Το αμφιλεγόμενο σχέδιο δικαστικής μεταρρύθμισης στο Ιρραήλ που αποδυναμωνει το Ανώτατο Δικαστήριο έβγαλε χθες χιλιάδες διαδηλωτές στους δρόμους. Ο πρόεδρος της χώρας Ισαάκ Χέρτζογκσε μήνυμά του προειδοποίησε ότι το Ισραήλ είναι αντιμέτωπο με μια «ιστορική συνταγματική κρίση», μια βαθιά διαφωνία που “διασπά το έθνος μας”. «Αυτή η αντιπαράθεση με ανησυχεί έντονα, όπως ανησυχεί πολλούς σε ολόκληρο το Ισραήλ και την (εβραϊκή) διασπορά» είπε.

Ο Ισραηλινός πρόεδρος, του οποίου το πόστο στερείται εκτελεστικών εξουσιών και ο ρόλος του προορίζεται να ενοποιήσει μια συχνά διχασμένη ισραηλινή κοινωνία. «Τώρα επικεντρώνομαι σε... δύο κρίσιμους ρόλους που πιστεύω ότι έχω ως πρόεδρος αυτή την ώρα: την αποτροπή μιας ιστορικής συνταγματικής κρίσης και τον τερματισμό του συνεχιζόμενου ρήγματος εντός του έθνους μας» τόνισε σε του δήλωση την Κυριακή. Μία μέρα νωρίτερα, και παρά τη βροχή, δεκάδες χιλιάδες διαδηλωτές κατέβηκαν στους δρόμους του Τελ Αβίβ το βράδυ του Σαββάτου για να διαδηλώσουν την αγανάκτησή τους με τη «δικαστική μεταρρύθμιση» που δρομολογεί η νέα κυβέρνηση του πρωθυπουργού Μπένιαμιν Νετανιάχου.

Στην έναρξη της έκτης θητείας του, ο αντιμέτωπος με κατηγορίες για υποθέσεις διαφθορά και επικεφαλής της πιο δεξιάς κυβέρνησης στην ιστορία του Ισραήλ Μπ. Νετανιάχου θέλει να αποδυναμώσει το Ανώτατο Δικαστήριο, το οποίο μέλη του θρησκευτικού-εθνικιστικού συνασπισμού το κατηγορούν για υπερβάσεις και ελιτισμό. Πολέμιοι του σχεδίου μεταρρύθμισης υπερθεματίζουν ότι αυτό θα ακρωτηριάσει τη δικαστική ανεξαρτησία, θα υποθάλψει τη διαφθορά, θα θέσει εμπόδια σε δικαιώματα των μειονοτήτων και θα στερήσει από τα ισραηλινά δικαστήρια την αξιοπιστία που βοηθά να αποκρούσουν κατηγορίες για εγκλήματα πολέμου που έρχονται από το εξωτερικό. Σε τηλεοπτικές δηλώσεις στην εβδομαδιαία συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου του, ο Νετανιάχου δεν έκανε καμία αναφορά στην παρέμβαση του Χέρτζογκ. Υποσχέθηκε όμως μια διεξοδική συζήτηση» σε μια κοινοβουλευτική επιτροπή αναθεώρησης όπου συμμετέχει η αντιπολίτευση για να «διορθώσει ό,τι χρειάζεται να διορθωθεί, θα προστατεύει πλήρως τα ατομικά δικαιώματα και θα αποκαταστήσει την εμπιστοσύνη του κοινού στο δικαστικό σύστημα». Μεταξύ άλλων το νομοθέτημα επιτρέπει στη Βουλή να αναστέλλει την εκτέλεση αποφάσεών του Δικαστηρίου με απλή πλειοψηφία 61 εδρών από τις 120 της Κνεσέτ. Ο συνασπισμός του Νετανιάχου κατέχει 64 έδρες. 

Πολλοί πιστεύουν ότι με τη «μεταρρύθμιση» αυτή ο Νετανιάχου θέλει να αποτρέψει ποινικές διώξεις εναντίον του. Aκόμη και ο πρώην υπουργός Άμυνας Μπένι Γκαντς καλεί τους πολίτες, μέσω Twitter, να αγωνιστούν για να «διαφυλάξουν την ισραηλινή Δημοκρατία». Αλλά και ο πρώην πρωθυπουργός Εχούντ Μπαράκ είχε κατηγορήσει πρόσφατα τον Νετανιάχου για ένα «πραξικόπημα μπροστά στα μάτια μας», λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «αυτοί που επιδιώκουν να γλυτώσουν ποινικές δίκες, έχουν ενώσει τις δυνάμεις τους με ρατσιστές». Σε πρόσφατες δηλώσεις η επικεφαλής του Ανωτάτου Δικαστηρίου, Εσθήρ Χαγιούτ, ξεκαθαρίζει ότι «στην πραγματικότητα πρόκειται για μία επίθεση άνευ ορίων στη δικαστική εξουσία, που αντιμετωπίζεται ως εχθρός, από τον οποίο πρέπει να απαλλαγούμε. Με τεράστιο κυνισμό οι εμπνευστές του εγχειρήματος το αποκαλούν 'σχέδιο, με το οποίο βελτιώνεται η δικαιοσύνη'. Σας λέω λοιπόν ότι πρόκειται για σχέδιο με το οποίο συνθλίβεται η δικαιοσύνη». Η γενική εισαγγελέας του Ανωτάτου Δικαστηρίου, Γκαλί Μπαχαράβ-Μιαρά, σημειώνει ότι «για την ομαλή λειτουργία της Δημοκρατίας ο κανόνας της πλειοψηφίας είναι μία προϋπόθεση απαραίτητη, αλλά όχι επαρκής. Υπάρχουν θεμελιώδεις αρχές, όπως ο διαχωρισμός των εξουσιών, η διαφύλαξη των πολιτικών ελευθεριών, η αποτροπή αυθαιρεσιών εις βάρος της μειονότητας. Μία ανεξέλεγκτη κυβερνητική εξουσία θέτει σε κίνδυνο τα ανθρώπινα δικαιώματα και τα δικαιώματα των μειονοτήτων».

Με πληροφορίες απο ΑΠΕ, DW, AP