Η κυβέρνηση έκλεισε τα σύνορα στον Έβρο μετά την μαζική μετακίνηση προσφύγων από την Τουρκία. Τι διαφορετικό θα είχε κάνει η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ απέναντι στις πιέσεις του Ερντογάν;

Καταρχάς, δεν θα ανακοίνωνε πως ανακάλυψε την Αμερική. Τα σύνορά μας στον Έβρο ήταν και είναι κλειστά, χωρίς τυμπανοκρουσίες. Ως προς τις πιέσεις Ερντογάν δεν είναι καινοφανείς. Στο Ζάγκρεμπ, όπου μετείχα αυτή την εβδομάδα, στις εργασίες της Διακοινοβουλευτικής Συνόδου για την κοινή Εξωτερική Πολιτική, Ασφάλεια και άμυνα της ΕΕ, ήταν πολύ χαρακτηριστικές οι θέσεις των Κροατών ευρωβουλευτών Πίκουλα και Ζόφκο που μίλησαν ξεκάθαρα για στρατηγικό εκβιαστή και την ανάγκη ομόφωνης αντίδρασης σε ανώτατο επίπεδο απέναντι στην τουρκική ηγεσία.

Εκατοντάδες χιλιάδες πρόσφυγες και μετανάστες βρίσκονται διασκορπισμένοι σε χώρες της Μέση Ανατολής και της νοτιοανατολικής Ασίας, εξαιτίας των πολέμων σε Συρία και Υεμένη και των συγκρούσεων σε Αφγανιστάν, Πακιστάν και Ινδία, αλλά οι ηγέτες όλων των άλλων χωρών δεν εκβιάζουν την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Η κυβέρνηση, ενώ αναγνωρίζει ότι η ακύρωση της Δήλωσης από την Τουρκία αποτελεί μια επιθετική γεωπολιτική ενέργεια, που μπορεί να αντιμετωπιστεί μόνο στο πιο υψηλό επίπεδο, αρνείται να διεκδικήσει δυναμικά τη σύγκληση έκτακτου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Ειδικότερα, αρνείται να διεκδικήσει δυναμικά και με την απειλή βέτο σε ευρωπαϊκές αποφάσεις την άσκηση πίεσης από την ΕΕ προς την Τουρκία, με απειλή κυρώσεων, για εκ νέου εφαρμογή της Δήλωσης και συμφωνία επί ενός νέου ευρωτουρκικού πακέτου, καθώς και την άσκηση πίεσης επί της ΕΕ για ένα νέο πρόγραμμα μετεγκατάστασης προσφύγων από την Ελλάδα.

Αντί αυτού, περιορίζεται στη σύγκληση Συμβουλίων Υπουργών Εξωτερικών Υποθέσεων και Εσωτερικών, γνωρίζοντας ότι οδηγούν σε καθαρά τεχνοκρατικά μέτρα. Στο πλαίσιο αυτό, η κυβέρνηση αρκείται -όπως φάνηκε και από την συνέντευξη Τύπου της ευρωπαϊκής ηγεσίας στον Έβρο- από τη μια στην επικοινωνία που συσκοτίζει, αντί να φωτίζει τα προβλήματα, και από την άλλη σε γενικόλογα μηνύματα συμπαράστασης της Ελλάδας στην προσπάθειά της να προστατεύσει τα σύνορα της, αλλά και στην αποστολή κάποιας, θετικής, περαιτέρω βοήθειας σε επίπεδο κονδυλίων και στελεχών FRONTEX.

Με αυτόν τον τρόπο, οι κυρίαρχες δυνάμεις στην ΕΕ διατυμπανίζουν ότι στηρίζουν την Ελλάδα, επειδή στηρίζουν την αυτονόητη πολιτική αυστηρού ελέγχου των χερσαίων συνόρων, και την ίδια στιγμή αποφεύγουν τη δύσκολη εξίσωση των νησιών και των θαλάσσιων συνόρων. Παράλληλα, ισχυρίζονται ότι στηρίζουν την Ελλάδα, επειδή υποστηρίζουν οικονομικά την φιλοξενία των αιτούντων στην χώρα μας. Στηρίζουν δηλαδή την παραμονή των αιτούντων στην Ελλάδα, χωρίς να αναλαμβάνει μέρος του βάρους φιλοξενίας ή επιστροφής τους η υπόλοιπη Ευρώπη.

-Έχει υπάρξει έντονη συζήτηση για το εάν η Ευρωπαϊκή Ένωση στηρίζει τη χώρα μας ή όχι. Υπήρξε ποτέ πραγματική στήριξη της Ένωσης στη χώρα μας σε σχέση με την Τουρκία και το προσφυγικό;

Υπήρξε στήριξη σε διπλωματικό επίπεδο και την είδαμε με το πάγωμα των ενταξιακών διαπραγματεύσεων και την αρνητική απάντηση, που έλαβε ο Ερντογάν και από το Συμβούλιο της Ευρώπης σχετικά με την παραβατική συμπεριφορά της Τουρκίας απέναντι στην Κύπρο και στις σχέσεις καλής γειτονίας με την Ελλάδα.

Με την άσκηση ενεργητικής και πολυδιάστατης εξωτερικής πολιτικής, καταφέραμε να δημιουργήσουμε ένα πλέγμα προστασίας στην εκρηκτική κατάσταση, που ο ΣΥΡΙΖΑ κατάλαβε, από το 2016, ότι ήθελε να προκαλέσει η Άγκυρα στην ανατολική Μεσόγειο.

-Από το καλοκαίρι και μετά το κόμμα σας βρίσκεται σε έναν διαρκή αναστοχασμό και ανασχεδιασμό. Θεωρείτε ότι διαχειριστήκατε σωστά την προσφυγική κρίση του 2015;

Πάντα εχθρός του καλού είναι το καλύτερο. Δεν πρέπει, όμως, να ξεχνάτε τις συνθήκες κάτω από τις οποίες διαχειριστήκαμε την προσφυγική κρίση, ενώ ζούσαμε την ανθρωπιστική κρίση στη χώρα μας και τρομοκρατία από το Ισλαμικό Κράτος σε Ασία, Αφρική και Ευρώπη. Παρόλα αυτά δείξαμε σε όλο τον κόσμο πως μία Ευρώπη με ανθρώπινο πρόσωπο είναι εφικτή. Παραλάβαμε μια Υπηρεσία Ασύλου με 200 υπαλλήλους και την παραδώσαμε με 1.200.

Το 2017 εκδόθηκαν 51.589 αποφάσεις επί αιτήσεων ασύλου, το 2018 46.075 και το 2019 ως την 31η Αυγούστου, 31.958. Πρόκειται για έναν πραγματικά τεράστιο όγκο δουλειάς που οφείλεται, ακριβώς, στην οργάνωση του συστήματος ασύλου από την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, από το σημείο μηδέν που την είχε παραλάβει το Γενάρη του 2015. Σημειώνεται ότι η αντίστοιχη Υπηρεσία της Γερμανίας εκδίδει κατά μέσο όρο μία απόφαση την ημέρα, όταν η ελληνική εκδίδει 1,2.

Παραδώσαμε 20 επιτροπές της Αρχής Προσφυγών (για τον β’ βαθμό), που πρέπει να γίνουν άμεσα 30 και μάλιστα από τις επιπλέον, οι 8 τουλάχιστον, να έχουν γεωγραφική αρμοδιότητα (2 σε Λέσβο, Χίο και Σάμο / 1 σε Κω και Λέρο).

Στην ενδοχώρα δημιουργήσαμε 20.000 θέσεις σε δομές φιλοξενίας, 25.000 θέσεις σε σπίτια μέσω του προγράμματος ESTIA και 7.000 θέσεις σε ξενοδοχεία μέσω του προγράμματος FILOXENIA. Επίσης, δημιουργήσαμε 5.000 θέσεις σε διαμερίσματα για ένταξη αναγνωρισμένων προσφύγων με το πρόγραμμα HELIOS.

Μετά από 6 μήνες η κυβέρνηση έχει εγκαταλείψει πλήρως της Εθνική Στρατηγική για την Ένταξη. Η εκπαίδευση των παιδιών έχει υποβαθμιστεί σοβαρά σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Κατά το σχολικό έτος 2018-2019, περίπου 13.000 παιδιά συμμετείχαν κανονικά στην εκπαιδευτική διαδικασία, μέσα και από την καθοριστική συμβολή των Συμβούλων Εκπαίδευσης Προσφύγων (ΣΕΠ), που ανταποκρίνονται πλήρως στο ρόλο τους παρά τις αδυναμίες του κρατικού μηχανισμού. Για την φετινή χρονιά περίπου τα μισά παιδιά βρίσκονται εκτός εκπαιδευτικής διαδικασίας, κυρίως λόγω ελλείψεων σε διδακτικό προσωπικό, τον ανεπαρκή καθορισμό ζωνών ΔΥΕΠ και την κατάργηση του ΑΜΚΑ για τους εμβολιασμούς των παιδιών.

Οι επιπτώσεις της μη πρόσβασης των αιτούντων άσυλο στις υπηρεσίες Υγείας λόγω ΑΜΚΑ, έχει ήδη δημιουργήσει σειρά προβλημάτων. Άνθρωποι μένουν χωρίς επαρκή πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας, βρέφη δεν εμβολιάζονται, παιδιά δεν μπορούν να εκδώσουν το Ατομικό Δελτίο Υγείας Μαθητή. Η Κυβέρνηση μετά τις δυναμικές παρεμβάσεις του ΣΥΡΙΖΑ και ανθρωπιστικών οργανώσεων απαντά ότι έχει προβλέψει την έκδοση του προσωρινού αριθμού Υγείας για τους αιτούντες άσυλο (ΠΑΑΥΠΑ) ο οποίος όμως έρχεται με μεγάλη καθυστέρηση καθώς η ΚΥΑ εκδόθηκε 31/1/2020, ενώ η χορήγηση ΑΜΚΑ είχε καταργηθεί από τις 11/7/2019.

-Σε σχέση με την διεύρυνση του ΣΥΡΙΖΑ, θεωρείτε ότι οι εσωτερικές διαφωνίες πολιτικής και οργανωτικής φύσης μπορούν να ξεπεραστούν;

Πιστεύω πως δεν υπάρχουν ούτε σκόπελοι, ούτε ύφαλοι στη ρότα, που χαράζει μαζικά ο προοδευτικός κόσμος της χώρας βλέποντας την ευθυνοφοβία, την οπισθοδρόμηση και την υποκρισία της συντηρητικής παράταξης που κέρδισε την εξουσία με ανεδαφικές υποσχέσεις κι ενσωμάτωση επικίνδυνων και γνωστών για τη δράση τους ακροδεξιών στοιχείων και προσώπων.

Βλέπουμε την παταγώδη αποτυχία τους στην άσκηση εξωτερικής πολιτικής, ιδίως, στα εθνικά μας θέματα. Την οργανωμένη επίθεση στην αξιοκρατία, στις λαϊκές κατακτήσεις στους τομείς της εργασίας και την απόπειρα ισοπέδωσης αφενός του κράτους δικαίου και αφετέρου του κοινωνικού κράτους.

Στην οικονομία, αποσκοπούν μόνο στην εξασφάλιση μεγαλύτερων κερδών για τους πολλαπλά έχοντες και κατέχοντες και αδιαφορούν για τις ανάγκες και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι περισσότεροι εργαζόμενοι και μη, εξαιτίας της διάλυσης εθνικών δομών, από το ΕΣΥ μέχρι τα ελληνικά ΑΕΙ και ΤΕΙ, τις συντάξεις και τη φορολογία.

Θεωρούν πως σε κατάσταση αυξημένης ανεργίας και χαμηλών αμοιβών, μπορούν ευκολότερα να εκβιάζουν και να καταστρατηγούν εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 8 Μαρτίου 2020