Γαλάζιες ΔΕΘ: Κάτι τέτοιες ημέρες στη Θεσσαλονίκη
08/09/2019 21:00
08/09/2019 21:00
Ήταν Σεπτέμβριος του 2004 όταν ο Κώστας Καραμανλής ανέβαινε για πρώτη φορά στη Θεσσαλονίκη, για να μιλήσει στα εγκαίνια της ΔΕΘ ως πρωθυπουργός. «Ήμασταν ένα τεράστιο πλήθος που τον υποδεχτήκαμε στην πίστα του αεροδρομίου», θυμάται γαλάζιος αξιωματούχος, που είχε διορισθεί στην κρατική μηχανή. Οι έχοντες καλή μνήμη δεν μπορούν να ξεχάσουν τη δυσφορία του τότε πρωθυπουργού όταν, βγαίνοντας από το πρωθυπουργικό αεροπλάνο στο «Μακεδονία», αντίκρισε όλον αυτόν τον κόσμο να περιμένει, για να του σφίξει το χέρι. Αυτή η αρνητική εικόνα ήταν και ο λόγος που ο Κώστας Καραμανλής από την επόμενη χρονιά κατήργησε τις υποδοχές στο αεροδρόμιο, μαζί και το ανοιχτό δείπνο που διοργανωνόταν την Παρασκευή το βράδυ, μετά την πρώτη ομιλία του εκάστοτε πρωθυπουργού στη ΔΕΘ. Τότε που το δημόσιο πλήρωνε και ο λαός έτρωγε τζάμπα. Πότε στο Παλατάκι στο Καραμπουρνάκι, πότε στο χώρο του λιμανιού και πότε στον πάρκο δίπλα από το Γ’ Σώμα Στρατού.
Οι πολιτικές συνθήκες του 2004 μοιάζουν πολύ με τις σημερινές για τη Θεσσαλονίκη. Και τότε και τώρα η ΝΔ κυριαρχεί σχεδόν σε όλα τα επίπεδα στην πόλη. Είναι κυβέρνηση (τότε με πρωθυπουργό τον Κώστα Καραμανλή, τώρα με πρωθυπουργό τον Κυριάκο Μητσοτάκη), διοικεί τόσο στον πρώτο (τότε Βασίλης Παπαγεωργόπουλος, τώρα με τον κεντροδεξιό και πολιτικό φίλο του προέδρου της ΝΔ Κωνσταντίνο Ζέρβα) όσο στο δεύτερο βαθμό αυτοδιοίκησης (τότε με τον Παναγιώτη Ψωμιάδη και σήμερα με τον Απόστολο Τζιτζικώστα). Επίσης διαθέτει πολλούς δικούς της ανθρώπους που στελεχώνουν τον κρατικό μηχανισμό της πόλης και κυριαρχεί σχεδόν σε όλους τους επιστημονικούς συλλόγους και τα πανεπιστημιακά ιδρύματα της Θεσσαλονίκης.
Παρ’ όλα αυτά οι διαφορές του 2014 με το 2019 είναι μεγάλες. Μια βασική είναι ότι τότε ο κομματικός μηχανισμός έπαιζε πολύ πιο σημαντικό ρόλο απ’ ό,τι σήμερα. Όλοι θα θυμούνται ότι οι προτάσεις της Θεσσαλονίκης για τη στελέχωση της κρατικής μηχανής προέρχονταν από τους ανθρώπους που είχαν τότε πρωταγωνιστικό ρόλο στο κόμμα, όπως ο αείμνηστος Νίκος Βακάλης. Ποιος ξεχνά την περίφημη «λίστα Βακάλη», που ήταν η πρόταση του τότε προέδρου της Διοικούσας της ΝΔ προς το Μέγαρο Μαξίμου και τον Κώστα Καραμανλή για τους ανθρώπους του κράτους, μια λίστα που στο μεγαλύτερο βαθμό έγινε τελικά και αποδεκτή.
Από εκείνα τα χρόνια έρχονται και οι αλλεπάλληλες κομματικές συσκέψεις που γίνονταν στα γραφεία της ΝΔ επί της οδού Μητροπολίτου Ιωσήφ, για να υπάρξει η όσο γίνεται μεγαλύτερη κινητοποίηση του κομματικού μηχανισμού κατά την παρουσία του Καραμανλή στη ΔΕΘ, έτσι ώστε να είναι έντονη η παρουσία του κόσμου κατά την περιοδεία τού τότε πρωθυπουργού στα περίπτερα της ΔΕΘ και να είναι γεμάτο το συνεδριακό κέντρο «Ιωάννης Βελλίδης». Ομηρικοί και οι καβγάδες και τα τηλεφωνήματα, για να εξασφαλίσει κάποιος μια πρόσκληση για εκείνο το ραντεβού του Σαββάτου...
Δεκαπέντε χρόνια μετά, λίγα θυμίζουν εκείνη την εποχή. Το πρόγραμμα του Κυριάκου Μητσοτάκη ήταν πολύ λιτό και ουσιαστικά περιελάμβανε τρία πράγματα. Την περιοδεία στα περίπτερα της ΔΕΘ χτες το πρωί, την ομιλία το βράδυ στους παραγωγικούς φορείς και τη σημερινή συνέντευξη Τύπου στη ΔΕΘ. Όσο για την κομματική εγρήγορση, αυτή δεν ζητήθηκε. Μία κομματική σύσκεψη έγινε όλο κι όλο την εβδομάδα που μας πέρασε, παρουσία του διευθυντή του κόμματος Ιωάννη Μπρατάκου, όπου πάντως τέθηκε ένα παλιό πρόβλημα. «Τι γίνεται με τις προσκλήσεις για την ομιλία;». Με τους κομματικούς να γκρινιάζουν ότι πιο εύκολα εύρισκαν εισιτήριο για ένα ματς του ΠΑΟΚ στο Champions League παρά για την ομιλία του πρωθυπουργού! Βλέπετε, οι προκλήσεις μοιράστηκαν είτε μέσω της Helexpo είτε μέσω του κόμματος στην Αθήνα.
Διαφορετικό είναι και το κλίμα. Το 2004 οι καραμανλικοί της Θεσσαλονίκης ήταν πανταχού παρόντες στην πόλη και κυρίως στη ΝΔ της Θεσσαλονίκης, ενώ δεν έλειπαν και οι διάφορες ομάδες που είχαν ήδη σχηματισθεί. Οι «Βιομήχανοι», ο σκληρός πυρήνας της Γραμματείας Οργανωτικού του Γιάννη Τουσιάκη και οι προσωπικοί φίλοι του Καραμανλή. Σήμερα οι μητσοτακικοί της πόλης ακόμη ψάχνουν να βρουν βηματισμό, ενώ κάθε άλλο παρά κυριαρχούν στην πόλη και κυρίως στο τοπικό κόμμα. «Ο Μητσοτάκης τα πάει μια χαρά στην κοινωνία. Στο κόμμα όμως όχι», τονίζει χαρακτηριστικά έμπειρο στέλεχος.
Οι δύο βασικοί θεσμικοί παίκτες στο τοπικό κόμμα είναι ο πρόεδρος και ο διευθυντής της Διοικούσας Τάσος Σπηλιόπουλος και Θόδωρος Καλλίτσης, ενώ από εκεί και πέρα λειτουργούν διάφορες ομάδες που έχουν κατά διαστήματα ρόλο, όπως ο πυρήνας των στελεχών που στήριξε τον Κυριάκο Μητσοτάκη στη μάχη για την εκλογή του στην προεδρία της ΝΔ, όπως η Βίκυ Ευταξά, ο Βασίλης Ξενιτόπουλος και ο Κώστας Φωτίου ή η ομάδα των Νίκου Ταχιάου, Λεωνίδα Φάκα και Πάρι Μπίλλια, που πρωταγωνίστησε στην περίοδο πριν από τις αυτοδιοικητικές εκλογές. Ενισχυμένη μετεκλογικά θα πρέπει να θεωρείται και η ομάδα πέριξ του Κωνσταντίνου Ζέρβα, στην οποία ανήκουν ο νέος πρόεδρος του δημοτικού συμβουλίου Δρόσος Τσαβλής και Θανάσης Βρίτκας (μητσοτακικοί και οι δύο), ενώ πάντοτε υπάρχουν και οι ελεύθεροι μητσοτακικοί σκοπευτές, όπως ο πρώην υπουργός Χρήστος Κοσκινάς, οι πολιτευτές Φάνης Παπάς και Βίκυ Νάκου, το παλιό στέλεχος της ΟΝΝΕΔ Θεσσαλονίκης και καθημερινός συνομιλητής του Τάσου Σπηλιόπουλου, Λευτέρης Γεωργιάδης, ο βουλευτής Δημήτρης Κούβελας και από τους προέδρους των ΝΟΔΕ ο Τάσος Εμμανουηλίδης. Κοντά σε όλους αυτούς θα πρέπει να προστεθούν και οι θεσμικοί επιχειρηματίες Θανάσης Σαββάκης (ΣΒΕ) και ο Γιώργος Κωνσταντόπουλος (ΣΕΒΕ), που συνομιλούν με τον πρωθυπουργό, αλλά και οι δύο γενικοί γραμματείς της κυβέρνησης από τη Θεσσαλονίκη Γιώργος Καραγιάννης και Αντώνης Οικονόμου, οι οποίοι, αν και εσωκομματικά προέρχονται από άλλα στρατόπεδα, έχουν πλησιάσει το πρωθυπουργικό επιτελείο.
* Δημοσιεύτηκε στη "ΜτΚ" στις 8/9/2019.
Ήταν Σεπτέμβριος του 2004 όταν ο Κώστας Καραμανλής ανέβαινε για πρώτη φορά στη Θεσσαλονίκη, για να μιλήσει στα εγκαίνια της ΔΕΘ ως πρωθυπουργός. «Ήμασταν ένα τεράστιο πλήθος που τον υποδεχτήκαμε στην πίστα του αεροδρομίου», θυμάται γαλάζιος αξιωματούχος, που είχε διορισθεί στην κρατική μηχανή. Οι έχοντες καλή μνήμη δεν μπορούν να ξεχάσουν τη δυσφορία του τότε πρωθυπουργού όταν, βγαίνοντας από το πρωθυπουργικό αεροπλάνο στο «Μακεδονία», αντίκρισε όλον αυτόν τον κόσμο να περιμένει, για να του σφίξει το χέρι. Αυτή η αρνητική εικόνα ήταν και ο λόγος που ο Κώστας Καραμανλής από την επόμενη χρονιά κατήργησε τις υποδοχές στο αεροδρόμιο, μαζί και το ανοιχτό δείπνο που διοργανωνόταν την Παρασκευή το βράδυ, μετά την πρώτη ομιλία του εκάστοτε πρωθυπουργού στη ΔΕΘ. Τότε που το δημόσιο πλήρωνε και ο λαός έτρωγε τζάμπα. Πότε στο Παλατάκι στο Καραμπουρνάκι, πότε στο χώρο του λιμανιού και πότε στον πάρκο δίπλα από το Γ’ Σώμα Στρατού.
Οι πολιτικές συνθήκες του 2004 μοιάζουν πολύ με τις σημερινές για τη Θεσσαλονίκη. Και τότε και τώρα η ΝΔ κυριαρχεί σχεδόν σε όλα τα επίπεδα στην πόλη. Είναι κυβέρνηση (τότε με πρωθυπουργό τον Κώστα Καραμανλή, τώρα με πρωθυπουργό τον Κυριάκο Μητσοτάκη), διοικεί τόσο στον πρώτο (τότε Βασίλης Παπαγεωργόπουλος, τώρα με τον κεντροδεξιό και πολιτικό φίλο του προέδρου της ΝΔ Κωνσταντίνο Ζέρβα) όσο στο δεύτερο βαθμό αυτοδιοίκησης (τότε με τον Παναγιώτη Ψωμιάδη και σήμερα με τον Απόστολο Τζιτζικώστα). Επίσης διαθέτει πολλούς δικούς της ανθρώπους που στελεχώνουν τον κρατικό μηχανισμό της πόλης και κυριαρχεί σχεδόν σε όλους τους επιστημονικούς συλλόγους και τα πανεπιστημιακά ιδρύματα της Θεσσαλονίκης.
Παρ’ όλα αυτά οι διαφορές του 2014 με το 2019 είναι μεγάλες. Μια βασική είναι ότι τότε ο κομματικός μηχανισμός έπαιζε πολύ πιο σημαντικό ρόλο απ’ ό,τι σήμερα. Όλοι θα θυμούνται ότι οι προτάσεις της Θεσσαλονίκης για τη στελέχωση της κρατικής μηχανής προέρχονταν από τους ανθρώπους που είχαν τότε πρωταγωνιστικό ρόλο στο κόμμα, όπως ο αείμνηστος Νίκος Βακάλης. Ποιος ξεχνά την περίφημη «λίστα Βακάλη», που ήταν η πρόταση του τότε προέδρου της Διοικούσας της ΝΔ προς το Μέγαρο Μαξίμου και τον Κώστα Καραμανλή για τους ανθρώπους του κράτους, μια λίστα που στο μεγαλύτερο βαθμό έγινε τελικά και αποδεκτή.
Από εκείνα τα χρόνια έρχονται και οι αλλεπάλληλες κομματικές συσκέψεις που γίνονταν στα γραφεία της ΝΔ επί της οδού Μητροπολίτου Ιωσήφ, για να υπάρξει η όσο γίνεται μεγαλύτερη κινητοποίηση του κομματικού μηχανισμού κατά την παρουσία του Καραμανλή στη ΔΕΘ, έτσι ώστε να είναι έντονη η παρουσία του κόσμου κατά την περιοδεία τού τότε πρωθυπουργού στα περίπτερα της ΔΕΘ και να είναι γεμάτο το συνεδριακό κέντρο «Ιωάννης Βελλίδης». Ομηρικοί και οι καβγάδες και τα τηλεφωνήματα, για να εξασφαλίσει κάποιος μια πρόσκληση για εκείνο το ραντεβού του Σαββάτου...
Δεκαπέντε χρόνια μετά, λίγα θυμίζουν εκείνη την εποχή. Το πρόγραμμα του Κυριάκου Μητσοτάκη ήταν πολύ λιτό και ουσιαστικά περιελάμβανε τρία πράγματα. Την περιοδεία στα περίπτερα της ΔΕΘ χτες το πρωί, την ομιλία το βράδυ στους παραγωγικούς φορείς και τη σημερινή συνέντευξη Τύπου στη ΔΕΘ. Όσο για την κομματική εγρήγορση, αυτή δεν ζητήθηκε. Μία κομματική σύσκεψη έγινε όλο κι όλο την εβδομάδα που μας πέρασε, παρουσία του διευθυντή του κόμματος Ιωάννη Μπρατάκου, όπου πάντως τέθηκε ένα παλιό πρόβλημα. «Τι γίνεται με τις προσκλήσεις για την ομιλία;». Με τους κομματικούς να γκρινιάζουν ότι πιο εύκολα εύρισκαν εισιτήριο για ένα ματς του ΠΑΟΚ στο Champions League παρά για την ομιλία του πρωθυπουργού! Βλέπετε, οι προκλήσεις μοιράστηκαν είτε μέσω της Helexpo είτε μέσω του κόμματος στην Αθήνα.
Διαφορετικό είναι και το κλίμα. Το 2004 οι καραμανλικοί της Θεσσαλονίκης ήταν πανταχού παρόντες στην πόλη και κυρίως στη ΝΔ της Θεσσαλονίκης, ενώ δεν έλειπαν και οι διάφορες ομάδες που είχαν ήδη σχηματισθεί. Οι «Βιομήχανοι», ο σκληρός πυρήνας της Γραμματείας Οργανωτικού του Γιάννη Τουσιάκη και οι προσωπικοί φίλοι του Καραμανλή. Σήμερα οι μητσοτακικοί της πόλης ακόμη ψάχνουν να βρουν βηματισμό, ενώ κάθε άλλο παρά κυριαρχούν στην πόλη και κυρίως στο τοπικό κόμμα. «Ο Μητσοτάκης τα πάει μια χαρά στην κοινωνία. Στο κόμμα όμως όχι», τονίζει χαρακτηριστικά έμπειρο στέλεχος.
Οι δύο βασικοί θεσμικοί παίκτες στο τοπικό κόμμα είναι ο πρόεδρος και ο διευθυντής της Διοικούσας Τάσος Σπηλιόπουλος και Θόδωρος Καλλίτσης, ενώ από εκεί και πέρα λειτουργούν διάφορες ομάδες που έχουν κατά διαστήματα ρόλο, όπως ο πυρήνας των στελεχών που στήριξε τον Κυριάκο Μητσοτάκη στη μάχη για την εκλογή του στην προεδρία της ΝΔ, όπως η Βίκυ Ευταξά, ο Βασίλης Ξενιτόπουλος και ο Κώστας Φωτίου ή η ομάδα των Νίκου Ταχιάου, Λεωνίδα Φάκα και Πάρι Μπίλλια, που πρωταγωνίστησε στην περίοδο πριν από τις αυτοδιοικητικές εκλογές. Ενισχυμένη μετεκλογικά θα πρέπει να θεωρείται και η ομάδα πέριξ του Κωνσταντίνου Ζέρβα, στην οποία ανήκουν ο νέος πρόεδρος του δημοτικού συμβουλίου Δρόσος Τσαβλής και Θανάσης Βρίτκας (μητσοτακικοί και οι δύο), ενώ πάντοτε υπάρχουν και οι ελεύθεροι μητσοτακικοί σκοπευτές, όπως ο πρώην υπουργός Χρήστος Κοσκινάς, οι πολιτευτές Φάνης Παπάς και Βίκυ Νάκου, το παλιό στέλεχος της ΟΝΝΕΔ Θεσσαλονίκης και καθημερινός συνομιλητής του Τάσου Σπηλιόπουλου, Λευτέρης Γεωργιάδης, ο βουλευτής Δημήτρης Κούβελας και από τους προέδρους των ΝΟΔΕ ο Τάσος Εμμανουηλίδης. Κοντά σε όλους αυτούς θα πρέπει να προστεθούν και οι θεσμικοί επιχειρηματίες Θανάσης Σαββάκης (ΣΒΕ) και ο Γιώργος Κωνσταντόπουλος (ΣΕΒΕ), που συνομιλούν με τον πρωθυπουργό, αλλά και οι δύο γενικοί γραμματείς της κυβέρνησης από τη Θεσσαλονίκη Γιώργος Καραγιάννης και Αντώνης Οικονόμου, οι οποίοι, αν και εσωκομματικά προέρχονται από άλλα στρατόπεδα, έχουν πλησιάσει το πρωθυπουργικό επιτελείο.
* Δημοσιεύτηκε στη "ΜτΚ" στις 8/9/2019.
ΣΧΟΛΙΑ