Την ανησυχία της ΕΕ για το λιμό που αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι στη Γάζα - μια κατάσταση που προβλέπεται να επιδεινωθεί γρήγορα τις επόμενες εβδομάδες - εκφράζουν με κοινή ανακοίνωσή τους, ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ Ζοζέπ Μπορέλ και ο Επίτροπος για τη Διαχείριση Κρίσεων Γιάνες Λέναρτσιτς. Η ανακοίνωση εκδόθηκε με αφορμή την αξιολόγηση του ολοκληρωμένου πλαισίου καταγραφής ασφάλειας τροφίμων (IPC), που δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα και δείχνει την εξέλιξη της χειρότερης δυνατής πρόβλεψης για τη Λωρίδα της Γάζας. «Η Γάζα αντιμετωπίζει ήδη λιμό, με το 100% των ανθρώπων να εκτιμάται ότι βρίσκονται σε οξεία επισιτιστική ανασφάλεια, σύμφωνα με το IPC. Στις βόρειες επαρχίες της Γάζας, το 70% του πληθυσμού αντιμετωπίζει επικείμενο λιμό», αναφέρουν ο Ζ. Μπορέλ και ο Γ. Λέναρτσιτς. Σημειώνουν, επίσης, ότι στο κέντρο και στις νότιες επαρχίες, το 50% των ανθρώπων αντιμετωπίζει καταστροφικές συνθήκες επισιτιστικής ανασφάλειας και η κατάσταση προβλέπεται να επιδεινωθεί γρήγορα τις επόμενες εβδομάδες και μήνες, ενώ ο λιμός είναι πιθανό να επηρεάσει και τον Νότο. «Αυτό είναι πρωτοφανές. Καμία ανάλυση IPC δεν έχει καταγράψει ποτέ τέτοια επίπεδα επισιτιστικής ανασφάλειας πουθενά στον κόσμο», υπογραμμίζεται. «Ήδη γινόμαστε μάρτυρες, με τρόμο, θανάτου παιδιών από την πείνα», επισημαίνεται στην ανακοίνωση και υπογραμμίζεται ότι «η πείνα δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως πολεμικό όπλο».
«Αυτό που βλέπουμε δεν είναι ένας φυσικός κίνδυνος αλλά μια ανθρωπογενής καταστροφή και είναι ηθικό μας καθήκον να το σταματήσουμε. Πάνω από 30.000 άνθρωποι έχουν ήδη πεθάνει λόγω της σύγκρουσης, ένα μεγάλο μέρος είναι παιδιά, και ο αριθμός των νεκρών θα μπορούσε να αυξηθεί γρήγορα λόγω της πείνας ή των ασθενειών. Η κατάσταση έχει ξεπεράσει την καταστροφή. Υπάρχει απόλυτη επιτακτική ανάγκη να δράσουμε τώρα», τονίζουν ο Ζ. Μπορέλ και ο Γ. Λέναρτσιτς. 

Σημειώνεται, τέλος, ότι η ΕΕ διερευνά όλα τα δυνατά μέσα παροχής βοήθειας, συμπεριλαμβανομένων των αεροπορικών ρίψεων και των θαλάσσιων διαδρόμων - μέσα που δεν αντικαθιστούν το πλήρες και άνευ όρων άνοιγμα της χερσαίας πρόσβασης. Οι δύο αξιωματούχοι προτρέπουν το Ισραήλ να επιτρέψει την ελεύθερη, ανεμπόδιστη και ασφαλή ανθρωπιστική πρόσβαση σε όλους τους ανθρώπους που έχουν ανάγκη και να συνεργαστεί με την UNRWA και άλλες υπηρεσίες του ΟΗΕ και άλλους ανθρωπιστικούς φορείς. «Η ΕΕ αναγνωρίζει το βασικό τους έργο και παραμένει προσηλωμένη στην ασφάλειά τους και στη διασφάλιση της απρόσκοπτης πρόσβασης σε όσους έχουν ανάγκη». Το 2024, η ΕΕ διέθεσε αρχικά πάνω από 125 εκατομμύρια ευρώ σε ανθρωπιστική χρηματοδότηση προς τους Παλαιστίνιους που έχουν ανάγκη, από τα οποία πάνω από 50 εκατομμύρια ευρώ προορίζονται ειδικά για επισιτιστική βοήθεια και για την κάλυψη υγείας και άλλων βασικών αναγκών. Επιπλέον 68 εκατομμύρια ευρώ διατίθενται για την υποστήριξη των Παλαιστινίων εντός της Γάζας και σε ολόκληρη την περιοχή, με ιδιαίτερη έμφαση στα τρόφιμα, τη διατροφή και την υγεία. Η ΕΕ παρέχει επίσης διατροφική βοήθεια μέσω πτήσεων «Humanitarian Air Bridge» για τον πληθυσμό της Γάζας.

ΟΗΕ: Χρειάζονται επείγοντα μέτρα

Ενας στους δύο κάτοικος της Λωρίδας της Γάζας αντιμετωπίζει καταστροφική έλλειψη τροφίμων, ιδιαίτερα στο βόρειο τμήμα του θύλακα όπου ο λιμός θα είναι πραγματικότητα σε έναν μήνα αν δεν ληφθούν επείγοντα μέτρα, προειδοποιούν οι αρμόδιοι οργανισμοί των Ηνωμένων Εθνών.

Περισσότεροι του 1,1 εκατομμυρίου άνθρωποι στην Γάζα βρίσκονται αντιμέτωποι με «καταστροφική κατάσταση πείνας», στα όρια του λιμού, ο μεγαλύτερος αριθμός που έχει ποτέ καταγραφεί από τον ΟΗΕ, που βασίζεται σε αναλυτική έκθεση του πλαισίου αξιολόγησης της επισιτιστικής ασφάλειας (Integrated Food Security Phase Classification (IPC)) που δημοσιεύθηκε σήμερα.

«Η διεθνής κοινότητα θα πρέπει να ντρέπεται που δεν κατάφερε να σταματήσει» τον επικείμενο λιμό, έγραψε στο Χ ο επικεφαλής Ανθρωπιστικών Υποθέσεων του ΟΗΕ Μάρτιν Γκρίφιθς.

Στην τελευταία έκθεση IPC που δημοσιεύθηκε τον Δεκέμβριο, το Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα και ο Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών εκτιμούσαν ότι ο λιμός είναι «πιθανόν» να εμφαινισθεί μέχρι το τέλος του Μαΐου στο βόρειο τμήμα της Λωρίδας της Γάζας. Πλέον εκτιμούν ότι θα προκύψει «οποιαδήποτε στιγμή από σήμερα μέχρι τον Μάιο», αν δεν γίνει τίποτε για να αντιμετωπισθεί.

Η εκτίμηση είναι ιδιαίτερα κρίσιμης σημασίας για τους κατοίκους του βόρειου τμήματος του παλαιστινιακού θύλακα. «Χωρίς αλλαγές στην πρόσβαση στην ανθρωπιστική βοήθεια, ο λιμός έρχεται», προειδοποιεί η αναπληρώτρια γενική διευθύντρια του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας Μπερτ Μπέκντολ. «Είναι πιθανόν ότι ο λιμός είναι ήδη πραγματικότητα στον βορρά, αλλά δεν είμαστε σε θέση να το επιβεβαιώσουμε» ελλείψει πρόσβασης στα εδάφη αυτά.

Τα κριτήρια του IPC για την κήρυξη λιμού δεν πληρούνται σε τεχνικό επίπεδο ακόμη, αλλά ήδη «οι κάτοικοι της Γάζας πεθαίνουν από πείνα», δηλώνει σε ανακοίνωσή της η εκτελεστική διευθύντρια του Παγκόσμιου Επισιτιστικού Προγράμματος Σίντι ΜακΚέιν.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του οργανισμού, ένα στα τρία παιδιά υποφέρει από υποσιτισμό και «ο οξύς υποσιτισμός στα παιδιά κάτω των 5 ετών προχωρεί με ρυθμό ρεκόρ».

Βοήθεια στάγδην

Η ανθρωπιστική βοήθεια εισέρχεται στάγδην στην κατεστραμμένη Λωρίδα της Γάζας.

Σύμφωνα με την μη κυβερνητική οργάνωση Oxfam, 2.874 φορτηγά εισήλθαν τον Φεβρουάριο στον θύλακα, δηλαδή μόνο το 20% της καθημερινής βοήθειας που λάμβανε η Λωρίδα της Γάζας πριν από τις 7 Οκτωβρίου.

Σύμφωνα με το Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα, υπάρχει μία μικρή ευκαιρία για την αποτροπή του λιμού. Για να γίνει αυτό «χρειαζόμαστε άμεση και χωρίς περιορισμούς πρόσβαση στον βορρά. Αν περιμένουμε να κηρυχθεί λιμός, θα είναι πολύ αργά, χιλιάδες ακόμη άνθρωποι θα έχουν πεθάνει», σύμφωνα με την Σίντι ΜακΚέιν.

«Μία άμεση ανθρωπιστική κατάπαυση του πυρός θα επέτρεπε την είσοδο επαρκών τροφίμων, φαρμάκων και πόσιμου νερού» στις περιοχές που απειλούνται από τον λιμό, λέει η Μπερτ Μπέκντολ, αλλά η παύση των εχθροπραξιών «δεν φαίνεται πιθανή τις επόμενες ημέρες ή εβδομάδες.

Σύμφωνα με το Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα, για να καλυφθούν οι βασικές ανάγκες διατροφής, απαιτείται η είσοδος στην Γάζα «τουλάχιστον 300 φορτηγών ημερησίως», κυρίως στον βορρά, όπου μόνο εννέα φάλαγγες έχουν εισέλθει από την αρχή του έτους. Τα τελευταία 18 φορτηγά παρέδωσαν επισιτιστική βοήθεια χθες το βράδυ στην πόλη της Γάζας.

Σε μία προσπάθεια αύξησης της ανθρωπιστικής βοήθειας έχουν πραγματοποιηθεί ρίψεις από αέρος, ενώ η διεθνής κοινότητα καταβάλλει προσπάθεια μεταφοράς βοήθειας δια θαλάσσης.

Ομως, ο θαλάσσιος ανθρωπιστικός διάδρομος από την Κύπρο δεν αλλάζει τα δεδομένα, σύμφωνα με την Μπερτ Μπέκντολ. Τόσο οι από αέρος ρίψεις, όσο και οι δια θαλάσσης μεταφορές «έχουν περισσότερο συμβολικό χαρακτήρα και δεν αποτελούν πανάκεια».