Υπό σύσταση βρίσκεται νέα Ανεξάρτητη Αρχή Πιστοληπτικής Αξιολόγησης που θα βαθμολογεί τους οφειλέτες του Δημοσίου και θα ενημερώνει και τις τράπεζες.

Νομοσχέδιο που τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση θεσμοθετεί το διπλό «φακέλωμα» οφειλετών, από δύο νέα γραφεία που θα λειτουργούν στα πρότυπα του σημερινού Τειρεσία με στόχο να «εξυγιάνουν» το ιδιωτικό χρέος των πολιτών που σήμερα ξεπερνά τα 250 δις ευρώ!

Πρόκειται για την «Ανεξάρτητη Αρχή Πιστοληπτικής Αξιολόγησης» που συστήνει το υπουργείο Οικονομικών και το «Κεντρικό Μητρώο Πιστώσεων» που δημιουργείται στην Τράπεζα της Ελλάδας.

Η Ανεξάρτητη Αρχή Πιστοληπτικής Αξιολόγησης θα καταγράφει τα χρέη φυσικών και νομικών προσώπων, θα παρακολουθεί την οικονομική συμπεριφορά τους και θα βαθμολογεί την πιστοληπτική συμπεριφορά τους.

Με βάση όλα τα παραπάνω, όλοι εκείνοι που θα συγκεντρώνουν υψηλό πιστοληπτικό βαθμό θα έχουν ευκολότερη πρόσβαση στον δανεισμό καθώς επίσης και στις ρυθμίσεις οφειλών.

Τα στοιχεία από την Τράπεζα της Ελλάδας δείχνουν ότι τα υπόλοιπα δανείων που βαραίνουν νοικοκυριά κι επιχειρήσεις ανέρχονται σε 113 δισ ευρώ, οι οφειλές προς την εφορία έχουν ξεπεράσει τα 112 δισ ευρώ, ενώ τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία του ΚΕΑΟ δείχνουν ότι παλιά και νέα χρέη προς τα ασφαλιστικά ταμεία ξεπερνούν τα 43 δισ ευρώ.

Σε μια συγκυρία, όπου άπαντες τρέμουν το ενδεχόμενο δημιουργίας μιας νέας γενιάς “κόκκινων” δανείων- τα funds διαχειρίζονται περί τα 110 δισ ευρώ και στις τράπεζες μένουν γύρω στα 17,5 δισ ευρώ- λόγω της κρίσης κι ενώ οι τράπεζες περνάνε από διπλό και τριπλό κόσκινο τις αιτήσεις νέων χορηγήσεων από επιχειρήσεις κι επαγγελματίες, το υπουργείο Οικονομικών έθεσε για διαβούλευση διατάξεις που προβλέπουν τη σύσταση Ανεξάρτητης Αρχής Πιστοληπτικής Αξιολόγησης.

Σκοπός είναι η αντιμετώπιση του προβλήματος της ασύμμετρης πληροφόρησης μεταξύ φορέων του δημόσιου τομέα και ιδιωτικών φορέων για την πιστοληπτική ικανότητα φυσικών και νομικών προσώπων μέσω της πιστοληπτικής βαθμολόγησής τους (credit scoring) σε σχέση με οφειλές τους προς το Δημόσιο. Ο απώτερος στόχος είναι η αποτροπή της αύξησης των μη εξυπηρετούμενων και ληξιπρόθεσμων οφειλών προς δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς και η πρόληψη της υπερχρέωσης των φυσικών και νομικών προσώπων.

Πως θα λειτουργεί

Πιο συγκεκριμένα με βάση τις διατάξεις του νομοσχεδίου:

• Η Ανεξάρτητη Αρχή Πιστοληπτικής Αξιολόγησης έχει ως σκοπό τη συλλογή, αποθήκευση και επεξεργασία πρωτογενών δεδομένων πιστοληπτικής συμπεριφοράς, φυσικών και νομικών προσώπων, όπως ορίζονται στην αξιολογούμενη ρύθμιση, την παραγωγή και χορήγηση πιστοληπτικής βαθμολόγησης των άνω προσώπων, την παροχή αξιόπιστης αξιολόγησης της πιστοληπτικής συμπεριφοράς των άνω φυσικών και νομικών προσώπων προς χρήση από δημόσιους οργανισμούς και φορείς, χρηματοπιστωτικά ιδρύματα ή/και λοιπούς ιδιώτες, στο πλαίσιο μείωσης των επιπέδων των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων και των ληξιπρόθεσμων οφειλών, καθώς και για την πρόληψη του φαινομένου της υπερχρέωσης των ιδιωτών.
• Κύριος στόχος της νομοθετικής παρέμβασης είναι η εξάλειψη της ασυμμετρίας πληροφόρησης μεταξύ του δημόσιου τομέα και των τραπεζών, όσον αφορά τις ληξιπρόθεσμες οφειλές προς το Δημόσιο και τους φορείς κοινωνικής ασφάλισης.
• Η Αρχή, που θα αποτελεί φορέα του Δημοσίου, θα συγκεντρώνει και θα ομαδοποιεί πληροφορίες σχετικά με τις ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις και τις συμπεριφορές πληρωμών προς όλες τις οντότητες του Δημόσιου τομέα, με σκοπό την παραγωγή πιστοληπτικής βαθμολόγησης για φυσικά και νομικά πρόσωπα. Η Αρχή Πιστοληπτικής Αξιολόγησης θα ανταλλάσσει πληροφορίες και βαθμολογίες με άλλους φορείς αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας.
• Η βαθμολόγηση για φυσικά και νομικά πρόσωπα παράγεται από πληροφοριακό σύστημα μέσω της επεξεργασίας, με αυτοματοποιημένη διαδικασία, των δεδομένων οικονομικής συμπεριφοράς που αντλούνται από τους φορείς του δημόσιου τομέα, με τη χρήση αλγορίθμων. Η πιστοληπτική βαθμολόγηση γίνεται με αριθμητική κλίμακα και αφορά στην τήρηση και την αθέτηση υποχρέωσης έναντι των φορέων του δημόσιου τομέα για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.
• Η πιστοληπτική βαθμολόγηση παράγεται μετά από την υποβολή αίτησης. Στον αιτούντα χορηγείται ενημέρωση πιστοληπτικής βαθμολόγησης, η οποία απεικονίζει την αξιολόγηση της πιστοληπτικής ικανότητας του υποκειμένου δεδομένων οικονομικής συμπεριφοράς βάσει των δεδομένων που υφίστανται κατά την ημερομηνία παραγωγής της πιστοληπτικής βαθμολόγησης.
• Οι μέθοδοι και ο τρόπος επεξεργασίας και υπολογισμού της βαθμολόγησης επαναξιολογούνται τακτικά και επικαιροποιούνται οι αλγόριθμοί τους, ώστε να προσαρμόζονται στις οικονομικές συνθήκες και στις διαµορφούµενες συναλλακτικές πρακτικές και να επιβεβαιώνεται η ακρίβεια των εκτιμήσεων.
• Συστήνεται το Κεντρικό Μητρώο Πιστώσεων που θα τηρείται στην Τράπεζα της Ελλάδος. Το Μητρώο θα καταγράφει σε αναλυτική βάση το ιστορικό πληρωμών, τα είδη των παρεχομένων εξασφαλίσεων και κάθε άλλη πληροφορία που σχετίζεται με κάθε μορφής πίστωση προς φυσικά ή νομικά πρόσωπα από πιστωτικά και εν γένει χρηματοδοτικά ιδρύματα που έχουν την καταστατική τους έδρα στην Ελλάδα, καθώς και από τα υποκαταστήματα αλλοδαπών πιστωτικών ή χρηματοδοτικών ιδρυμάτων που λειτουργούν στην Ελλάδα. Βάσει των ως άνω πληροφοριών, που τηρούνται στο Μητρώο, θα καταρτίζεται επίσης πιστωτική έκθεση για όλα τα πιστοδοτούμενα πρόσωπα (η «Πιστωτική Έκθεση»), το περιεχόμενο της οποίας θα διαφοροποιείται ανάλογα με τον αποδέκτη της, σε κάθε όμως περίπτωση δεν θα περιέχει αξιολόγηση και βαθμολόγηση της πιστοληπτικής ικανότητας του δανειολήπτη.