Γνώρισα τον Γιάννη μέσω του Facebook. Για χρόνια, άκουγα το όνομά του ως ραδιοφωνικού παραγωγού στον 958 και ως συντάκτη στην «Παράλλαξη». Έγραφε αναμνήσεις από μια Θεσσαλονίκη που γνώρισε και δεν υπάρχει πια ή υπάρχει τόσο αλλαγμένη που ίσως να μην έχει καν νόημα να θυμηθείς πώς ήταν παλιά.

Για πρώτη φορά διάβασα μια «ολοκληρωμένη εκδοχή» του Παλαμιώτη πριν από τρία χρόνια, όταν εξέδωσε «Τα σα εκ των σων». Πρέπει να το αναζητήσετε και να το αγοράσετε. Είναι τα κείμενα της «Παράλλαξης» συν μια αναπαράσταση της διαδρομής του ως συγγραφέας, ως ηθοποιός, ως εργαζόμενος στο θέατρο, ως ομοφυλόφιλος, ως ασυμβίβαστος, ως συλλέκτης εμπειριών και συγκρούσεων, ως άνθρωπος που αρνείται να δει τους άλλους πέρα από τις πραγματικές τους διαστάσεις, ακόμη κι αν αυτοί έχουν αποκτήσει φήμη και αίγλη όπως ο Μάνος Χατζιδάκις, ο Ντίνος Χριστιανόπουλος, ο Γιώργος Ιωάννου, ο Κώστας Ταχτσής, ο Χρήστος Λαμπράκης, η Ελένη Βλάχου. 

Είναι ένα βιβλίο πολύτιμο και μοναδικό μέσα στην απόλυτη κυνικότητα και ευθύτητά του.

Ο Γιάννης Παλαμιώτης πέρασε -και περνά- τη ζωή του «αδιάβροχος». Γράφει στα «Σα εκ των σων»: «Στη γενέθλια πόλη, όπου κυριαρχεί το εκνευριστικό ψιλόβροχο κι όλα διαβρώνονται ύπουλα από την υγρασία, πέρασα τη ζωή μου αδιάβροχος. Δεν πήρα τίποτε στα σοβαρά, πλην του θανάτου. Εξ αποστάσεως παρατηρούσα τις μελαγχολικές και νυσταγμένες σκιές να ακροβατούν. Όταν έκανα κέφι, κυλιόμουν κι εγώ στο βούρκο, αλλά καμιά άλλη λάσπη δεν έπιανε πάνω μου. Καλύτερος σύμμαχος των διαφυγών μου, η πηχτή ομίχλη».

Στο βιβλίο διατυπώνεται επίσης, με έναν σπαρακτικά κυνικό τρόπο η σχέση του με την μητέρα του. Μια γυναίκα που δεν παντρεύτηκε με τον πατέρα του διότι δεν μπορούσαν να βγάλουν ούτε ο ένας ούτε ο άλλος διαζύγιο. Μια γυναίκα που μετά τον θάνατο του πατέρα του τον μεγάλωσε χρησιμοποιώντας το σεξ ως μέσο επιβίωσης και με την οποία συγκρούονταν μια ζωή, λόγω και της ομοφυλοφιλίας του Γιάννη.

Διαβάζοντας τα βιβλία του, και ιδίως οτιδήποτε σχετικά με την μητέρα του, πιστεύεις ότι ο Παλαμιώτης είναι ένας άνθρωπος σκοτεινός, απόκοσμος, απάνθρωπος, ανάλγητος. «Η σχέση με την μητέρα μου ήταν πολύπλοκη, όπως νομίζω οι περισσότερες σχέσεις. Μέχρι να πεθάνει ο πατέρας μου στα 11, ήταν όλα ειδυλλιακά στη ζωή μου, ήμουν σχεδόν πλουσιόπαιδο. Αφότου πέθανε ο πατέρας μου άνοιξε μια καταπακτή και ξεχύθηκαν όλα τα μαύρα στοιχεία. Αυτό το φέρω βαρέως ακόμη και οργανικά ως τώρα, δηλαδή το ότι ο πατέρας μου πέθανε στα 48 του από έμφραγμα», λέει στη «ΜτΚ».

Ο Γιάννης Παλαμιώτης ήδη από τα 5 του ένιωθε την έλξη προς τα αγόρια του ίδιου φύλου. Πέρασε μια εφηβεία κρυφή, ένοχη και η μάνα έπαιξε τον βασικότερο ρόλο, με τη σχέση να μεταλλάσσεται από έχθρα σε έλξη κι από εκεί σε άπωση. «Παρόλες τις όποιες φαινομενικές ταλαιπωρίες, δεν νιώθω ότι ταλαιπωρήθηκα στη ζωή μου, διότι κατάφερα να μείνω παρατηρητής. Ακόμα και της δικιάς μου ζωής, γι αυτό κι έγραψα πολύ νωρίς το πρώτο μου βιβλίο “Το πάρκο”, ως παρατηρητής. 

Γράφω επειδή με απασχολεί πολύ ο θάνατος. Όσο ήμουν νεώτερος ήταν καθημερινή η ενασχόληση του νου μου με τον θάνατο. Τελευταία σκεφτόμουν όταν θα αποφασίσω να πεθάνω, να καλέσω όλους τους φίλους, τους γνωστούς, τους εραστές, τις ερωμένες –γιατί υπήρξαν και τέτοιες-, όλους όσοι στάθηκαν δίπλα μου με τον καλό ή τον κακό τρόπο, σε ένα χώρο πολύ κεντρικό. Να τους πω ότι συμβαίνει κάτι πολύ σημαντικό, ας πούμε ότι κέρδισα το λαχείο (που δεν παίρνω ποτέ), να ετοιμάσω τραπέζια, μπάντα, υπερπαραγωγή! 

Κάποια στιγμή πολύ προχωρημένη, όταν όλοι θα είναι στο τσακίρ κέφι, θα σβήσουν τα φώτα και θα ακουστούν δυο πυροβολισμοί, που θα με αυτοκτονήσουν. Αυτό σκεφτόμουν, αλλά μάλλον επειδή βαριέμαι να κάνω κάτι τόσο μεγάλο, το αποκαλύπτω για να μην το κάνω», λέει γελώντας.

«Θα ακούσει κανείς τι λέμε ένα τόσο ωραίο ηλιόλουστο πρωινό και θα τρελαθεί», του αντιτείνω. «Μα μπορούμε ακόμη και συζητάμε για τον θάνατο επειδή είμαστε υγιείς. Θεωρώ τον εαυτό μου να διαπραγματεύεται με αυτό, επειδή βρίσκομαι σε θέση ισχύος. Εάν με βρει καμιά κεραμίδα, μάλλον θα αναθεωρήσω», απαντά.

Η κυριολεκτική μητροκτονία

Η μητέρα του Γιάννη Παλαμιώτη πέθανε το 2016, έχοντας δύσκολο τέλος. «Δεν μπορώ να πω ότι στάθηκα σαν καλός γιος απέναντί της, όπως κι εκείνη δεν στάθηκε καλή μητέρα απέναντί μου. Άθελά της, ενδεχομένως… Στα 88 της, όταν είδα ότι άρχισε να εκτρέπεται λόγω άνοιας, κι επειδή ήταν αδύνατο να ζήσουμε μαζί, την έβαλα σε ένα φτηνό γεροκομείο. 

Με είχαν προειδοποιήσει ότι είναι αποθήκη γερόντων, κι ότι κάποια ώρα τους “σκοτώνουν” για να έρθουν οι καινούργιοι. Μέχρι τέλους, η μάνα μου ήταν πολύ άτακτη, την έπιασαν στο γηροκομείο να κάνει ερωτικά πράγματα. Εκτιμούσα πάντα την ζωτικότητά της, την επαλήθευσή της… Μέχρι τέλους είχε γκόμενους, τους πέθανε όλους! Στο γηροκομείο άρχισε πολύ γρήγορα να φθίνει. Έκλεισε το στόμα, δεν έτρωγε, και τα μάτια, δεν έβλεπε. Της έβαλαν ορό για να ζήσει λίγο παραπάνω, αλλά ζήτησα να τον βγάλουν. Όπως είπε ένας φίλος μου, αυτό ήταν κυριολεκτική μητροκτονία…»

Θα τη διεκδικούσα ξανά για μητέρα…

Στην πρόσφατη παρουσίαση της «Μητροκτονίας», ο συγγραφέας Δημήτρης Δημητριάδης και ο συγγραφέας και εκδότης Κωνσταντίνος Τέλλιος μίλησαν για το συγγραφέα και το βιβλίο. Ο Τέλλιος είπε ότι είναι συγκλονιστική η τρυφερότητα του Παλαμιώτη προς τη μητέρα του που ξεχύθηκε όταν πρωτοδιάβασε το βιβλίο. 

Παραθέτουμε το παρακάτω απόσπασμα, ενδεικτικό της πολυπλοκότητας μιας τέτοιας σχέσης. «Εγώ πάντως θα την ξαναδιεκδικούσα για μητέρα, αφού αυτή, η ακατάστατη, η κλέφτρα, η χαμερπής, η ασυνάρτηση, η ανεύθυνη, η ειδεχθής, η άφρων μου αξίζει. Μόνο κοντά της νιώθω πια ασφαλής, δίπλα της γερνάω, παραμένοντας παιδί. Θρηνολογώ, λοιπόν, πως αν πεθάνει πριν από μένα, χάθηκα! Τόσο, που είμαι διατεθειμένος να ανταλλάξω τον θάνατό της με τον δικό μου».

Η «Μητροκτονία» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Τύρφη»

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 30 Δεκεμβρίου 2018