεμβρίου που έχει ανοίξει η σχετική πλατφόρμα, δείγμα της δραματικής κατάστασης στην οποία έχει περιέλθει η αγορά που «διψάει» για ρευστό.

Αξίζει να σημειωθεί ότι στον τέταρτο κύκλο του προγράμματος δεκτές γίνονται αιτήσεις από όλες τις επιχειρήσεις είτε απασχολούν εργαζομένους είτε όχι, είτε έχουν ταμειακή μηχανή είτε όχι, με ελάχιστο ποσό ενίσχυσης 1.000-2.000 ευρώ, εκ των οποίων το 50% είναι μη επιστρεπτέο. Εκτιμάται πως το ποσό που θα δοθεί θα αγγίξει τα 1,2 δισ. ευρώ. H προθεσμία για την υποβολή των αιτήσεων στην κρατική ενίσχυση λήγει αύριο. Το μέτρο θα ισχύσει και για το 2021, ανάλογα και με την εξέλιξη του COVID-19.

Συνταξιούχοι: Αυξήσεις και αναδρομικά σε τέσσερις κατηγορίες

Με τις προσωρινές συντάξεις, οι οποίες άρχισαν να καταβάλλονται «φουσκωμένες» από την προηγούμενη Τρίτη με την έναρξη πληρωμών των συντάξεων Δεκεμβρίου, ξεκίνησε ο δεύτερος γύρος των αυξήσεων και αναδρομικών για πέντε κατηγορίες δικαιούχων. Το χρονοδιάγραμμα πληρωμών, σύμφωνα με τις εξαγγελίες του Γιάννη Βρούτση, έχει ως εξής:

Τον Δεκέμβριο και πριν από τις γιορτές των Χριστουγέννων (με την πληρωμή των συντάξεων Ιανουαρίου) 190.000 συνταξιούχοι (που έχουν πάνω από 30 συντάξιμα έτη ασφάλισης) θα διαπιστώσουν αυξήσεις στις συντάξεις τους κατ’ εφαρμογή των διατάξεων του νόμου Βρούτση. Μαζί με τις αυξήσεις θα πραγματοποιηθεί και η καταβολή των αναδρομικών 16 μηνών (από 1/9/2019), ύψους έως 4.032 ευρώ. Το συνολικό ποσό που θα διατεθεί είναι 460 εκατ. ευρώ.

Αυξήσεις και αναδρομικά που κυμαίνονται από 1.150 έως 6.912 ευρώ σε όλες τις προσωρινές συντάξεις οι οποίες είχαν εκδοθεί από τις 13/5/2016 και μετά, βλέπουν ήδη στους τραπεζικούς τους λογαριασμούς όσοι λαμβάνουν προσωρινή σύνταξη.

Οι αυξήσεις και τα αναδρομικά αφορούν σε χιλιάδες εν αναμονή συνταξιούχους που κατέθεσαν αίτηση από τις 13/5/2016 και δεν έχει εκδοθεί η οριστική σύνταξή τους. Η προσωρινή στα Ταμεία μισθωτών αυξάνεται στο 80% του μέσου μισθού του τελευταίου έτους αντί 50% που είχε υπολογιστεί στις αιτήσεις από τις 13/5/2016.

Σε ό,τι αφορά τους ελεύθερους επαγγελματίες, τους αυτοαπασχολουμένους και τους αγρότες, η προσωρινή σύνταξη θα αυξηθεί στο 70% από 50% και επί αυτού του νέου ποσοστού θα υπολογιστούν και τα αναδρομικά που θα λάβουν στο τέλος του μήνα.

Η αύξηση της προσωρινής ισχύει για όσους υπέβαλαν έντυπη μορφή και όχι ηλεκτρονικά. Το πλαφόν της προσωρινής σύνταξης παραμένει ίδιο, δηλαδή τα 768 ευρώ, ενώ για τους επαγγελματίες το πλαφόν της προσωρινής είναι ως τα 960 ευρώ ενώ το κατώτατο ποσό της προσωρινής μένει στα 384 ευρώ.

Αναδρομικά θα δοθούν και στους περίπου 50.000 συνταξιούχους οι οποίοι στις πρόσφατες πληρωμές αναδρομικών δεν έλαβαν καθόλου αναδρομικά ή τα έλαβαν λανθασμένα.

Αναδρομικά θα λάβουν και 172.222 κληρονόμοι, με τα ποσά των αναδρομικών ανάλογα με την κατηγορία να διαμορφώνονται ακόμα και στα 11.254 ευρώ.

Επιδόματα

Τη Δευτέρα 30 Νοεμβρίου θα γίνει η καταβολή των επιδομάτων από τον ΟΠΕΚΑ. Ήδη έκλεισε προσωρινά η ηλεκτρονική πλατφόρμα αιτήσεων Α21 για το Επίδομα Παιδιού 2020, προκειμένου να γίνει η πληρωμή των δικαιούχων της 5ης διμηνιαίας δόσης στις 30 του μηνός.

Μετά την ολοκλήρωση της πληρωμής, η ηλεκτρονική πλατφόρμα θα ενεργοποιηθεί εκ νέου.

Έκτακτο επίδομα 400 ευρώ θα λάβουν και δικηγόροι, οικονομολόγοι, μηχανικοί, γιατροί, οδοντίατροι, δικαστικοί επιμελητές και γεωτεχνικοί.

Άνεργοι

Προβλέπεται η ενίσχυση των ανέργων από τον ΟΑΕΔ ύψους 152 εκατ. ευρώ, τα οποία θα δοθούν σε 253.000 ανέργους από παρατάσεις επιδομάτων ανεργίας και την οικονομική ενίσχυση των 400 ευρώ σε μακροχρόνια ανέργους. Συνολικά 253.000 άνεργοι θα λάβουν το επόμενο διάστημα τη δίμηνη παράταση των μηνών Σεπτεμβρίου - Δεκεμβρίου και τα 400 ευρώ.

Συγκεκριμένα θα δοθούν 100 εκατ. ευρώ σε 123.000 ανέργους από:

- Τακτικά επιδόματα ανεργίας (800 ευρώ + 10% για κάθε παιδί)

- Επιδόματα μακροχρόνια ανέργων (400 ευρώ)

- Βοηθήματα ανεργίας αυτοαπασχολουμένων (720 ευρώ)

- Από τη νέα έκτακτη ενίσχυση ύψους 400 ευρώ σε μακροχρόνια ανέργους θα δοθούν 52 εκατ. ευρώ σε 130.000 άτομα.

Πληρωμές αναστολών συμβάσεων

Η πληρωμή των εργαζομένων σε επιχειρήσεις που έκλεισαν με κρατική εντολή τον Νοέμβριο ξεκίνησε την Παρασκευή. Οι δηλώσεις εργοδοτών και εργαζομένων από πληττόμενες επιχειρήσεις βάσει ΚΑΔ, ολοκληρώνονται στις 7 Δεκεμβρίου, ενώ η πληρωμή των αποζημιώσεων, βάσει των 800 ευρώ, για τους εργαζόμενους των επιχειρήσεων που πλήττονται θα γίνει μετά τις 7 Δεκεμβρίου και πιθανότατα έως τις 21 Δεκεμβρίου.

Ειδικά για τον μήνα Νοέμβριο και επειδή το lockdown ήρθε «σπαστά» ανά Περιφέρεια, ανά κλάδο και αμέσως μετά σε εθνικό επίπεδο, υπάρχουν επιχειρήσεις που είναι πληττόμενες για μερικές ημέρες στις αρχές Νοέμβρη και κλειστές από τις 7/11 και μετά. Οι εργαζόμενοι των εν λόγω επιχειρήσεων θα εισπράξουν -με τον υπάρχοντα προγραμματισμό- την αποζημίωση που δικαιούνται σε δύο φάσεις :

Από την ερχόμενη Παρασκευή και έως τις 3 Δεκεμβρίου το αργότερο θα λάβουν το μεγαλύτερο τμήμα της αποζημίωσης που αντιστοιχεί στην χρονική περίοδο του lockdown (7/11-30/11).

Μετά τις 7 Δεκέμβρη θα λάβουν το τμήμα της αποζημίωσης που αντιστοιχεί στις πρώτες ημέρες του Νοέμβρη (για παράδειγμα 3/11-6/11) για τις οποίες η επιχείρηση θεωρείται πληττόμενη.

Αντίθετα, οι εργαζόμενοι σε επιχειρήσεις ανοιχτές αλλά πληττόμενες θα λάβουν ολόκληρη την αποζημίωση τον Δεκέμβρη.

Όπως διευκρίνισε το υπουργείο Εργασίας, οι επιχειρήσεις που έχουν ΚΑΔ ο οποίος εντός του Νοεμβρίου, για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα είναι πληττόμενος και στη συνέχεια για το υπόλοιπο του μήνα είναι κλειστός από δημόσια αρχή, υποβάλλουν ξεχωριστό έντυπο -δήλωση αναστολής για κάθε κατηγορία.

Αν για παράδειγμα ο δηλούμενος ΚΑΔ της επιχείρησης:

- Είναι πληττόμενος για το διάστημα από 01/11 έως 06/11, υποβάλλεται μία αυτοτελής δήλωση με κατηγορία υπαγωγής «Πλήττομαι Σημαντικά», όπου τα δηλωθέντα διαστήματα των αναστολών των εργαζομένων δεν μπορούν να είναι εκτός του συγκεκριμένου χρονικού διαστήματος.

- Είναι κλειστός με κρατική εντολή από 07/11 έως 30/11, τότε υποβάλλεται δεύτερη αυτοτελής δήλωση με κατηγορία υπαγωγής «Από Δημόσια Αρχή», δηλώνοντας υποχρεωτικά το διάστημα από 07/11 έως 30/11.

Σε περίπτωση που η επιχείρηση θέλει να υποβάλει δήλωση και για άλλον - άλλους ΚΑΔ, τότε επαναλαμβάνει για κάθε ΚΑΔ την ανωτέρω διαδικασία. Τα 800 ευρώ αντιστοιχούν σε 30 ημέρες αναστολής.

Επιχειρήσεις που έκλεισαν με κρατική εντολή στις 7 Νοεμβρίου με το εθνικό lockdown μπορούν να δηλώσουν πληττόμενες από 3 έως και 6 Νοεμβρίου, δηλαδή για την περίοδο που όλη η Ελλάδα χωριζόταν σε «κόκκινες» και «κίτρινες ζώνες» ώστε οι εργαζόμενοί τους να λάβουν 747 ευρώ συνολικά :

- 106 ευρώ για τις 4 ημέρες από 3 Νοεμβρίου έως 6 Νοεμβρίου (θα τα λάβουν μετά τις 7/12) και

- 640 ευρώ για τις ημέρες από 7 έως 30 Νοεμβρίου (θα τα λάβουν 27/11-3/12).

Αν η επιχείρηση δεν δηλώσει αναστολές συμβάσεων για τις πρώτες ημέρες του Νοεμβρίου (3/11-6/11) ως πληττόμενη, η ειδική αποζημίωση θα είναι:

- 640 ευρώ για τους εργαζόμενους επιχειρήσεων που έκλεισαν 7 Νοεμβρίου

- 587 ευρώ για τους εργαζόμενους επιχειρήσεων που έκλεισαν 9 Νοεμβρίου, δηλαδή κομμωτήρια και κέντρα αισθητικής

- 400 ευρώ για τους εργαζόμενους επιχειρήσεων που έκλεισαν 16 Νοεμβρίου, δηλαδή εργαζόμενους σε μονάδες προσχολικής ή πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης του ιδιωτικού τομέα.

Αντίθετα, σε Κοζάνη, Καστοριά, Ροδόπη, Ιωάννινα, Λάρισα, Θεσσαλονίκη και Σέρρες, όπου οι τοπικές καραντίνες εφαρμόστηκαν πριν από το γενικό σφράγισμα, οι εργαζόμενοι πληττόμενων όσο και κλειστών επιχειρήσεων μπορούν να δηλωθούν σε αναστολή αθροιστικά από 1η Νοεμβρίου ώστε να λάβουν 800 ευρώ. Και σε αυτές τις περιοχές η ειδική αποζημίωση σπάει σε δυο τμήματα, πριν και μετά το εθνικό lockdown.

Το πλήρες ποσό των 800 ευρώ μπορούν να λάβουν και οι εργαζόμενοι σε εστίαση, τουρισμό, μεταφορές, πολιτισμό και αθλητισμό, που είχαν το δικαίωμα των αναστολών και τον Οκτώβριο. Καθίσταται σαφές ότι η ειδική αποζημίωση του Νοεμβρίου είναι πολλών ταχυτήτων, με βάση τα τοπικά, κλαδικά και το εθνικό lockdown.

Δώρο Χριστουγέννων

Το δώρο Χριστουγέννων υπολογίζεται βάσει του πραγματικού καταβαλλόμενου μισθού και θα καταβληθεί από τις επιχειρήσεις-εργοδότες στις 21/12 σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία.

Η αναλογία του δώρου που αντιστοιχεί στις μέρες κατά τις οποίες η σύμβαση των εργαζομένων ήταν σε αναστολή ή οι εργαζόμενοι είχαν ενταχθεί στο πρόγραμμα «ΣΥΝ-εργασία» θα καταβληθεί από το κράτος απευθείας στους εργαζόμενους μέσω του «ΠΣ Εργάνη».

Κοινωνικό μέρισμα

Το βοήθημα θα κατευθυνθεί στους δικαιούχους του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος, οι οποίοι θα πάρουν διπλάσιο ποσό με την τακτική καταβολή του Δεκεμβρίου. Το μέτρο αφορά 482.385 πολίτες από 256.562 νοικοκυριά.

Το εγγυημένο ποσό ορίζεται ως εξής:

- Για κάθε μονοπρόσωπο νοικοκυριό: 200 ευρώ.

- Για κάθε επιπλέον ενήλικο μέλος του νοικοκυριού: προσαύξηση του εγγυημένου ποσού κατά 100 ευρώ.

- Για κάθε ανήλικο μέλος του νοικοκυριού: προσαύξηση του εγγυημένου ποσού κατά 50 ευρώ.

Ο λόγος που η κυβέρνηση αποφάσισε να μην δοθεί φέτος το κοινωνικό μέρισμα στις ευάλωτες πληθυσμιακές ομάδες είναι τα στενά δημοσιονομικά περιθώρια και η έλλειψη πλεονάσματος, που υπήρχε τα προηγούμενα χρόνια.

Σημειώνεται, ότι τον Δεκέμβριο του 2019 καταβλήθηκε κοινωνικό μέρισμα σε 270.000 δικαιούχους ειδικών κατηγοριών, όμως την ίδια χρονιά κοινωνικό μέρισμα σε πολίτες με χαμηλά εισοδήματα είχε ήδη καταβληθεί από την προηγούμενη κυβέρνηση το προηγούμενο Πάσχα.

Τον Δεκέμβριο του 2018 είχε καταβληθεί μέρισμα σε περισσότερα από 1.600.000 άτομα από το τότε υπερπλεόνασμα.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 29 Νοεμβρίου 2020