Στα ύψη εκτοξεύθηκαν οι δαπάνες των τοπικών και περιφερειακών αρχών στην Ε.Ε για την αντιμετώπιση της πανδημίας του κορονοϊού, αγγίζοντας τα 125 δισ. ευρώ το 2020, ενώ την ίδια ώρα μειώθηκε κατά 55% τα εισόδημα των τοπικών “κυβερνήσεως” δηλαδή των 300 περιφερειών και των 90.000 δήμων.

Αυτό είχε ως αποτέλεσμα, σύμφωνα με τα στοιχεία του τοπικού και περιφερειακού Ευρωβαρόμετρου 2021 για το σύνολο της Ε.Ε, η “ψαλίδα” μεταξύ των αυξανόμενων δαπανών και των διαρκώς μειούμενων εσόδων να κλείσει με απώλειες ύψους 180 δισ. ευρώ, οδηγώντας σε κατάρρευση του κοινωνικού κράτους. Χρήματα δηλαδή που σε άλλη περίπτωση θα κάλυπταν σημαντικές ανάγκες των ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα απώλειας εισοδήματος στη Ευρώπη αποτελεί η Ολλανδία, οι δήμοι της οποίας το 2020 έχασαν 350 εκατ. ευρώ μόνο από τη μη μίσθωση των πάρκιγκ, καθώς η πανδημική κρίση τα κράτησε κλειστά. Επίσης στην Κύπρο οι τοπικές αρχές είχαν απώλεια εισοδήματος που άγγιξε το 25%, στη Βουλγαρία 15% και στην Ιταλία 10%.

Τα στοιχεία του τοπικού και περιφερειακού Ευρωβαρόμετρου του 2020 παρουσίασε στις Βρυξέλλες στη διάρκεια της υβριδικής Ολομέλειας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Περιφερειών ο πρόεδρος του οργάνου, περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας Απόστολος Τζιτζικώστας, παρουσία 150 μελών που εκατοντάδων άλλων που συμμετείχαν διαδικτυακά. Αναλύοντας στην ομιλία του τα στοιχεία της έκθεσης του ευρωβαρόμετρου, που υποδεικνύει μια ιδιαίτερα ζοφερή κατάσταση για πολλές περιφέρειες της Ε.Ε και τους πολίτες της ο κ. Τζιτζικώστας ότι επισήμανε ότι παρά τις μεγάλες απώλειες στην οικονομία και την κοινωνία εξαιτίας της πανδημίας, η Ευρώπη παραμένει ισχυρή και ενωμένη και ότι αυτή η ισχύς δεν είναι άλλη από την αλληλεγγύη.

Στα ύψη η ανεργία των νέων

Aνησυχητικά ωστόσο είναι τα στοιχεία του ευρωβαρόμετρου και για τους νέους, καθώς φαίνεται ότι σε πολλές περιφέρειες της Ε.Ε όπως σε Ελλάδα, Ιταλία και Ισπανία, η ανεργία των νέων έχει αυξηθεί κατά 14% .

«Είναι σαφές ότι η υγειονομική κρίση έπληξε τους πάντες, ωστόσο η έκθεση του ευρωβαρόμετρου δείχνει ότι πλήττονται ιδιαίτερα οι νέοι λόγω της αύξησης της ανεργίας που ξεπερνά το 14%, έναντι το γενικού πληθυσμού αλλά και τα άτομα με χαμηλές δεξιότητες» ανέφερε ο κ. Τζιτζικώστας και στη διάρκεια ανοιχτής εκδήλωσης που έγινε με τηλεοπτικούς όρους, καθώς διεξήχθη σε στούντιο και μάλιστα… covid free παρουσία και της Επιτρόπου Κοινωνικής Συνοχής και Ανάπτυξης Ελίζα Φερέιρα.

Ανέφερε χαρακτηριστικά ότι «λόγω covid εκτινάχθηκε η ανεργία στους νέους, γεγονός που ελοχεύει τον κίνδυνο να χαθεί μια ολόκληρη γενιά», καθώς η υγειονομική κρίση φαίνεται να πλήττει τις προοπτικές εργασίας των νέων, αφού περιόρισε την κατάρτιση και την εκπαίδευσή τους, βάζοντας φρένο στην επαγγελματική τους ανέλιξη.

Ωστόσο αυτό ατά τον κ. Τζιτζικώστα μπορεί να αποφευχθεί μόνο αν υπάρξει συνεργασία και τοπική προσέγγιση από την Ε.Ε προκειμένου να κονδύλια από το ταμείο Συνοχής να διατεθούν με βάση τις καταγεγραμμένες ανάγκες και τα προβλήματα των πολιτών.

Η μείωση εισοδήματος πλήττει ευάλωτες ομάδες

Αναφερόμενος στο ζήτημα της δραματικής μείωσης εισοδήματος που έφερε ο covid σε τοπικές και περιφερειακές αρχές στην Ε.Ε ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπή των Περιφερειών, επικαλούμενος τα στοιχεία του ευρωβαρομέτρου, είπε ότι στην Πορτογαλία για παράδειγμα το κοινωνικό κράτος δεν μπορεί να στηρίξει δράσεις και δομές για ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού, όπως να προσφέρει δωρεάν σίτιση σε φοιτητές, ενώ πολλές πόλεις σε χώρες της Ευρώπης όπως η Τσεχία το κράτος “γονάτισε” και πλέον δεν μπορεί να καλύψει τις αυξημένες ανάγκες σε τρόφιμα και φάρμακα που αφορούν σε ηλικιωμένους.

«Η φτώχεια λόγω covid είναι μια θλιβερή πραγματικότητα σε όλη την Ευρώπη και τώρα περισσότερο από ποτέ είναι ανάγκη να διευρυνθεί η δημοσιονομική αυτονομία» τόνισε ο κ. Τζιτζικώστας, σημειώνοντας πως το ευρωβαρόμετρο δείχνει, μεταξύ άλλων και τις αποκλίσεις μεταξύ των περιφερειών στο τομέα της υγείας. Ενδεικτικό, όπως είπε, είναι το γεγονός ότι οι περισσότεροι θάνατοι σημειώθηκαν σε αγροτικές περιοχές της Ε.Ε που σημαίνει ότι οι τοπικές και περιφερειακές αρχές έχουν ευθύνη για τον τομέα της υγείας, της ανάπτυξης ακόμη και της αποκατάστασης των φυσικών καταστροφών, που σήμερα στοιχίζουν 5 φορές περισσότερο σε σχέση με προηγούμενα χρόνια.

Να ενισχυθεί ο ρόλος των περιφερειών να ακουστούν οι πολίτες

Ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Περιφερειών εστίασε την ομιλία του και στις νέες προκλήσεις που δημιούργησε η πανδημία, στην ανάγκη να ενισχυθεί ο ρόλος περιφερειών και των πόλεων αλλά και στην αδήριτη ανάγκη, η Ε.Ε να ακούει στο εξής τους πολίτες και με βάση τις ανάγκες τους να χαράσσει πολικές.

«Η δύναμη ανήκει στους πολίτες και εμείς ως περιφέρειες και πόλεις πρέπει να διασφαλίσουμε ότι αυτή η φωνή θα ακουστεί» σχολίασε ο ίδιος, ενώ στο πλαίσιο αυτό είπε πως αυτό αποδεικνύεται και από το ευρωβαρόμετρο, όπου σύμφωνα με στοιχεία το 65% των αιρετών εκπροσώπων σε περιφέρειες και δήμους πιστεύει ότι δεν έχει καμία επιρροή στην Ε.Ε και τις αποφάσεις που λαμβάνονται για λογαριασμό τους.

«Η Ε.Ε δεν μπορεί να συνεχίζει να αποτελεί ‘ένα σύστημα που αρχίζει από την κορυφή και καταλήγει στη βάση, αλλά θα πρέπει να λειτουργεί αντίστροφα για να ανακτήσει την εμπιστοσύνη των πολιτών. Πρέπει να ακούσουμε τους πολίτες για να μπορεί η Ε.Ε να γίνει η στέγη που τους προστατεύει» υπογράμμισε ο κ. Τζιτζικώστας.