Η «Πάντερμος» είναι ένα από τα αυτά τα σημεία που έχουν μείνει στην πόλη, συνεχίζοντας τη μεγάλη αυτή παράδοση στο ζεστό κι αγαπημένο από πολλούς αυτό γεύμα, ευεργετικό ειδικά μετά από ξενύχτι κι αρκετό ποτό. Σα γιατρικό, θα έλεγε κανείς.

Αν και οι αναφορές στον πατσά είναι σχετικά λίγες στο σύνολό τους, για τον πατσά έχει γραφτεί ολόκληρο βιβλίο, από Θεσσαλονικείς μάλιστα συγγραφείς, τη Λένα Καλαϊτζή – Οφλίδη και το Σίμο Οφλίδη, ζευγάρι που αφιέρωσε αρκετό χρόνο στην έρευνα γύρω από το ιδιαίτερο αυτό προϊόν.

Φαίνεται ότι, κατά του ίδιους, η καταγωγή του πατσά είναι δύσκολο να προσδιοριστεί με ακρίβεια, καθώς δεν υπάρχουν αρκετές ιστορικές καταγραφές. Στο βιβλίο τους, ωστόσο, με τίτλο «Τα πατσατζίδικα της Ανατολής στη Θεσσαλονίκη της Δύσης», γίνεται λόγος για τον πατσά ως περσικό γαστρονομικό έθιμο, ως παρασκεύασμα που εθιμοτυπικά τρωγόταν την επόμενη ημέρα του γάμου από τις κοινότητες των νομάδων, ακριβώς λόγω της ευεργετικής επίδρασής του, μετά από το έντονο φαγητό και το ξενύχτι.

Κατά μία δεύτερη θεωρία, πάλι, ο πατσάς πρωτοεμφανίζεται στην αρχαιότητα και στο μέλανα ζωμό που κατανάλωναν οι στρατιώτες της Νότιας Ελλάδας και της Μακεδονίας για να ανταποκριθούν στις δύσκολες συνθήκες της ζωής τους, κάτι που εξηγεί το πόσο δημοφιλής είναι ο πατσάς στο εσωτερικό της Ανατολής, ακρι-βώς εκεί όπου οι Μακεδόνες στρατιώτες της αρχαιότητας, τον έκαναν για πρώτη φορά γνωστό.

Όταν, λοιπόν, οι πρόσφυγες Έλληνες της Κωνσταντινούπολης μετοίκησαν στην Ελλάδα, μαζί με τα άλλα ήθη κι έθιμα και τέχνες τους, έφεραν κι αυτή του πατσά, σύμφωνα με τους συγγραφείς του βιβλίου… «πιο τελειοποιημένη γευστικά και μια δόση επιχειρηματικής αναβάθμισης».

Με γυναίκα στο τιμόνι και μία ιστορία αιώνα

Παρόμοια είναι και η ιστορία του πατσατζίδικου «Η Πάντερμος», στη δυτική Θεσσαλονίκη. Προερχόμενοι από οικογένεια πατσατζήδων με καταγωγή από την ομώνυμη περιοχή του Βοσπόρου, από όπου ήρθε στην Ελλάδα ο προπάππος τους, σήμερα οι ιδιοκτήτες αντιπροσωπεύονται, ίσως, από τη μοναδική γυναίκα «πατσατζού» στην Ελλάδα.

Από το 2001, με κεντρικό προϊόν τους το ιδιαίτερο αυτό γεύμα και προσθέτοντας, σταδιακά, μαγειρευτά φαγητά και σούπες – θα βρείτε περίπου 20 διαφορετικές προτάσεις κάθε μέρα – προσφέρουν πατσά σε όλες του τις μορφές, 24 ώρες την η-μέρα κι επτά ημέρες την εβδομάδα, σε μία διαδικασία που αποτελεί σχεδόν ιεροτελεστία για τους «ακροκαθαριστές», όπως λέγονται οι πατσατζήδες.

Δεν θα μπορούσαν να κάνουν και διαφορετικά, αφού το κατ’ εξοχήν γεύμα των … ξενύχτηδων, μόνο έτσι θα μπορούσε να διατίθεται!

Το μενού

Πατσάς μοσχαρίσιος – κοιλιά ή πόδι – σερβίρεται εδώ με όλες τις τιμές. Πέρα από τον πατσά αξίζει να δοκιμάσετε τη μοσχαροκεφαλή, τη μαγειρίτσα, τα γιουβαρλάκια και κάθε Δευτέρα, Τετάρτη και Παρασκευή, νόστιμες προτάσεις σε όσπρια.

Στα δημοφιλέστερα επίσης, τα σουτζουκάκια με σάλτσα, το παστίτσιο, τα γεμιστά, τα φασολάκια κι ο αρακάς, αποτελούν εναλλακτικές προτάσεις αν δεν είστε λάτρεις του πατσά, αν θέλετε να δοκιμάσετε κάτι διαφορετικό ή αν δεν έχετε ξενυχτήσει… αρκετά!

Αν είστε τυχεροί, θα βρείτε στο πατσατζίδικο «Η Πάντερμος» πολύ νόστιμους, χειροποίητους λαχανοσαρμάδες.

Και στο τέλος, επιλογές σε γλυκό. Κρέμα βανίλια ή ρυζόγαλο, παραδοσιακές προ-τάσεις, που πάντα ικανοποιούν κάθε χορτάτο από καλό φαγητό οργανισμό. Ανεξαρτήτως ώρας της ημέρας.

Ό,τι πάρετε, μπορείτε να το συνοδέψετε με μπύρες, ρετσίνες, χύμα κρασί, ούζο και τσίπουρο και σας προτείνουμε ανεπιφύλακτα να δοκιμάσετε διάφορους συνδυασμούς.

Για απευθείας επιμόρφωση γύρω από τον πατσά, από τον πατέρα της οικογένειας, Ευθύμη Περδίκη, ακούστε εδώ.

Tip: Ό,τι υπάρχει στο μενού, μπορείς να το παραγγείλεις και να το έχεις στο χώρο σου και μέσω e-food.

Διεύθυνση: Γρ. Κολωνιάρη 75, Αμπελόκηποι

Τηλέφωνο επικοινωνίας: 2310 725838

Facebook