30/09/2019 16:28
Από τις ελληνικές startups και το «οικοσύστημα» της Θεσσαλονίκης μέχρι την ηλεκτρονική πλατφόρμα Workable, που χρησιμοποιούν επιχειρήσεις σε όλο τον κόσμο, και την αγορά εργασίας που αλλάζει -η συζήτηση με τον Γιώργο Γάτο αφορά κυρίως μία νέα γενιά ανθρώπων που «ψάχνονται», ρισκάρουν και μέσω της τεχνολογίας ανοίγουν νέους δρόμους στο επιχειρείν
Γεννημένος και μεγαλωμένος στη Θεσσαλονίκη, ο 38χρονος οικονομολόγος Γιώργος Γάτος μοιράζει το χρόνο του μεταξύ Ελλάδας και ΗΠΑ ως υπεύθυνος για την ανάπτυξη των πωλήσεων της Workable. Έχοντας εμπειρία στην υποστήριξη χρηματοδότησης καινοτόμων επιχειρήσεων, σε εταιρεία συμβούλων αλλά και ως αναλυτής επενδύσεων σε εταιρεία επιχειρηματικών συμμετοχών (Venture Capital), γνωρίζει το τοπίο των startups από πρώτο χέρι. Ο ίδιος πέρασε κάποια στιγμή και από την άλλη πλευρά, ως ένας εκ των συνιδρυτών της incrediblue, μίας ελληνικής πλατφόρμας για ενοικίαση σκαφών αναψυχής, η οποία σήμερα ανήκει σε μία ισπανική εταιρεία. Ήταν ένας από τους εμπνευστές του Open Coffee Θεσσαλονίκης, που για μία δεκαετία αποτελεί σημείο αναφοράς για τη startup κοινότητα της Θεσσαλονίκης.
Το Open Coffee
«Στα μέσα του 2008 άρχισα να παρακολουθώ σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη το Open Coffee, μία άτυπη συνάντηση με σκοπό τη δικτύωση και τη διάχυση γνώσης σε θέματα που αφορούν το επιχειρείν και τις νέες τεχνολογίες. Το 2010, μαζί με τον Απόστολο Κρητικό αποφασίσαμε να αναλάβουμε εθελοντικά τη διοργάνωση των συναντήσεων στη Θεσσαλονίκη. Είχαν προηγηθεί 12 συναντήσεις, που είχαν απήχηση σε ένα συγκεκριμένο κοινό. Εμείς θελήσαμε να το ‘ανοίξουμε’ και να δημιουργήσουμε το φυσικό σημείο συνάντησης ανήσυχων ανθρώπων, που ήθελαν να επιχειρήσουν, να εργαστούν ή να βοηθήσουν με οποιονδήποτε τρόπο, ώστε να αυξήσουμε τον αριθμό των εξωστρεφών εταιρειών έντασης γνώσης. Οι περισσότεροι ιδρυτές των εταιρειών που διαβάζουμε ως success stories τα τελευταία χρόνια αλλά και πολλοί που δεν τα κατάφεραν, έχουν περάσει από τις συναντήσεις μας, τις οποίες στο απόγειό του παρακολουθούσαν περισσότερα από 200 άτομα. Μέχρι σήμερα έχουν γίνει πάνω από 200 παρουσιάσεις σε 76 συναντήσεις, τις οποίες έχουν παρακολουθήσει χιλιάδες άνθρωποι όλων των ηλικιών. Είναι αρκετές οι ιστορίες που έχω μάθει για άτομα που εμπνεύστηκαν να επιχειρήσουν, γνώρισαν συνεργάτες, ήρθαν σε επαφή με επιχειρηματικά κεφάλαια συμμετοχών, πούλησαν υπηρεσίες, δούλεψαν για λογαριασμό εταιρειών, χάρη στη δικτύωση που προσέφερε το ΟC. Κι αυτό είναι ένα από τα μεγαλύτερα επιτεύγματά μου μέχρι σήμερα και είμαι πολύ περήφανος γι’ αυτό. Σήμερα στην ομάδα έχει προστεθεί και ο Δημήτρης Κουρτέσης, ενώ οι συναντήσεις φιλοξενούνται στο OKThess».
Το «οικοσύστημα»
Υπάρχει αυτό που λέμε ‘οικοσύστημα’ καινοτομίας στη Θεσσαλονίκη ή είναι ευσεβείς πόθοι; Συνήθως όλοι αναγνωρίζουν ότι τα βασικά συστατικά υπάρχουν - αξιόλογο ανθρώπινο κεφάλαιο, καλές ιδέες, πανεπιστήμια και ερευνητικά ινστιτούτα. Τι λείπει για να δουλέψουν όλα αυτά τα στοιχεία μαζί και να δημιουργήσουν ένα πιο ‘γόνιμο’ οικοσύστημα, που να μη γεννά μόνο ιδέες αλλά και πετυχημένες startups; τον ρωτάω.
«Εξαρτάται πώς εννοούμε το οικοσύστημα. Υπάρχουν τα συστατικά, όπως αναφέρεις. Έχουμε και απτά παραδείγματα από λίγες αλλά επιτυχημένες στον κλάδο τους εταιρείες. Αυτά από μόνα τους δεν επαρκούν. Σε πολλές άλλες ελληνικές πόλεις θα βρούμε αντίστοιχα παραδείγματα. Η εντύπωση που έχω σχηματίσει είναι πως η απόφαση για το από πού θα ξεκινήσει μία επιχείρηση έντασης γνώσης επηρεάζεται κυρίως από την καταγωγή ή τον τόπο σπουδών των ιδρυτών αυτής. Όχι τόσο από κάποιον εξωτερικό παράγοντα, όπως π.χ. η συγκέντρωση αλληλοσυμπληρούμενων ή και ανταγωνιστικών εξωστρεφών εταιρειών, η ύπαρξη εξειδικευμένου προσωπικού ή κάποιο τοπικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Η πρώτη περίπτωση είναι τυχαία και δύσκολα επαναλαμβανόμενη, ενώ η δεύτερη είναι βασικό συστατικό για την ανάπτυξη ενός οικοσυστήματος. Για το λόγο αυτό, θα κοιτούσα το σύνολο της ελληνικής επικράτειας και θα το αντιμετώπιζα ως ένα οικοσύστημα. Εκεί τα πράγματα είναι κάπως καλύτερα, με τη Θεσσαλονίκη όμως να μην κατέχει τη θέση που θα μπορούσε.
Η Workable
Η συζήτηση έρχεται στην Workable μια εταιρεία που ξεκίνησε από την Ελλάδα το 2012, ως startup και εν μέσω κρίσης κατάφερε να πείσει τους επενδυτές να τη χρηματοδοτήσουν με συνολικά 80 εκατ. δολάρια. «Η Workable παρέχει σε μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις μία πλατφόρμα για να προβάλλουν διαδικτυακά τις θέσεις εργασίας τους, να δεχθούν αιτήσεις, να αξιολογήσουν βιογραφικά, να προγραμματίσουν συνεντεύξεις και τελικά να προσλάβουν τους καταλληλότερους, εξοικονομώντας χρόνο και χρήμα. Μόνο το 2% των εσόδων της εταιρείας προέρχεται από την ελληνική αγορά. Οι πελάτες μας βρίσκονται σε όλο τον κόσμο, κυρίως στην Αμερική και την Ευρώπη. Μέχρι σήμερα έχουμε βοηθήσει περισσότερες από 20.000 εταιρείες να προσλάβουν πάνω από ένα εκατομμύριο υποψηφίους. Έχουμε 280 εργαζόμενους, στην πλειονότητά τους στην Ελλάδα, όπου και παράγεται το λογισμικό. Έχουμε επίσης γραφεία στις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και την Αυστραλία», λέει.
Μιας και το βασικό αντικείμενο της εταιρείας σχετίζεται με την αγορά εργασίας, ζητώ τη γνώμη του για το πώς μετασχηματίζεται.
«Βλέπουμε μεγάλες αλλαγές. Αυτήν τη στιγμή η ανεργία σε χώρες όπως οι ΗΠΑ ή το Ηνωμένο Βασίλειο βρίσκονται σε ιστορικά χαμηλά, ενώ άλλες αγορές χάνουν εργατικό δυναμικό, το οποίο μεταναστεύει. Η γενιά των millennials τα επόμενα χρόνια θα κατέχει το 50% των θέσεων εργασίας. Οι νέες τεχνολογίες επιτρέπουν την εξ αποστάσεως εργασία. Αυτές και άλλες πολλές αλλαγές προβληματίζουν τις εταιρείες για το πώς θα προσελκύσουν και θα διατηρήσουν το προσωπικό τους. Η παραδοσιακή συνταγή της δημοσίευσης μία θέσης εργασίας δεν επαρκεί πάντα, για να βρεθεί το κατάλληλο άτομο. Όπως επίσης η προσφορά ενός ανταγωνιστικού μισθού χωρίς άλλες παροχές ή ευκαιρίες ανάπτυξης δεν επαρκούν, για να κρατήσουν το προσωπικό μακροπρόθεσμα».
Γνώση και εμπειρία ως πολλαπλασιαστές
Η Workable είναι case study. Πόσες τέτοιες εταιρείες έχουμε στην Ελλάδα και τι θα χρειαζόταν για να πολλαπλασιαστούν; Ποιες αλλαγές πρέπει να γίνουν στο θεσμικό πλαίσιο, τη νοοτροπία και τη χρηματοδότηση; τον ρωτώ.
«Δυσκολεύομαι να σκεφτώ δέκα εταιρείες σε όλη την Ελλάδα. Και αυτές έχουν αρκετές διαφορές μεταξύ τους όσον αφορά το επιχειρηματικό μοντέλο τους, τις αγορές στόχο, το ρυθμό ετήσιας ανάπτυξης τους κ.ο.κ. Υπάρχουν και άλλες δέκα περίπου που είναι ακόμα σε πρώιμα στάδια, αλλά δείχνουν πως έχουν προοπτική. Και βέβαια, πολλές εταιρείες που ιδρύθηκαν την περίοδο 2010 - 2015 και σήμερα έχουν πάψει τη λειτουργία τους. Οι ιδρυτές και τα στελέχη αυτών εργάζονται πλέον σε κάποιες από τις ταχέως αναπτυσσόμενες εταιρείες ή ετοιμάζουν νέες προσπάθειες και αυτό είναι σημαντικό για να πάμε στο επόμενο βήμα. Θέλουμε ανθρώπους που έχουν επαγγελματικές εμπειρίες και επιτυχίες που ‘μεταφέρονται’ και αξιοποιούνται.
Οι όποιες αλλαγές στο θεσμικό πλαίσιο είναι καλοδεχούμενες, αλλά από μόνες τους δεν επαρκούν. Χρηματοδοτικά εργαλεία για εταιρείες τεχνολογίας, τόσο σε πρώιμο αλλά και σε πιο προχωρημένος στάδιο υπάρχουν, μέσω της δράσης του Equifund. Θέλουμε περισσότερες εταιρείες σαν τη Workable που έχει καταφέρει να προσελκύσει ταλέντο από εταιρείες τόσο της χώρας μας όσο και του εξωτερικού, και να το εκθέσει σε ανταγωνιστικές παγκόσμιες αγορές. Αυτή η γνώση με τα χρόνια θα διαχυθεί και σε άλλες εταιρείες και θα γίνουμε όλοι πιο ανταγωνιστικοί και επιτυχημένοι».
Από τις ελληνικές startups και το «οικοσύστημα» της Θεσσαλονίκης μέχρι την ηλεκτρονική πλατφόρμα Workable, που χρησιμοποιούν επιχειρήσεις σε όλο τον κόσμο, και την αγορά εργασίας που αλλάζει -η συζήτηση με τον Γιώργο Γάτο αφορά κυρίως μία νέα γενιά ανθρώπων που «ψάχνονται», ρισκάρουν και μέσω της τεχνολογίας ανοίγουν νέους δρόμους στο επιχειρείν
Γεννημένος και μεγαλωμένος στη Θεσσαλονίκη, ο 38χρονος οικονομολόγος Γιώργος Γάτος μοιράζει το χρόνο του μεταξύ Ελλάδας και ΗΠΑ ως υπεύθυνος για την ανάπτυξη των πωλήσεων της Workable. Έχοντας εμπειρία στην υποστήριξη χρηματοδότησης καινοτόμων επιχειρήσεων, σε εταιρεία συμβούλων αλλά και ως αναλυτής επενδύσεων σε εταιρεία επιχειρηματικών συμμετοχών (Venture Capital), γνωρίζει το τοπίο των startups από πρώτο χέρι. Ο ίδιος πέρασε κάποια στιγμή και από την άλλη πλευρά, ως ένας εκ των συνιδρυτών της incrediblue, μίας ελληνικής πλατφόρμας για ενοικίαση σκαφών αναψυχής, η οποία σήμερα ανήκει σε μία ισπανική εταιρεία. Ήταν ένας από τους εμπνευστές του Open Coffee Θεσσαλονίκης, που για μία δεκαετία αποτελεί σημείο αναφοράς για τη startup κοινότητα της Θεσσαλονίκης.
Το Open Coffee
«Στα μέσα του 2008 άρχισα να παρακολουθώ σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη το Open Coffee, μία άτυπη συνάντηση με σκοπό τη δικτύωση και τη διάχυση γνώσης σε θέματα που αφορούν το επιχειρείν και τις νέες τεχνολογίες. Το 2010, μαζί με τον Απόστολο Κρητικό αποφασίσαμε να αναλάβουμε εθελοντικά τη διοργάνωση των συναντήσεων στη Θεσσαλονίκη. Είχαν προηγηθεί 12 συναντήσεις, που είχαν απήχηση σε ένα συγκεκριμένο κοινό. Εμείς θελήσαμε να το ‘ανοίξουμε’ και να δημιουργήσουμε το φυσικό σημείο συνάντησης ανήσυχων ανθρώπων, που ήθελαν να επιχειρήσουν, να εργαστούν ή να βοηθήσουν με οποιονδήποτε τρόπο, ώστε να αυξήσουμε τον αριθμό των εξωστρεφών εταιρειών έντασης γνώσης. Οι περισσότεροι ιδρυτές των εταιρειών που διαβάζουμε ως success stories τα τελευταία χρόνια αλλά και πολλοί που δεν τα κατάφεραν, έχουν περάσει από τις συναντήσεις μας, τις οποίες στο απόγειό του παρακολουθούσαν περισσότερα από 200 άτομα. Μέχρι σήμερα έχουν γίνει πάνω από 200 παρουσιάσεις σε 76 συναντήσεις, τις οποίες έχουν παρακολουθήσει χιλιάδες άνθρωποι όλων των ηλικιών. Είναι αρκετές οι ιστορίες που έχω μάθει για άτομα που εμπνεύστηκαν να επιχειρήσουν, γνώρισαν συνεργάτες, ήρθαν σε επαφή με επιχειρηματικά κεφάλαια συμμετοχών, πούλησαν υπηρεσίες, δούλεψαν για λογαριασμό εταιρειών, χάρη στη δικτύωση που προσέφερε το ΟC. Κι αυτό είναι ένα από τα μεγαλύτερα επιτεύγματά μου μέχρι σήμερα και είμαι πολύ περήφανος γι’ αυτό. Σήμερα στην ομάδα έχει προστεθεί και ο Δημήτρης Κουρτέσης, ενώ οι συναντήσεις φιλοξενούνται στο OKThess».
Το «οικοσύστημα»
Υπάρχει αυτό που λέμε ‘οικοσύστημα’ καινοτομίας στη Θεσσαλονίκη ή είναι ευσεβείς πόθοι; Συνήθως όλοι αναγνωρίζουν ότι τα βασικά συστατικά υπάρχουν - αξιόλογο ανθρώπινο κεφάλαιο, καλές ιδέες, πανεπιστήμια και ερευνητικά ινστιτούτα. Τι λείπει για να δουλέψουν όλα αυτά τα στοιχεία μαζί και να δημιουργήσουν ένα πιο ‘γόνιμο’ οικοσύστημα, που να μη γεννά μόνο ιδέες αλλά και πετυχημένες startups; τον ρωτάω.
«Εξαρτάται πώς εννοούμε το οικοσύστημα. Υπάρχουν τα συστατικά, όπως αναφέρεις. Έχουμε και απτά παραδείγματα από λίγες αλλά επιτυχημένες στον κλάδο τους εταιρείες. Αυτά από μόνα τους δεν επαρκούν. Σε πολλές άλλες ελληνικές πόλεις θα βρούμε αντίστοιχα παραδείγματα. Η εντύπωση που έχω σχηματίσει είναι πως η απόφαση για το από πού θα ξεκινήσει μία επιχείρηση έντασης γνώσης επηρεάζεται κυρίως από την καταγωγή ή τον τόπο σπουδών των ιδρυτών αυτής. Όχι τόσο από κάποιον εξωτερικό παράγοντα, όπως π.χ. η συγκέντρωση αλληλοσυμπληρούμενων ή και ανταγωνιστικών εξωστρεφών εταιρειών, η ύπαρξη εξειδικευμένου προσωπικού ή κάποιο τοπικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Η πρώτη περίπτωση είναι τυχαία και δύσκολα επαναλαμβανόμενη, ενώ η δεύτερη είναι βασικό συστατικό για την ανάπτυξη ενός οικοσυστήματος. Για το λόγο αυτό, θα κοιτούσα το σύνολο της ελληνικής επικράτειας και θα το αντιμετώπιζα ως ένα οικοσύστημα. Εκεί τα πράγματα είναι κάπως καλύτερα, με τη Θεσσαλονίκη όμως να μην κατέχει τη θέση που θα μπορούσε.
Η Workable
Η συζήτηση έρχεται στην Workable μια εταιρεία που ξεκίνησε από την Ελλάδα το 2012, ως startup και εν μέσω κρίσης κατάφερε να πείσει τους επενδυτές να τη χρηματοδοτήσουν με συνολικά 80 εκατ. δολάρια. «Η Workable παρέχει σε μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις μία πλατφόρμα για να προβάλλουν διαδικτυακά τις θέσεις εργασίας τους, να δεχθούν αιτήσεις, να αξιολογήσουν βιογραφικά, να προγραμματίσουν συνεντεύξεις και τελικά να προσλάβουν τους καταλληλότερους, εξοικονομώντας χρόνο και χρήμα. Μόνο το 2% των εσόδων της εταιρείας προέρχεται από την ελληνική αγορά. Οι πελάτες μας βρίσκονται σε όλο τον κόσμο, κυρίως στην Αμερική και την Ευρώπη. Μέχρι σήμερα έχουμε βοηθήσει περισσότερες από 20.000 εταιρείες να προσλάβουν πάνω από ένα εκατομμύριο υποψηφίους. Έχουμε 280 εργαζόμενους, στην πλειονότητά τους στην Ελλάδα, όπου και παράγεται το λογισμικό. Έχουμε επίσης γραφεία στις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και την Αυστραλία», λέει.
Μιας και το βασικό αντικείμενο της εταιρείας σχετίζεται με την αγορά εργασίας, ζητώ τη γνώμη του για το πώς μετασχηματίζεται.
«Βλέπουμε μεγάλες αλλαγές. Αυτήν τη στιγμή η ανεργία σε χώρες όπως οι ΗΠΑ ή το Ηνωμένο Βασίλειο βρίσκονται σε ιστορικά χαμηλά, ενώ άλλες αγορές χάνουν εργατικό δυναμικό, το οποίο μεταναστεύει. Η γενιά των millennials τα επόμενα χρόνια θα κατέχει το 50% των θέσεων εργασίας. Οι νέες τεχνολογίες επιτρέπουν την εξ αποστάσεως εργασία. Αυτές και άλλες πολλές αλλαγές προβληματίζουν τις εταιρείες για το πώς θα προσελκύσουν και θα διατηρήσουν το προσωπικό τους. Η παραδοσιακή συνταγή της δημοσίευσης μία θέσης εργασίας δεν επαρκεί πάντα, για να βρεθεί το κατάλληλο άτομο. Όπως επίσης η προσφορά ενός ανταγωνιστικού μισθού χωρίς άλλες παροχές ή ευκαιρίες ανάπτυξης δεν επαρκούν, για να κρατήσουν το προσωπικό μακροπρόθεσμα».
Γνώση και εμπειρία ως πολλαπλασιαστές
Η Workable είναι case study. Πόσες τέτοιες εταιρείες έχουμε στην Ελλάδα και τι θα χρειαζόταν για να πολλαπλασιαστούν; Ποιες αλλαγές πρέπει να γίνουν στο θεσμικό πλαίσιο, τη νοοτροπία και τη χρηματοδότηση; τον ρωτώ.
«Δυσκολεύομαι να σκεφτώ δέκα εταιρείες σε όλη την Ελλάδα. Και αυτές έχουν αρκετές διαφορές μεταξύ τους όσον αφορά το επιχειρηματικό μοντέλο τους, τις αγορές στόχο, το ρυθμό ετήσιας ανάπτυξης τους κ.ο.κ. Υπάρχουν και άλλες δέκα περίπου που είναι ακόμα σε πρώιμα στάδια, αλλά δείχνουν πως έχουν προοπτική. Και βέβαια, πολλές εταιρείες που ιδρύθηκαν την περίοδο 2010 - 2015 και σήμερα έχουν πάψει τη λειτουργία τους. Οι ιδρυτές και τα στελέχη αυτών εργάζονται πλέον σε κάποιες από τις ταχέως αναπτυσσόμενες εταιρείες ή ετοιμάζουν νέες προσπάθειες και αυτό είναι σημαντικό για να πάμε στο επόμενο βήμα. Θέλουμε ανθρώπους που έχουν επαγγελματικές εμπειρίες και επιτυχίες που ‘μεταφέρονται’ και αξιοποιούνται.
Οι όποιες αλλαγές στο θεσμικό πλαίσιο είναι καλοδεχούμενες, αλλά από μόνες τους δεν επαρκούν. Χρηματοδοτικά εργαλεία για εταιρείες τεχνολογίας, τόσο σε πρώιμο αλλά και σε πιο προχωρημένος στάδιο υπάρχουν, μέσω της δράσης του Equifund. Θέλουμε περισσότερες εταιρείες σαν τη Workable που έχει καταφέρει να προσελκύσει ταλέντο από εταιρείες τόσο της χώρας μας όσο και του εξωτερικού, και να το εκθέσει σε ανταγωνιστικές παγκόσμιες αγορές. Αυτή η γνώση με τα χρόνια θα διαχυθεί και σε άλλες εταιρείες και θα γίνουμε όλοι πιο ανταγωνιστικοί και επιτυχημένοι».
ΣΧΟΛΙΑ