Φωτογραφία: Λευκή Πανούσου

Συμπληρώνοντας τρία χρόνια διαμονής στο κέντρο της πόλης, ο γάλλος πρόξενος στη Θεσσαλονίκη Φιλίπ Ρέι μας μιλά για τα Άνω Λαδάδικα και την πλατεία Ναυαρίνου, τις αγαπημένες του περιοχές, αλλά και το θόρυβο και την άναρχη κυκλοφορία, στοιχεία που τον ενοχλούν στη Θεσσαλονίκη.

Έχετε συμπληρώσει τρία χρόνια στην πόλη, μιλήστε μας λίγο για αυτά τα χρόνια, την καθημερινότητά σας, τη ζωή, τους ανθρώπους της πόλης. Όταν πρωτοήρθατε, είχατε πει πως η Θεσσαλονίκη είναι «μία μυστηριώδης πόλη», τώρα τι θα λέγατε;

Πέρασαν πάρα πολύ γρήγορα αυτά τα τρία χρόνια, στα οποία θεωρώ ότι έγιναν σημαντικά πράγματα για το Γαλλικό Ινστιτούτο και το Γαλλικό Σχολείο. Η Θεσσαλονίκη έπειτα από τόσο καιρό για εμένα παραμένει μυστηριώδης πόλη. Η θέση της είναι ιδιαίτερη, το ίδιο και οι άνθρωποί της, δεν είναι όπως οι άνθρωποι της Αθήνας. Έπειτα από τόσο καιρό θα ξαναέλεγα ότι η ιστορία αυτής της πόλης είναι περίπλοκη και γι’ αυτό υπάρχει αυτό το μυστήριο στην πόλη.

Ποια είναι τα αγαπημένα σας μέρη στη Θεσσαλονίκη;

Υπάρχουν πολλά διαφορετικά αντίθετα μέρη στη Θεσσαλονίκη. Μου αρέσει η περιοχή που είναι γνωστή ως Άνω Λαδάδικα, γιατί θεωρώ πως έχει ένα μέλλον, είναι μια πολύ ζωντανή περιοχή τη νύχτα, αλλά και την ημέρα υπάρχουν πάρα πολλοί νέοι δημιουργοί, πολλά ταλαντούχα παιδιά που δημιουργούν τις επιχειρήσεις τους. Θεωρώ ότι σ’ αυτήν την περιοχή βρίσκεται όλο το μέλλον της πόλης, υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον στο κομμάτι της δημιουργίας και είναι μια παράμετρος που πιστεύω ότι ενισχύει έντονα το μυστήριο της πόλης. Επίσης, μου αρέσει η περιοχή της Αριστοτέλους, η πλατεία της που είναι παραδοσιακή, όμορφη, αλλά οι αγαπημένες μου συνοικίες είναι εκείνες που βρίσκονται στη βόρεια πλευρά της πόλης, μεταξύ του κέντρου, και της Άνω Πόλης, γιατί εκεί βλέπουμε την ψυχή της Θεσσαλονίκης. Η διαδρομή από τον Λευκό Πύργο μέχρι το Μέγαρο Μουσικής, όλο αυτό το κομμάτι της νέας παραλίας είναι φανταστικό, όλοι συναντιούνται εκεί, με θέα τον Θερμαϊκό και τον Όλυμπο. Και φυσικά μου αρέσει πολύ η πλατεία Ναυαρίνου, καθώς είναι ένα πολύ ζωντανό κομμάτι της πόλης.

Ποια είναι εκείνα τα στοιχεία της πόλης που σας αρέσουν και ποια τα αρνητικά της σημεία;

Αυτό που εκτιμάω γενικότερα στην Ελλάδα είναι ότι οι Έλληνες επηρεάζονται από αυτό που λέμε ημερολόγιο της εβδομάδας και του μήνα, δηλαδή αυτό που λέτε «καλή εβδομάδα», «καλό μήνα» (λέγοντάς το στα ελληνικά με γαλλική προφορά), αυτό όλο ένας Έλληνας το βιώνει διαφορετικά από ό,τι ένας Γάλλος, δηλαδή ο ρυθμός του έτους ουσιαστικά στιγματίζεται από μια ένταση και από τις εποχές που χαρακτηρίζουν τους Έλληνες. Αυτά που δεν μου αρέσουν με δυο λέξεις είναι ο θόρυβος και η άναρχη κυκλοφορία, η συγκοινωνία. Επειδή ζω στο κέντρο της πόλης, με ενοχλεί ο έντονος θόρυβος, ο μη σεβασμός στον άλλον και αυτή η όχληση που δημιουργείται από την έντονη μουσική.

Εάν είχατε τη δυνατότητα, τι θα θέλατε να αλλάζατε στην πόλη;

Θεωρώ ότι η Θεσσαλονίκη είναι μια ωραία πόλη και θα πρέπει να της δώσουμε έναν καινούργιο σχεδιασμό, περισσότερο πράσινο, να καταργηθούν ίσως τα αυτοκίνητα στο κέντρο της πόλης. Καταλαβαίνω ότι η πόλη χτίστηκε για λιγότερους κατοίκους, πλέον έχουν αλλάξει οι ανάγκες της, χρειάζεται ένας νέος σχεδιασμός με περισσότερο χώρο για τους κατοίκους. Πιστεύω ότι είναι εύκολο να έχουμε ιδέες, αλλά όταν είμαστε πολιτικοί, έχουμε δυσκολία υλοποίησης, αλλά ο νέος δήμαρχος κ. Ζέρβας κινείται προς αυτήν την κατεύθυνση.

Ως διευθυντής του Γαλλικού Ινστιτούτου θα ήθελα να μας μιλήσετε για τα βήματα εξωστρέφειας που έχετε κάνει, μέσα από πολλές δράσεις στην κατεύθυνση της διασύνδεσης του Ινστιτούτου με την πόλη, όπως η έκθεση «Souvenirs de Salonique».

Η εξωστρέφεια η δική μας στην πραγματικότητα έρχεται από τους ίδιους τους κατοίκους της Θεσσαλονίκης, την οποία μπορέσαμε να ακούσουμε, να αντιληφθούμε. Όλοι οι συνομιλητές, τους οποίους συνάντησα σε πολιτικό, πολιτιστικό και εκπαιδευτικό επίπεδο, μου επισήμαναν την ανάγκη να ακουστεί περισσότερο η Γαλλία στη Θεσσαλονίκη. Μέσω αυτών των αιτημάτων προσπαθήσαμε ουσιαστικά να εμπνεύσουμε τους κατοίκους της και γι’ αυτό δουλέψαμε και με νέους ανθρώπους της πόλης. Πάντα μαζί με το προσωπικό του Γαλλικού Ινστιτούτου υλοποιήσαμε σημαντικές δράσεις σε συνεργασία με φορείς της πόλης, του δήμου Θεσσαλονίκης και ολόκληρης της Βόρειας Ελλάδας, όπως ήταν το ΤΕΙ της Δυτικής Μακεδονίας.

Μιλήστε μας για τους Γάλλους της Θεσσαλονίκης...

Η συνιστώσα των Γάλλων που ζουν στην Ελλάδα έχουν έρθει από έρωτα. Όσοι Γάλλοι βρίσκονται και εργάζονται στην περιοχή είναι κυρίως καθηγητές γαλλικής γλώσσας, ασκούν κάποιο ελεύθερο επάγγελμα ή είναι καλλιτέχνες. Ωστόσο, υπάρχει μια σημαντική άνοδος των γάλλων φοιτητών που έρχονται στη Θεσσαλονίκη, με το πρόγραμμα Erasmus, και αυτό είναι καλό σημάδι, γιατί θέλουμε να γνωρίσουν οι Γάλλοι τη Θεσσαλονίκη.

Γνωρίζω ότι μαθαίνετε ελληνικά. Υπάρχει αγαπημένη σας ελληνική έκφραση;

Μια ελληνική έκφραση που μου αρέσει και τη συναντάω συχνά είναι το «θα δούμε» που συνοψίζει με κέφι το ελληνικό πνεύμα.

Ποιες είναι οι προτεραιότητές σας για την περαιτέρω διασύνδεση του Γαλλικού Ινστιτούτου με την πόλη;

Ετοιμάζουμε ένα σημαντικό πολιτιστικό εγχείρημα. Πρόκειται για μια έκθεση, που θα πραγματοποιηθεί τον Μάρτιο του 2020 και αφορά τον ήρωα του ελληνικού Θεάτρου Σκιών, τον Καραγκιόζη, ο οποίος θα «συναντήσει» τη γαλλική μαριονέτα Γκινιόλ, σε μία προσπάθεια να παρουσιαστούν ταυτόχρονα οι δύο χαρακτήρες στη θεατρική σκηνή και να υπενθυμίσουν το ιστορικό πλαίσιο και το κοινωνικό περιβάλλον της εποχής της δημιουργίας τους, στα μέσα του 19ου αιώνα με τις αρχές του 20ού. «Θέατρο σκιών» από τη μία πλευρά, «τέχνη της μαριονέτας» από την άλλη, δύο λαϊκές μορφές τέχνης οι οποίες έχουν πολλές διαφορές, αλλά θεωρώ ότι υπάρχουν και πολλές ομοιότητες και θέλω να τις αναδείξω. Η έκθεση θα διαρκέσει δυο μήνες, θα είναι ανοιχτή στο κοινό και παράλληλα θα πραγματοποιηθούν διαλέξεις και σεμινάρια, με ειδικούς των δύο αυτών μορφών των πολιτισμών μας.

* Δημοσιεύτηκε στη "Θ" στις 14.11.2019.