Γάμος ομόφυλων ζευγαριών: Η καθηγήτρια του ΑΠΘ που συνέταξε το νομοσχέδιο εξηγεί τι ισχύει με υιοθεσία και την παρένθετη μητρότητα (βίντεο)
16/01/2024 12:04
16/01/2024 12:04
Η καθηγήτρια Αστικού Δικαίου του ΑΠΘ, Κατερίνα Φουντεδάκη, η οποία συνέταξε την πρόταση νόμου για τα ομόφυλα ζευγάρια και παρευρέθηκε στην ενημέρωση που έγινε στους βουλευτές, στα γραφεία της ΝΔ, προέβη σε σχετικές διευκρινίσεις, μιλώντας στο OPEN και την εκπομπή «Ώρα Ελλάδος» για τις βασικές διατάξεις, τι ισχύει με τον γάμο, την υιοθεσία αλλά και την παρένθετη κύηση.
Αρχικά, ερωτώμενη για το «φροντιστήριο» στους βουλευτές της ΝΔ αναφέρει: «η δική μου συμβολή αφορούσε νομικά ζητήματα που ενδεχομένως υπάρχει μια ελλιπής γνώση. Το σχέδιο νόμου έχει λίγες διατάξεις και έχει θέματα που ρυθμίζουν τον ίδιο τον γάμο και την τύχη των γάμων που έχουν συναφθεί στο εξωτερικό και των οικογενειών. Και σε ζητήματα που αφορούν την ισότητα. Ένα θέμα που έχει τεθεί είναι εάν μπορούν να γίνουν διορθώσεις στον υπάρχοντα νόμο. Η επιστημονική απάντηση είναι όχι, για πολλούς λόγους. Όταν κάναμε το σχέδιο νόμου εξετάσαμε αυτές τις δυνατότητες, δηλαδή μήπως μπορεί να υπάρξει κάποια τροποποίηση στο σύμφωνο ή να μπουν κάποιες άλλες διατάξεις και καταλήξαμε πως δεν είναι αυτές οι λύσεις επαρκείς.
Για να μπει κάτι στο σύμφωνο θα πρέπει να αφορά και τα ομόφυλα και τα ετερόφυλα ζευγάρια. Δεν μπορούμε να βάλουμε μια ρύθμιση που θα αφορά μόνο τα ομόφυλα ζευγάρια γιατί αυτή θα ήταν διάκριση λόγω φύλου, σεξουαλικού προσανατολισμού και θα κατέπιπτε κατευθείαν. Τα ετερόφυλα ζευγάρια που έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης μεταξύ τους, μπορούν να αποκτήσουν παιδί μέσω φυσικής ή υποβοηθούμενης αναπαραγωγής. Άρα παιδί μπορούν να κάνουν, τα ομόφυλα ζευγάρια δεν μπορούν. Αυτή είναι μια διαφορά. Εάν τους εξομοιώσουμε ξαφνικά, δημιουργείται μια σειρά από προβλήματα».
Σε ερώτηση εάν είχαν απορίες οι βουλευτές για την υιοθεσία, η κυρία Φουντεδάκη ανέφερε: «υπήρχαν και τέτοιες απορίες, πολλές εύλογες για το πώς θα ελέγχεται η καταλληλότητα των γονέων, που είναι πολύ σημαντικό. Στην υιοθεσία γενικά υπάρχει μια διαδικασία πολύ βαριά, προϋποθέσεις, έλεγχος και ίσως είναι παραπάνω βαριά από ότι πρέπει. Οι απορίες είχαν να κάνουν με αυτό».
Για τον τρόπο που θα νομιμοποιηθούν οι οικογένειας που ζουν νόμιμα στο εξωτερικό η καθηγήτρια εξήγησε: «Αυτό θα υπάρχει, απλώς δεν γνωρίζω ακόμα την τελική μορφή αυτής της διάταξης. Είναι μια διάταξη δύσκολη, θέλει προσοχή, όμως δεν μπορούμε να μην αναγνωρίσουμε αυτές τις οικογένειες γιατί πλέον η νομολογία του ευρωπαϊκού δικαστηρίου δικαιωμάτων του ανθρώπου είναι προς αυτή την κατεύθυνση. Δηλαδή λέει πως όταν μια συγγένεια, για παράδειγμα με παρένθετη μητρότητα, έχει δημιουργηθεί νόμιμα στο εξωτερικό, δεν μπορεί μια χώρα μετά να λέει δεν υπάρχετε, δεν συνδέεται το παιδί με αυτόν τον γονέα. Άρα μια τέτοια ρύθμιση πρέπει να υπάρχει για την αναγνώριση των δικαιωμάτων».
Αναφερόμενη στις απορίες που ίσως υπάρχει στην κοινή γνώμη για την παρένθετη μητρότητα, η καθηγήτρια λέει τα εξής:
«Οι γυναίκες δεν χρειάζονται παρένθετη καθώς μπορούν να γεννήσουν μόνες τους. Επομένως ένα θέμα αφορά τις γυναίκες που κάνουν υποβοηθούμενη αναπαραγωγή γιατί χρειάζονται σπέρμα δότη και πώς θα συνεχίσουν να έχουν αυτή την πρόσβαση. Το ότι οι άνδρες δεν μπορούν προσφύγουν στην παρένθετη μητρότητα και το ευρωπαϊκό δικαστήριο θα το επιβάλλει, είναι μια επιφύλαξη που διατυπώθηκε και χτες και η προσωπική μου άποψη είναι ότι είμαστε πολύ μακριά από κάτι τέτοιο. Η παρένθετη μητρότητα είναι μια μέθοδος που μπορεί να αναγνωρίζεται στη χώρα μας από το 2002 αλλά σε πολλές χώρες δεν υπάρχει καν, ώστε να έρθει το ευρωπαϊκό δικαστήριο ανθρωπίνων δικαιωμάτων και να πει πως πρέπει να την εισαγάγεις στο δίκαιό σου. Το δικαστήριο είναι πολύ επιφυλακτικό με την παρένθετη κύηση. Υπάρχουν πολλές χώρες που έχουν επιτρέψει το γάμο και την υιοθεσία αλλά δεν έχουν καν παρένθετη μητρότητα, όπως είναι η Γαλλία. Το ότι ένας άνδρας δεν μπορεί να πάει σε παρένθετη μητέρα δεν αλλάζει με την εισαγωγή του γάμου, δεν έχει σχέση».
Ακόμη αναφέρει πως θα πρόκειται για ένα ξεκάθαρο νομοσχέδιο, χωρίς πολλές διατάξεις.
«Δεν θα υπάρχει καμία παρέμβαση στην υποβοηθούμενη αναπαραγωγή» ξεκαθάρισε.
Για το ζήτημα της υιοθεσίας, η καθηγήτρια συνέχισε λέγοντας πως «στην κυβέρνηση παρουσιάστηκαν πορίσματα ερευνών από το εξωτερικό που δείχνουν πως δεν υπάρχει κάποια διαφορά στην ανάπτυξη και την ψυχική υγεία παιδιών που μεγαλώνουν σε ομόφυλες οικογένειες. Υπάρχουν χώρες όπως η Ολλανδία που έχουν το γάμο των ομοφύλων από το 2001. Υπάρχουν ασφαλή συμπεράσματα και αποτελέσματα μέχρι και την εφηβεία».
«Η υιοθεσία δεν μπορεί να διαχωριστεί από τον γάμο», επισήμανε η κυρία Φουντεδάκη ξεκαθαρίζοντας πως δεν μπορεί να υπάρχει διαχωρισμός, οπότε το «ναι» στον γάμο είναι και «ναι» στην υιοθεσία.
Τέλος, απαντώντας στις επικρίσεις σχολιάζει πως «όταν ο νομοθέτης ρυθμίσει μια κατάσταση, δεν σημαίνει πως δημιουργούμε ένα πρότυπο. Όταν ο νομοθέτης ρυθμίζει το κυνήγι, δεν σημαίνει πως μας λέει να γίνουμε όλοι κυνηγοί».
22/01/2024 20:00
Η καθηγήτρια Αστικού Δικαίου του ΑΠΘ, Κατερίνα Φουντεδάκη, η οποία συνέταξε την πρόταση νόμου για τα ομόφυλα ζευγάρια και παρευρέθηκε στην ενημέρωση που έγινε στους βουλευτές, στα γραφεία της ΝΔ, προέβη σε σχετικές διευκρινίσεις, μιλώντας στο OPEN και την εκπομπή «Ώρα Ελλάδος» για τις βασικές διατάξεις, τι ισχύει με τον γάμο, την υιοθεσία αλλά και την παρένθετη κύηση.
Αρχικά, ερωτώμενη για το «φροντιστήριο» στους βουλευτές της ΝΔ αναφέρει: «η δική μου συμβολή αφορούσε νομικά ζητήματα που ενδεχομένως υπάρχει μια ελλιπής γνώση. Το σχέδιο νόμου έχει λίγες διατάξεις και έχει θέματα που ρυθμίζουν τον ίδιο τον γάμο και την τύχη των γάμων που έχουν συναφθεί στο εξωτερικό και των οικογενειών. Και σε ζητήματα που αφορούν την ισότητα. Ένα θέμα που έχει τεθεί είναι εάν μπορούν να γίνουν διορθώσεις στον υπάρχοντα νόμο. Η επιστημονική απάντηση είναι όχι, για πολλούς λόγους. Όταν κάναμε το σχέδιο νόμου εξετάσαμε αυτές τις δυνατότητες, δηλαδή μήπως μπορεί να υπάρξει κάποια τροποποίηση στο σύμφωνο ή να μπουν κάποιες άλλες διατάξεις και καταλήξαμε πως δεν είναι αυτές οι λύσεις επαρκείς.
Για να μπει κάτι στο σύμφωνο θα πρέπει να αφορά και τα ομόφυλα και τα ετερόφυλα ζευγάρια. Δεν μπορούμε να βάλουμε μια ρύθμιση που θα αφορά μόνο τα ομόφυλα ζευγάρια γιατί αυτή θα ήταν διάκριση λόγω φύλου, σεξουαλικού προσανατολισμού και θα κατέπιπτε κατευθείαν. Τα ετερόφυλα ζευγάρια που έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης μεταξύ τους, μπορούν να αποκτήσουν παιδί μέσω φυσικής ή υποβοηθούμενης αναπαραγωγής. Άρα παιδί μπορούν να κάνουν, τα ομόφυλα ζευγάρια δεν μπορούν. Αυτή είναι μια διαφορά. Εάν τους εξομοιώσουμε ξαφνικά, δημιουργείται μια σειρά από προβλήματα».
Σε ερώτηση εάν είχαν απορίες οι βουλευτές για την υιοθεσία, η κυρία Φουντεδάκη ανέφερε: «υπήρχαν και τέτοιες απορίες, πολλές εύλογες για το πώς θα ελέγχεται η καταλληλότητα των γονέων, που είναι πολύ σημαντικό. Στην υιοθεσία γενικά υπάρχει μια διαδικασία πολύ βαριά, προϋποθέσεις, έλεγχος και ίσως είναι παραπάνω βαριά από ότι πρέπει. Οι απορίες είχαν να κάνουν με αυτό».
Για τον τρόπο που θα νομιμοποιηθούν οι οικογένειας που ζουν νόμιμα στο εξωτερικό η καθηγήτρια εξήγησε: «Αυτό θα υπάρχει, απλώς δεν γνωρίζω ακόμα την τελική μορφή αυτής της διάταξης. Είναι μια διάταξη δύσκολη, θέλει προσοχή, όμως δεν μπορούμε να μην αναγνωρίσουμε αυτές τις οικογένειες γιατί πλέον η νομολογία του ευρωπαϊκού δικαστηρίου δικαιωμάτων του ανθρώπου είναι προς αυτή την κατεύθυνση. Δηλαδή λέει πως όταν μια συγγένεια, για παράδειγμα με παρένθετη μητρότητα, έχει δημιουργηθεί νόμιμα στο εξωτερικό, δεν μπορεί μια χώρα μετά να λέει δεν υπάρχετε, δεν συνδέεται το παιδί με αυτόν τον γονέα. Άρα μια τέτοια ρύθμιση πρέπει να υπάρχει για την αναγνώριση των δικαιωμάτων».
Αναφερόμενη στις απορίες που ίσως υπάρχει στην κοινή γνώμη για την παρένθετη μητρότητα, η καθηγήτρια λέει τα εξής:
«Οι γυναίκες δεν χρειάζονται παρένθετη καθώς μπορούν να γεννήσουν μόνες τους. Επομένως ένα θέμα αφορά τις γυναίκες που κάνουν υποβοηθούμενη αναπαραγωγή γιατί χρειάζονται σπέρμα δότη και πώς θα συνεχίσουν να έχουν αυτή την πρόσβαση. Το ότι οι άνδρες δεν μπορούν προσφύγουν στην παρένθετη μητρότητα και το ευρωπαϊκό δικαστήριο θα το επιβάλλει, είναι μια επιφύλαξη που διατυπώθηκε και χτες και η προσωπική μου άποψη είναι ότι είμαστε πολύ μακριά από κάτι τέτοιο. Η παρένθετη μητρότητα είναι μια μέθοδος που μπορεί να αναγνωρίζεται στη χώρα μας από το 2002 αλλά σε πολλές χώρες δεν υπάρχει καν, ώστε να έρθει το ευρωπαϊκό δικαστήριο ανθρωπίνων δικαιωμάτων και να πει πως πρέπει να την εισαγάγεις στο δίκαιό σου. Το δικαστήριο είναι πολύ επιφυλακτικό με την παρένθετη κύηση. Υπάρχουν πολλές χώρες που έχουν επιτρέψει το γάμο και την υιοθεσία αλλά δεν έχουν καν παρένθετη μητρότητα, όπως είναι η Γαλλία. Το ότι ένας άνδρας δεν μπορεί να πάει σε παρένθετη μητέρα δεν αλλάζει με την εισαγωγή του γάμου, δεν έχει σχέση».
Ακόμη αναφέρει πως θα πρόκειται για ένα ξεκάθαρο νομοσχέδιο, χωρίς πολλές διατάξεις.
«Δεν θα υπάρχει καμία παρέμβαση στην υποβοηθούμενη αναπαραγωγή» ξεκαθάρισε.
Για το ζήτημα της υιοθεσίας, η καθηγήτρια συνέχισε λέγοντας πως «στην κυβέρνηση παρουσιάστηκαν πορίσματα ερευνών από το εξωτερικό που δείχνουν πως δεν υπάρχει κάποια διαφορά στην ανάπτυξη και την ψυχική υγεία παιδιών που μεγαλώνουν σε ομόφυλες οικογένειες. Υπάρχουν χώρες όπως η Ολλανδία που έχουν το γάμο των ομοφύλων από το 2001. Υπάρχουν ασφαλή συμπεράσματα και αποτελέσματα μέχρι και την εφηβεία».
«Η υιοθεσία δεν μπορεί να διαχωριστεί από τον γάμο», επισήμανε η κυρία Φουντεδάκη ξεκαθαρίζοντας πως δεν μπορεί να υπάρχει διαχωρισμός, οπότε το «ναι» στον γάμο είναι και «ναι» στην υιοθεσία.
Τέλος, απαντώντας στις επικρίσεις σχολιάζει πως «όταν ο νομοθέτης ρυθμίσει μια κατάσταση, δεν σημαίνει πως δημιουργούμε ένα πρότυπο. Όταν ο νομοθέτης ρυθμίζει το κυνήγι, δεν σημαίνει πως μας λέει να γίνουμε όλοι κυνηγοί».
ΣΧΟΛΙΑ