Ανεπαρκή θεωρούν έξι ενώσεις αγροτών την πρόταση των Βρυξελλών προκειμένου να βελτιωθεί ο έλεγχος της εισροής ουκρανικών προϊόντων στην Ευρωπαϊκή Ένωση, θεωρώντας ότι έτσι διακυβεύεται η «βιωσιμότητα» του τομέα, ενώ απειλούν με νέες διαδηλώσεις εάν δεν ενισχυθούν δραστικά οι περιορισμοί.

Στα τέλη Ιανουαρίου η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε να ανανεωθεί για ακόμη έναν χρόνο, αρχής γενομένης από τον Ιούνιο, η εξαίρεση στους τελωνειακούς δασμούς που έχει παραχωρηθεί στην Ουκρανία από την άνοιξη του 2022 με στόχο να στηριχθεί η χώρα εν καιρώ πολέμου. Όμως προβλέπονται παράλληλα και «μέτρα διάσωσης» για να περιοριστούν οι επιπτώσεις από τις εισαγωγές αγροτικών προϊόντων. Έτσι, θα μπορούσαν να υιοθετηθούν «διορθωτικά μέτρα» εάν παρατηρηθεί «σοβαρή αναταραχή» στην αγορά, ενώ για τρεις κατηγορίες προϊόντων (πουλερικά, αυγά, ζάχαρη) ένας μηχανισμός «φρεναρίσματος» θα σταθεροποιεί τις εισαγωγές στον μέσο όρο που κυμαίνονταν το 2022-23. Αν αυξηθεί ο όγκος των εισαγωγών πάνω από αυτό το όριο, οι τελωνειακοί δασμοί μπορεί να επανεπιβληθούν.

Η πρόταση, που εξετάζεται από τις χώρες μέλη και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, δεν ικανοποιεί την Copa-Cogeca (η ένωση των δύο μεγαλύτερων αγροτικών συνδικάτων στην ΕΕ) και πέντε άλλους οργανισμούς που εκπροσωπούν τομείς-κλειδιά: παραγωγούς παντζαριών, δημητριακών/σπόρων ελαίων, αυγών και πτηνοτρόφους.

«Εάν το προτεινόμενο κείμενο παραμείνει απαράλλακτο, η οικονομική βιωσιμότητα των ευρωπαϊκών τομέων της πτηνοτροφίας, της ζάχαρης, των δημητριακών και του μελιού θα απειληθεί» λόγω της πίεσης από τα φθηνά, ανταγωνιστικά ουκρανικά προϊόντα, προειδοποίησαν στην κοινή ανακοίνωσή τους. Το πλαφόν που προτείνεται για τις τρεις κατηγορίες προϊόντων αντιστοιχεί σε μεγάλο όγκο, τον ίδιο που προκάλεσε τη σημερινή κρίση, ενώ «δεν προβλέπεται κανένας (αυτόματος) περιορισμός για τα δημητριακά και το μέλι, παρά τις σημαντικές δυνατότητες παραγωγής» της Ουκρανίας, σημειώνουν.

«Δυστυχώς, το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δεν δείχνουν διάθεση να δράσουν. Αυτή η προσέγγιση δεν θα καταφέρει να καθησυχάσει τις ανησυχίες των αγροτών και πιθανότατα θα προκαλέσει νέες διαδηλώσεις» ή ακόμη και νέα «μονομερή εμπάργκο» από τις χώρες που συνορεύουν με την Ουκρανία, προειδοποίησαν.

Ο «αθέμιτος», όπως τον χαρακτηρίζουν, ανταγωνισμός από τα εισαγόμενα ουκρανικά προϊόντα, είναι μια από τις αιτίες που προκάλεσαν τις μαζικές διαδηλώσεις των αγροτών στην Ευρώπη τον Ιανουάριο. «Πολλά αγροτικά προϊόντα δεν φτάνουν στις αγορές για τις οποίες προορίζονταν», ιδίως στην Αφρική και τη Μέση Ανατολή, αλλά παραμένουν στην Ευρώπη, τονίζουν οι έξι οργανώσεις. «Οι αγρότες στη Ρουμανία, τη Βουλγαρία, την Πολωνία, την Ουγγαρία και τη Σλοβακία πωλούν σήμερα τα προϊόντα τους σε τιμές περίπου 40% χαμηλότερες από την τιμή της αγοράς, αν καταφέρουν να τα πουλήσουν (…) Χιλιάδες αγροκτήματα απειλούνται με χρεοκοπία», πρόσθεσαν.

Το πρόβλημα, σύμφωνα με τις οργανώσεις, «αρχίζει να αγγίζει τη Γαλλία, το Βέλγιο, την Ολλανδία, τη Γερμανία, την Αυστρία… όπου οι παραγωγοί δημητριακών, πουλερικών και ζάχαρης δέχονται σημαντική πίεση» λόγω των εισαγωγών που «δεν ανταποκρίνονται στους περιβαλλοντικούς και κοινωνικούς κανονισμούς μας» και «ρίχνουν τις τιμές».